ตรวจสุขภาพ ( Health checkup ) มีความจำเป็นและสำคัญอย่างไร?

ตรวจสุขภาพ ( Health checkup )

คุณคิดว่าการ ตรวจสุขภาพ ( Health checkup ) นั้นจำเป็นหรือไม่? บางคนคิดว่าการตรวจสุขภาพนั้นเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็น ร่างกายก็ยังแข็งแรงดีไม่ได้เจ็บป่วยเสียหน่อยจะให้ไปตรวจสุขภาพทำไมกัน ไม่เห็นจำเป็นต้องตรวจสุขภาพให้ยุ่งยากเลย คุณรู้หรือไม่ว่าความคิดแบบนี้ถือเป็นความคิดที่ผิดมหันต์เลยทีเดียว เนื่องจากโรคร้ายแรงหลายชนิดจะแสดงอาการหรือสร้างผล กระทบให้กับร่างกายอย่างชัดเจนก็ต่อเมื่อโรคอยู่ในระยะแพร่กระจายหรือเกิดการลุกลามไปยังอวัยวะอื่นแล้ว ซึ่งโรคที่อยู่ในระยะแพร่กระจายนั้นจัดเป็นระยะที่อันตรายร้ายแรงยากต่อการรักษา บางครั้งค่าใช้จ่ายที่ใช้ในการรักษาก็สูงมากตามระยะของโรคอีกด้วย ในบางครั้งต่อให้มีเงินมากมายแค่ไหนก็ไม่สามารถรักษาให้หายได้ส่งผลให้ต้องเสียชีวิตในที่สุด แต่ถ้าเราตรวจสุขภาพเป็นประจำเราอาจจะไม่ต้องเป็นโรคร้ายแรงหรือเราอาจจะตรวจพบโรคในระยะเริ่มต้นทำให้เราสามารถรักษาให้หายได้โดยที่เสียค่าใช้จ่ายเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ทำให้เรามีโอกาสรอดชีวิตสูงขึ้น ดังนั้นการตรวจสุขภาพนั้นจึงมีความจำเป็นและมีความสำคัญเป็นอย่างมากต่อชีวิตของเรา

จุดประสงค์ของการ ตรวจสุขภาพ ( Health checkup )

1. ตรวจหาความเสี่ยงในการเกิดโรค

ตรวจหาความเสี่ยงในการเกิดโรค คือ การตรวจร่างกายเพื่อดูว่าร่างกายมีความสมบูรณ์แข็งแรงปกติดีหรือไม่ และตรวจหาว่าเรามีความเสี่ยงในการเกิดโรคใดในอนาคตหรือไม่ด้วย ซึ่งการตรวจนี้จะทำการสำรวจและตรวจสอบถึงพฤติกรรมในชีวิตประจำวันของเราว่ามีพฤติกรรมใดบ้างสร้างความเสี่ยงในการเกิดโรคได้โดยที่เราไม่รู้ตัว โดยคุณหมอจะทำการสอบถามประวัติครอบครัว ข้อมูลการทำงานและพฤติกรรมในการใช้ชีวิตประจำวันอย่างละเอียด เพื่อเป็นการตรวจสอบว่าเรามีอันตราเสี่ยงที่จะเป็นโรคอะไรได้บ้าง และจะทำการตรวจตามความเสี่ยงที่ประเมินได้จากข้อมูลเหล่านั้น ซึ่งการตรวจแบบนี้เป็นการตรวจเชิงรุกเป็นการตรวจเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดโรคในอนาคต ถ้าคุณหมอตรวจพบว่าเรามีความเสี่ยงต่อโรคแล้ว คุณหมอจะกำหนดแนวทางการปฏิบัติที่ถูกต้องเป็นแนวทางมาให้เราปฏิบัติตามเพื่อลดความเสี่ยงในการเกิดโรค

2. ตรวจเพื่อหาโรคที่เกิดขึ้นแล้ว

การตรวจแบบนี้เป็นการตรวจหาโรคที่เกิดขึ้นแล้วในร่างกาย เพื่อตรวจสอบดูว่าในขณะร่างกายของเราได้เกิดโรคใดขึ้นบ้างแล้วและโรคที่เกิดขึ้นนั้นอยู่ในระยะใด เพื่อที่คุณหมอจะได้กำหนดขั้นตอนและแนวทางในการรักษาต่อไป การตรวจแบบนี้ถ้าเราตรวจเป็นประจำจะทำให้เราค้นเจอโรคที่เป็นอยู่ในระยะเริ่มต้น ซึ่งถือว่าเป็นระยะที่มีความอันตรายน้อยที่สุดและมีโอกาสที่จะรักษาให้หายได้ง่ายและใช้เวลาในการรักษาน้อยมาก

ตรวจสุขภาพ ( Health checkup ) เพื่อเข้าใจพื้นฐานสุขภาพ ป้องกันความเสี่ยงที่จะเกิดโรคร้ายแรง รู้ก่อนรับมือได้เร็ว ตรวจอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง

ถ้ามีเราจะได้ทำการรักษาอย่างทันท่วงทีแต่ถ้าไม่มีโรคเกิดขึ้นก็ไม่เป็นไรและในการตรวจครั้งต่อไปเราก็ทำการตรวจเพื่อหาความเสี่ยงเพียงอย่างเดียวก็ได้ เราจะได้มีแนวทางในการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องเพื่อป้องกันไม่ให้ป่วยนั่นเอง

ควรไปตรวจสุขภาพเมื่อไหร่ ?

หลายคนคิดว่าเดี๋ยวแก่ก่อนค่อยไปตรวจสุขภาพก็ได้ ตอนนี้ยังแข็งแรงอยู่ไม่ต้องไปตรวจหรอก ตรวจไปก็ไม่เจอโรคที่เป็นอันตรายหรอก เรียกว่าตรวจสุขภาพเป็นสิ่งที่ไม่สำคัญและเป็นการใช้จ่ายอย่างสิ้นเปลืองโดยไม่จำเป็นจึงไม่ยอมไปตรวจสุขภาพ อย่างที่รู้กันว่าการตรวจสุขภาพไม่ใช่การตรวจหาโรคในระยะเริ่มต้นเพียงอย่างเดียว แต่ยังเป็นการตรวจหาความเสี่ยงการเกิดโรคเพื่อที่จะได้หาทางป้องกันไม่ให้เกิดโรคอีกด้วย

ดังนั้นการตรวจสุขภาพจึงมีความจำเป็นอย่างมากสำหรับทุกเพศทุกวัย ไม่ใช่เฉพาะวัยผู้สูงอายุเท่านั้นที่จำเป็นต้องตรวจสุขภาพ คนอายุน้อยๆ ก็ควรไปตรวจสุขภาพเหมือนกันเพื่อที่เราจะได้รู้ว่าตัวเองมีความเสี่ยงในการเป็นโรคชนิดใดหรือไม่ เราจะได้รู้ตัวและกำหนดแนวทางในการปฏิบัติตัวได้อย่างถูกต้อง เพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นโรคให้มีน้อยที่สุด บางครั้งการป้องกันที่ดีอาจจะทำให้เราไม่เป็นโรคนั้นเลยก็ได้ เช่น คนที่มีความเสี่ยงเป็นโรคมะเร็งปากมดลูกจากการตรวจวหาเชื้อ HPV ซึ่งเป็นสาเหตุของโรคมะเร็งปากมดลูก ถ้าเราตรวจพบเชื้อนี้เราสามารถฉีดวัคซีนป้องกันมะเร็งปากมดลูกเพื่อป้องกันไม่ให้เป็นมะเร็งปากมดลูกได้ พร้อมทั้งเลิกพฤติกรรมที่ทำให้เสี่ยงต่อการเป็นมะเร็งปากมดลูก อย่างเช่น การเปลี่ยนคู่นอนเป็นประจำเพื่อลดความเสี่ยงในการเป็นมะเร็งปากมดลูกอีกทางหนึ่ง เป็นต้น

ดังนั้น ตรวจสุขภาพจึงสามารถตรวจได้ทุกเพศทุกวัย หรือจะเริ่มตรวจสุขภาพตั้งแต่อายุ 18 ปีขึ้นไปก็ได้ และควรตรวจสุขภาพอย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อตรวจดูความเสี่ยงในการเป็นโรคว่าเพิ่มขึ้นหรือลดลงอย่างไร สำหรับคนที่ตรวจเจอภาวะเสี่ยงของโรค แพทย์อาจจะทำการนัดตรวจอย่างละเอียดมากกว่า 1 ครั้งต่อปีก็ได้ ขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์

เราควรเลือกตรวจอะไรบ้าง ?

ปัจจุบันนี้ความใส่ใจเรื่องสุขภาพเพิ่มมากขึ้น โรงพยาบาลทั้งของรัฐบาลและเอกชนต่างก็มีการจัดโปรแกรมการตรวจสุขภาพออกมาเพื่อสนองตอบความต้องการ บางโปรแกรมมีรายการตรวจเกือบร้อยรายการ บางโปรแกรมมีการตรวจเพียงแค่สิบรายการเท่านั้น แล้วเราจะรู้ได้อย่างไรว่าเราควรใช้โปรแกรมไหนดีในการตรวจสุขภาพหรือโปรแกรมการตรวจสุขภาพแบบไหนที่เหมาะกับเรา

โปรแกรมตรวจสุขภาพที่ดีที่สุดสำหรับเรา คือ โปรแกรมการตรวจสุขภาพที่แพทย์เป็นคนกำหนดให้เฉพาะตัวบุคคลถึงจะเป็นโปรแกรมที่ดีที่สุด ที่เป็นเช่นนั้นก็เพราะว่าร่างกายของคนเราแต่ละคนนั้นมีแตกต่างกัน ทั้งเพศ อายุ น้ำหนัก ส่วนสูง โรคประจำตัว กลุ่มเลือด สถานที่ทำงาน ประวัติการเจ็บป่วยและประวัติครอบครัว ซึ่งองค์ประกอบเหล่านี้ทำให้ความเสี่ยงในการเกิดโรคของแต่ละคนนั้นไม่เหมือนกัน โปรแกรมการตรวจที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคลจึงต่างกันไปด้วย ดังนั้นโปรแกรมการตรวจที่เหมาะสมจึงควรมาจากการวินิจฉัยของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น ซึ่งปัจจุบันนี้เทคโนโลยี ตรวจสุขภาพนั้นได้ก้าวล้ำไปมาก บางครั้งการตรวจเพียงอย่างเดียวก็สามารถบอกทุกอย่างทั้งความเสี่ยงและสถานะสุขภาพของเราได้อย่างละเอียดและแม่นยำมากขึ้น เช่น การตรวจ Genetic Test การตรวจเลือด เป็นต้น ทำให้เรารู้ถึงสุขภาพในปัจจุบัน แนวทางในการดูแลสุขภาพและความเสี่ยงในการเกิดโรคได้อย่างละเอียด ทั้งโรคทางพันธุกรรมและโรคที่เกิดจากพฤติกรรมในชีวิตประจำวันอีกด้วย

จากที่กล่าวมาจะเห็นว่า ตรวจสุขภาพนั้นมีความจำเป็นและสำคัญมาก เนื่องจากปัจจุบันนี้สิ่งแวดล้อมรอบตัวเรามีแต่สารพิษที่เป็นอันตราย สารพิษเหล่านั้นล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้เราเสี่ยงต่อการเป็นโรคร้ายทั้งสิ้น ไม่ว่าจะเป็นมลพิษในอากาศ สารพิษตกค้างในอาหาร เราไม่มีทางรู้เลยว่าเราจะมีโรคร้ายแรงเกิดขึ้นในร่างกายของเราวันไหน ทางที่ดีเราควรตรวจสุขภาพเพื่อที่เราจะได้รู้ว่าเราป่วยแล้วหรือยัง และรู้ว่าเราจะป้องกันไม่ให้ตัวเองป่วยเป็นโรคร้ายได้อย่างไร นั่นคือสิ่งที่ดีที่สุดตามคำกล่าวที่ว่า “ ความไม่มีโรคเป็นลาภอันประเสริฐ ” นั่นเอง

ร่วมตอบคำถามกับเรา

อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติมตามลิ้งค์ด้านล่าง

เอกสารอ้างอิง

ประสาร เปรมะสกุล, พลเอก. คู่มือแปลผลตรวจเลือด เล่มสอง. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพฯ : อรุณการพิมพ์, 2554. 416 หน้า. 1. เลือด – การตรวจ I.ชื่อเรื่อง. 616.07561 ISBN 978-974-9608-49-4.