ตับเต่านา
ตับเต่านา (Frogbit) เป็นพืชลอยน้ำที่มีดอกสีขาวสวยงามและมีใบโดดเด่นเป็นรูปหัวใจ สามารถพบได้ในแหล่งน้ำนิ่งทั่วไป เป็นชื่อที่ไม่ค่อยคุ้นเคยและแปลกแต่เราอาจจะเคยผ่านตามาบ้าง เป็นพืชที่เหมาะอย่างมากในการนำมาประดับอ่างปลาหรือนำมาประดับบ้าน
รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของตับเต่านา
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Hydrocharis dubia (Blume) Baker
ชื่อสามัญ : มีชื่อสามัญว่า “Frogbit” “Frog bit”
ชื่อท้องถิ่น : มีชื่ออื่น ๆ ว่า “ผักตับเต่า ผักตับเต่านา ตับเต่าน้ำ ผักเต่า ผักปอดม้า บัวฮาวาย”
ชื่อวงศ์ : วงศ์สันตะวา (HYDROCHARITACEAE)
ชื่อพ้อง : Hydrocharis morsus-ranae L.
ลักษณะของตับเต่านา
ตับเต่านา เป็นพืชลอยน้ำที่มีเขตการกระจายพันธุ์อยู่ในทวีปยุโรปและเอเชีย สามารถพบได้ตามแหล่งน้ำตื้นและในน้ำนิ่งทั่วไป เช่น ตามนาข้าวหรือบริเวณหนองน้ำ
ใบ : ใบจะโผล่อยู่เหนือน้ำหรือลอยบนผิวน้ำ มีก้านใบยาว ในฤดูแล้งที่มีน้ำน้อยก้านใบจะสั้นลง ใบเป็นรูปหัวใจหรือเป็นรูปไข่กว้าง ปลายใบมน โคนใบเว้าเป็นรูปหัวใจ ขอบใบเรียบ รากเกิดเป็นกระจุกอยู่ทางด้านล่างของกลุ่มใบ แผ่นใบด้านบนสีเขียวเข้มเป็นมัน ส่วนด้านล่างจะสีอ่อนกว่า และมักจะมีเนื้อเยื่อลักษณะคล้ายกับฟองน้ำอยู่บริเวณกลางใบ ซึ่งมีหน้าที่ในการช่วยพยุงลำต้น
ดอก : เป็นดอกเดี่ยวสีขาวออกดอกตามซอกใบ มีก้านชูดอกเรียวยาว โคนกลีบดอกมีแต้มสีเหลือง ดอกเป็นแบบแยกเพศโดยมีกาบหุ้มช่อดอก ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียจะมีลักษณะคล้ายคลึงกัน
ผล : มีลักษณะเป็นรูปทรงกระบอกและมีสันอยู่ 6 สัน
สรรพคุณของตับเต่านา
- สรรพคุณช่วยบรรเทาอาการ ช่วยแก้ลม แก้เสมหะ
- สรรพคุณด้านเสริมภูมิคุ้มกันให้ร่างกาย บำรุงธาตุไฟในร่างกาย
ประโยชน์ของตับเต่านา
1. เป็นส่วนประกอบของอาหาร ต้นอ่อนหรือยอดอ่อนใช้รับประทานเป็นผักจิ้มกับน้ำพริก
2. ปลูกเป็นไม้ประดับ ปลูกเป็นไม้ประดับหรือใช้ปลูกในบ่อเลี้ยงปลาเพื่อช่วยคลุมผิวน้ำ
ตับเต่านา เป็นพืชลอยน้ำที่มีชื่อแปลกและมีชื่อเรียกหลายชื่อ มักจะพบตามทุ่งนาหรือหนองน้ำทั่วไป มีดอกที่สวยงามและมีใบรูปหัวใจช่วยเพิ่มระดับความงามให้กับอ่างปลาในบ้านหรือบึงริมน้ำ เป็นไม้ที่เหมาะอย่างมากในการนำมาปลูกประดับ มีสรรพคุณที่โดดเด่นเลยก็คือ ช่วยแก้ลม แก้เสมหะ นอกจากจะมีสรรพคุณทางยาแล้วตับเต่านายังเป็นไม้น้ำที่ช่วยคลุมผิวน้ำได้ด้วย
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
เอกสารอ้างอิง
ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. “ตับเต่านา”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.qsbg.org. [23 ม.ค. 2014].
สารสนเทศเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. “Frog bit”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.ku.ac.th/AgrInfo. [23 ม.ค. 2014].
หนังสือผักพื้นบ้านภาคเหนือ. “ผักตับเต่านา”. (สถาบันการแพทย์แผนไทย กรมการแพทย์ กระทรวงสาธารณสุข).
สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “ผักตับเต่า”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.rspg.or.th. [23 ม.ค. 2014].
วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี. “ตับเต่านา”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: th.wikipedia.org/wiki/ตับเต่านา. [23 ม.ค. 2014].
