กลิ่นตัว

กลิ่นตัว ( Body Odor ) เกิดจากต่อมกลิ่นบริเวณข้อพับต่างๆ ซึ่งต่อมเหงื่อมี 2 ประเภทได้แก่ ต่อมเอกไครน์ ( eccrine glands ) ทำหน้าที่ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย และ ต่อมอะโพไครน์ ( apocrine glands ) ทำหน้าที่ขับของเสียออกมา ซึ่งมีการตอบสนองต่อความเครียด รู้สึกกังวล และอาหารที่รับประทานเข้าไป พบมากบริเวณรักแร้ ฝ่าเท้า ขาหนีบ กลิ่นตัวไม่พึ่งประสงค์สามารถเกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัยโดยเฉพาะช่วงวัยรุ่น

สาเหตุของการเกิดกลิ่นตัว

• ภาวะเครียด
• พักผ่อนไม่เพียงพอ
• การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนทำให้ร่างกาย
• รับประทานอาหารที่มีกลิ่นฉุน เช่น กระเทียม หัวหอม สะตอ ชะอม พริกไทย ขมิ้น เนื้อแดง แอลกอฮอล์ เป็นต้น

การกำจัดกลิ่นตัว

• ควรรักษาความสะอาดร่างกาย โดยการอาบน้ำ ล้างรักแร้บ่อย ๆ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
• หลีกเลี่ยงสถานที่ร้อนชื้น
• หลีกเลี่ยงอาหารกลิ่นฉุน เช่น กระเทียม หัวหอม สะตอ ชะอม พริกไทย ขมิ้น เนื้อแดง แอลกอฮอล์ เป็นต้น
• หมั่นทำความสะอาดเสื้อผ้าเพื่อลดแบคทีเรียและกลิ่นอับชื้น
• หมั่นโกนขนรักแร้เพื่อป้องกันการสะสมของแบคทีเรีย
• ใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับรักแร้ที่มีคุณสมบัติระงับกลิ่นกายตลอดวัน ลดเหงื่อ
• ควรล้างพิษในร่างกายโดยการดีท็อกซ์อย่างน้อยอาทิตย์ละ 1 ครั้ง

เนื่องจากปัญหากลิ่นตัวแรงเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุอวัยวะที่มีต่อมเหงื่อมากที่สุดคือรักแร้ เป็นสาเหตุทำให้เกิดกลิ่นตัวแรงดังนั้นวิธีลดกลิ่นตัวควรดูแลความสะอาดบริเวณรักแร้เป็นพิเศษ เพื่อลดแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดกลิ่นตัวแรงได้

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

ภูมิแพ้ผิวหนัง

ภูมิแพ้ผิวหนัง ( Skin-Allergies ) คือ จะมีผื่นบวมแดงและคัน มีตุ่มแดง ตุ่มน้ำ บางรายอาจมีน้ำเหลืองไหลซึมออกมา สามารถเกิดขึ้นกับผิวหนังได้ทุกเพศทุกวัย จากสถิติส่วนใหญ่มักเกิดขึ้นกับเด็กมากกว่าผู้ใหญ่ประมาณร้อยละ 10 เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ผื่นแพ้ผิวหนัง ผิวแพ้ฝุ่น ภูมิแพ้เหงื่อตัวเอง ภูมิแพ้ โรคภูมิแพ้ตัวเอง ภูมิแพ้อากาศ แพ้ฝุ่น การแพ้อาหาร

อาการของภูมิแพ้ผิวหนัง

• มีตุ่มน้ำใสๆ
• ผิวหนังแห้ง
• คันบริเวณที่ผื่น
• ผิวหนังเกิดผื่นแดง
• ผิวหนังหนาและมีรอยคล้ำ
• มีเหงื่อออกอาการคันจะเพิ่มมากขึ้น
• อาจมีน้ำเหลืองไหลซึมออกมา

จุดสังเกตและตำแหน่งที่พบได้บ่อย

มักจะพบผื่นผิวหนังอักเสบบ่อยบริเวณใบหน้า ซอกคอ ข้อพับแขน ข้อพับขา ข้อศอก ข้อเข่าและด้านนอกของแขนขา
ภูมิแพ้ผิวหนังในแต่ละช่วงวัย
แบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้
1. ทารกระหว่างอายุ 2 เดือน
2. เด็กเล็กอายุระหว่าง 2-12 ปี
3. วัยรุ่นและผู้ใหญ่

การตรวจภูมิแพ้ผิวหนัง

• แพทย์จะซักประวัติผู้ป่วยผื่นเริ่มเมื่อใด ระยะเวลาที่นานเท่าไหร่ ตำแหน่งของภูมิแพ้ผิวหนัง สิ่งแวดล้อมที่อาจก่อให้เกิดผื่น ซักประวัติครอบครัว ประวัติการแพ้อาหาร และตรวจร่างกายอย่าง
  ละเอียด เช่น อาการคันจมูก จาม น้ำมูกไหล หอบเหนื่อย หายใจมีเสียงวี้ด เป็นต้น

การดูแลรักษาภูมิแพ้ผิวหนัง

โดยแพทย์จะเลือกใช้วิธีการรักษาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงปานกลางถึงรุนแรงมาก และในรายที่
ไม่ตอบสนองต่อการรักษาโดยใช้วิธีต่อไปนี้

• การใช้ยาทาลดการอักเสบของผิวหนัง ลดผื่นแดง
• การให้ยารับประทาน
• การฉีดยา

การป้องกันการเกิดภูมิแพ้ผิวหนัง

• หลีกเลี่ยงการเกา หรือสัมผัสกับบริเวณที่มีผื่นคัน
• หลีกเลี่ยงสารเคมีที่ทำให้อาการกำเริบ เช่น ผงซักซอก น้ำยาปรับผ้านุ่ม น้ำหอม
• ควรดูแลความสะอาดร่างกายและมืออย่างสม่ำเสมอ
• ควรระวังอาหารบางชนิดที่ก่อให้เกิดอาการแพ้
• หลีกเลี่ยงกิจกรรมหรือการออกกำลังกายที่ทำให้เหงื่อเยอะ

วิธีรักษาภูมิแพ้ผิวหนัง และการดูแล

โดยแพทย์จะเลือกใช้วิธีการรักษาขึ้นอยู่กับระดับความรุนแรงปานกลางถึงรุนแรงมาก และในรายที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาโดยใช้วิธีต่อไปนี้

• การใช้ยาทาแก้แพ้ผิวหนัง ลดการอักเสบ
• การให้รับประทานยาแก้ภูมิแพ้ผิวหนัง เพื่อลดภูมิแพ้ผิวหนังที่มีอาการคัน ปวด บวมแดง
• การฉีดยา

เนื่องจากผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมีประวัติภูมิแพ้ในครอบครัว เช่น แพ้อากาศ ไอ จาม หอบหืด หรือมีผิวหนังอักเสบภูมิแพ้ร่วมด้วย แต่ผู้ที่ไม่มีประวัติภูมิแพ้ในครอบครัวก็อาจเป็นโรคนี้ได้เช่นเดียวกัน ผู้ป่วยที่คิดจะซื้อยาแก้ภูมิแพ้ หรืออาหารเสริมสำหรับโรคภูมิแพ้ผิวหนังมารับประทานเอง ควรขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชเพื่อความปลอดภัยของตัวท่านเอง

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

ผึ้งต่อย

ผึ้งต่อย ( Bee Sting ) คือ อาการที่ผู้ป่วยถูกผึ้งซึ่งเป็นแมลงที่มีเหล็กในต่อย หรืออาจฝังเหล็กในลงบนผิวหนัง คล้ายถูกเข็มแทง รู้สึกปวด ร้อน หรือคันบริเวณที่ถูกต่อยหากมีอาการแพ้ผึ้งต่อยจะเป็นตุ่มบวมขึ้น โดยมีจุดสีแดงอยู่ตรงกลาง ซึ่งอาการผึ้งต่อยจะค่อย ๆ ดีขึ้น และค่อย ๆ หายไปภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง โดยไม่ต้องไปพบแพทย์ แต่สำหรับบางคนอาจมีอาการรุนแรงเนื่องจากแพ้พิษผึ้งเพราะเหล็กในเป็นโปรตีนที่ส่งผลกระทบต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ซึ่งทำให้เกิดอาการต่าง ๆ ในบริเวณที่ถูกผึ้งต่อย ส่วนผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ที่แพ้เหล็กในของผึ้ง พิษจากเหล็กในจะยิ่งส่งผลให้เกิดอาการที่รุนแรงจนเสี่ยงต่อการเสียชีวิต ดังนั้นเมื่อถูกผึ้งต่อยเราควรปฐมพยาบาลเบื้องต้นด้วยวิธีที่เหมาะสม พร้อมทั้งสังเกตอาการที่เป็นสัญญาณสำคัญของอาการแพ้ เพื่อหาทางรักษาและไปพบแพทย์ได้ทันท่วงที

อาการผึ้งต่อยทั่วไป

• รู้สึกคล้ายถูกเข็มแทง รู้สึกปวด ร้อน หรือคันบริเวณที่โดนต่อย
• เกิดเป็นตุ่มบวมขึ้นมา ซึ่งมีจุดสีแดงอยู่ตรงกลางและมีผิวหนังสีขาวอยู่โดยรอบ
• ตุ่มบวมแดงอย่างเห็นได้ชัด
• บริเวณที่โดนผึ้งต่อยขยายบวมโตขึ้นในวันถัดมา

อาการแพ้ผึ้งต่อยจากพิษเหล็กในอย่างรุนแรง

• อาการปวด บวม แดง คัน ไม่ยุบภายใน 6 ชั่วโมง
• ผิวหนังมีผดผื่นคันสีแดง หรือผิวซีดขาว
• อ่อนเพลีย หมดแรง มีไข้
• แน่นหน้าอก หายใจลำบาก หายใจไม่ออก หรือหายใจมีเสียงหวีด
• เสียงแหบ พูดจาติดขัด
• ลิ้นบวม คอบวม
• หัวใจเต้นแรง ชีพจรเต้นเร็ว
• คลื่นไส้ อาเจียน หรือท้องร่วง
• วิงเวียนศีรษะ หน้ามืด เป็นลม ไม่รู้สึกตัว หมดสติ
• กระวนกระวาย
• มีอาการชัก

สาเหตุผึ้งต่อย

สาเหตุที่ผึ้งจะต่อยนั้นเกิดจากการที่ผึ้งป้องกันตัวจากการรบกวนของมนุษย์ และหลังจากปล่อยเหล็กในแล้ว ผึ้งบางชนิดก็จะตาย โดยในการต่อยแต่ละครั้ง ผึ้งอาจปล่อยเหล็กในฝังอยู่ในผิวหนังของมนุษย์ ผู้ที่เป็นโรคภูมิแพ้ที่แพ้เหล็กในของผึ้ง พิษจากเหล็กในจะยิ่งส่งผลให้เกิดอาการที่รุนแรงยิ่งขึ้นไปอีก

ผู้ที่มีความเสี่ยงโดนผึ้งต่อย

• ผู้ที่อยู่อาศัยในบริเวณที่มีผึ้งทำรังอยู่ หรือไปอยู่ใกล้ ๆ รังผึ้ง
• ผู้ที่อยู่นอกบ้าน หรือทำงานนอกสถานที่ ไม่ได้อยู่ในที่พักอาศัยที่ปิดมิดชิด

ผู้มีความเสี่ยงเกิดอาการอย่างรุนแรงจากผึ้งต่อย

• ผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ที่แพ้เหล็กในของผึ้ง
• ผู้ที่ถูกผึ้งต่อยหลาย ๆ จุดในร่างกาย

การวินิจฉัยอาการผึ้งต่อย

เมื่อผู้ป่วยไปพบแพทย์หลังถูกผึ้งต่อย นอกจากการตรวจร่างกายเพื่อดูปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นตามบริเวณที่ถูกผึ้งต่อยแล้ว หากแพทย์มีข้อสงสัยว่าผู้ป่วยอาจมีอาการแพ้พิษจากเหล็กใน

แพทย์อาจตรวจวินิจฉัยด้วยวิธีการดังต่อไปนี้

1. ทดสอบผิวหนัง แพทย์อาจใช้ชุดทดสอบภูมิแพ้ ด้วยการฉีดสารก่อภูมิแพ้ที่เป็นสารพิษจากผึ้งไปบนผิวหนังบริเวณแขนหรือแผ่นหลังด้านบนเพียงเล็กน้อย แล้วรอดูปฏิกิริยาที่เกิดขึ้นบนผิวหนังบริเวณนั้น วิธีการนี้จะไม่ก่อให้เกิดอาการแพ้ที่รุนแรง แต่ผู้ที่แพ้ต่อสารจริง จะปรากฏเป็นตุ่มนูนขึ้นมา
2. ตรวจเลือด แพทย์อาจนำตัวอย่างเลือดไปตรวจในห้องปฏิบัติการ เพื่อตรวจหาระดับภูมิคุ้มกันในเลือดที่เพิ่มขึ้นในการต้านพิษจากเหล็กในผึ้ง

ผึ้งต่อยทําไงให้หายบวม

การรักษาผึ้งต่อยในผู้ที่ไม่มีอาการแพ้รุนแรงมาก เบื้องต้นสามารถทำได้ดังนี้

1. หากเหล็กในอยู่ในตำแหน่งที่มองเห็นได้ชัด ผู้ป่วยควรพยายามบีบผิวโดยรอบเพื่อดันเหล็กในออกมาให้เร็วที่สุด
2. ล้างทำความสะอาดผิวบริเวณที่ถูกผึ้งต่อยด้วยสบู่และน้ำสะอาด
3. ใช้น้ำแข็งหรือผ้าเย็นวางประคบในบริเวณที่ถูกผึ้งต่อย
4. หากถูกผึ้งต่อยบริเวณแขนหรือขา ให้ยกแขนหรือขาขึ้น หรือวางแขนขาไว้บนระดับที่สูงกว่าปกติ
5. หากสวมใส่เครื่องประดับอยู่ ให้ถอดเครื่องประดับออก เพราะอาจเกิดอาการบวมจนยากต่อการถอดเครื่องประดับในภายหลัง
6. ไม่เกาบริเวณที่ถูกผึ้งต่อย เพราะจะยิ่งทำให้อาการแย่ลง และเพิ่มความเสี่ยงในการติดเชื้อ
7. บรรเทาอาการปวดด้วยการรับประทานยาแก้ปวดที่หาซื้อได้ตามร้านขายยา เช่น พาราเซตามอล ไอบูโพรเฟน แอสไพริน ( ห้ามใช้แอสไพรินในผู้ป่วยที่มีอายุต่ำกว่า 19 ปีเด็ดขาด )
8. ทายาไฮโดรคอร์ติโซน ( Hydrocortisone ) คาลาไมน์ ( Calamine ) ผสมเบกกิ้งโซดากับน้ำเปล่า หรือรับประทานยาต้านฮิสตามีน (Antihistamine) เช่น ไดเฟนไฮดรามีน ( Diphenhydramine ) หรือ คลอร์เฟนิรามีน ( Chlorpheniramine ) เพื่ออรักษาอาการที่เกิดบนผิวหนัง ลดอาการบวมแดงและอาการคัน
9. ผู้ที่มีอาการรุนแรง ควรไปพบแพทย์เพื่อตรวจรักษาทันที

การรักษาอาการผึ้งต่อยสำหรับผู้ที่แพ้พิษเหล็กในรุนแรง

1. แพทย์จะให้ยาหรือฉีดยาต้านฮิสตามีน ( Antihistamine ) และคอร์ติโซน ( Cortisone ) เพื่อลดอาการแพ้ที่เกิดขึ้น และอาการอักเสบภายในทางเดินหายใจ ลดภาวะหลอดลมตีบ หรือมีเสมหะในทางเดินหายใจจากฮีสตามีน
2. ฉีดเอพิเนฟรีน โดยเฉพาะในรายที่มีปฏิกิริยาแพ้อย่างรุนแรง ( Anaphylaxis ) เพื่อรักษาและลดการเกิดอาการแพ้ที่เป็นอันตราย
3. พ่นยาขยายหลอดลม ( Beta agonist ) เช่น อัลบูเทอรอล เพื่อบรรเทาอาการหลอดลมตีบจากปัญหาการหายใจ
4. แพทย์อาจให้ออกซิเจนเพื่อช่วยในการหายใจแก่ผู้ป่วยที่มีปัญหาการหายใจอย่างรุนแรงจากอาการแพ้
5. ทำซีพีอาร์ หรือปฏิบัติการช่วยชีวิต ( Cardiopulmonary Resuscitation: CPR ) ในผู้ป่วยที่หยุดหายใจ
6. แพทย์อาจฉีดสารภูมิคุ้มกันบำบัดให้ ซึ่งผู้ป่วยต้องมาฉีดเรื่อย ๆ ทุก 2-3 ปี เพื่อรักษาและลดปฏิกิริยาตอบสนองต่อพิษจากเหล็กในผึ้ง

การป้องกันการโดนผึ้งต่อย

1.กำจัดขยะและเศษอาหารบริเวณบ้านเพื่อไม่ให้มีแมลงพวกนี้มาตอม
2.กรณีที่ต้องเดินทางเข้าไปในที่ที่มีแมลงพวกนี้ชุกชุมหรือออกไปกลางแจ้ง ไม่ควรใส่เสื้อผ้าสีฉูดฉาด ลายดอกไม้ หรือใส่น้ำหอม ซึ่งล่อให้ผึ้งมาต่อยได้
3. อย่าแหย่หรือทำลายรังผึ้ง และเตือนเด็ก ๆ อย่าไปแหย่รังผึ้งด้วยความคะนอง
4. ถ้ามีรังผึ้งภายในบริเวณบ้าน ควรตามผู้ที่มีความเชี่ยวชาญมากำจัดรังแทน
5. สำหรับผู้ที่มีโอกาสเสี่ยงต่อการถูกผึ้งต่อย (เช่น พนักงานป่าไม้ นักเดินป่า ลูกเสือเวลาออกค่าย เป็นต้น) ควรมีชุดปฐมพยาบาล (เช่น ยาฉีด adrenalin ยาแก้แพ้ ครีม steroid )ไว้ปฐมพยาบาลเมื่อถูกผึ้งต่อย
6.ถ้าถูกผึ้งต่อย ควรวิ่งหนีโดยเร็วที่สุด ให้ห่างจากรังเกิน 7 เมตรขึ้นไป และควรใช้ผ้าคลุมศีรษะป้องกันไม่ให้ตัวผึ้งไปติดอยู่ในผมซึ่งจะต่อยซ้ำ ๆ ได้

ทีนี้เพื่อน ๆ คงจะพอทราบวิธีรักษาบรรเทาอาการจากการโดนผึ้งต่อยว่าควรทำอย่างไร และควรอยู่ห่างจากผึ้ง เพราะผึ้งเป็นแมลงอันตรายที่ควรอยู่ให้ห่างไว้จะดีที่สุด

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เมล็ดเจีย หรือเมล็ดเชีย

เมล็ดเจีย หรือเมล็ดเชีย ( Chia Seed ) คือ เมล็ดธัญพืชชนิดหนึ่งที่มีขนาดเล็กคล้ายเม็ดแมงลัก จัดเป็นพืชในกลุ่มเครื่องเทศตระกูลเดียวกับกะเพรา หรือ มินต์ มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ชื่อว่า Salvia Hispanica เป็นพืชที่กำเนิดตอนกลางและใต้ประเทศเมกซิโกและโบลิเวีย ลักษณะเป็นรูปไข่ มีสีหลากหลาย เช่น สีขาว สีดำ บางครั้งมีลายเป็นจุดสีน้ำตาล น้ำตาลเข้ม สีครีม ดำ และขาว ลำต้นสูงประมาณ 4-6 ฟุต เปลือกนอกเมล็ดพองตัวได้เหมือนเม็ดแมงลัก สามารถรับประทานได้โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการแปรรูป และด้วยรสชาติอ่อน ๆ คล้ายถั่ว เข้ากับอาหารและเครื่องดื่มต่าง ๆ ง่าย สามารถเจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่ที่มีอากาศหนาวเย็น ซึ่งในเมล้ดเจียเต็มไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกายที่อุดมไปด้วยคุณประโยชน์ ได้แก่ ไฟเบอร์ กรดไขมันดีชนิดโอเมก้า-3 และโอเมก้า-6 โปรตีน แคลเซียม สารต้านอนุมูลอิสระ และโปรตีน เมื่อนำเมล็ดเจียไปบด แล้วแช่กับ น้ำ น้ำผลไม้ หรือ นม ก็จะสามารถพองตัวขึ้นมาได้อีกถึง 12 เท่า ยิ่งเพิ่มคุณค่าให้กับอาหาร

คุณค่าทางโภชนาการเมล็ดเจีย 1 ออนซ์ ( 28 กรัม ) ให้พลังงาน 137 แคลอรี

เมล็ดเจีย หรือเมล็ดเชีย ( Chia Seed ) สามารถรับประทานได้โดยไม่ต้องผ่านกระบวนการแปรรูป และในเมล็ดเจียนั้นเต็มไปด้วยสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย

ประโยชน์ของเมล็ดเจีย

• หัวใจแข็งแรง
• ช่วยลดการเกิดโรคเบาหวาน และโรคเบาหวานประเภท 2
• บาดแผลหายเร็ว ไม่ติดเชื้อง่าย
• ช่วยลดน้ำหนักทำให้ร่างกายมีระบบเผาผลาญพลังงานดีขึ้น
• บำรุงความจำ
• บำรุงกระดูก
• ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ
• บำรุงเม็ดเลือดแดง
• มีไฟเบอร์สูง ช่วยเรื่องระบบขับถ่าย ท้องไม่ผูก
• มีกรดอะมิโนทริปโตเฟน ช่วยปรับปรุงอารมณ์ให้เป็นปกติ
• เมล็ดเจียมีสารต้านอนุมูลอิสระ
• ช่วยลดโรคหัวใจกับหลอดเลือด และลดคอเลสเตอรอล
• มี ธาตุเหล็ก มากกว่าผักโขมถึง 2 เท่า
• มี Calcium มากกว่านมถึง 5 เท่า
• มี ซีลีเนียม มากกว่าเมล็ดแฟลกซ์ถึง 3 เท่า
• มี กรดไขมันโอเมก้า3 มากกว่าปลาแซลมอนถึง 7 เท่า
• มี Magnesium มากกว่าบร็อคโคลี่ถึง 14 เท่า
• มี Protein มากกว่าเมล็ดถั่วถึง 5 เท่า
• มี ฟอสฟอรัส มากกว่านมครบส่วน ถึง 8 เท่า
• มีสาร Antioxidants มากกว่าผลบลูเบอร์รี่ถึง 3 เท่า
• มี โฟเลต มากกว่าหน่อไม้ฝรั่ง
• มี สารลิกแนนมากกว่าเมล็ดแฟลกซ์
• มี โปแตสเซียม เท่ากับกล้วย
• มี ไฟเบอร์ เท่ากับรำ

คำแนะนำสำหรับผู้ที่ไม่ควรทานเมล็ดเจีย

1. ผู้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบกระเพาะอาหารและลำไส้ หรือระบบย่อยอาหาร
2. ผู้ที่ต้องเข้ารับการศัลยกรรม ผ่าตัด หรือ มีประวัติการใช้ยาแอสไพริน หรือผู้ที่มีปัญหาภาวะเลือดแข็งตัวช้า
3. ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตต่ำ
4. หญิงตั้งครรภ์ หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร
5. ผู้ที่มีตวามเสี่ยงสูงต่อการเป็นมะเร็งต่องลูกหมาก
6. ผู้ที่แพ้ถั่วและธัญพืช

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

คลิปความรู้จาก หมอปุ้ม พญ. สิรนาถ สุขภาพดี คุณมีได้

เมล็ดเจีย (เมล็ดเชีย) ธัญพืชมากประโยชน์ ขุมทรัพย์แห่งสุขภาพ (ออนไลน์).สืบค้นจาก :  https://health.kapook.com [8 เมษายน 2563].

บุคคล 5 ประเภทที่ไม่ควรทานเมล็ดเจีย รู้ไว้ก่อนเกิดผลร้ายต่อสุขภาพ (ออนไลน์).สืบค้นจาก :  https://www.akerufeed.com/ [14 เมษายน 2563].