ต้นข่อย
Siamese rough bush, Tooth brush tree เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลางสูงประมาณ 5-15 เมตร มีถิ่นกำเนิดในประเทศเขตร้อนทั้งอินเดีย ฟิลิปปินส์ ศรีลังการวมถึงประเทศไทย ซึ่งทางตำรายาสมุนไพรชนิดนี้ใช้เป็นยายุรเวทและยาแผนโบราณ เพื่อรักษาโรค เช่น บรรเทาอาการปวดฟัน ท้องเสีย และรักษามะเร็งบางชนิด ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Streblus asper Lour. จัดอยู่ในวงศ์ขนุน (MORACEAE) มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ ตองขะแหน่ (กาญจนบุรี), ส้มพอ (เลย ร้อยเอ็ด), ซะโยเส่ (กะเหรี่ยงแม่ฮ่องสอน), กักไม้ฝอย (ภาคเหนือ), สะนาย (เขมร), สมนาย
ลักษณะของต้นข่อย
- ต้น
– ลำต้นและกิ่งก้านค่อนข้างคดงอ
– มีปุ่มปมอยู่รอบ ๆ ต้นหรือเป็นพูเป็นร่องทั่วไป
– อาจจะขึ้นเป็นต้นเดียวหรือเป็นกลุ่ม
– เปลือกต้นมีสีเทาอ่อน มีความบางและขรุขระเล็กน้อย
– มียางสีขาวข้นเหนียวซึมออกมา
– แตกกิ่งก้านมีสาขามาก
– แตกกิ่งต่ำเป็นพุ่มทึบ
– สามารถขยายพันธุ์โดยการใช้รากปักชำ การใช้กิ่งปักชำหรือการเพาะเมล็ด - ใบ
– ใบเดี่ยวเรียงสลับ
– มีขนาดเล็ก
– แผ่นใบมีสีเขียว
– เนื้อใบค่อนข้างหนากรอบ
– ผิวใบสากคล้ายกระดาษทรายทั้งสองด้าน
– ใบคล้ายรูปรีแกมรูปไข่หัวกลับ
– โคนใบสอบ
– ปลายใบแหลม
– ขอบใบหยัก
– มีความกว้าง 2-3.5 เซนติเมตรและยาว 4-7 เซนติเมตร - ดอก
ออกดอกเป็นช่อ
ดอกมีสีขาวเหลืองอ่อน
จะออกปลายกิ่งตามซอกใบ
ออกดอกเดี่ยวแต่รวมกันเป็นกระจุก
ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียจะอยู่ต่างดอกกัน - ผล
– ผลสดมีรูปร่างกลม สีเขียว
– ผลคล้ายกับรูปไข่
– มีขนาดประมาณ 0.5 เซนติเมตร
– เมล็ดมีขนาดเท่ากับเมล็ดพริกไทย
– มีเนื้อเยื่อหุ้ม
– ผลแก่จะมีสีเหลืองใสและมีรสหวาน
สรรพคุณของข่อย
- ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย
- ช่วยแก้รำมะนาดได้
- ช่วยแก้ริดสีดวงที่จมูก
- ช่วยแก้ไข้
- ช่วยดับพิษภายในร่างกาย
- ช่วยแก้อาการบิด แก้ท้องเสีย
- ช่วยขับลมในลำไส้
- ช่วยรักษาโรคผิวหนังได้
- ช่วยฆ่าเชื้อจุลินทรีย์
- ช่วยแก้พยาธิผิวหนัง
- ช่วยบำรุงหัวใจ
- ช่วยทำให้เจริญอาหาร
- รับประทานเป็นยาอายุวัฒนะได้
- ช่วยฆ่าเชื้อในช่องปากและทางเดินอาหารได้
- ช่วยขับลมในลำไส้
- ช่วยบรรเทาอาการปวดของมดลูกในระหว่างมีประจำเดือน
- ใช้เป็นยาระบายอ่อน ๆ ได้
ประโยชน์ของข่อย
- ยาง สามารถนำมาใช้กำจัดแมลงได้
- ยาง มีน้ำย่อยที่ชื่อว่า milk (lotting enzyme) ช่วยย่อยน้ำนม
- ไม้ สามารถนำมาใช้ทำกระดาษ ทำเป็นสมุดไทยหรือสมุดได้
- เปลือกไม้ สามารถนำมาใช้ทำปอหรือใช้ทำเป็นกระดาษได้
- กิ่ง สามารถนำมาใช้แปรงฟันแทนการใช้แปรงสีฟันได้ แต่ต้องนำมาทุบให้นิ่ม ๆ ก่อนนำมาใช้
- สามารถนำมาปลูกเพื่อทำรั้วได้
- สามารถปลูกไว้เพื่อดัดหรือปรับแต่งเป็นรูปต่าง ๆ ที่เรียกว่าไม้ดัดได้
- คนไทยโบราณมีความเชื่อที่ว่า หากบ้านใดปลูกต้นไม้ชนิดนี้ไว้ประจำบ้าน จะช่วยทำให้ผู้อาศัยเกิดความมั่นคง มีความแข็งแกร่ง ช่วยป้องกันศัตรูจากภายนอก ทำให้แคล้วคลาดจากอันตรายที่เกิดจากผู้ที่ไม่หวังดีหรือศัตรูที่อาจมาทำอันตรายต่อสมาชิกในบ้าน
- ใบ สามารถนำมาใช้โบกพัดเพื่อขับไล่สิ่งชั่วร้ายให้พ้นไปจากบ้านได้
- เพื่อความเป็นสิริมงคลจะนิยมปลูกในวันเสาร์และปลูกไว้ทางทิศตะวันออก
- ต้น เป็นวัสดุที่ใช้ในการสื่อสารที่สำคัญในอดีตที่เรียกกันว่า “ส มุ ด ข่ อ ย” เนื่องจากเนื้อไม้มีความแข็งแรงคงทน
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
แหล่งอ้างอิง : เว็บไซต์กรมอุทยานแห่งชาติ สัตว์ป่า และพันธุ์พืช (กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม), เว็บไซต์โรงเรียนพระหฤทัยคอนแวนต์, เว็บไซต์สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี, เว็บไซต์สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน), วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
อ้างอิงรูปจาก
1.https://www.floraofsrilanka.com/
2.https://www.wallpaperflare.com/
