โรคคอตีบ
โรคคอตีบ ( Diphtheria ) เป็น การติดเชื้อแบคทีเรียที่แพร่กระจายได้ง่ายและเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว ส่วนใหญ่จะมีผลต่อจมูกและลำคอเกิดขึ้นได้ทั้งเด็กอายุต่ำกว่า 5 ปีและผู้ใหญ่ที่มีอายุมากกว่า 60 ปี มีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อในรายที่รุนแรงจะมีอาการตีบตันของทางเดินหายใจจากพิษ ( exotoxin ) ของเชื้อ ส่งผลกระทบที่เป็นอันตรายต่อกล้ามเนื้อหัวใจและเส้นประสาทส่วนปลาย ซึ่งถ้าเป็นรุนแรงจะทำให้เป็นอัมพาตและเสียชีวิตได้
อาการของโรคคอตีบ
-
- อาการไข้ต่ำ ( ปวดศีรษะ )
- อาการเจ็บคอ คออักเสบ
- อาการไอเสียงก้อง
- เบื่ออาหาร
- รู้สึกเมื่อยล้า อ่อนเพลีย
- หายใจลำบากหรือกลืนลำบาก
- ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต
การแพร่กระจายของโรคคอตีบ
ผู้ที่ติดเชื้อแบคทีเรียคอตีบ แม้ว่าจะไม่มีอาการใดๆสามารถแพร่กระจายเชื้อได้ เชื้อที่ซ้อนอยู่ในร่างกายนั้นสามารถอยู่ได้นานถึง 4 สัปดาห์ โดยระยะฟักตัวของโรคคอตีบประมาณ 2 – 4 วัน
- ทางอากาศ ได้รับเชื้อจากการไอ จามรดกัน หรือพูดคุยในระยะใกล้ชิด ซึ่งผู้ที่อยู่ใกล้เคียงอาจสูดเอาเชื้อนี้เข้าไปในร่างกายได้ง่าย
- ใช้ของส่วนตัวที่ปนเปื้อนเชื้อร่วมกับผู้ป่วย โดยการหยิบ จับ หรือสัมผัสสิ่งของพวกนั้น
- ใช้ภาชนะร่วมกัน เช่น แก้วน้ำ ช้อน จาน ฉาม หรือการดูดอมของเล่นร่วมกันในเด็กเล็ก
โรคแทรกซ้อนของโรคคอตีบ
1) ทางเดินหายใจตีบตัน
2) กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ
3) ปลายประสาทอักเสบ ทำให้มีอัมพาตของกล้ามเนื้อ
การรักษาของโรคคอตีบ
แพทย์จะวินัจฉัยจากการติดเชื้อรุนแรงมากน้อยเพียงใด จึงให้ยาต้านสารพิษของเชื้อหรือให้ยาปฏิชีวนะเพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียในร่างกาย
การป้องกันของโรคคอตีบ
การฉีดวัคซีนเป็นวิธีป้องกันโรคคอตีบที่ดีที่สุดทั้งเด็กเล็ก วัยรุ่น และผู้ใหญ่ควรได้รับการฉีดวัคซีนทุกๆ 10 ปี
การฉีดวัคซีนป้องกันโรคคอตีบ
- ในเด็กทั่วไปต้องได้รับวัคซีนป้องกันโรคคอตีบ ( DTaP ) 5 ครั้ง เมื่ออายุ 2, 4, 6, 18 เดือน และ 4 ปี
- กระตุ้นอีกครั้งหนึ่งเมื่อเด็กอายุ 11-12 ปี
- เด็กเล็ก วัยรุ่น และผู้ใหญ่ควรได้รับการฉีดวัคซีนทุก 10 ปี
- ฉีดวัคซีนป้องกันโรคคอตีบในช่วงหลังการตั้งครรภ์ของผู้หญิง
ปัจจุบันวัคซีนป้องกันโรคคอตีบและวัคซีนบาดทะยักผสมรวมกันในตัวเดียว สามารถป้องกันได้ทั้งสองโรค ซึ่งทางกระทรวงสาธารณสุขจะออกให้บริการฉีดทั่วประเทศ
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
เอกสารอ้างอิง
Diphtheria (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://kidshealth.org [20 พฤษภาคม 2562].
โรคคอตีบ (ออนไลน์).สืบค้นจาก : (Diphtheria) http://thaigcd.ddc.moph.go.th [20 พฤษภาคม 2562].
โรคคอตีบและการป้องกัน (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://www.thaihealth.or.th [20 พฤษภาคม 2562].
