กะพวมมะพร้าว
กิ่งอ่อนมีขนสีเหลือง ดอกเป็นช่อกระจุกแน่นบริเวณปลายยอด ดอกเป็นสีขาวหรือสีม่วง ผลเป็นรูปกิ่งสามเหลี่ยม

กะพวมมะพร้าว

กะพวมมะพร้าว เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง ประเทศไทยพบได้ทางภาคเหนือและภาคใต้ ขึ้นตามป่าดิบ ทุ่งหญ้าคา ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Vernonia arborea Buch.-Ham. จัดอยู่ในวงศ์ทานตะวัน (ASTERACEAE หรือ COMPOSITAE)[1],[2] ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ หนาดจืด (คนเมือง), จวง อ้ายเหนียวหมา (นครศรีธรรมราช), นวลแป้ง (สุราษฎร์ธานี), ตอนเลาะ (กระบี่), สมองกุ้ง (ตรัง), กะพวมมะพร้าว กะพอมมะพร้าว (สงขลา), ขี้อ้น (ยะลา), กะพวม งวงช้าง (ภาคใต้)[1],[2],[3]

ลักษณะของต้นกะพวมมะพร้าว

  • ลักษณะของต้น[1],[2]
    – เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง
    – มีความสูงได้ 7-15 เมตร
    – เปลือกต้นเป็นสีขาว
    – ตามกิ่งอ่อนมีขนสีเหลือง
    – เป็นพรรณไม้กลางแจ้ง
    – สามารถขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ดหรือวิธีการตอนกิ่ง
    – มีเขตการกระจายพันธุ์ในเทือกเขาหิมาลัยตอนใต้ อินเดีย ศรีลังกา และในภูมิภาคมาเลเซีย
  • ลักษณะของใบ[2]
    – ใบเป็นใบเดี่ยว
    – ออกเรียงสลับกัน
    – ใบเป็นรูปไข่หรือรูปขอบขนานแกมรี
    – ปลายใบเรียวแหลม
    – โคนใบสอบเป็นรูปลิ่มหรือสอบเข้ากัน
    – ขอบใบเรียบ
    – ใบมีความกว้าง 5-7.5 เซนติเมตร และยาว 10-15 เซนติเมตร
    – แผ่นใบด้านบนเกลี้ยง
    – แผ่นใบด้านล่างมีขน
    – มีขนขึ้นตามเส้นใบ
    – เส้นแขนงใบมีข้างละ 8-13 เส้น
    – ก้านใบยาวได้ 1-2 เซนติเมตร
  • ลักษณะของดอก[2]
    – ออกดอกเป็นช่อ
    – เป็นช่อกระจุกแน่นบริเวณปลายยอด
    – มีหลายช่ออยู่รวมกันเป็นช่อแยกแขนง
    – ในแต่ละช่อจะมีวงใบประดับ 5-6 ชั้น
    – เป็นรูปขอบขนานแกมรูปไข่
    – มีขนที่ปลาย
    – มีความกว้าง 4-6 มิลลิเมตร และยาว 5 มิลลิเมตร
    – มี 5-6 ดอก
    – กลีบเลี้ยงเป็นเส้นยาว 5-7 มิลลิเมตร
    – ที่ปลายเส้นมีขนยาวประมาณ 1 มิลลิเมตร 2-3 เส้น
    – ดอกเป็นสีขาวหรือสีม่วง
    – โคนเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาวประมาณ 5 มิลลิเมตร
    – ส่วนปลายจักเป็น 5 จัก
    – มีเกสรเพศผู้ 5 อัน
    – รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ
  • ลักษณะของผล[1],[2]
    – ผลเป็นรูปกิ่งสามเหลี่ยม
    – ผลยาวประมาณ 3-4 มิลลิเมตร
    – มีสันตามยาว 10 สัน
    – ผิวผลเกลี้ยงหรือมีขนนุ่มห่าง ๆ
    – รยางค์เป็นสีขาวหม่น ๆ
    – มักเรียงกันเป็นวง 2 วง
    – โดยวงในจะยาวกว่าวงนอก
    – ยาวได้ถึง 5-7 มิลลิเมตร

สรรพคุณของกะพวมมะพร้าว

  • ลำต้น สามารถนำมาฝนกับน้ำดื่มเป็นยาแก้อาการผิดเดือน[3]
  • เปลือก สามารถใช้เคี้ยวเป็นยาบำบัดโรคริดสีดวงทวารหนักในระยะเริ่มแรก[2]
  • ลำต้น สามารถนำไปต้มรวมกับปูเลย เถารางจืด และกิ่งเปล้าน้อย[3]
  • ลำต้น สามารถใช้เป็นยาห่มให้สตรีหลังคลอดบุตรที่อยู่ไฟได้[3]
  • ใบ สามารถใช้เป็นยาชงดื่ม มีฤทธิ์เป็นยาช่วยย่อยและเป็นยากระตุ้น[1]
  • ทั้งต้น สามารถใช้ยาชงจากทั้งต้นเป็นยาช่วยย่อยได้[2]

สั่งซื้อ อาหารเสริมสำหรับผู้ป่วย เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรในอุทยานแห่งชาติภาคกลาง. (พญ.เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ, ดร.นิจศิริ เรืองรังษี, กัญจนา ดีวิเศษ). “กะ พวม มะ พร้าว”. หน้า 50-51.
2. ข้อมูลพรรณไม้, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “กะ พวม มะ พร้าว”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.rspg.or.th/plants_data/. [21 มิ.ย. 2015].
3. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน). “กะ พวม มะ พร้าว”. อ้างอิงใน : หนังสือชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (เต็ม สมิตินันทน์). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : eherb.hrdi.or.th. [21 มิ.ย. 2015].

อ้างอิงจาก
1.https://indiabiodiversity.org/observation/show/16533937