โรคแทรกซ้อนทางตาในผู้ป่วยเบาหวาน
ผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 1 มักทราบระยะเวลาการเกิดเบาหวานที่ค่อนข้างแน่นอน แต่ไม่พบเบาหวานขึ้นจอประสาทตาในระยะ 5 ปีแรก แต่เมื่อเป็นเบาหวานไปแล้ว 15 ปี ซึ่งพบเบาหวานขึ้นจอตาระยะรุนแรง หรือมีหลอดเลือดฝอยงอกขึ้นมาใหม่
ระยะของโรคแทรกซ้อนทางตา
1. เบาหวานขึ้นตาระยะต้น หรือระยะที่ยังไม่มีหลอดเลือดฝอยงอกใหม่ ( Non-proliferative diabetic retinopathy : NPDR )
2. เบาหวานขึ้นจอตาระยะรุนแรง หรือระยะที่มีหลอดเลือดฝอยงอกใหม่ ( Proliferative diavetic retinopathy : PDR )
สาเหตุโรคแทรกซ้อนทางตา
เกิดจากการมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ทำให้หลอดเลือดแดงของจอตาเกิดความผิดปกติ พบความอ่อนแอของผนังหลอดเลือดของจอตาจนเกิดหลอดเลือดฝอยโป่งพอง เรียกว่า ไมโครอะนูริซึม มีจุดเลือดออกเล็กๆกระจายทั่วไป มักมีรูรั่วทำให้มีน้ำและไขมันรั่วออกมา ทำให้จอตาบวมน้ำและมีจุดไขมันสีเหลืองบริเวณจุดภาพชัดทำให้มีอาการตามัว
อาการโรคแทรกซ้อนทางตา
ส่วนใหญ่ผู้ป่วยที่เป็นในระยะแรกๆ จะไม่มีอาการ แต่ถ้าเป็นมากขึ้นมักพบอาการตามัวเป็นเงาดำคล้ายหยากไย่ลอยไปมา บางรายเห็นภาพบิดเบี้ยว หรือมีม่านมาบัง ผู้ป่วยบางรายก็อาจไม่มีอาการเลย แม้จะมีเบาหวานขึ้นจอตาอย่างรุนแรง
การวินิจฉัย
แพทย์จะเริ่มเก็บข้อมูลจากการซักประวัติของผู้ป่วย ประวัติเบาหวานของคนในครอบครัว ระยะเวลาที่เป็นเบาหวาน อาการที่พบ ประวัติการควบคุมเบาหวาน โรคประจำตัวอื่นๆ ทดสอบการมองเห็น
การรักษาโรคแทรกซ้อนทางตา
แพทย์จะประเมินการรักษาขึ้นอยู่กับระยะของเบาหวานขึ้นจอตา
-
- การควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
- การควบคุมระดับความดันเลือด
- การควบคุมระดับไขมัน ในเลือด
- การยิงแสงเลเซอร์
- การฉีดยาเข้าวุ้นตา
- การผ่าตัดจอตาและวุ้นตา
โรคแทรกซ้อนทางตาในผู้ป่วยเบาหวานสามารถรักษาได้ ถ้าตรวจพบและเข้ารักการรักษาแต่เนิ่นๆ
ร่วมตอบคำถามกับเรา
คำถามท้ายบท โรคแทรกซ้อนทางตาในผู้ป่วยเบาหวาน
ผู้ป่วยเบาหวาน มักพบโรคแทรกซ้อนทางตาเกิดจากมีระดับน้ำตาลในเลือดสูงเป็นเวลานาน ทำให้หลอดเลือดแดงของจอตาเกิดความผิดปกติ โดยระยะแรกมีการตีบตันของเส้นเลือดส่งผลให้จอตามีภาวะขาดเลือด เมื่อโรครุนแรงมากขึ้นจะมีเส้นเลือดงอกบริเวณจอตา มีจอตาบวม และเมื่อเข้าสู่ระยะสุดท้ายจะเกิดเลือดออกในวุ้นตา และเกิดพังผืดดึงรั้งจอตาในที่สุด ผู้ป่วยเบาหวานควรพบจักษุแพทย์เพื่อทำการตรวจจอตา การฉายแสงเลเซอร์จะช่วยยับยั้งภาวะตาบอดจากเบาหวานได้ แต่ไม่ว่าอย่างไรการฉายแสงเลเซอร์มักจะไม่ทำให้การมองเห็นดีขึ้น เพียงแค่ช่วย ชะลอหรือป้องกันไม่ให้สายตาแย่ลงเท่านั้น อาการของเบาหวานขึ้นตา เช่น มองเห็นจุดหรือเส้นสีดำคล้ายหยากไย่ลอยไปมา ตามัว วิสัยทัศน์การมองเห็นแย่ลง สายตาไม่คงที่ แยกแยะสีได้ยากขึ้น หรือสูญเสียการมองเห็น เป็นต้น ท่านเคยสังเกตตนเองหรือไม่อาจมีอาการเบื้องต้นของโรคเบาหวานขึ้นตา ?
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
เอกสารอ้างอิง
สมาคมโรคเบาหวานแห่งประเทศไทย, สมาคมต่อมไร้ท่อแห่ง ประเทศไทย, กรมการแพทย์, สำนักงานหลักประกันสุขภาพ แห่งชาติ. แนวทางเวชปฏิบัติสำหรับเบาหวาน 2554. 1st ed. กรุงเทพ: บริษัท ศรีเมืองการพิมพ์จำกัด;2554.
