จำปา
ต้นจำปา เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ถิ่นกำเนิดมาจากทางตอนใต้ของจีน ไทย อินเดีย อินโดนีเซีย และมาเลเซีย ชื่อสามัญ Champak, Orange chempaka, Golden champa, Sonchampa ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Magnolia champaca (L.) Baill. ex Pierre ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ คือ Michelia champaca L. จัดอยู่ในวงศ์จำปา (MAGNOLIACEAE) ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ จำปาเขา จำปาทอง (นครศรีธรรมราช), จำปาป่า (สุราษฎร์ธานี), จุมปา จุ๋มป๋า (ภาคเหนือ), จำปากอ (มลายู-ภาคใต้), มณฑาดอย
ลักษณะของจำปา
- ลักษณะของต้น
– ลำต้นตรง มีความสูง 15-30 เมตร
– เป็นทรงพุ่มโปร่งเป็นรูปกรวยคว่ำ
– ค่อนข้างโปร่ง
– แตกกิ่งจำนวนมากที่ยอด
– ที่เปลือกมีสีเทาอมขาวและมีกลิ่นฉุน
– สามารถขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด การทาบกิ่ง และการตอนกิ่ง - ลักษณะของใบ
– ใบเป็นใบเดี่ยว
– ใบใหญ่ สีเขียวเป็นมัน เป็นรูปรีแกมขอบขนาน
– มีความกว้าง 4-10 เซนติเมตร และยาว 10-25 เซนติเมตร
– โคนใบสอบ
– ปลายใบแหลม
– เนื้อใบบาง
– ใบอ่อนจะมีขน
– ใบแก่จะไม่มีขน
– มีเส้นใบ 16-20 คู่
– ก้านใบยาว 2-4 เซนติเมตร
– โคนก้านใบป่อง - ลักษณะของดอก
– เป็นดอกเดี่ยวสีเหลืองอมแสด
– ดอกมีกลิ่นหอมแรง
– ออกดอกตามซอกใบใกล้ ๆ ปลายกิ่ง
– ดอกตั้งขึ้น
– ดอกตูมเป็นรูปกระสวย
– มีแผ่นสีเขียวคลุมอยู่และจะหลุดไปเมื่อดอกบาน
– กลีบดอกและกลีบเลี้ยงจะมีลักษณะเหมือนกัน มีจำนวน 12-15 กลีบ
– แต่ละกลีบเป็นรูปยาวรีแกมรูปหอก
– มีความกว้าง 1-1.5 เซนติเมตร และมีความยาว 4-4.5 เซนติเมตร
– ดอกจะเริ่มแย้มและส่งกลิ่นหอมในช่วงพลบค่ำ
– ในเช้าวันถัดมากลีบดอกก็จะกางออกจากกัน และร่วงหล่นในช่วงเย็น
– สามารถออกดอกได้ตลอดทั้งปี
– จะออกดอกมากในช่วงต้นฤดูฝน
– ต้องใช้เวลาปลูกนานถึง 3 ปีจึงจะออกดอก - ลักษณะของผล
– ออกเป็นกลุ่ม
– มีความยาว 6-9 เซนติเมตร
– ผลย่อยค่อนข้างกลม
– มีเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 เซนติเมตร
– สามารถติดผลได้ดี
– มีเมล็ดหลายเมล็ด เป็นสีดำ
– เมล็ดค่อนข้างกลม
– เปลือกหุ้มเมล็ดมีสีแดงแสด
– มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5 เซนติเมตร
สรรพคุณของจำปา
- ดอก ช่วยบำรุงประสาท
- ดอก ช่วยกระจายโลหิต
- ดอก ช่วยทำให้เลือดเย็น
- ดอก ช่วยขับลม
- ดอก ช่วยบำรุงน้ำดี
- ดอก ช่วยแก้โรคไต
- ดอก ช่วยระงับอาการเกร็ง
- ใบ ช่วยแก้โรคเส้นประสาทพิการ
- ใบ ช่วยแก้ไข้อภิญญาณ
- ใบ ช่วยระงับอาการไอ
- ใบ ช่วยขับเสมหะ
- ใบ ช่วยแก้ป่วงของทารก
- ใบ ใช้รักษาโรคลำไส้ใหญ่อักเสบได้
- ดอก ผล และเมล็ด ช่วยบำรุงธาตุ
- ดอกและเนื้อไม้ ช่วยบำรุงโลหิต
- ดอก ผล และเมล็ด ช่วยแก้คลื่นเหียน อาเจียน
- ผลและเปลือกต้น ช่วยแก้อาการไข้
- เปลือกต้น ช่วยทำให้เสมหะในลำคอเกิด
- เปลือกต้นและเปลือกราก สามารถใช้เป็นยาถ่ายได้
- เปลือกราก ช่วยขับพยาธิ
- เปลือกต้น ช่วยฝาดสมาน
- เปลือกราก ช่วยทำให้ประจำเดือนมาเป็นปกติ
- ยาง ช่วยแก้ริดสีดวงทวาร
- ดอก ผล และเมล็ด ช่วยขับปัสสาวะ
ประโยชน์ของจำปา
- ดอก สามารถนำมาใช้ในการแต่งกลิ่นอาหารได้
- น้ำมันจากดอก สามารถนำมาใช้แต่งกลิ่นเครื่องสำอางได้
- ไม้จากต้น มีสีเหลืองถึงสีน้ำตาลอ่อน มีความเหนียว เป็นมัน ทนปลวกได้ดี
- ไม้จากต้น เลื่อยไสตกแต่งได้ง่าย สามารถใช้ประโยชน์ได้ เช่น การสร้างบ้านเรือน ต่อเรือ ใช้ทำเป็นเฟอร์นิเจอร์ ทำเครื่องมือ เครื่องกลึง หีบใส่ของ เครื่องแกะสลัก
- นิยมปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับ
- สามารถปลูกเป็นต้นไม้ให้ร่มเงาในสนามได้ดี
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
แหล่งอ้างอิง
เว็บไซต์สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, เว็บไซต์สถาบันวิจัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศไทย (วว.), เว็บไซต์หมอชาวบ้าน, เว็บไซต์คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์, วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี