ผักเสี้ยน

ผักเสี้ยน ปกติทั่วไปแล้วจะไม่ค่อยใช้เป็นยาสมุนไพรมากนักแต่จะนิยมนำมาดองกินมากกว่า เป็นผักที่มีหลายชนิด เป็นผักที่ขึ้นชื่อว่าเป็นกิมจิแห่งแดนสยามเพราะนิยมนำมาดอง ทั้งนี้เป็นผักที่คนรุ่นใหม่ไม่ค่อยรู้จักมากนัก เป็นไม้ล้มลุกที่สามารถนำส่วนประกอบต่าง ๆ ของต้นมาใช้ประโยชน์ได้มากมาย

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของผักเสี้ยน

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cleome gynandra L.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Wild spider flower” “Spider weed” “Spider Flower”
ชื่อท้องถิ่น : ภาคกลางเรียกว่า “ผักเสี้ยนขาว ผักเสี้ยนไทย ผักเสี้ยนบ้าน ผักเสี้ยนตัวผู้” ภาคเหนือเรียกว่า “ส้มเสี้ยน ผักส้มเสี้ยน”
ชื่อวงศ์ : วงศ์ผักเสี้ยน (CLEOMACEAE)
ชื่อพ้อง : Gynandropsis pentaphylla (L.) DC.

ลักษณะของผักเสี้ยน

ผักเสี้ยน เป็นไม้ล้มลุกที่มีเขตการกระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปในทวีปเอเชียและทวีปแอฟริกา ในประเทศไทยมักจะพบขึ้นเป็นวัชพืชตามท้องไร่ปลายนา ที่รกร้างว่างเปล่าและริมลำธาร พบเห็นได้ทั่วไป 2 ชนิด ได้แก่ ผักเสี้ยนขาว (ผักเสี้ยนตัวผู้) และผักเสี้ยนผี (ผักเสี้ยนตัวเมีย)
ลำต้น : ลำต้นตั้งตรง มีขนปกคลุมและมียางเหนียว
ราก : มีรากแขนงและรากแก้วจำนวนมาก
ใบ : ใบเป็นใบประกอบ ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปไข่กลับหรือรูปใบหอกกลับ ปลายใบแหลม ขอบใบเป็นคลื่น โคนใบสอบ
ดอก : ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่งจำนวนมาก มีสีเหลืองอ่อนหรือสีขาว
ผล : ผลเป็นฝักเรียวยาวคล้ายถั่วเขียว เมื่อแก่จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล
เมล็ด : เมล็ดมีสีน้ำตาลแดงปนสีดำ มีลักษณะเป็นรูปไต ผิวเมล็ดมีรอยย่น มีเมล็ดจำนวนมากเรียงอยู่ในฝัก

สรรพคุณของผักเสี้ยน

• สรรพคุณจากผักดอง บำรุงเลือดลม บำรุงร่างกายและให้พลังงาน ต้านอนุมูลอิสระ ต้านมะเร็ง มีฤทธิ์ช่วยฆ่าเชื้อ บำรุงการขาดวิตามินเอหรือเป็นโรคโลหิตจาง แก้ปัญหาเรื่องระบบลำไส้หรือขจัดสิ่งตกค้างที่อยู่ในลำไส้
• สรรพคุณจากทั้งต้น แก้ไข้ตรีโทษ แก้อาการปวดท้องหรือลงท้อง เป็นยาแก้อาการเจ็บหลัง เป็นยาแก้อาการเมาเหล้า
  – ขับระดูของสตรีหรือขับประจำเดือน แก้ประจำเดือนเสีย ด้วยการนำมาต้มหรือดองรับประทาน
  – ช่วยให้เลือดมาเลี้ยงที่ผิวหนังและช่วยแก้อาการปวดเมื่อย รักษาฝี แก้พิษฝี และบรรเทาอาการระคายเคือง ด้วยการนำมาตำแล้วพอก
  – แก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อย แมงป่องกัดหรืองูกัด ด้วยการนำมาตำแล้วพอก แต่มีข้อควรระวังคือ ห้ามพอกนานเพราะจะทำให้ผิวไหม้ได้
• สรรพคุณจากราก เป็นยาแก้ไข้และรักษาโรคเลือดออกตามไรฟันเมื่อนำมาต้ม แก้ลมอันเป็นพิษ
• สรรพคุณจากใบ แก้อาการปวดหู ขับเสมหะ แก้ปัสสาวะพิการ แก้โรคเริม แก้งูสวัด
  – ใช้พอกฝีให้แตกและไม่เป็นหนอง แก้อาการปวดเมื่อย แก้อาการอักเสบหรือช้ำบวม ด้วยการนำมาตำแล้วพอก
• สรรพคุณจากเมล็ด ช่วยขับเสมหะ ช่วยขับพยาธิไส้เดือน
• สรรพคุณจากดอก แก้หรือบำรุงเลือดของผู้หญิงหลังคลอด

ประโยชน์ของผักเสี้ยน

1. เป็นส่วนประกอบของอาหาร ทำเป็นผักดองไว้รับประทาน นำมาต้มหรือลวกให้สุกเพื่อช่วยลดความขมและกลิ่นเหม็น นำดองมาเป็นอาหารที่เหมาะสำหรับผู้ที่ขาดสารอาหาร ในแอฟริกาใช้ยอดและใบอ่อนมาปรุงรสและแต่งกลิ่นซอส ประเทศอินโดนีเซียใช้เมล็ดเป็นอาหาร
2. ใช้ในการเกษตร ในประเทศอินเดียใช้เมล็ดมาสกัดทำเป็นยาฆ่าแมลง ประเทศอินโดนีเซียนำมาเป็นอาหารสัตว์

วิธีการทำผักเสี้ยนดอง

1. กำจัดกลิ่นเขียวด้วยการนำมาหั่นแล้วนำไปตากแดด
2. นำข้าวเย็นสุก 1 กำมือต่อผักเสี้ยน 5 ถ้วยแกง เอาข้าวเย็นมาขยำกับเกลือ จากนั้นให้นำผักเสี้ยนที่เตรียมไว้ใส่ลงไป แล้วเติมน้ำตาลโตนด 5 ช้อนแกง คลุกเคล้าจนเข้ากัน
3. ปิดฝาภาชนะตั้งทิ้งไว้ประมาณ 3 – 4 คืน ก็เป็นอันเสร็จสิ้น

คำแนะนำในการรับประทานผักเสี้ยน

1. ไม่ควรรับประทานมากจนเกินไปโดยเฉพาะผู้หญิง เนื่องจากทำให้ระดูพิการ มีอาการตกขาวมากผิดปกติและมีกลิ่นเหม็นมาก ไม่เป็นผลดีต่อมดลูก แม่ลูกอ่อนควรระวังให้มากเพราะอาจจะเป็นลมได้
2. ผักเสี้ยนสดจะมีสารไฮโดรไซนาไนต์ (Hydrocyanide) ซึ่งมีพิษต่อประสาทส่วนกลาง สารนี้จะสลายไปก็ต่อเมื่อนำไปต้มหรือดองก่อนมารับประทาน

ผักเสี้ยน มีทั้งประโยชน์และโทษหากรับประทานในปริมาณที่ไม่เหมาะสม เป็นวัชพืชที่ขึ้นตามท้องนาหรือพื้นที่ว่างเปล่า สามารถนำมาดองได้ง่ายด้วยตัวเอง มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ ต้านมะเร็ง ทำให้ประจำเดือนเป็นปกติ บำรุงเลือดของผู้หญิงหลังคลอดและเป็นยาแก้ไข้ เป็นผักที่เหมาะอย่างมากสำหรับคุณผู้หญิงแต่ก็มีโทษเช่นกัน

สั่งซื้อผลิตภัณฑ์อาหารทางการแพทย์ เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: web3.dnp.go.th. [7 ต.ค. 2013].
รายการสาระความรู้ทางการเกษตร ฝ่ายวิจัยและบริการวิชาการ คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: natres.psu.ac.th. [7 ต.ค. 2013].
มูลนิธิหมอชาวบ้าน, นิตยสารหมอชาวบ้าน เล่มที่ 244. (เดชา ศิริภัทร). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.doctor.or.th. [7 ต.ค. 2013].
คมชัดลึกออนไลน์. (ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร หัวหน้ากลุ่มงานเภสัชกรรม โรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.komchadluek.net. [7 ต.ค. 2013].
สวนพฤกษศาสตร์สายยาไทย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.saiyathai.com. [7 ต.ค. 2013].

ผักเสี้ยนผี

ผักเสี้ยนผี ในประเทศไทยมักจะพบตามข้างถนนหรือที่รกร้าง และตามริมน้ำลำธาร เป็นไม้ล้มลุกที่มีดอกสีเหลือง มีสรรพคุณทางยาสมุนไพรได้ มีฤทธิ์เป็นยาชาเฉพาะที่ เป็นยาของชาวประเทศจีนและอินเดีย ส่วนของยอดอ่อน ใบอ่อน และดอกอ่อนนำมาทานในรูปแบบของผักสดจิ้มกับน้ำพริก และที่สำคัญส่วนของเมล็ดมีน้ำมันและวิตามินเอฟหรือกรดไลโนเลอิก ซึ่งสามารถนำมาใช้ทานได้

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของผักเสี้ยนผี

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cleome viscosa L.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Asian spider flower” “Tickweed” “Polanisia vicosa” “Wild spider flower” “Stining cleome” “Wild caia tickweed”
ชื่อท้องถิ่น : ภาคเหนือเรียกว่า “ผักส้มผี ส้มเสี้ยนผี” มีชื่ออื่น ๆ ว่า “ผักเสี้ยนตัวเมีย ไปนิพพานไม่รู้กลับ”
ชื่อวงศ์ : วงศ์ CLEOMACEAE
ชื่อพ้อง : Arivela viscosa (L.) Raf.

ลักษณะผักเสี้ยนผี

ต้น : ต้นมีต่อมขนเหนียวสีเหลืองปกคลุม มีกลิ่นเหม็นเขียว
ใบ : เป็นใบประกอบ มี 3 – 5 ใบย่อย เป็นสีน้ำตาลแดง ใบย่อยมีลักษณะเป็นรูปวงรี ขอบขนาน หรือรูปไข่หัวกลับ ปลายแหลมหรือมน โคนใบเรียวสอบ ขอบใบเรียบ
ดอก : ออกดอกเป็นช่อที่ปลายกิ่งหรือซอกใบ มีดอกจำนวนมาก มีกลีบเลี้ยง 3 กลีบ เป็นรูปใบหอก กลีบดอกสีเหลือง 4 กลีบ แผ่นกลีบมีลักษณะเป็นรูปวงรี ดอกมีเกสรตัวผู้จำนวนมาก ก้านเกสรมีสีเหลืองอ่อนอมเขียว อับเรณูเป็นสีเทาอมเขียว รังไข่เป็นรูปทรงกระบอกสั้น
ผล : เป็นฝักคล้ายถั่วเขียวขนาดเล็กมาก ตรงปลายมีจะงอยแหลม
เมล็ด : ในผลมีเมล็ดจำนวนมาก มีลักษณะผิวขรุขระย่นเป็นแนว มีสีน้ำตาลแดง

สรรพคุณของผักเสี้ยนผี

• สรรพคุณ ช่วยเสริมฤทธิ์การนอนหลับ แก้ทางขึ้นทรวงอก ช่วยรักษาโรคริดสีดวง แก้บานทะโรค ช่วยยับยั้งเชื้อเอดส์หรือ HIV ช่วยแก้อาการปวด ช่วยแก้อาการเหน็บชาตามแข้งขา ช่วยแก้อาการปวดขา แก้เส้นเลือดขอด แก้โรคเหน็บชา แก้ลุกนั่งเดินลำบาก รักษาโรคเบาหวาน
• สรรพคุณจากทั้งต้น ช่วยเจริญธาตุไฟในร่างกาย ช่วยแก้ลม ช่วยแก้ลมบ้าหมู ช่วยแก้อาการหูอักเสบ ช่วยแก้ไข้ แก้ไข้ตรีโทษ ช่วยแก้อาการปวดท้อง แก้ลงท้อง แก้ท้องเสีย ช่วยขับพยาธิในลำไส้ ช่วยแก้พิษงูทุกชนิด ช่วยแก้พิษฝีแก้ฝีในปอด แก้ฝีในลำไส้ แก้ฝีในตับ ช่วยขับหนองในร่างกาย ช่วยทำให้หนองแห้ง เป็นยาทาภายนอกช่วยแก้โรคผิวหนัง ช่วยรักษาโรคข้ออักเสบ เป็นยาแก้อาการปวดหัวเข่า
  – แก้อาการปวดศีรษะข้างเดียว ด้วยการนำทั้งต้น ใบขี้เหล็กอ่อน ดอกขี้เหล็กอ่อน และรากต้นผลใบ ดอกของแมงลัก มาต้มกินเป็นยา
• สรรพคุณจากราก เป็นยากระตุ้นหัวใจ ช่วยแก้วัณโรค เป็นยาแก้เลือดออกตามไรฟัน ช่วยขับพยาธิตัวกลม เป็นยาแก้อาการปวดหัวเข่า แก้อาการอัมพาต แก้มือตายเท้าตาย ช่วยแก้โรคผอมแห้งของสตรี
• สรรพคุณจากเมล็ด เป็นยากระตุ้นหัวใจ เป็นยาแก้เลือดออกตามไรฟัน ช่วยขับพยาธิตัวกลม
  – ช่วยขับเสมหะ ช่วยขับพยาธิไส้เดือน ช่วยขับปัสสาวะ ด้วยการนำเมล็ดมาต้มหรือชงดื่ม
• สรรพคุณจากใบ ช่วยแก้ปัสสาวะพิการหรืออาการปัสสาวะกะปริบกะปรอย แก้ปัสสาวะเป็นเลือด แก้ปัสสาวะขุ่น แก้อาการปวดเวลาปัสสาวะ ช่วยแก้ทุราวสา 12 ประการ แก้อาการปวดศีรษะและปวดตามข้อ แก้อาการปวดหลัง ทำให้เลือดลมเดินสะดวก เป็นยาแก้ขัด แก้ยกไหล่ยกแขนไม่ขึ้น รักษาแผล
  – แก้อาการปวดศีรษะ ด้วยการนำใบสดมาตำแล้วพอก
  – ช่วยแก้อาการลมขึ้นหูหรืออาการหูอื้อ ช่วยแก้อาการหูคัน ด้วยการนำใบ 3 – 4 ใบมาขยี้พอช้ำ ใช้อุดที่หู
• สรรพคุณจากผล ช่วยฆ่าพยาธิ
• สรรพคุณจากดอก ช่วยฆ่าพยาธิผิวหนังและพยาธิต่าง ๆ เป็นยาฆ่าเชื้อโรค รักษาแผล
• สรรพคุณจากต้น ช่วยแก้โรคน้ำเหลืองเสีย เป็นยาแก้ขัด แก้ยกไหล่ยกแขนไม่ขึ้น

ประโยชน์ของผักเสี้ยนผี

เป็นส่วนประกอบของอาหาร ยอดอ่อน ใบอ่อน ดอกอ่อนนำมานำมาดองเป็นผักจิ้มกับน้ำพริก ขนมจีน ปรุงเป็นอาหาร เมล็ดมีน้ำมันใช้ทานได้

ผักเสี้ยนผี เป็นผักพื้นบ้านที่นิยมนำมาใช้เป็นยาสมุนไพรภายนอก ส่วนของเมล็ดมีน้ำมันและมีวิตามินที่สามารถนำมาทานได้ด้วย เป็นผักที่พบได้ทั่วไปตามริมทาง มีสรรพคุณทางยาได้หลายส่วนจากต้นโดยเฉพาะทั้งต้น มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ เป็นยากระตุ้นหัวใจ ช่วยแก้โรคน้ำเหลืองเสีย ช่วยแก้ปัสสาวะพิการ ช่วยแก้พิษงูทุกชนิด รักษาโรคข้ออักเสบและรักษาโรคเบาหวานได้

สั่งซื้อผลิตภัณฑ์อาหารทางการแพทย์ เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง

สำนักงานหอพรรณไม้ สำนักวิจัยการอนุรักษ์ป่าไม้และพันธุ์พืช กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่าและพันธุ์พืช. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: web3.dnp.go.th. [6 ต.ค. 2013].
สถาบันวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: area-based.lpru.ac.th. [6 ต.ค. 2013].
สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.pharmacy.mahidol.ac.th. [6 ต.ค. 2013].
GotoKnow. (คุณมะเดื่อ). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.gotoknow.org. [6 ต.ค. 2013].
มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.uru.ac.th. [6 ต.ค. 2013].
คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.pharmacy.msu.ac.th. [6 ต.ค. 2013].
โรงเรียนโสภณศิริราษฎร์. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.sopon.ac.th. [6 ต.ค. 2013].
กองพยาบาลสาธารณสุข. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: phn.bangkok.go.th. [6 ต.ค. 2013].
เนคเทค ศูนย์เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และคอมพิวเตอร์แห่งชาติ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.nectec.or.th. [6 ต.ค. 2013].
ไทยเฮิร์บคลับ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.thaiherbclub.com. [6 ต.ค. 2013].
ตามรอยพระพุทธบาท. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: tamroiphrabuddhabat.com. [6 ต.ค. 2013].
ภูมิปัญญาไทย สำนักเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ และมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล. [ออนไลน์]. [อ้างอิงใน: มติชน 1 ตุลาคม 2545]. เข้าถึงได้จาก: www.thaiwisdom.org. [6 ต.ค. 2013].
สมุนไพรพัทลุง เครือข่ายกาญจนาภิเษก. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: kanchanapisek.or.th. [6 ต.ค. 2013].
ไทยโพสต์, ภูมิปัญญาการกินและใช้ผักเสี้ยน [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.thaipost.net. [6 ต.ค. 2013].
ข้อมูลอ้างอิง (Source) : https://medthai.com/
รูปอ้างอิง
1.https://apps.lucidcentral.org/

แคขาว

แค เป็นไม้ยืนต้นในวงศ์ถั่วที่มีดอกมีกลิ่นหอม เป็นมีสีขาวสวยงามมาก จึงนิยมปลูกไว้เป็นรั้วบ้าน แถมยังเป็นพืชที่ช่วยปรุงดินได้ด้วย ค่อนข้างเป็นประโยชน์ต่อการเกษตร และที่สำคัญเลยก็คือเป็นวัตถุดิบในอาหารหลากหลายเมนู เช่น แกงแค เป็นต้น ส่วนต่าง ๆ จากต้นสามารถนำมาใช้เป็นยาสมุนไพรได้ทั้งภายนอกและภายใน ส่วนต่างประเทศจะนิยมนำดอกแคมาทานเป็นสลัดมากกว่าทำแกง ถือเป็นพืชที่คนทั่วไปรู้จักกันอย่างกว้างขวาง

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของแคดอกขาว

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Sesbania grandiflora (L.) Pers.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Agasta” “Sesban” “Vegetable humming bird” “Humming bird tree” “Butterfly tree” “Agati”
ชื่อท้องถิ่น : ภาคกลางเรียกว่า “แค แคบ้าน ต้นแค แคบ้านดอกขาว ดอกแคบ้าน” ชาวกรุงเทพเชียงใหม่เรียกว่า “แคขาว แคดอกขาว ดอกแคขาว แคบ้านดอกขาว” มีชื่ออื่น ๆ ว่า “แคแกง”
ชื่อวงศ์ : วงศ์ถั่ว (FABACEAE หรือ LEGUMINOSAE)

ลักษณะของต้นแคดอกขาว

แค เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงกลางที่มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดียหรือแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้
ลำต้น : แตกกิ่งก้านสาขามาก เนื้อไม้อ่อน เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาลปนเทา เปลือกหนา มีรอยขรุขระแตกเป็นสะเก็ด
ใบ : เป็นใบประกอบแบบขนนกออกเรียงสลับกัน ใบย่อยขนาดเล็กรูปขอบขนาน
ดอก : คล้ายดอกถั่ว ออกดอกเป็นช่อบริเวณซอกใบ 2 – 3 ดอก มีกลิ่นหอม เป็นมีสีขาว กลีบเลี้ยงเป็นรูประฆังหรือรูปถ้วย
ผล : เป็นฝักกลมยาว เมื่อแก่จะแตกออกเป็น 2 ซีก มีเมล็ดอยู่ด้านใน ฝักมีสีเขียวอ่อน
เมล็ด : เหมือนลิ่ม เมล็ดกลมแป้นสีน้ำตาล มีหลายเมล็ด

สรรพคุณของแคดอกขาว

สรรพคุณจากยอดแค ต้านมะเร็ง ช่วยบำรุงและรักษาสายตา ช่วยบำรุงและเสริมสร้างกระดูกและฟัน
สรรพคุณจากยอดอ่อน ต้านมะเร็ง แก้อาการปวดศีรษะข้างเดียว
สรรพคุณจากดอก ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย ช่วยป้องกันและรักษาอาการหวัด ช่วยดับพิษร้อนในร่างกาย แก้ร้อนใน กระหายน้ำ ช่วยบำรุงและรักษาสายตา ช่วยบำรุงและเสริมสร้างกระดูกและฟัน ช่วยแก้ไข้ ลดอาการไข้ ถอนพิษไข้ในร่างกาย ช่วยแก้ไข้หัวลมหรือไข้เปลี่ยนอากาศ ช่วยแก้อาการปวดและหนักศีรษะ ช่วยรักษาหลอดลมอักเสบ รักษาไซนัสอักเสบ รักษาโรคริดสีดวงในจมูก ช่วยทำให้เจริญอาหาร ช่วยในการขับถ่าย ป้องกันอาการท้องผูก ช่วยบำรุงและรักษาตับ
สรรพคุณจากใบ ช่วยดับพิษร้อนในร่างกาย แก้ร้อนใน กระหายน้ำ ช่วยแก้โรคตาบอดตอนกลางคืน ช่วยบรรเทาอาการของโรคลมบ้าหมู ช่วยแก้อาการปวดและหนักศีรษะ รักษาโรคริดสีดวงในจมูก ช่วยในการขับถ่าย ป้องกันอาการท้องผูก ช่วยทำให้ระบาย ช่วยขับพยาธิ ช่วยบำรุงและรักษาตับ ช่วยบรรเทาอาการของโรคเกาต์ แก้อาการฟกช้ำ
สรรพคุณจากเปลือกต้น ช่วยคุมธาตุในร่างกาย เป็นยาล้างแผล ชะล้างบาดแผล ช่วยรักษาแผลมีหนอง
สรรพคุณจากฝัก ช่วยในเรื่องความจำ ป้องกันการเกิดเนื้องอก บรรเทาอาการไข้ แก้ปวด แก้โลหิตจาง ช่วยทำให้ระบาย
สรรพคุณจากราก เป็นยาขับเสมหะ ลดอาการไอ แก้ร้อนใน แก้ไข้ลมหัว ช่วยแก้อาการอักเสบ
สรรพคุณจากเปลือกแค ช่วยแก้อาการปวดฟัน แก้รำมะนาด ช่วยรักษาปากเป็นแผล แก้อาการร้อนในจนปากลิ้นเปื่อย ช่วยแก้อาการท้องร่วง แก้ท้องเดิน แก้โรคบิดมีตัว แก้มูกเลือด
สรรพคุณจากทั้งห้าส่วน ช่วยแก้ตานขโมย

ประโยชน์ของแคดอกขาว

1. เป็นส่วนประกอบของอาหาร ฝักอ่อน ยอดอ่อน และใบอ่อนรำมาปรุงเป็นเมนูดอกแค หรือนำมาลวกจิ้มกินกับน้ำพริก ชาวอีสานนิยมนำดอกแคและยอดอ่อนมานึ่งหรือย่างทานร่วมกับลาบ ก้อย แจ่ว ส่วนของดอกยังนำมาปรุงเป็นอาหารประเภทอ่อมได้
2. ปลูกเป็นไม้ประดับ
3. ใช้ในการเกษตร เป็นพืชที่ช่วยปรับปรุงดิน ใบใช้เป็นอาหารสัตว์เลี้ยงโคกระบือ ไม้ใช้ทำเป็นฟืนหรือเชื้อเพลิง ลำต้นนำมาใช้ในการเพาะเลี้ยงเห็ดหูหนูได้

แค เป็นดอกยอดนิยมในการนำมาประกอบอาหารได้หลากหลาย ส่วนของดอกคือจุดเด่นที่สำคัญ เป็นส่วนที่อุดมไปด้วยสรรพคุณทางยาสมุนไพร นำมาใช้ใส่ในแกง และเป็นส่วนที่มีสีสวยงามใช้ปลูกประดับบ้านได้ แคมีสรรพคุณทางยาได้หลายส่วนจากต้นโดยเฉพาะดอก มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ ต้านมะเร็ง ช่วยบำรุงและรักษาสายตา แก้ไข้ แก้อาการปวด รักษาหลอดลมอักเสบและบำรุงตับ เป็นต้นที่ดีต่อโพรงจมูกและการหายใจในร่างกาย

สั่งซื้อผลิตภัณฑ์อาหารทางการแพทย์ เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
แหล่งอ้างอิง : เว็บไซต์สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, หน่วยอนุรักษ์และใช้ประโยชน์พืชพรรณ ฝ่ายปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (นพพล เกตุประสาท), สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ (เธียพัฒน์ ศรชัย), เว็บไซต์มูลนิธิหมอชาวบ้าน
ข้อมูลอ้างอิง (Source) : https://medthai.com
รูปอ้างอิง
1.https://https://www.flickr.com

กุยช่าย

ต้นกุยช่าย เป็นไม้ล้มลุก ส่วนของดอกมีสีขาว และมีกลิ่นหอม เป็นต้นที่นิยมนำมาใช้รับประทานเป็นอาหาร ด้วยการเอาดอกมาผัดกับตับหมู หรือใช้ใบสดทานกับลาบหรือผัดไทย แถมส่วนของใบยังมีส่วนช่วยปรุงแต่งอาหารให้อร่อยมากขึ้นด้วย ที่สำคัญเป็นผักที่มีประโยชน์ต่อร่างกายมากมาย มีคุณค่าทางโภชนาการสูง มีฤทธิ์ร้อน จึงช่วยเพิ่มความอบอุ่นให้กับร่างกายได้ด้วย

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของต้นกุยช่าย

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Allium tuberosum Rottler ex Spreng.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Garlic chives” “Leek” “Chinese chives” “Oriental garlic” “Chinese leek” “Kow choi”
ชื่อท้องถิ่น : ภาคกลางเรียกว่า “ผักไม้กวาด” ภาคอีสานเรียกว่า “ผักแป้น” จีนแต้จิ๋วเรียกว่า “กูไฉ่”
ชื่อวงศ์ : วงศ์พลับพลึง (AMARYLLIDACEAE)

ลักษณะของต้นกุยช่าย

เหง้า : เหง้าเล็กและแตกกอ
ใบ : เป็นรูปขอบขนาน และใบแบน ที่โคนเป็นกาบบางซ้อนสลับกัน
ดอก : ออกเป็นช่อซี่ร่ม ดอกมีสีขาว มีกลิ่นหอม เมื่อดอกเจริญจะแตกออกเป็นริ้วสีขาว กลีบดอกสีขาว 6 กลีบ กลางกลีบดอกด้านนอกมีสันหรือเส้นสีเขียวอ่อนจากโคนกลีบไปหาปลาย มีเกสรตัวผู้ 6 ก้านอยู่ตรงข้ามกับกลีบดอก เกสรตัวเมีย 1 ก้าน รังไข่อยู่เหนือวงกลีบ
ผล : เป็นผลกลม ภายในมี 3 ช่องและมีผนังตื้น เมื่อแก่จะแตกตามตะเข็ม ในผลมีเมล็ดช่องละ 1 – 2 เมล็ด
เมล็ด : ขรุขระและมีสีน้ำตาลแบน

สรรพคุณของต้นกุยช่าย

• สรรพคุณจากต้นช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย ช่วยเพิ่มความอบอุ่นให้กับร่างกาย ช่วยบำรุงและรักษาสายตา ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดงหรือเกล็ดเลือดต่ำ รักษาภาวะเม็ดเลือดแดงต่ำ แก้อาการอ่อนเพลีย
• สรรพคุณจากใบ ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยบำรุงกำหนัด กระตุ้นความรู้สึกทางเพศ แก้ปัญหาการหลั่งเร็วในเพศชาย แก้ไร้สมรรถภาพทางเพศ ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด ช่วยป้องกันมะเร็ง ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง ช่วยลดระดับความดัน รักษาโรคความดันโลหิตสูง บรรเทาอาการโรคเบาหวานและวัณโรค ช่วยรักษาโรคหูน้ำหนวก เป็นยาแก้หวัด ช่วยแก้อาเจียน ช่วยรักษาอาการหวัด ช่วยแก้อาการท้องอืดท้องเฟ้อ ขับลมในกระเพาะ ช่วยแก้อาการท้องผูก ช่วยแก้อาการท้องอืดในเด็ก ช่วยรักษาแผลริดสีดวงทวาร ช่วยทำให้ริดสีดวงหด ช่วยแก้โรคนิ่ว ช่วยแก้โรคหนองในได้ดี ช่วยบำรุงไต ช่วยแก้ลมพิษ ช่วยแก้พิษจากแมลงสัตว์กัดต่อยหรือแมงป่องกัด ช่วยแก้อาการห้อเลือดบริเวณท้อง ช่วยแก้อาการฟกช้ำดำเขียว แก้ห้อเลือด แก้ปวด ช่วยแก้อาการช้ำใน แก้กระจายเลือดไม่ให้คั่ง ช่วยรักษาแผลที่หนองเรื้อรัง ช่วยแก้แมลงหรือตัวเห็บ แก้ตัวหมัดเข้าหู ช่วยบำรุงน้ำนมและขับน้ำนมสำหรับสตรีหลังคลอดบุตร ช่วยลดการอักเสบ แก้สตรีมีครรภ์ที่มีอาการคลื่นไส้อาเจียนหรือเบื่ออาหาร แก้อาการวิงเวียน
• สรรพคุณจากราก ช่วยแก้เลือดกำเดาไหล ช่วยแก้อาเจียน ช่วยห้ามเหงื่อ ช่วยแก้อาการแน่นหน้าอก ช่วยแก้อาการปัสสาวะขัด
• สรรพคุณจากเมล็ด ช่วยฆ่าแมลงกินฟัน ช่วยขับพยาธิเส้นด้ายหรือพยาธิแส้ม้า ช่วยแก้อาการปัสสาวะกะปริบกะปรอย เป็นยาขับโลหิตประจำเดือนที่เป็นลิ่มเป็นก้อน เป็นยาฆ่าสัตว์
• สรรพคุณจากต้น ช่วยแก้อาการท้องเสีย ช่วยแก้โรคนิ่ว ช่วยแก้อาการตกขาวของสตรี ช่วยแก้โรคหนองในได้ดี ช่วยบำรุงน้ำนมและขับน้ำนมสำหรับสตรีหลังคลอดบุตร ช่วยลดการอักเสบ

ประโยชน์ของต้นกุยช่าย

เป็นส่วนประกอบของอาหาร ส่วนของใบช่วยปรุงแต่งรสอาหารให้อร่อยมากขึ้น นิยมนำดอกมาผัดกับตับหมู หรือนำใบสดมาทานกับลาบหรือผัดไทย ใบยังนำมาทำเป็นไส้ของขนมได้

คุณค่าทางโภชนาการของดอก

คุณค่าทางโภชนาการของดอก ต่อ 100 กรัม ให้พลังงาน 38 กิโลแคลอรี

คุณค่าทางโภชนาการของต้น

คุณค่าทางโภชนาการของต้น ต่อ 100 กรัม ให้พลังงาน 28 กิโลแคลอรี

ต้นกุยช่าย เป็นผักที่มีฤทธิ์ร้อน มีแคลเซียม ธาตุเหล็กและฟอสฟอรัสสูง จึงมีคุณค่าทางโภชนาการสูง เป็นผักที่พบได้ทั่วไปในเมนูอาหารไทย มักจะเรียกกันว่า “ผักไม้กวาด” มีสรรพคุณทางยาได้หลายส่วนจากต้นโดยเฉพาะส่วนของใบ มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยในการสร้างเม็ดเลือดแดง รักษาสายตา ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลในเลือด ช่วยป้องกันมะเร็งและรักษาโรคความดันโลหิตสูง เป็นผักที่ดีต่อระบบเลือดในร่างกายเป็นอย่างมาก

เอกสารอ้างอิง
แหล่งอ้างอิง : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), เว็บไซต์สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. การใช้สมุนไพรในการป้องกันและรักษาโรคในปลา. (พงศ์ศักดิ์ รัตนชัยกุลโสภณ และปาริชาติ พุ่มขจร.), ดร.อุรุวรรณ แย้มบริสุทธิ์ นักวิจัยทางด้านโภชนาการ สถาบันโภชนาการ มหาวิทยาลัยมหิดล, เว็บไซต์หมอชาวบ้าน (วิทิต วัณนาวิบูล), นิตยสารครัว ฉบับเดือนพฤศจิกายน 2544 หน้า 34
ข้อมูลอ้างอิง (Source) : https://medthai.com/
รูปอ้างอิง
1.https://www.hospitalitymagazine.com.au/all-about-garlic-chives/

รางจืด

รางจืด เป็นไม้เลื้อยที่อยู่ในวงศ์เหงือกปลาหมอที่ได้ชื่อว่า “ราชาแห่งการถอนพิษ” สามารถพบได้ตามป่าดิบชื้นทั่วทุกภาคของประเทศไทย ส่วนของดอกมีสีม่วงอมฟ้า มีใบประดับสีเขียวประแดง ทำให้ดูสวยงามมาก นอกจากนั้นยังสามารถนำส่วนของยอดอ่อนมารับประทานในรูปแบบของผักได้ และที่สำคัญเลยก็คือการนำมาทานเป็นยาสมุนไพร ถือได้ว่าเป็นสรรพคุณชั้นยอดอีกชนิดหนึ่ง เพราะสามารถแก้โรคที่คนไทยเป็นกันได้อย่าง เบาหวาน เป็นต้น

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของรางจืด

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Thunbergia laurifolia Lindl.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Laurel clockvine” “Blue trumphet vine”
ชื่อท้องถิ่น : ภาคกลางเรียกว่า “กำลังช้างเผือก ยาเขียว เครือเขาเขียว ขอบชะนาง” จังหวัดยะลาเรียกว่า “รางเย็นคาย” จังหวัดปัตตานีเรียกว่า “ดุเหว่า” จังหวัดเพชรบูรณ์เรียกว่า “ย่ำแย้ แอดแอ” จังหวัดนครศรีธรรมราชเรียกว่า “ทิดพุด” จังหวัดสระบุรีเรียกว่า “น้ำนอง” ชาวกะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอนเรียกว่า “จอลอดิเออ ซั้งกะ ปั้งกะล่ะ พอหน่อเตอ” มีชื่ออื่น ๆ ว่า “ว่านรางจืด”
ชื่อวงศ์ : วงศ์เหงือกปลาหมอ (ACANTHACEAE)

ลักษณะของรางจืด

เถา : เถามีเนื้อแข็ง ลำต้นหรือเถากลมเป็นปล้อง มีสีเขียวสดหรือสีเขียวเข้ม ลำต้นไม่มีขน ไม่มีมือจับ อาศัยการพันรัดขึ้นไป
ใบ : เป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกัน คล้ายรูปหัวใจ รูปใบขอบขนานหรือรูปไข่ โคนใบมนเว้า ปลายใบเรียวแหลม มีเส้นอยู่ 3 เส้นออกจากโคนใบ
ดอก : ออกเป็นช่อห้อยลงมาตามซอกใบ ช่อละ 3 – 4 ดอก มีสีม่วงอมฟ้า ใบประดับสีเขียวประแดง กลีบเลี้ยงรูปจาน ดอกเป็นรูปแตรสั้น โคนกลีบดอกมีสีเหลืองอ่อน มีน้ำหวานบรรจุอยู่ภายในหลอด กลีบดอกมีปลายแยก 5 กลีบ มีเกสรตัวผู้ 4 อัน
ผล : เป็นฝักกลม ปลายเป็นจะงอย เมื่อแก่จะแตกออกเป็น 2 ซีก

สรรพคุณของรางจืด

• สรรพคุณจากรากและเถา เป็นยาแก้ร้อนใน ช่วยแก้อาการกระหายน้ำ
• สรรพคุณจากใบและราก เป็นยาถอนพิษไข้ได้ เป็นยาพอกบาดแผล ช่วยรักษาแผลไฟไหม้ แก้แผลน้ำร้อนลวก ช่วยบรรเทาอาการผื่นแพ้ต่าง ๆ ช่วยทำลายพิษจากยาฆ่าแมลง แก้พิษจากสัตว์ที่เป็นพิษและพืชที่เป็นพิษ ต้านพิษจากสารตะกั่วต่อสมอง ช่วยถอนพิษจากยาเบื่อชนิดต่าง ๆ ช่วยในการลดเลิกยาบ้า ช่วยแก้อาการเมาค้าง แก้พิษจากแอลกอฮอล์ ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ควบคุมเบาหวานและความดัน ต้านมะเร็ง ต้านอนุมูลอิสระสูง แก้อาการอักเสบต่าง ๆ

ประโยชน์ของรางจืด

1. เป็นส่วนประกอบของอาหาร นำยอดอ่อน ดอกอ่อนมาลวกกิน แกงกินได้ นิยมกินน้ำหวานจากดอกด้วย ทำชาได้
2. แปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ เป็นแคปซูล
3. เป็นไม้ปลูกประดับ

รางจืด ได้คำนิยามว่า “ราชาแห่งการถอนพิษ” เมื่อได้รู้สรรพคุณแล้วก็อยากที่จะนำยาสมุนไพรตัวนี้เอาไว้ติดบ้าน เพราะมีสรรพคุณในการลดสารพิษได้ ซึ่งอาการป่วยโรคภัยส่วนมากก็มาจากสารพิษทั้งนั้น อาจใช้ป้องกันโรคได้ มีสรรพคุณทางยาได้หลายส่วนจากต้นโดยเฉพาะส่วนของรากและใบ มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ ควบคุมเบาหวานและความดัน ต้านมะเร็ง ถอนพิษ และแก้อาการอักเสบต่าง ๆ ได้ด้วย

เอกสารอ้างอิง
แหล่งอ้างอิง : เว็บไซต์สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, เว็บไซต์หมอชาวบ้าน (ภกญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร), สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
ข้อมูลอ้างอิง (Source) : https://medthai.com
รูปอ้างอิง
1.https://www.flickr.com/photos/31031835@N08/48580990781