ตะลิงปลิง
ตะลิงปลิง (Averrhoa bilimbi) เป็น ไม้เขตร้อนที่มีลักษณะคล้ายกับมะเฟือง เป็นผลไม้ชนิดหนึ่งที่นิยมทางภาคใต้ คนไทยส่วนมากไม่ค่อยได้ยินชื่อสักเท่าไหร่ ผลของตะลิงปลิงนั้นมีรสเปรี้ยวมาก สามารถนำมาทำเป็นน้ำผลไม้ได้ ดื่มแล้วรู้สึกสะใจและสดชื่น นอกจากทำน้ำดื่มแล้วยังสามารถนำไปประกอบในอาหารได้เช่นกัน
รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของตะลิงปลิง
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Averrhoa bilimbi L.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Bilimbi” “Bilimbing” “Cucumber tree” “Tree sorrel”
ชื่อท้องถิ่น : ภาคใต้เรียกว่า “มะเฟืองตรน หลิงปลิง” จังหวัดนราธิวาสเรียกว่า “บลีมิง” จังหวัดระนองเรียกว่า “กะลิงปริง ลิงปลิง ลิงปลิง ปลีมิง” เกาะสมุยเรียกว่า “มูงมัง”
ชื่อวงศ์ : วงศ์กระทืบยอด (OXALIDACEAE)
ลักษณะของตะลิงปลิง
ตะลิงปลิง เป็นไม้ยืนต้นเขตร้อนที่คาดว่ามีถิ่นกำเนิดมาจากหมู่เกาะมาลูกู ในประเทศอินโดนีเซีย
เปลือกต้น : เปลือกต้นมีสีชมพู ผิวเรียบมีขนนุ่มปกคลุมอยู่ตามกิ่ง มีการแตกกิ่งก้านสาขามาก
ใบ : เป็นใบประกอบแบบขนนก ใบมีสีเขียวอ่อนและมีขุยนุ่มปกคลุม ใบคล้ายรูปหอก ปลายใบแหลม โคนใบมน
ดอก : ออกดอกเป็นช่อหลายช่อตามกิ่งและลำต้น ดอกสีแดงเข้ม มีกลีบเลี้ยง 5 กลีบ เป็นสีเขียวอมชมพู มีเกสรกลางดอกเป็นสีขาว
ผล : มีลักษณะกลมยาวปลายมน ออกผลเป็นช่อห้อย ผิวของผลมีลักษณะเรียบสีเขียว แต่เมื่อสุกแล้วจะกลายเป็นสีเหลือง เนื้อข้างในเป็นเนื้อเหลว มีรสเปรี้ยว
เมล็ด : ลักษณะของเมล็ดตะลิงปลิงจะแบนยาวและมีสีขาว
สรรพคุณของตะลิงปลิง
- สรรพคุณจากผล ทำให้เจริญอาหาร ช่วยขับเหงื่อ ฟอกโลหิต รักษาโรคเลือดออกตามไรฟัน เป็นยาลดไข้ ช่วยละลายเสมหะและแก้เสมหะเหนียวข้น บำรุงกระเพาะอาหาร บรรเทาอาการของโรคริดสีดวงทวาร เป็นยาบำรุงแก้อาการปวดมดลูก ช่วยฝาดสมาน
– งานวิจัยในประเทศฟิลิปปินส์พบว่าน้ำคั้นจากผลตะลิงปลิงมีฤทธิ์ในการคุมกำเนิด โดยเชื่อว่าสเตอรอยด์ไกลโคไซด์และกรดออกซาลิกในน้ำคั้นมีส่วนในการออกฤทธิ์คุมกำเนิด - สรรพคุณจากราก แก้พิษร้อนใน แก้กระหายน้ำ ประเทศฟิลิปปินส์ใช้รากพอกรักษาคางทูม ดับพิษร้อนของไข้ บำรุงกระเพาะอาหาร แก้อาการเลือดออกตามกระเพาะอาหารและลำไส้ รักษาอาการอักเสบของลำไส้ รักษาซิฟิลิส (Syphilis) บรรเทาอาการของโรคริดสีดวงทวาร บรรเทาอาการของโรคเกาต์ แก้ไขข้ออักเสบ ช่วยฝาดสมาน พอกแก้อาการคัน ลดอาการบวมแดง
- สรรพคุณจากใบ ประเทศฟิลิปปินส์ใช้ใบพอกรักษาคางทูม ใบต้มช่วยรักษาอาการอักเสบของลำไส้และรักษาซิฟิลิส (Syphilis) รักษาโรครูมาตอยด์ แก้ไขข้ออักเสบ รักษาอาการอักเสบ พอกแก้อาการคัน ลดอาการบวมแดง
– งานวิจัยที่ประเทศสิงคโปร์พบว่าสารสกัดเอทานอลในใบตะลิงปลิง สามารถช่วยลดระดับน้ำตาลและไขมันในเลือดของสัตว์ทดลองได้ - สรรพคุณจากดอก ชงเป็นชาดื่มช่วยแก้อาการไอ
ประโยชน์ของตะลิงปลิง
1. เป็นส่วนประกอบของอาหาร ผลสามารถนำมารับประทานร่วมกับพริกเกลือหรือนำไปใส่แกง และทำเป็นเมนูน้ำพริกตะลิงปลิง ปลาทูต้มตะลิงปลิง ยำตะลิงปลิง เป็นต้น อีกทั้งยังนำมาทำเป็นเครื่องดื่มได้ด้วย
2. เป็นยาเสริมความงาม ใบและรากสามารถนำมาพอกใช้รักษาสิวได้
คุณค่าทางโภชนาการของตะลิงปลิง (เฉพาะส่วนที่กินได้)
คุณค่าทางโภชนาการของตะลิงปลิง (เฉพาะส่วนที่กินได้) ต่อ 100 กรัม
| สารอาหาร | ปริมาณสารอาหาร |
| โปรตีน | 0.61 กรัม |
| แคโรทีน | 0.035 มิลลิกรัม |
| วิตามินบี1 | 0.010 มิลลิกรัม |
| วิตามินบี2 | 0.026 มิลลิกรัม |
| วิตามินบี3 | 0.302 มิลลิกรัม |
| วิตามินซี | 15.5 มิลลิกรัม |
| แคลเซียม | 3.4 มิลลิกรัม |
| เหล็ก | 1.01 มิลลิกรัม |
| ฟอสฟอรัส | 11.1 มิลลิกรัม |
วิธีทำน้ำตะลิงปลิง
1. ทำน้ำเชื่อมด้วยการต้มน้ำ 3 ถ้วยครึ่ง แล้วเติมน้ำตาล 2 ถ้วย จนเดือดรวมกันเป็นเนื้อเดียว แล้วปิดเตาทิ้งไว้ให้เย็น
2. นำตะลิงปลิงครึ่งกิโลกรัมมาล้างให้สะอาด เอาขั้วและเมล็ดออก จากนั้นนำมาหั่นเป็นชิ้น ๆ
3. นำตะลิงปลิงที่หั่นใส่เครื่องปั่น 1 ส่วน เติมน้ำเชื่อมลงไปครึ่งหนึ่ง แล้วเติมเกลือครึ่งช้อนโต๊ะแล้วปั่นให้ละเอียด
4. เทลงในตะแกรงแล้วกรองเอากากออก
5. ทำการปรุงตามต้องการด้วยการเติมเกลือหรือใส่กับน้ำแข็งเกล็ดก็จะช่วยเพิ่มความอร่อย
ตะลิงปลิง เป็นผลไม้รสเปรี้ยวที่เริ่มจะสูญพันธุ์ไปเรื่อย ๆ เพราะไม่ค่อยนิยมมากนัก ในปัจจุบันมักจะพบในรูปแบบเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ ด้วยรสเปรี้ยวนั้นทำให้ร่างกายตื่นตัวและสดชื่นขึ้น ตะลิงปลิงมีประโยชน์แต่ก็ไม่ควรรับประทานในปริมาณที่มากจนเกินไปเพราะจะทำให้เลือดตกตะกอนได้ สรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ รักษาคางทูม รักษาอาการอักเสบของลำไส้ ดับพิษร้อนของไข้และบำรุงกระเพาะอาหาร
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
