อาหารเช้า
ในยุคที่มีแต่ความเร่งรีบ ทุกคนต่างต้องทำงานหรือกิจกรรมต่างๆเพื่อแข่งกับเวลาที่มีจำกัดในแต่ละวัน โดยเฉพาะเวลาช่วงเช้านั้น ต่างคนคงมีภารกิจมากมายรออยู่ ทั้งการเตรียมตัวไปทำงาน เตรียมตัวไปโรงเรียน และอื่นๆมากมาย ซึ่งการที่ต้องใช้ชีวิตเร่งรีบเพื่อแข่งกับเวลานี้ ก็ทำให้ใครหลายคน เลือกที่จะหลีกเลี่ยงการทาน อาหารเช้า แล้วไปกินอีกที ในมื้อกลางวันเลย การการะทำดังกล่าวถือว่าไม่ถูกต้อง และอาจมีผลเสียต่อร่างกายได้ เนื่องจากอาหารมื้อเช้าเป็นมื้อที่สำคัญที่สุด และนอกจากนี้การทานอาหารเช้ายังมีประโยชน์ มากมายอีกหลายอย่าง ดังต่อไปนี้
ประโยชน์ของการทานอาหารเช้า
1. อาหารเช้าลดน้ำหนัก
อาหารเช้าลดน้ำหนักหลายคนมักมีความเชื่อที่ผิดๆว่าการอดอาหารเช้า สามารถทำให้ลดน้ำหนักได้ แต่ที่จริงแล้วการไม่ทานอาหารเช้ากลับยิ่งทำให้อ้วน มากกว่าผู้ที่ทานอาหารเช้าปกติ การงดอาการเช้า จะมีผลไปทำให้เกิดการกินอาหารในมื้ออื่นๆเพิ่มมากขึ้น เนื่องจาก สมองจะหลั่งสารเคมีที่ชื่อว่า นิวโรเพปไทด์วาย ออกมาซึ่งจะทำให้เกิดการกินอาหารปริมาณมากโดยไม่รู้ตัว เป็นภาวะที่เรียกว่า “ อาการกินกลางคืน ( Night Eating Syndrome ) ” คือ เมื่อเริ่มทานในมื้อกลางวันแล้วจะหยุดกินไม่ได้จนกว่าจะเข้านอน มักกินจุกกินจิก และเลือกอาหารที่ทานสะดวกและอยากกินเท่านั้น ซึ่งอาจเป็นอาหารที่ มีไขมัน แป้ง น้ำตาล และแคลอรีที่สูง
ผลของการวิจัยหลายๆที่ให้คำตอบไปในทางเดียวกันคือ ผู้ที่ไม่ทานอาหารเช้ามีแนวโน้มที่จะอ้วนได้มากกว่าคนที่ทานอาหารเช้าปกติถึง 4 เท่า นอกจากนี้การทานอาหารเช้าเป็นประจำยังสามารถป้องกันโรคเบาหวานชนิดที่ 2 โรคหัวใจ และโรคเกี่ยวกับหลอดเลือดได้อีกด้วย
ดังนั้นจึงสรุปได้ว่า การทานอาหารเช้าไม่ได้ทำให้อ้วนขึ้นอย่างใด แต่อาหารเช้าช่วยให้ร่างกายเกิดความสมดุลการทานอาหารในมื้ออื่นๆ ก็จะเป็นไปด้วยความเหมาะสม ช่วยลดการกินจุกจิก ซึ่งเป็นสาเหตุของความอ้วนนั้นเองแต่ทั้งนี้ก็ต้องเลือกทานอาหารเช้าที่ดีมีประโยชน์ พร้อมทั้งควบคุมปริมาณให้เหมาะสมด้วย
2. อาหารเช้าลดโรค
อาหารเช้าลดโรคการทานอาหารเช้าสม่ำเสมอและเป็นประจำ นอกจากจะทำให้ร่างกายสดชื่น แจ่มใส ไม่อ่อนเพลียแล้ว ยังสามารถช่วยป้องกันการเกิดโรคต่างๆ ได้อีกด้วย เช่น โรคหัวใจ และช่วยรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้เป็นปกติ ซึ่งเป็นสาเหตุหลักของการเกิดโรคเบาหวาน
ในการศึกษาและวิจัยพบว่า ผู้ที่ทานอาหารพวกธัญพืชชนิดไม่ขัดสี เป็นอาหารเช้าทุกๆวัน ในระยะเวลานานกว่า 5 ปี จะเป็นผู้ที่มีอายุยืนกว่าคนปกติ
ซึ่งมีเหตุผลมาจาก ในธัญพืชไม่ขัดสี จะมีสารแอนติออกซิแดนท์ ใยอาหารและอื่นๆที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย ช่วยลดความเสี่ยงโรคหัวใจ ช่วยลดคอเลสเตอรอลในเลือดและความดันโลหิต ส่งผลให้ร่างกายใช้กลูโคสและฮอร์โมนอินซูลินได้ดีขึ้น ธัญพืชชนิดที่มีโปรตีนถั่วเหลืองผสมจะให้ประโยชน์ต่อร่างกายเพิ่มขึ้น เพราะโปรตีนถั่วเหลือง จะไปช่วยลดระดับคอเลสเทอรอลในเลือดลงได้ ส่วนอาหารที่มีองค์ประกอบของกรดโฟลิค วิตามินบี 6 และวิตามินบี 12 จะช่วยลดสารโฮโมซิสเตอีนในเลือดซึ่งเป็นอันตรายต่อหลอดเลือดในร่างกาย
3. อาหารเช้าเพิ่มพลังสมอง
อาหารเช้าเพิ่มพลังสมองร่างกายส่วนต่างๆยังคงใช้พลังงานปกติ แม้กระทั่งในเวลานอนหลับ พลังงานเหล่านี้จะมาจากกลูโคสที่ร่างกายเก็บสะสมเอาไว้ ซึ่งกว่าจะถึงตอนเช้า ร่างกายจะใช้กลูโคสเกินมากกว่าครึ่งไปแล้ว ทำให้ร่างกายนั้นต้องการพลังงานมาเติมทดแทน โดยพลังงานเหล่านี้จะมาจากสารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตเป็นหลัก
สมองก็เช่นกันที่ต้องใช้พลังงานจากกลูโคส แต่จะต่างกันที่สมองนั้นไม่สามารถเก็บพลังงานส่วนที่เหลือไว้ได้เหมือนร่างกายดังนั้น เราจึงควรทานอาหารเช้า เพื่อให้สมองได้รับพลังงานเข้าไป และช่วยให้สมองเราทำงานได้ดี สำหรับผู้ที่ไม่ทานอาหารเช้านั้น แม้ร่างกายจะไม่รู้สึกถึงความผิดปกติอะไร เนื่องจากมีพลังงานสำรองอยู่ แต่เมื่อใช้พลังงานนั้นจดหมด ร่างกายก็จะเข้าสู่ภาวะเครียด สมองไม่แล่น ประสิทธิภาพในการทำสิ่งต่างๆจะลดลงและแม้ว่าจะกินอาหารชดเชยในมื้อเที่ยงเข้าไปแล้ว ก็ไม่ได้ช่วยอะไร เพราะเวลาที่ร่างกายต้องการพลังงานส่วนนั้นได้ผ่านไปแล้วนั้นเอง
องค์ประกอบอาหารเช้าที่ดีองค์ประกอบอาหารเช้าที่ดี
จากข้อมูลการวิจัยพบว่าสารอาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตมีความสำคัญต่อการทำงานของสมองเป็นอย่างมาก เนื่องจากช่วยให้สมองและระบบความจำดีทำงานได้ดีและแม่นยำขึ้นและหากมีการงดอาหารเช้าเกิดขึ้น ก็จะทำให้ร่างกายไม่ได้รับสารอาหารสำคัญส่งผลให้ระบบความจำในทั้งวันจะทำงานได้ไม่ดีเมื่อรู้แบบนี้แล้วว่าอาหารเช้ามีความสำคัญกับร่างกายเพียงใด เราจึงควรทานอาหารเช้าเป็นประจำ และถ้าหากต้องการให้ร่างกายได้ประโยชน์จากอาหารเช้ามากขึ้น ต้องมีหลักในการเลือกชนิดของอาหารเช้าที่ดี ดังต่อไปนี้
หลักในการเลือกชนิดของอาหารเช้า
คาร์โบไฮเดรตเชิงซ้อน
พบได้มากใน ธัญพืชไม่ขัดสีชนิดต่างๆ และผลไม้ เป็นประเภทอาหารที่ดีที่สุดที่จะทานในมื้อเช้า เนื่องจากสารอาหารประเภทคาร์โบไอเดรตเชิงซ้อนจะค่อยๆลำเลียงสารอาหารกลูโคสไปส่งให้กับสมอง โดยจะใช้เวลานานขึ้นในการย่อยและดูดซึม
โปรตีน
สารอาหารจำพวกโปรตีนจะให้กรดแอมิโนเพื่อไปผลิตสารสำหรับบำรุงสมอง พบได้มากในผลิตภัณฑ์นม ไข่ เนื้อสัตว์ต่างๆ อาหารทะเล เป็นต้น นอกจากนี้การทานไข่ยังไปช่วยทำให้ระบบความจำดีขึ้นได้อีกด้วย
อาหารแคลเซียมสูง
จะช่วยในการเผาผลาญไขมันและลดการสะสมไขมันในร่างกายพบได้ในอาหารต่างๆ เช่น นม โยเกิร์ต นมถั่วเหลือง ธัญพืชหรือน้ำส้มชนิดเสริมแคลเซียม เป็นต้น
อาหารเติมความอิ่ม
สำหรับผู้ที่ทานอาหารมื้อหลักไปแล้ว แต่ยังรู้สึกหิวบ่อยๆ มีหลักในการเลือกอาหารสำหรับเติมความอิ่มให้กับร่างกาย โดยจะให้เน้นอาหารที่มีประโยชน์และไม่ทำให้อ้วน คือ เน้นอาหารที่มีองค์ประกอบของน้ำในปริมาณมาก เช่น นมและโยเกิร์ตชนิดไขมันต่ำ หรือ ผลไม้ ซึ่งจะช่วยลดแคลอรีของอาหารที่กินเข้าไปได้ ผู้เชี่ยวชาญให้ความเห็นว่า น้ำที่เป็นองค์ประกอบในอาหารนั้นจะช่วยลดปริมาณแคลอรีในมื้ออาหาร ได้มากกว่าน้ำที่เราดื่มเข้าไปในปริมาณที่เท่าๆกัน
อาหารกากใยสูง
ในอาหารมื้อเช้า ควรเลือกทานอาหารที่มีกากใยสูง เช่นอาหารจำพวก ผัก ผลไม้ ถั่วชนิดต่างๆ รวมทั้งอาหารอย่างธัญพืชชนิดไม่ขัดสี เนื่องจากเป็นอาหารที่ย่อยช้า และช่วยทำให้อิ่มได้นานขึ้นเพื่อลดปัญหาการกินจุกกินจิกสาเหตุของการเกิดความอ้วนได้ จะเห็นได้ว่าอาหารมื้อเช้านั้นมีประโยชน์มากมายต่อร่างกายมนุษย์เราไม่ว่าจะเป็นการช่วยให้ร่างกายแข็งแรง ช่วยป้องกันโรคร้าย หรือช่วยให้ระบบความจำทำงานได้ดีขึ้น และในทางกลับกันหากตัวเราละเลยหรือไม่ทานอาหารในมื้อเช้าก็จะทำให้ระบบกลไกของร่างกายทำงานผิดปกติไป ทำให้มีปัญหาเรื่องสุขภาพหรือระบบความจำได้นั้นเอง ดังนั้นไม่ว่าชีวิตในแต่ละวันจะเร่งรีบหรือวุ่นวายแค่ไหน ก็ไม่ควรที่จะละเลยการทานอาหารในมื้อเช้าโดยเด็ดขาด
อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
เอกสารอ้างอิง
Obesity and overweight http://www.who.int.
Waist-hip ratio. http://en.wikipedia.org/wiki.