หญ้าฝรั่น

หญ้าฝรั่น

หญ้าฝรั่น เป็นพืชสมุนไพรล้มลุกของต่างประเทศที่มีราคาแพงมากที่สุดในโลก ในประเทศไทยยังไม่มีการเพาะปลูก เป็นพืชสมุนไพรที่มีการใช้มาตั้งแต่สมัยกรีกและโรมันโบราณ โดยแหล่งผลิตที่มีคุณภาพสูงคือประเทศอิหร่าน มีลำต้นอยู่ใต้ดินลักษณะคล้ายหัวเผือกหรือหัวหอม มีดอกกลีบสีม่วงคล้ายดอกบัวดูสวยงามมาก ทว่าจุดเด่นของต้นคือ มีรสขมอมหวานและมีกลิ่นหอม จึงนำมาใช้แต่งกลิ่นอาหารและเป็นน้ำหอม ถือเป็นเครื่องเทศที่สำคัญในอาหารต่างประเทศ นอกจากนั้นยังเป็นยาสมุนไพรที่ช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่งและมีอายุยืนยาวได้ด้วย

รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของหญ้าฝรั่น

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Crocus sativus L.
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Saffron” “True saffron” “Spanish saffron” “Crocus”
ชื่อวงศ์ : วงศ์ว่านแม่ยับ (IRIDACEAE)

ลักษณะของหญ้าฝรั่น

ลำต้น : มีลำต้นอยู่ใต้ดินลักษณะคล้ายหัวเผือกหรือหัวหอม มีอายุหลายปี
หัว : ลักษณะคล้ายกับหัวหอม เป็นที่สะสมกักตุนแป้ง หัวเป็นเมล็ดกลมสีน้ำตาล ห่อหุ้มด้วยเส้นใยขนานกันหนา
ใบ : ลักษณะยาวเรียวแหลมแคบ มีสีเขียว
ดอก : ก้านดอกจะแทงออกมาจากหัวใต้ดิน ลักษณะของดอกมีรูปร่างคล้ายดอกบัว ดอกมีสีม่วง มีกลีบดอก 5 – 6 กลีบ กลีบดอกลักษณะเรียวยาวคล้ายรูปไข่ มีเกสรขนาดยาวโผล่พ้นเหนือดอก เกสรตัวเมียมีสีแดงเข้ม มักจะออกดอกในช่วงฤดูใบไม้ร่วง
เกสร : ยอดเกสรเพศเมียสีแดงสดยื่นยาวออกมาโผล่พ้นเหนือดอก มีลักษณะเป็น 3 ง่าม

สรรพคุณของหญ้าฝรั่น

  • สรรพคุณด้านป้องกันโรค เป็นยาบำบัดรักษาโรคมะเร็ง ช่วยต่อต้านมะเร็ง ต้านสารก่อกลายพันธุ์ เป็นยายาบำบัดเพื่อรักษาโรค
  • สรรพคุณด้านเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย ต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย ป้องกันเซลล์ไม่ให้ตาย เป็นยาชูกำลัง ทำให้อายุยืนยาว
  • สรรพคุณด้านเลือด ช่วยลดระดับไขมันและคอเลสเตอรอลในหลอดเลือด ช่วยบำรุงโลหิตในร่างกาย ช่วยบำรุงหัวใจ ช่วยทำให้เลือดไหลเวียนดีขึ้น ช่วยเพิ่มระดับออกซิเจนในพลาสมา
  • สรรพคุณด้านระบบย่อยอาหาร ช่วยทำให้เจริญอาหาร บรรเทาอาการปวดในกระเพาะอาหาร ช่วยบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ
  • สรรพคุณด้านประสาทสัมผัสทั้ง 5 ช่วยถนอมสายตาไม่ให้มืดมนเมื่ออายุมาก ถนอมเซลล์อันซับซ้อนในดวงตาให้สามารถใช้งานนานและทนทานกับโรค ช่วยป้องกันดวงตาจากแสงแดด ช่วยป้องกันโรคจอตาเสื่อม ป้องกันโรคจอประสาทตาเสื่อม ช่วยลดความเครียดที่จอตานอกเหนือจากจุดรับภาพเสื่อม ช่วยป้องกันโรคตาบอดกลางคืน แก้ตาพร่ามัว
  • สรรพคุณด้านระบบประสาท เป็นยาคลายกล้ามเนื้อประสาท ช่วยผ่อนคลายความเครียดของระบบประสาท
  • สรรพคุณด้านการผ่อนคลาย ช่วยรักษาภาวะซึมเศร้า
  • สรรพคุณด้านบรรเทาอาการ ช่วยบรรเทาอาการของโรคหอบหืด ช่วยแก้อาการสวิงสวาย แก้อาการรู้สึกใจหวิว แก้อาการวิงเวียน แก้คลื่นไส้ แก้อาการคล้ายจะเป็นลม ช่วยแก้ซางในเด็ก เป็นยาขับเหงื่อ ดอกและรากช่วยแก้ไข้ ช่วยขับเสมหะ บรรเทาอาการปวดท้อง ช่วยระงับความเจ็บปวด
  • สรรพคุณด้านระบบขับถ่าย รากช่วยแก้อาการบิด
  • สรรพคุณต่ออวัยวะของสตรี ช่วยแก้อาการปวดท้องหลังการคลอดบุตรของสตรี ช่วยขับระดูของสตรี
  • สรรพคุณด้านกล้ามเนื้อ ช่วยแก้อาการเกร็ง แก้เส้นกระตุก ลดอาการกล้ามเนื้อกระตุก
  • สรรพคุณด้านความงาม ช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง

ประโยชน์ของหญ้าฝรั่น

1. เป็นส่วนประกอบของอาหาร ส่วนมากจะนำมาใช้กับข้าวปรุงรสต้นตำรับหรืออาหารจากต่างประเทศ ใช้แต่งกลิ่นและสีของอาหาร โดยจะช่วยทำให้อาหารมีสีเหลืองส้มสว่าง เช่น ลูกกวาด ขนมหวาน เค้ก พุดดิง คัสตาร์ด รวมไปถึงเหล้าและเครื่องดื่ม มักจะนิยมนำมาใส่ในขั้นตอนสุดท้ายของการปรุงอาหาร
2. เป็นสารให้ความหอม มีกลิ่นหอมแบบโบราณ นำมาใช้ทำเป็นยาหอม ใช้แต่งกลิ่นเครื่องหอมและน้ำหอมหรือน้ำอบได้
3. ใช้ในอุตสาหกรรมย้อมผ้า ใช้ในการย้อมสีผ้า โดยให้สีเหลือง
4. เป็นส่วนประกอบของยา ตำรายาสมุนไพร Farmakuya มีสรรพคุณในการนำมาใช้ทำเป็นทิงเจอร์ที่มีชื่อว่า Tinctura Opiicrocata มีการใช้สารสกัดที่ได้มีตัวยาที่ชื่อว่า Swedish bitters เพื่อใช้ในการเตรียมยาบำบัดเพื่อรักษาโรค มีศักยภาพในคุณสมบัติทางด้านการแพทย์

คุณค่าทางโภชนาการของหญ้าฝรั่น

คุณค่าทางโภชนาการ 100 กรัม โดยคิดเป็น % ร้อยละของปริมาณแนะนำที่ร่างกายต้องการในแต่ละวันสำหรับผู้ใหญ่ ให้พลังงาน 310 กิโลแคลอรี

สารอาหาร ปริมาณสารอาหาร
คาร์โบไฮเดรต 65.37 กรัม
เส้นใย 3.9 กรัม
ไขมัน 5.85 กรัม
ไขมันอิ่มตัว 1.586 กรัม
ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยว 0.429 กรัม
ไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน 2.067 กรัม
โปรตีน 11.43 กรัม
น้ำ 11.9 กรัม
วิตามินเอ 530 หน่วยสากล
วิตามินบี1 0.115 มิลลิกรัม (10%)
วิตามินบี2 0.267 มิลลิกรัม (22%)
วิตามินบี3 1.46 มิลลิกรัม (10%)
วิตามินบี6 1.01 มิลลิกรัม 
วิตามินบี9 93 ไมโครกรัม
วิตามินซี 80.8 มิลลิกรัม (97%)
ธาตุแคลเซียม 111 มิลลิกรัม (11%)
ธาตุเหล็ก 11.1 มิลลิกรัม (85%)
ธาตุแมกนีเซียม 264 มิลลิกรัม (74%) 
ธาตุฟอสฟอรัส 252 มิลลิกรัม (36%)
ธาตุโพแทสเซียม 1,724 มิลลิกรัม (37%)
ธาตุโซเดียม 148 มิลลิกรัม (10%)
ธาตุสังกะสี 1.09 มิลลิกรัม (11%)
ธาตุซีลีเนียม 5.6 ไมโครกรัม

หญ้าฝรั่น เป็นเครื่องเทศที่มีกลิ่นหอมและกลิ่นติดทนนาน ส่วนของรสชาติจะมีรสขมอมหวาน พืชชนิดนี้มักขึ้นในธรรมชาติตามที่ลาดเขาซึ่งมีอยู่ไม่กี่แห่งในโลก จึงเป็นเครื่องเทศที่มีราคาแพงมาก มักนิยมใส่ในอาหารเนื่องในโอกาสพิเศษต่าง ๆ เท่านั้น เป็นพืชที่มีค่ามากกว่าทองคำเมื่อนำมาเทียบน้ำหนักกัน มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ รักษาโรคมะเร็ง บำรุงหัวใจ บำรุงเลือด ทำให้อายุยืน ช่วยทำให้ผิวพรรณเปล่งปลั่ง ช่วยรักษาภาวะซึมเศร้า ดีต่อระบบประสาทและดวงตาเป็นอย่างมาก

สั่งซื้อผลิตภัณฑ์อาหารทางการแพทย์ เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.rspg.or.th. [20 ต.ค. 2013].
โรงเรียนอุดมศึกษา. “เมนูอาหารพรรณไม้“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.udomsuksa.ac.th. [20 ต.ค. 2013].
หน่วยบริการฐานข้อมูลสมุนไพร สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.medplant.mahidol.ac.th. [20 ต.ค. 2013].
เครือข่ายความร่วมมือบริการเภสัชสนเทศ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์. อ้างอิงใน: หนังสือสมุนไพรไทยเทศ เล่ม 1 (อรุณพร อิฐรัตน์), หนังสือสมุนไพรสารพัดประโยชน์ (วันดี กฤษณพันธ์). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: drug.pharmacy.psu.ac.th. [20 ต.ค. 2013].
สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาน่าน เขต 2. อ้างอิงใน: หนังสือ ๑๐๘ ซองคำถาม สำนักพิมพ์สารคดี. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.nan2.go.th. [20 ต.ค. 2013].
วิชาการดอตคอม. “วิจัยเผยหญ้าฝรั่นกันตาบอด“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.vcharkarn.com. [20 ต.ค. 2013].
บ้านจอมยุทธ. “หญ้าฝรั่น (Safron)“. อ้างอิงใน: สำนักงานส่งเสริมการค้าในต่างประเทศ ณ กรุงเตหะราน มิถุนายน 2548. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.baanjomyut.com. [20 ต.ค. 2013].
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: th.wikipedia.org/wiki/หญ้าฝรั่น. [19 ต.ค. 2013].
ข้อมูลอ้างอิง (Source) : https://medthai.com/
รูปอ้างอิง
1.https://www.marthastewart.com/8199825/spring-fall-crocus-varieties-care-guide