ไข่ โปรตีนช่วยเพิ่มกล้ามเนื้อและการลดน้ำหนัก
ไข่ เป็น อาหารโปรตีนคุณภาพดีที่สุดอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ทั้งโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุ เ

ไข่

ไข่ ( Egg ) เป็น อาหารโปรตีนคุณภาพดีที่สุดอุดมไปด้วยสารอาหารที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพ ทั้งโปรตีน วิตามิน และแร่ธาตุ ไข่แดง (egg yolks) มีคอเลสเตอรอล วิตามินเอ วิตามินดี วิตามินอี วิตามินเค และโอเมก้า 3 โปรตีนจากไข่มีประโยชน์สูงทั้งไข่ขาวและไข่แดงช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อ กระดูก และฟันให้แข็งแรง ไข่หนึ่งฟองอุดมไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการสูงมากทั้งโปรตีนประมาณ 6 กรัม และแคลอรี่ 68 แคลอรี่เท่านั้น ไข่ยังเป็นส่วนประกอบที่สำคัญ การกินไข่วันละ 1 ฟอง ช่วยลดความเสี่ยงของโรคหัวใจและหลอดเลือด ซึ่งในไข่มีโคลีนเป็นสารอาหารสำคัญที่มีประโยชน์สำหรับการทำงานของร่างกาย แม้ว่าตับจะสามารถสร้างสารโคลีนได้แต่ก็ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย แต่เมื่อใดก็ตามที่ร่างกายของเราไม่สามารถผลิตสารโคลีนได้เพียงพอ อาจทำให้ขาดสารอาหารที่จำเป็นอื่น ๆ เช่น กรดโฟลิก เป็นต้น

ชนิดของไข่

1. ไข่นกกระทา
ลักษณะคล้ายไข่ไก่แต่มีขนาดเล็กกว่าหลายเท่าเปรียบเทียบได้กับไข่นกกระทา 5 ฟอง เท่ากับไข่ไก่ขนาดใหญ่หนึ่งฟอง ไข่นกกระทามีรสชาติคล้ายกับไข่ไก่ และผิวเปลือกสีครีม สีขาวนวน และสีน้ำตาลอ่อน เปลือกสวยงามมีจุดเด่นคือมีลายจุดสีน้ำตาลเข้ม น้ำตาลแดง หรือสีดำทั้งใบ เป็นที่นิยมในการนำมาปรุงกอบเป็นอาหารเช่น เมนูไข่นกกระทาต้มซีอิ๊ว ทอดมันไข่นกกระทา ไข่นกกระทาทอด ไข่นกระทาดาว เกี๊ยวไข่นกกระทา ไข่นกกระทาลูกเขย บัวลอยไข่นกกระทา เป็นต้น

2. ไข่ไก่
ลักษณะคล้ายไข่เป็ดแต่ขนาดเล็กกว่า ไข่ไก่มีรสชาติมันๆ และผิวเปลือกมีสีน้ำตาลแดง เป็นที่นิยมในการนำมาปรุงเป็นอาหาร ทั้งอาหารคาว อาหารหวาน เช่น ไข่ทอด ไข่ต้ม ไข่ปิ้ง ไข่ลูกเขย ต้มยำไข่ ไข่ม้วน ไข่หวาน เป็นต้น

3. ไข่เป็ด
ไข่เป็ดมีลักษณะคล้ายไข่ไก่ แต่มีขนาดใหญ่กว่าไข่เป็ดมีโปรตีนมากกว่าไข่ไก่ แต่ก็มีไขมันสูงเช่นเดียวกัน เปลือกไข่เป็ดสีขาวทรงรี เมื่อนำไข่ไปต้มไข่แดงจะมีสีส้มสดน่ากิน เป็นที่นิยมในการนำมาปรุงเป็นอาหารทั้งอาหารคาว อาหารหวาน เช่น ไข่ดอง ไข่เยี่ยวม้า ไข่พะโล้ ไข่เค็ม ไข่ทอด ไข่ต้ม ไข่ลูกเขย ต้มยำไข่ ไข่ม้วน เป็นต้น

คุณค่าทางโภชนาการของไข่

ไข่เต็มฟองจะเต็มไปด้วยวิตามินและแร่ธาตุจำนวนมากที่ช่วยในร่างกายให้ทำงานได้ดีที่สุดในไข่ 1 ฟองมีวิตามินเอ วิตามินบี5 วิตามินบี12 วิตามินบี2 วิตามินบี6 วิตามินดี วิตามินอี วิตามินเค และแคลเซียม สังกะสี ฟอสฟอรัส ซีลีเนียม และโฟเลต

องค์ประกอบทางอาหารของไข่ไก่สด ( ต่อ 100 กรัม )

ไข่ทั้งฟอง ไข่แดง ไข่ขาว
พลังงาน 149 แคลอรี พลังงาน 358 แคลอรี พลังงาน 50 แคลอรี
น้ำ 75.33 กรัม  น้ำ 48.81 กรัม น้ำ 87.84 กรัม
โปรตีน 12.49 กรัม โปรตีน 16.76 กรัม โปรตีน 10.52 กรัม
ไขมัน 10.02 กรัม  ไขมัน 30.87 กรัม ไขมัน 0 กรัม
คอเลสเตอรอล 425 มิลลิกรัม คอเลสเตอรอล 1,281 มิลลิกรัม ไม่มีคอเลสเตอรอล
คาร์โบไฮเดรต 1.22 กรัม คาร์โบไฮเดรต 1.78 กรัม คาร์โบไฮเดรต 1.03 กรัม
วิตามินเอ 635 IU วิตามินเอ 1,945 IU วิตามินเอ 0 IU
ไรโบฟลาวิน 0.508 มิลลิกรัม ไรโบฟลาวิน 0.639 มิลลิกรัม ไรโบฟลาวิน 0.452 มิลลิกรัม
แคลเซียม 49 มิลลิกรัม แคลเซียม 137 มิลลิกรัม แคลเซียม 0 มิลลิกรัม
ฟอสฟอรัส 178 กรัม ฟอสฟอรัส 488 กรัม ฟอสฟอรัส 13 กรัม

ประโยชน์ของไข่ ทั้งไข่แดงและไข่ขาว

  • ไข่เป็นอาหารสมองพบสารประกอบทางเคมีที่เรียกว่า โคลีน ( Choline ) ซึ่งเป็นสารอาหารสำคัญตัวหนึ่งที่จัดอยู่ในกลุ่มของวิตามินบีพบได้ในไข่และอาหารบางชนิดมีส่วนสำคัญในการรักษาเซลล์สมองให้แข็งแรง โดยเฉพาะการเสริมสร้างเยื่อหุ้มเซลล์และป้องกันกานเสื่อมของเซลล์สมอง
  • ไข่ดีต่อสุขภาพตาเพราะในไข่มีลูทีน ซีแซนทีน ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ 2 ชนิด ช่วยป้องกันปัญหาสายตาที่รุนแรงเช่น ต้อกระจก และจอประสาทตาเสื่อม และมีวิตามินเอมีความสำคัญในการบำรุงรักษาสายตา
  • ไข่เป็นแหล่งโปรตีนดีต่อสุขภาพ และโปรตีนเป็นสิ่งที่ช่วยให้ร่างกายสร้างเนื้อเยื่อทุกชนิด นอกจากนี้ยังเป็นส่วนสำคัญในการสร้างมวลกล้ามเนื้อให้แข็งแรงและป้องกันโรคกระดูก เช่น กระดูกเปอะ กระดูกหัก กระดูกบาง
  • ทารกในครรภ์ต้องการโปรตีน ซึ่งไข่มีโปรตีนที่ดี วิตามิน แร่ธาตุช่วยเพิ่มพัฒนาการทางสมองของลูกน้อยในหญิงตั้งครรภ์นอกจากนี้โปรตีนในไข่ยังช่วยสร้างกล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อ และกระดูก
  • สารโคลีนในไข่แดงเป็นแหล่งโคลีนที่เข้มข้นที่สุด ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญของอะซิติลโคลีน เป็นระบบติดต่อสื่อสารระหว่างเซลล์ประสาทต่าง ๆ ที่สำคัญของสมองในระหว่างตั้งครรภ์และให้นมบุตร ดังนั้น การได้รับสารโคลีนอย่างเพียงพอจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการพัฒนาสมองตามปกติ
  • การกินไข่วันละ 1 ฟอง ช่วยลดระดับคอเลสเตอรอลที่ไม่ดีในร่างกาย และช่วยเพิ่มระดับไขมันดี ( HDL )
    ไข่เต็มไปด้วยโปรตีนความหนาแน่นสูงเป็นคอเลสเตอรอลชนิดดี แต่ในผู้ที่มีระดับคอเลสเตอรอลชนิดไม่ดีสูงกว่าปกติอาจเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคหัวใจ และหลอดเลือดได้เช่นกัน
  • ในไข่แดงยังเต็มไปด้วยทริปโตเฟน ไทโรซีน และกรดอะมิโนที่ช่วยป้องกันโรคหัวใจ
  • ไข่แดงมีสารประกอบหลายชนิดที่เรียกว่าเปปไทด์ซึ่งการวิจัยพบว่าสามารถลดความดันโลหิตได้
  • ไข่แดงเป็นแหล่งสำคัญของลูทีนและซีแซนทีน แคโรทีนอยด์ สามารถป้องกันต้อกระจกและความเสื่อมของจอประสาทตา
  • ผู้หญิงในระหว่างตั้งครรภ์และคุณแม่ให้นมบุตร ซึ่งการได้รับโคลีนอย่างเพียงพอมีความสำคัญอย่างยิ่งเนื่องจากโคลีนจำเป็นต่อการพัฒนาสมองตามปกติ
  • ช่วยในการควบคุมน้ำหนักนิยมใช้ในโปรแกรมลดน้ำหนัก
  • ช่วยให้เรารู้สึกอิ่มนานขึ้น

กินไข่ได้วันละกี่ฟอง ?

หลายคนต่างสงสัยกันว่า กินไข่แค่ไหนจึงจะพอดี กินวันละฟองได้ไหม ซึ่งรองอธิบดีกรมอนามัยและโฆษกกระทรวงสาธารณสุข แนะนำว่า

  • เด็กเล็กที่อายุต่ำกว่า 1 ปี ให้เริ่มที่ทานไข่แดงก่อน อย่าเพิ่งกินไข่ขาว เพราะระบบย่อยอาหารยังไม่สมบูรณ์
  • เด็กวัยเรียน วัยรุ่น คนวัยทำงาน ผู้ใหญ่ ที่สุขภาพปกติดีสามารถกินไข่ได้วันละ 1 ฟอง
  • คนที่มีปัญหาโรคเบาหวาน ไขมันในเลือดสูง ความดันโลหิตสูง แนะนำให้กินได้สัปดาห์ละ 3 ฟอง

ข้อควรระมัดระวังการบริโภคไข่ไก่

จะเห็นได้ว่า ปริมาณคอเลสเตอรอลในไข่ค่อนข้างสูง ดังนั้นแนะนำให้ผู้ที่อยู่ในกลุ่มต่อไปนี้

  • ผู้ป่วยไขมันในเลือดสูง
  • ผู้ป่วยเบาหวาน
  • ผู้ป่วยความดันโลหิตสูง
  • กลุ่มผู้สูงอายุ
  • คนอ้วน
  • ผู้ที่ร่างกายไวต่อการดูดซึมคอเลสเตอรอล

วิธีการเลือกซื้อไข่สด

ควรจะเลือกซื้อไข่จากฟามร์ที่เลี้ยงไก่แบบธรรมชาติจะดีกว่า หากท่านซื้อตามร้านสะดวกซื้อหรือในห้างสรรพสินค้าจะได้ไข่ที่ผลิตจากฟามร์ เราจะรู้ว่าเป็นไข่ชนิดไหนก็ต่อเมื่อได้ตอกไข่ ซึ่งมีวิธีสังเกตุดังนี้

1. ไข่สดจะมีผงคล้ายแป้งฉาบติดอยู่ ซึ่งถ้าเป็นไข่เก่าเปลือกจะมันลื่น
2. เปลือกไข่ใหม่จะเป็นสีนวล ไข่เก่าจะมีจุดเทาสีขาวๆดำๆ
3. ถ้าไข่สด เมื่อเขย่าเบาๆจะไม่สั่นคลอน เพราะเนื้อจะแน่นติดเปลือก
4. ให้ซื้อไข่ที่มีลักษณะรูปร่างกลม เพราะจะมีน้ำหนักเนื้อมากกว่าไข่รูปยาว
5. เมื่อนำไข่ไปแช่นน้ำแล้วไข่จมแสดงว่าไข่นั้นสด ส่วนไข่ที่ลอยอยู่ในน้ำนั้นเป็นไข่เก่า และถ้าไข่ลอยอยู่บนผิวน้ำจะแสดงว่าไข่นั้นเน่าเสีย
6. เมื่อตอกไข่แล้วไข่แดงจะมีสีออกส้ม ๆ แสดงว่าเป็นไข่ที่เลี้ยงด้วยอาหารธรรมชาติ ส่วนไข่แดงที่มีสีออกเหลือง ๆ จะเป็นแม่ไก่ที่เลี้ยงด้วยอาหารสัตว์
7. ถ้าเป็นไข่เป็ด จะสังเกตุได้งานเนื่องจากเปลือกสีขาวสามารถมองทะลุได้ โดยสังเกตุฟองอากาศที่ปลายแหลมของไข่ ถ้าไม่เห็นฟองอากาศแสดงว่าเป็นไข่ใหม่ หรือถ้าเห็นน้อยหรือเห็นชัด แสดงว่าเริ่มไม่สด หรือเก่าตามลำดับค่ะ

การกินไข่ทั้งฟองจะทำให้ได้ประโยชน์มาก สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลากหลายเมนูทั้งคาวและหวาน อีกทั้งยังอุดมไปด้วยโปรตีนคุณภาพสูง วิตามิน และแร่ธาตุที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย และการทำเมนูไข่นั้นต้องไม่เพิ่มไขมันเข้ามาในไข่ เน้นทำเมนูที่ใช้ต้มแทน เช่น ไข่ดาวน้ำ ไข่ตุ๋น ไข่ต้ม ไข่ลวก หรือยำไข่ดาวน้ำ ยำไข่ต้ม หรือเพิ่มผักสดเสริม ทำให้ได้พลังงาน ได้สุขภาพไปพร้อม ๆ กับความอิ่มอร่อย

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม