ประเทศไทยได้มีการจัดตั้งระบบหลักประกันสุขภาพแห่งชาติขึ้นตาม พระราชบัญญัติหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ พ.ศ. 2545 เพื่อให้ประชาชนไทยทุกคนสามารถเข้าถึงบริการสาธารณสุขอย่างทั่วถึง มีคุณภาพ และไม่มีอุปสรรคทางด้านการเงิน โดยมีกองทุนประกันสุขภาพแห่งชาติเป็นกลไกสำคัญในการจัดสรรงบประมาณแก่หน่วยบริการสาธารณสุขทั่วประเทศ
สิทธิประกันสุขภาพที่ประชาชนไทยพึงมี
ประเภทของสิทธิที่ให้บริการ
- สิทธิหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ (บัตรทอง / สิทธิ 30 บาท)
- สิทธิประกันสังคม (สำหรับผู้ประกันตน)
- สิทธิข้าราชการ / รัฐวิสาหกิจ / พนักงานท้องถิ่น
คุณสมบัติผู้มีสิทธิบัตรทอง
- มีสัญชาติไทย
- มีเลขประจำตัวประชาชน 13 หลัก
- ไม่อยู่ภายใต้ระบบประกันสุขภาพอื่น ๆ เช่น ประกันสังคม หรือสวัสดิการข้าราชการ
ช่องทางตรวจสอบสิทธิ
- ติดต่อหน่วยบริการด้วยตนเอง
- โทรสายด่วน สปสช. 1330
- เว็บไซต์: www.nhso.go.th
- แอปพลิเคชัน สปสช.
สิทธิในการรักษาไตวายและปลูกถ่ายไต
1. การล้างไตทางช่องท้อง (CAPD)
- บัตรทอง: ครอบคลุมค่าใช้จ่ายไม่เกิน 15,000 บาท/เดือน
- สิทธิข้าราชการ / ประกันสังคม: ครอบคลุมตามระดับฮีมาโตคริต
2. การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (HD)
- บัตรทอง: ได้เฉพาะผู้ป่วยเก่าก่อน 1 ต.ค. 2551 และผู้มีข้อห้ามล้างไตทางช่องท้อง
- ค่ารักษา: รัฐจ่าย 1,500–1,700 บาท/ครั้ง, ผู้ป่วยร่วมจ่าย 500 บาท/ครั้ง
3. การปลูกถ่ายไต
ค่าบริการแบ่งเป็น:
- ค่าตรวจเตรียมผู้ให้ / ผู้รับไต: ไม่เกิน 40,000 บาท/ราย
- ค่าผ่าตัดปลูกถ่ายไต: ไม่เกิน 292,000 บาท/ราย (ภาวะปกติ)
- ค่าดูแลหลังผ่าตัด:
- เดือนที่ 1–6: เดือนละ 30,000 บาท
- เดือนที่ 7–12: เดือนละ 25,000 บาท
- ปีที่ 2: เดือนละ 20,000 บาท
- ปีที่ 3: เดือนละ 15,000 บาท
- ภาวะแทรกซ้อน: เบิกได้สูงสุดไม่เกิน 493,000 บาทภายใน 60 วัน
ค่ายาและค่ารักษาพยาบาลผู้ป่วยไตวาย
ค่ายากระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดแดง (EPO)
| ระดับฮีมาโตคริต | ค่ารักษาที่เบิกได้ |
|---|---|
| ≤ 36% | สูงสุด 1,125 บาท/สัปดาห์ |
| 36–39% | เข็มละ 50 บาท ไม่เกิน 750 บาท/สัปดาห์ |
| > 39% | ไม่มีสิทธิเบิก |
ขั้นตอนการใช้สิทธิ์
สำหรับบัตรทอง
- ยื่นบัตรประชาชนและบัตรทองที่โรงพยาบาลตามสิทธิ
- โรงพยาบาลส่งรายชื่อไปยังคณะกรรมการระดับจังหวัด
- หากอนุมัติ จะได้รับการลงทะเบียนและเข้าสู่ระบบการรักษา
สำหรับผู้ประกันตน (ประกันสังคม)
เอกสารประกอบการยื่นเบิกค่ารักษา:
- แบบคำขอ สปส. 2-18
- สำเนาผลตรวจ BUN, Creatinine
- ใบรับรองแพทย์ว่าเป็นไตวายระยะสุดท้าย
- รูปถ่าย และสำเนาบัตรประชาชน
สิทธิข้าราชการและหน่วยงานรัฐอื่น
- เบิกค่าฟอกเลือดในศูนย์ไตเทียมเอกชน: ไม่เกิน 2,000 บาท/ครั้ง (จ่ายก่อนแล้วนำใบเสร็จมาเบิก)
- ค่าตรวจเลือดและเนื้อเยื่อ: 15,000 – 20,000 บาท
- ค่าผ่าตัดปลูกถ่ายไต:
- รพ.รัฐบาล: ประมาณ 200,000 บาท
- รพ.เอกชน: ประมาณ 300,000 บาท
คำถามที่พบบ่อย (FAQ)
Q: สิทธิบัตรทองสามารถล้างไตทางช่องท้องได้ฟรีจริงหรือไม่? A: ได้จริง โดยรัฐสนับสนุนค่าล้างไตทางช่องท้องในผู้ป่วยรายใหม่สูงสุดไม่เกิน 15,000 บาทต่อเดือน
Q: สิทธิประกันสังคมครอบคลุมการปลูกถ่ายไตหรือไม่? A: ครอบคลุมทั้งค่าตรวจเตรียมผู้บริจาค/ผู้รับ ค่าผ่าตัด และค่ารักษาหลังการปลูกถ่ายตามอัตราเหมาจ่าย
Q: ข้าราชการสามารถฟอกเลือดกับศูนย์ไตเทียมเอกชนได้หรือไม่? A: ได้ โดยสามารถเบิกได้ไม่เกิน 2,000 บาทต่อครั้ง ทั้งนี้ต้องจ่ายก่อนแล้วนำใบเสร็จมาเบิกเงิน
Q: วิธีตรวจสอบสิทธิหลักประกันสุขภาพทำอย่างไร? A: โทร 1330 กด 2 ตามด้วยเลขบัตรประชาชน 13 หลัก หรือผ่านเว็บไซต์ www.nhso.go.th
Q: ต้องใช้เอกสารอะไรบ้างในการขอเบิกค่ารักษาผู้ป่วยไต? A: ต้องใช้แบบคำขอ สปส. 2-18, สำเนาผลตรวจไต, ใบรับรองแพทย์, สำเนาบัตรประชาชน และรูปถ่าย
อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติมตามลิ้งค์ด้านล่าง[/vc_column_text]
เอกสารอ้างอิง
ดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่เว็บไซต์ของ สปสช. คือ
www.sso.go.th และ www.nhso.go.th
โทรถามสายด่วนบัตรทอง 1330 หรือที่ สปสช. สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ
หรือดูเว็บไซต์ของชมรมโรคไต คือ www.thaikidneyclub.org
หรือดูเว็บไซต์กองทุนโรคไตวาย http://Kdf.nhso.go.th
