พลองแก้มอ้น ช่วยแก้ไข้ สมานแผล แก้แผลเปื่อยและรักษาโรคเหงือก

พลองแก้มอ้น

พลองแก้มอ้น (Rhodamnia dumetorum) เป็นไม้พุ่มในวงศ์ชมพู่ที่มักจะพบมากในทางภาคใต้ มีดอกสีขาวและผลสุกเป็นสีม่วงดำซึ่งสามารถนำมารับประทานได้ เป็นต้นที่ไม่ค่อยมีใครรู้จักและไม่ได้พบได้ทั่วไป เป็นชื่อที่แปลกประหลาดและมักจะเรียกกันหลากหลายในทางใต้ของประเทศไทย ทว่าต้นที่ดูไม่มีอะไรนั้นสามารถนำส่วนต่าง ๆ ของต้นมาใช้เป็นยาสมุนไพรแก้อาการได้

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของพลองแก้มอ้น

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rhodamnia dumetorum (DC.) Merr. & L.M.Perry
ชื่อท้องถิ่น : จังหวัดชลบุรีเรียกว่า “พลวดหม้อ” จังหวัดชุมพรเรียกว่า “พลองเสม็ด” จังหวัดนครราชสีมาเรียกว่า “ก้นถ้วย” จังหวัดประจวบคีรีขันธ์เรียกว่า “พลองแก้มอ้น พลองขี้ไต่ พลองขี้อ้น”
ชื่อวงศ์ : วงศ์ชมพู่ (MYRTACEAE)
ชื่อพ้อง : Eugenia dumetorum DC., Myrtus dumetorum Poir., Myrtus trinervia Lour., Nelitris trinervia (Lour.) Spreng., Opanea trinervia (Lour.) Raf., Rhodamnia siamensis Craib

ลักษณะของพลองแก้มอ้น

พลองแก้มอ้น เป็นพรรณไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นขนาดเล็ก มักจะพบขึ้นตามป่าเต็งรัง ป่าทุ่งหญ้า ป่าที่ลุ่มต่ำและป่าพรุทางภาคตะวันออกเฉียงใต้และทางภาคใต้
ลำต้น : ลำต้นตั้งตรง กิ่งก้านเป็นรูปทรงกระบอก มีขนสั้นสีเทา ส่วนกิ่งแก่และเปลือกต้นเป็นสีน้ำตาล ผิวเรียบ
ใบ : เป็นใบเดี่ยวออกตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ รูปวงรีแคบหรือรูปหอก ปลายใบเรียวแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ เนื้อใบเหนียวคล้ายแผ่นหนัง ผิวใบด้านบนเรียบเกลี้ยงเป็นมัน ส่วนด้านล่างมีขนนุ่มสีเทาหรืออาจเกลี้ยง มีเส้นใบออกจากฐาน 3 เส้น มองเห็นได้ชัดเจนทั้งสองด้านของใบ ก้านใบมีขน
ดอก : ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบหรือเกือบปลายยอด ตาดอกเป็นรูปลูกแพร์ อาจมีดอกประมาณ 1 – 3 ดอก หรือเป็นกระจุกหรือเป็นกระจุกซ้อน ดอกมีขนาดเล็ก กลีบดอกมีลักษณะเป็นรูปไข่กลับ 5 กลีบ ด้านนอกมีขนสีขาว กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ ดอกมีเกสรเพศผู้จำนวนมาก วงกลีบเลี้ยงเป็นรูปไข่และมีขนนุ่ม ฐานดอกเป็นรูปถ้วยและมีขนนุ่มสีขาว มีรังไข่อยู่ใต้วงกลีบ ออกดอกในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม
ผล : เป็นผลสด ลักษณะของผลเป็นรูปทรงเกือบกลม มีขนนุ่ม กลีบเลี้ยงติดคงทน ผลเป็นสีเขียวแดง เมื่อสุกแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีม่วงดำ
เมล็ด : ภายในผลมีเมล็ดหลายเมล็ด เมล็ดมีลักษณะเป็นรูปเหลี่ยม

สรรพคุณของพลองแก้มอ้น

• สรรพคุณจากเปลือกต้นและใบ ตำรายาไทยใช้เป็นยาฝาดสมานรักษาบาดแผล
• สรรพคุณจากราก
  – แก้ไข้ ด้วยการนำรากมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยา
• สรรพคุณจากผล
  – แก้แผลเปื่อยและรักษาโรคเหงือก ด้วยการนำผลมาปรุงเป็นยาต้ม

ประโยชน์ของพลองแก้มอ้น

เป็นส่วนประกอบของอาหาร ผลสุกนำมารับประทานได้

พลองแก้มอ้น เป็นต้นที่นิยมในทางภาคใต้เนื่องจากพบได้มากกว่าที่อื่น เป็นพืชในวงศ์ชมพู่ที่มีผลสุกเป็นสีม่วงดำซึ่งเป็นส่วนที่สามารถนำมารับประทานได้ นอกจากนั้นยังเป็นยาสมุนไพรในตำรายาไทยอีกด้วย พลองแก้มอ้นมีสรรพคุณทางยาได้หลายส่วนจากต้นโดยเฉพาะรากและผล มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ แก้ไข้ ช่วยสมานแผล แก้แผลเปื่อยและรักษาโรคเหงือก ถือเป็นต้นที่ค่อนข้างมีสรรพคุณในการรักษาภายนอกที่เป็นบาดแผลได้ดี

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง
ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. “พลองแก้มอ้น”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.phargarden.com. [02 ต.ค. 2015].
ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้. “พลองแก้มอ้น”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th. [02 ต.ค. 2015].
ข้อมูลอ้างอิง (Source) : https://medthai.com/