SGPT ALT คืออะไร
SGPT ALT คือ การตรวจที่แพทย์มักใช้ไปประกอบกับค่าการตรวจอื่น ๆ เพื่อที่จะให้ผลการตรวจที่ได้ออกมามีความแม่นยำมากที่สุดค่า โดยค่าต่างๆในเลือดที่จะนิยมตรวจพร้อมกัน 3 ชนิดคือ SGOT หรือ AST , Alk. Phosphatase หรือ ALP, Lactate Dehydrogenase หรือค่า LDH นั่นเอง
การตรวจ SGPT หรือ ALT จะใช้สำหรับการตรวจสุขภาพของตับเป็นหลักซึ่งค่าที่ออกมามักให้ความน่าเชื่อถือที่ดีมากกว่า ค่าผลการตรวจเลือดชนิดอื่น เช่น SGOT แต่ถึงยังไงก็แล้วแต่การตรวจหาค่าความผิดปกติของตับ ก็มักจะใช้ค่าการตรวจเลือดวิธีอื่นๆเข้ามาประกอบด้วยเสมอ
การตรวจสารเซรั่มกลูตามิก ( SGPT ) ในตับ
การตรวจการทำงานของตับจากการตรวจหาสาร Serum Glutamic Pyruvate Transaminase หรือเรียกว่า SGPT ALT หรือชื่อ Alanine Transaminase ในตับ คือ ร่างกายคนเราจะมีเอนไซม์ที่ประกอบด้วยโปรตีนอยู่ภายในเลือดโดยหากมีความผิดปกติเกิดขึ้นที่อวัยวะต่างๆ เช่น ตับ ไต หัวใจ กล้ามเนื้อ และอื่นๆ ก็จะทำให้ค่าของ SGPT เปลี่ยนแปลงไปจากค่ามาตรฐานปกติซึ่งในตับนั้น ค่า SGPT จะ ให้ค่าผิดปกติที่แสดงออกมามากกว่าอวัยวะชนิดอื่น แต่ทั้งนี้ ค่า SGPT ที่ได้ออกมาก็ไม่สามารถบ่งบอกได้ว่ามาจากอวัยวะชนิดใดการตรวจ SGPT หรือ ALT
จุดประสงค์ในการตรวจเซรั่มกลูตามิก
1. การตรวจตับ หรือ การตรวจ Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) คือ การตรวจสอบในความเสียหายของตับจากเหตุการณ์ต่างๆ ว่ามีความเสียหายหรือผลกระทบมากน้อยเท่าไหร่
2. ใช้ตรวจกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการของโรคดีซ่าน เพื่อหาสาเหตุของโรคว่าเกิดมาจากโรคเลือด หรือมาจากกินยาลดคอเลสเตอรอลหรือสาเหตุอื่นๆ เพื่อใช้เป็นแนวทางในการรักษาต่อไป
3. ใช้ตรวจกรณีที่ผู้ป่วยเป็นโรคตับ และต้องการทราบความชัดเจนว่า มีสาเหตุของโรคมาจากเหตุอะไร และระดับของโรคอยู่ในช่วงใดแล้ว เป็นตับอักเสบหรือตับแข็งการตรวจ Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) หากต้องการให้ค่าที่ออกมาได้ผลตรงที่สุด ต้องทำตามคำแนะนำดังต่อไปนี้
- ผู้ที่จะตรวจ SGPT ต้องงดอาหารและเครื่องดื่มก่อนตรวจเป็นเวลาอย่างน้อย 8 ชั่วโมง ( ยกเว้นน้ำดื่ม )
- งดทานยาทุกชนิดก่อนที่จะไปรับการตรวจล่วงหน้าหลายๆวัน หากมียาจำเป็นที่ต้องทานควรปรึกษาแพทย์เนื่องจากยาบางตัวจะส่งผลทำให้ค่า SGPT ที่ได้ออกมาผิดเพี้ยนไป
- งดทานอาหารแปลกๆ อาหารพื้นเมือง หรือสมุนไพรต่างๆ ตามความเชื่อ เช่น อุ้งตีนหมี สมองลิง ดีงู เป็นต้น ก่อนการตรวจ SGPT หลายวัน
- ไม่ควรออกกำลังกายแบบหนักๆหรือหักโหมจนเกินไป ช่วงก่อนวันที่จะไปตรวจ SGPT
- หากเพิ่งผ่านพ้นจากการผ่าตัด หรือ มีการใส่หลอดโลหะขยายหลอดเลือดกล้ามเนื้อหัวใจ ในทุกกรณี ควรปรึกษาแพทย์ก่อนทุกครั้ง เพราะองค์ประกอบเหล่านี้ล้วนทำให้ค่า SGPT ที่ตรวจได้มีความคาดเคลื่อนสูง
การตรวจค่ามาตรฐานของ Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) หรือ ALT ของคนปกติ
| ผู้ชาย | SGPT | ค่ามาตรฐานอยู่ระหว่าง | 10 – 40 U/L |
| ผู้หญิง | SGPT | ค่ามาตรฐานอยู่ระหว่าง | 7 – 35 U/L |
สำหรับผู้ที่ตรวจ Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) หรือ ALT และการอ่านค่าตับที่ได้ออกมาได้ ไม่อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน สามารถที่จะสรุปได้ดังต่อไปนี้
1. กรณีค่า SGPT หรือ ALT ต่ำกว่าปกติในการตรวจมักจะไม่พบ กรณีค่า SGPT หรือ ALT ต่ำกว่าปกติ
2. กรณีค่า SGPT หรือ ALT สูงกว่าปกติสามารถแบ่งได้ตามระดับความสูงของค่า ดังนี้
2.1 SGPT หรือ ALT ระดับที่ตรวจได้มีค่าสูงกว่าปกติเล็กน้อยมีสาเหตุดังต่อไปนี้
- อาจมีไขมัน สะสมแทรกอยู่ในเนื้อเยื่อของตับ ปริมาณสูงเกินกว่าปกติ
- อาจได้ทานยาบางชนิดอยู่เป็นประจำ หรือทานอย่างต่อเนื่องมาเป็นระยะเวลานาน เช่น
| กลุ่มยา | Statin | ใช้สำหรับลดระดับคอเลสเตอรอล |
| กลุ่มยา | Antibiotics | ใช้ฆ่าเชื้อจุลชีพก่อโรค |
| กลุ่มยา | ||
| Chemotherapy | ใช้รักษาโรคมะเร็ง | |
| กลุ่มยา | Aspirin | ใช้แก้ปวด ใช้รักษาให้เลือดหายข้น |
| กลุ่มยา | Narcotics | ใช้เนื่องจากติดในผู้ที่ติดยาเสพติดต่าง ๆ |
| กลุ่มยา | Barbiturates | ใช้แก้อาการโรคซึมเศร้า หรือปัญหาการนอนไม่หลับ |
- ค่า Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) ที่สูงผิดปกติอาจเกิดได้กรณีที่เป็นโรคตับอักเสบเรื้อรัง ที่ยังแสดงอาการไม่มาก แต่ในระยะยาวอาจก่อให้เกิดโรคตับแข็ง ขึ้นได้
SGPT คือเอนไซด์ที่ประกอบด้วยโปรตีนอยู่ภายในเลือดโดยหากมีความผิดปกติเกิดขึ้นที่อวัยวะต่างๆ เช่น ตับ ไต หัวใจ กล้ามเนื้อฯลฯ ค่าของ SGPT ก็จะเปลี่ยนแปลงไป
2.2 Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) หรือ ALT ระดับที่ตรวจได้มีค่าสูงกว่าปกติปานกลางมีสาเหตุดังต่อไปนี้
- อาจจะเกิดจากการดื่มสุรามากและติดต่อกัน จนกลายเป็นโรคติดสุราเรื้อรัง
- อาจเกิดจากการกินยาเกินขนาด ในกลุ่มของยาพาราเซตามอล
- อาจเกิดจากโรคตับอักเสบ
- อาจเกิดจากการติดเชื้อไวรัส ซึ่งสามารถติดต่อกันได้ทางน้ำลาย
2.3 Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) หรือ ALT ระดับที่ตรวจได้มีค่าสูงกว่าปกติมากมีสาเหตุดังต่อไปนี้
- ร่างกายอาจได้รับสารตะกั่ว จนตับเกิดความเสียหายจากพิษของตะกั่ว
- อาจจะเกิดจากการที่ร่างกายได้รับยารักษาโรคบางตัว ที่ไปส่งผลให้ตับ มีการเป็นพิษร้ายแรง
- อาจจะเกิดจากการที่ตับได้รับความเสียหายหรือมีความผิดปกติ จากการได้รับเชื้อไวรัสตับอักเสบซึ่งโรคนี้มีความอันตรายค่อนข้างมากเนื่องจาก จะมีผลต่อเนื่องให้ตับทรุดหนักลงไปจนถึงโรคตับแข็งหรืออาจจะเป็นมะเร็งตับได้ในที่สุด และเป็นโรคที่ไม่สามารถตรวจพบได้จากการตรวจสุขภาพทั่วไป
- ร่างกายอาจได้รับสารพิษอย่าง ” คาร์บอนเตตราคลอไรด์ “ โดยสารนี้จะอยู่ในอุปกรณ์เครื่องดับเพลิง
- เกิดจากสาเหตุของโรคมะเร็งตับ โดยมีผลทำให้ร่างกายแสดงค่า SGPT ในระดับที่สูงมาก
- ร่างกายเกิดอาการช็อกหรือหัวใจปั๊มเลือดไม่ทัน ทำให้ตับได้รับเลือดไปเลี้ยงต่ำกว่าปกติ ทำให้เซลล์ตับบางตัวเสียหายและตายไป
การตรวจ Serum Glutamic Pyruvate Transaminase ( SGPT ) หรือ ALT จะใช้สำหรับการตรวจสุขภาพของตับเป็นหลักซึ่งค่าที่ออกมามักให้ความน่าเชื่อถือที่ดีมากกว่า ค่าผลการตรวจเลือดชนิดอื่น เช่น SGOT แต่ถึงยังไงก็แล้วแต่การตรวจหาค่าความผิดปกติของตับ ก็มักจะใช้ค่าการตรวจเลือดวิธีอื่นๆเข้ามาประกอบด้วยเสมอ เพื่อให้ผลตรวจที่ได้ออกมามีความถูกต้องและแม่นยำมากที่สุด และจะได้นำข้อมูลที่ได้ไปใช้ในการรักษาทางแพทย์ต่อไป
ร่วมตอบคำถามกับเรา
อ่านบทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติมตามลิ้งค์ด้านล่าง
เอกสารอ้างอิง
พวงทอง ไกรพิบูลย์. ถาม – ตอบ มะเร็งร้ายสารพัดชนิด. กรุงเทพฯ ซีเอ็ดยูเคชั่น, 2557. 264 หน้า 1.มะเร็ง I.ชื่อเรื่อง. 616.994 ISBN 978-616-08-1170-0
Koski RR (2008). “Omega-3-acid Ethyl Esters (Lovaza) For Severe Hypertriglyceridemia”. Pharmacy and Therapeutics. 33 (5): 271–303. PMC 2683599 Freely accessible.
Watkins PB, Kaplowitz N, Slattery JT, Colonese CR, Colucci SV, Stewart PW, Harris SC (July 2006). “Aminotransferase elevations in healthy adults receiving 4 grams of acetaminophen daily: a randomized controlled trial”. JAMA. 296
Association for Clinical Biochemistry and Laboratory Medicine. Retrieved 7 October 2013.
Paul T. Giboney M.D., Mildly Elevated Liver Transaminase Levels in the Asymptomatic Patient, American Family Physician.
