วัคซีนโควิด
วัคซีนโควิด-19 (COVID-19 Vaccines) ในปัจจุบันวัคซีนมีหลายประเภทแต่ละประเภทได้รับการออกแบบมา เพื่อกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันและต่อต้านเชื้อไวรัสบางชนิดลดความรุนแรงลง ดังนั้น การพัฒนาวัคซีนที่มีประสิทธิภาพสูงได้อย่างรวดเร็วเพื่อต่อต้าน coronavirus สายพันธุ์ใหม่ล้วนเป็นอุปสรรคสำหรับนักวิทยาศาสตร์ทำให้ผู้คนมากกว่า 3.86 พันล้านคนทั่วโลกได้รับวัคซีนโควิด-19 คิดเป็นสัดส่วน 50.2 เปอร์เซ็นต์ของประชากรโลก ผู้ผลิตวัคซีนต้านโควิด19 ทั่วโลกกำลังพยายามพัฒนาและแจกจ่ายวัคซีนที่มีประสิทธิภาพในการป้องกันเชื้อไวรัสโควิด19 ที่กำลังระบาดทั้ง 4 สายพันธุ์ ดังนี้
>> โควิด 2019 ( COVID19 )
>> โควิดสายพันธุ์เดลต้าพลัส
โควิด-19 สายพันธุ์อันตรายที่พบการระบาดในไทย
1. โควิดสารพันธุ์บราซิล ชื่อทางวิทยาศาสตร์ P.1 หรือ แกมม่า มีรุนแรงกว่าสายพันธุ์อื่นๆ หลบเลี่ยงภูมิคุ้มกัน ลดประสิทธิภาพวัคซีน
2. โควิดสายพันธุ์อังกฤษ ชื่อทางวิทยาศาสตร์ B.1.1.7 หรือ อัลฟ่า สามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันได้ดีที่สุด แพร่กระจายง่ายกว่าสายพันธุ์อื่น 40-70%
3. โควิดสารพันธุ์อินเดีย ชื่อทางวิทยาศาสตร์ B.1.617.2 หรือ เดลต้า และเดลต้าพลัส (Delta Plus) สามารถแพร่ระบาดได้เร็ว ติดเชื้อง่าย หลบเลี่ยงภูมิคุ้มกันได้
4. โควิดสายพันธุ์แอฟริการใต้ ชื่อทางวิทยาศาสตร์ B.1.351 หรือ เบต้า สามารถแพร่ระบาดได้รวดเร็ว แพร่เชื้อไวขึ้นประมาณ 50% ลดประสิทธิภาพแอนติบอดี้
ประเภทวัคซีนโควิด-19 ชนิดต่างๆ
1. วัคซีนชนิดเชื้อที่มีชีวิต (Live-attenuated vaccines) ได้มาจากเชื้อโคโรนาไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคใช้ไวรัสในรูปแบบอ่อนแอภายใต้สภาวะห้องปฏิบัติการ เพื่อกระตุ้นการตอบสนองภูมิคุ้มกันที่ดียิ่งขึ้นหรือสร้างแอนติบอดี
2. วัคซีนชนิดเชื้อตาย (Inactivated vaccine) เป็นวัคซีนเชื้อตายใช้เชื้อที่เป็นสาเหตุของโรคที่ตายแล้ว
3. วัคซีนชนิดสารพันธุกรรม (Messenger RNA หรือเรียกอีกอย่างว่าวัคซีน mRNA) ใช้เทคโนโลยีผลิตวัคซีนโควิด-19 บางตัวสร้างโปรตีนเพื่อกระตุ้นการตอบสนองภูมิคุ้ามกัน
4. วัคซีนทอกซอยด์ (Toxoid vaccines) ใช้สารพิษที่เป็นอันตรายสร้างภูมิคุ้มกันให้กับส่วนต่าง ๆ ของเชื้อโรคที่ก่อให้เกิดโรคแทนตัวเชื้อโรคเอง เป็นการใช้สารพิษที่เกิดจากไวรัสเพื่อสร้างภูมิคุ้มกันให้กับส่วนของไวรัสที่เป็นสาเหตุของโรคโควิด19
5. วัคซีนหน่วยย่อย รีคอมบิแนนท์ พอลิแซ็กคาไรด์ และคอนจูเกต (Subunit, recombinant, polysaccharide, and conjugate vaccines) เป็นวัคซีนที่ทําจากโปรตีนส่วนอื่นของเชื้อโรคที่ก่อให้เกิดโรค (Protein subunit vaccine)
6. วัคซีนไวรัสเวกเตอร์ (Viral vector vaccines) เป็นวัคซีนไวรัสที่เป็นพาหะนำโรคเพื่อต่อต้านโรคติดเชื้ออื่นๆ (Recombinant viral vector vaccine) เช่น ไวรัสอะดีโน (Adenovirus) ซิกา ไข้หวัดใหญ่ และเอชไอวี
การทำงานของวัคซีนต้านเชื้อโควิด-19
วัคซีนทำงานโดยการฝึกระบบภูมิคุ้มกันให้รู้จักและต่อสู้กับเชื้อโรคไม่ว่าจะเป็นเชื้อโรค ไวรัส หรือแบคทีเรีย ในการทำของวัคซีนโควิดจะต้องนำโมเลกุลบางชนิดจากเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายเพื่อกระตุ้นการตอบสนองของภูมิคุ้มกัน ซึ่งโมเลกุลเหล่านี้เรียกว่า “แอนติเจน” มีอยู่ในไวรัสและแบคทีเรียทั้งหมดโดยการฉีดแอนติเจนเข้าสู่ร่างกายระบบภูมิคุ้มกันสามารถเรียนรู้ที่จะจดจำแอนติเจนเหล่านี้ได้อย่างปลอดภัยว่าเป็นผู้บุกรุกที่เป็นศัตรูร่างกายจะสร้างแอนติบอดี และจดจำรหัสไว้สำหรับอนาคต หากแบคทีเรียหรือเชื้อไวรัสปรากฏขึ้นอีกครั้ง ระบบภูมิคุ้มกันจะรับรู้แอนติเจนทันที และโจมตีอย่างรุนแรงก่อนที่เชื้อโรคจะแพร่กระจายและทำให้มนุษย์เจ็บป่วยได้
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
