กะพวมมะพร้าว
กะพวมมะพร้าว เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ประเทศไทยพบได้ทางภาคเหนือและภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบ ทุ่งหญ้าคา ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Vernonia arborea Buch.-Ham. จัดอยู่ในวงศ์ทานตะวัน (ASTERACEAE หรือ COMPOSITAE)[1],[2] ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ หนาดจืด (คนเมือง), จวง อ้ายเหนียวหมา (นครศรีธรรมราช), นวลแป้ง (สุราษฎร์ธานี), ตอนเลาะ (กระบี่), สมองกุ้ง (ตรัง), กะพวมมะพร้าว กะพอมมะพร้าว (สงขลา), ขี้อ้น (ยะลา), กะพวม งวงช้าง (ภาคใต้)[1],[2],[3]
ลักษณะของต้นกะพวมมะพร้าว
- ลักษณะของต้น[1],[2]
– เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง
– มีความสูงได้ 7-15 เมตร
– เปลือกต้นเป็นสีขาว
– ตามกิ่งอ่อนมีขนสีเหลือง
– เป็นพรรณไม้กลางแจ้ง
– สามารถขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดหรือวิธีการตอนกิ่ง
– มีเขตการกระจายพันธุ์ในเทือกเขาหิมาลัยตอนใต้ อินเดีย ศรีลังกา และในภูมิภาคมาเลเซีย - ลักษณะของใบ[2]
– ใบเป็นใบเดี่ยว
– ออกเรียงสลับกัน
– ใบเป็นรูปไข่หรือรูปขอบขนานแกมรี
– ปลายใบเรียวแหลม
– โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มหรือสอบเข้ากัน
– ขอบใบเรียบ
– ใบมีความกว้าง 5-7.5 เซนติเมตร และยาว 10-15 เซนติเมตร
– แผ่นใบด้านบนเกลี้ยง
– แผ่นใบด้านล่างมีขน
– มีขนขึ้นตามเส้นใบ
– เส้นแขนงใบมีข้างละ 8-13 เส้น
– ก้านใบยาวได้ 1-2 เซนติเมตร - ลักษณะของดอก[2]
– ออกดอกเป็นช่อ
– เป็นช่อกระจุกแน่นบริเวณปลายยอด
– มีหลายช่ออยู่รวมกันเป็นช่อแยกแขนง
– ในแต่ละช่อจะมีวงใบประดับ 5-6 ชั้น
– เป็นรูปขอบขนานแกมรูปไข่
– มีขนที่ปลาย
– มีความกว้าง 4-6 มิลลิเมตร และยาว 5 มิลลิเมตร
– มี 5-6 ดอก
– กลีบเลี้ยงเป็นเส้นยาว 5-7 มิลลิเมตร
– ที่ปลายเส้นมีขนยาวประมาณ 1 มิลลิเมตร 2-3 เส้น
– ดอกเป็นสีขาวหรือสีม่วง
– โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาวประมาณ 5 มิลลิเมตร
– ส่วนปลายจักเป็น 5 จัก
– มีเกสรเพศผู้ 5 อัน
– รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ - ลักษณะของผล[1],[2]
– ผลเป็นรูปกิ่งสามเหลี่ยม
– ผลยาวประมาณ 3-4 มิลลิเมตร
– มีสันตามยาว 10 สัน
– ผิวผลเกลี้ยงหรือมีขนนุ่มห่าง ๆ
– รยางค์เป็นสีขาวหม่น ๆ
– มักเรียงกันเป็นวง 2 วง
– โดยวงในจะยาวกว่าวงนอก
– ยาวได้ถึง 5-7 มิลลิเมตร
สรรพคุณของกะพวมมะพร้าว
- ลำต้น สามารถนำมาฝนกับน้ำดื่มเป็นยาแก้อาการผิดเดือน[3]
- เปลือก สามารถใช้เคี้ยวเป็นยาบำบัดโรคริดสีดวงทวารหนักในระยะเริ่มแรก[2]
- ลำต้น สามารถนำไปต้มรวมกับปูเลย เถารางจืด และกิ่งเปล้าน้อย[3]
- ลำต้น สามารถใช้เป็นยาห่มให้สตรีหลังคลอดบุตรที่อยู่ไฟได้[3]
- ใบ สามารถใช้เป็นยาชงดื่ม มีฤทธิ์เป็นยาช่วยย่อยและเป็นยากระตุ้น[1]
- ทั้งต้น สามารถใช้ยาชงจากทั้งต้นเป็นยาช่วยย่อยได้[2]
สั่งซื้อ อาหารเสริมสำหรับผู้ป่วย เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth
เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรในอุทยานแห่งชาติภาคกลาง. (พญ.เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ, ดร.นิจศิริ เรืองรังษี, กัญจนา ดีวิเศษ). “กะ พวม มะ พร้าว”. หน้า 50-51.
2. ข้อมูลพรรณไม้, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “กะ พวม มะ พร้าว”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.rspg.or.th/plants_data/. [21 มิ.ย. 2015].
3. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน). “กะ พวม มะ พร้าว”. อ้างอิงใน : หนังสือชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (เต็ม สมิตินันทน์). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : eherb.hrdi.or.th. [21 มิ.ย. 2015].
อ้างอิงจาก
1.https://indiabiodiversity.org/observation/show/16533937