ขึ้นฉ่าย
ขึ้นฉ่ายจีน หรือคื่นฉ่ายใบ เป็นพืชผักที่หาง่ายในท้องตลาด โดยคื่นช่ายพันธุ์จีนจะมีขนาดลำต้นเล็กกว่า กินได้ทั้งแบบสด และสุก และมีสรรพคุณเป็นยา เป็นสมุนไพรล้มลุกหรือพรรณไม้ยืนต้นลำต้นตั้งตรงสูงประมาณ 30-60 เซนติเมตร มีอายุได้ถึง 1-2 ปี มีกลิ่นหอมฉุนทานได้ทั้งต้น มีถิ่นกำเนิดในเขตประเทศอากาศร้อน แอฟริกาเหนือ ยุโรป และเอเชียมีอยู่ 2 สายพันธุ์ คือ ขึ้นฉ่ายฝรั่ง (Celery) และขึ้นฉ่ายจีน (Chinese Celery) นิยมปลูกเพื่อใช้ปรุงอาหารช่วยในการดับกลิ่นคาวต่าง ๆ ได้ เพิ่มความอร่อยให้กับอาหารหลากหลายเมนู มีชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Apium graveolens L. จัดอยู่ในวงศ์ผักชี (APIACEAE หรือ UMBELLIFERAE)
ลักษณะของขึ้นฉ่ายจีน
- ต้น
– เป็นพืชล้มลุก
– ต้นมีความสูง 30 เซนติเมตร
– ลำต้นมีลักษณะกลวง
– มีกลิ่นหอมทั้งต้น
– มีอยู่ด้วยกัน 3 ชนิด คือ ต้นสีขาว ต้นสีเขียว และต้นสีน้ำตาลเขียว - ใบ
– ใบเป็นใบประกอบแบบขนนก
– ออกใบตรงข้ามกัน
– ใบสีเขียวอมเหลือง
– ใบย่อยเป็นรูปลิ่มหยัก
– ขอบใบหยักเป็นแฉกลึก
– ในแต่ละแฉกอาจจะเป็นรูปสามเหลี่ยมหรือรูปห้าเหลี่ยม
– ก้านใบยาวแผ่ออกเป็นกาบ - ดอก
– ดอกมีขนาดเล็ก เป็นสีขาว
– เป็นดอกสมบูรณ์เพศ
– ออกเป็นช่อแบบซี่ร่ม
– ตรงยอดดอกนั้นแผ่เป็นรัศมี - ผล
– ผลมีรูปร่างกลมรี
– มีสีน้ำตาล
– มีขนาดค่อนข้างเล็ก
– มีกลิ่นหอม
– จะให้ผลแค่เพียงครั้งเดียว
คุณค่าทางโภชนาการ
ปริมาณ 100 กรัม ให้พลังงาน 67 กิโลแคลอรี
| สาอาหาร | ปริมาณที่ได้รับ |
| คาร์โบไฮเดรต | 3 กรัม |
| น้ำตาล | 1.4 กรัม |
| เส้นใย | 1.6 กรัม |
| ไขมัน | 0.2 กรัม |
| โปรตีน | 0.7 กรัม |
| น้ำ | 95 กรัม |
| วิตามินเอ | 22 ไมโครกรัม 3% |
| วิตามินบี 1 | 0.021 มิลลิกรัม 2% |
| วิตามินบี 2 | 0.057 มิลลิกรัม 5% |
| วิตามินบี 3 | 0.323 มิลลิกรัม 2% |
| วิตามินบี 6 | 0.074 มิลลิกรัม 6% |
| วิตามินบี 9 | 36 ไมโครกรัม 9% |
| วิตามินซี 3 | มิลลิกรัม 4% |
| วิตามินอี | 0.27 มิลลิกรัม 2% |
| วิตามินเค | 29.3 ไมโครกรัม 28% |
| ธาตุแคลเซียม | 40 มิลลิกรัม 4% |
| ธาตุเหล็ก | 0.2 มิลลิกรัม 2% |
| ธาตุแมกนีเซียม | 11 มิลลิกรัม 3% |
| ธาตุฟอสฟอรัส | 24 มิลลิกรัม 3% |
| ธาตุโพแทสเซียม | 260 มิลลิกรัม 6% |
| ธาตุโซเดียม | 80 มิลลิกรัม 5% |
| ธาตุสังกะสี | 0.13 มิลลิกรัม 1% % |
ร้อยละของปริมาณแนะนำที่ร่างกายต้องการในแต่ละวันสำหรับผู้ใหญ่ (ข้อมูลจาก : USDA Nutrient database)
ข้อควรระวังในการรับประทาน
- หากรับประทานมากเกินไป สำหรับเพศชายอาจจะทำให้เป็นหมันได้ และจะทำให้อสุจิลดลงถึง 50%
- หากหยุดรับประทานแล้ว จำนวนของเชื้ออสุจิจะกลับสู่ระดับปกติในระยะเวลา 8-13 สัปดาห์
- สำหรับบางคนนั้นอาจจะเกิดอาการแพ้จากการสัมผัสต้นจนถึงขั้นรุนแรงได้
- สารสกัดจากต้นจะช่วยเร่งให้สีผิวเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลมากขึ้น
- การใช้ประกอบอาหาร ไม่ควรผัดหรือต้มผักให้สุกเกินไป
- ความร้อนจะไปทำลายวิตามินและเกลือแร่ที่มีอยู่ให้หมดไป
สรรพคุณของขึ้นฉ่ายจีน
- ช่วยในการยับยั้งการเจริญเติบโตและการงอกของถั่วเขียวผิวดำได้
- ช่วยในการคุมกำเนิด
- มีฤทธิ์ในการลดปริมาณการสร้างอสุจิในเพศชาย
- ช่วยลดอัตราการตั้งครรภ์
- ช่วยต่อต้านการอักเสบเรื้อรัง
- ช่วยรักษาฝีฝักบัว
- ช่วยแก้ลมพิษ ผดผื่นคันต่าง ๆ
- ช่วยทำให้กล้ามเนื้อเรียบบีบตัว
- ช่วยแก้อาการเกร็งของกล้ามเนื้อ
- ช่วยรักษาโรคปวดข้อต่าง ๆ
- ช่วยรักษาอาการปวดตามปลายประสาท
- ช่วยแก้อาการตกเลือด
- ช่วยลดอาการบวมน้ำ
- ช่วยบำรุงตับและไตให้แข็งแรง
- ช่วยแก้อาการปวดประจำเดือนของสตรี
- ช่วยแก้ประจำเดือนมาไม่เป็นปกติ
- ช่วยขับปัสสาวะ ปัสสาวะเป็นเลือด รักษานิ่ว
- ช่วยขับลมในกระเพาะ
- ช่วยบำรุงระบบย่อยอาหารในร่างกาย
- ช่วยลดอาการของโรคที่เกี่ยวกับกระเพาะอาหาร
- ช่วยแก้อาเจียน
- ช่วยในการขับเสมหะ
- ช่วยดับร้อนในร่างกาย
- ช่วยแก้อาการร้อนใน
- ช่วยลดปริมาณของคอเลสเตอรอล
- ช่วยลดระดับน้ำตาล ไตรกลีเซอไรด์
- ช่วยลดไขมันในเส้นเลือด
- ช่วยลดความดันโลหิต
- ช่วยรักษาโรคความดันโลหิตสูง
- ช่วยป้องกันโรคซิลิโคซิส (Silicosis)
- ช่วยป้องกันโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินหายใจ
- ช่วยล้างพิษในร่างกาย
- ช่วยทำความสะอาดเลือด
- ช่วยทำให้ร่างกายสะอาด
- ช่วยในการทำงานของระบบหมุนเวียนต่าง ๆ ในร่างกาย
- ช่วยลดอาการของโรคหอบหืด
- ช่วยในการทำงานของระบบหมุนเวียนต่าง ๆ ในร่างกาย
- ช่วยบำรุงหัวใจและรักษาโรคหัวใจ
- ช่วยรักษาโรคอัลไซเมอร์
- ช่วยกล่อมประสาท
- ช่วยในการนอนหลับ
- ช่วยทำให้รู้สึกสบายขึ้น
- ช่วยป้องกัน DNA ถูกทำลาย
- ช่วยลดอาการอักเสบ
- ช่วยป้องกันมะเร็งด้วยการไปยับยั้งการกลายพันธุ์สารก่อมะเร็งในร่างกาย
- ช่วยในการปรับสมดุลของกรดและด่างในเลือด
- ช่วยในการขยายตัวของหลอดเลือด
- ช่วยป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด
- ช่วยทำให้เจริญอาหาร
- ช่วยกระตุ้นให้เกิดความอยากอาหาร
ประโยชน์ของขึ้นฉ่ายจีน
- จากการศึกษาของทีมนักวิจัยสหรัฐฯ พบว่ามีสารเคมีบางชนิดในผักช่วยบำรุงสมอง ช่วยในเรื่องของความจำ
- ช่วยบำรุงกระดูกและฟันให้แข็งแรง
- ช่วยยับยั้งการเกิดมะเร็งและเนื้องอก
- ช่วยยับยั้งหรือชะลอการขยายตัวของเซลล์มะเร็ง
- ช่วยต่อต้านมะเร็งได้
- ช่วยขับของเสียจากบุหรี่ในผู้สูบบุหรี่และผู้ที่ได้รับควันบุหรี่
- ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระ
- ช่วยเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้กับร่างกาย
- ป้องกันหวัด
- ชะลอความเสื่อมของร่างกายได้เป็นอย่างดี
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
แหล่งอ้างอิง : สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.), ห้องปฏิบัติการสัตว์ มหาวิทยาลัยอิลลินอยส์ สหรัฐ (ดร.ร็อดนีย์ จอห์นสัน), ผลของแอลลีโลพาธีของพืชสมุนไพร 6 ชนิดต่อการงอกและการเจริญเติบโตของถั่วเขียวผิวดำ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (ศานิต สวัสดิกาญจน์), ศูนย์ข้อมูลกลางทางวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม, www.the-than.com
อ้างอิงรูปจาก
1.https://www.zahradnictvi-flos.cz/a
2.https://www.botanickafotogalerie.cz/
