ดอกเก๊กฮวย
ดอกเก๊กฮวย หรือเบญจมาศหนู (จีน: 菊花; พินอิน: júhuā) นิยมนำมาตากแห้ง ใช้ชงกับใบชา หรือต้มกับน้ำตาล เป็นพืชดั้งเดิมของประเทศจีนและญี่ปุ่น ในภายหลังได้แพร่กระจายไปทั่วในประเทศกัมพูชา ลาว รวมไปถึงประเทศไทย จะเพาะปลูกได้ดีในพื้นที่สูงของประเทศ มีการจำหน่ายเป็นดอกสด และแห้ง มีกลิ่นฉุน มีรสขมและรสหวาน มีฤทธิ์เป็นยาเย็น ดอกที่นำมาใช้ควรเป็นดอกสีขาวหรือดอกสีเหลือง ชื่อภาษาอังกฤษ คือ Chrysanthemum สายพันธุ์หลักที่ใช้เป็นยาได้แก่ ดอกสีขาว ที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Dendranthema morifolium (Ramat.) Tzvel. หรือ Chrysanthemum morifolium Ramat. ดอกสีเหลือง ที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Dendranthema indicum L. หรือ Chrysanthemum indicum L.
สารสำคัญที่พบ
- มีสารพวกฟลาโวนอยด์ (Flavonoid)
- สารไครแซนทีมิน (Chrysanthemin)
- สารอะดีนีน (Adenine)
- สตาไคดวีน (Stachydrine)
- โคลีน (Choline)
- กรดอะมิโน
- น้ำมันหอมระเหย
สรรพคุณของเก๊กฮวย
- ช่วยขับเหงื่อ
- ช่วยบำรุงโลหิต
- ช่วยแก้อาการหวัด
- ช่วยขับลม
- ช่วยระบายและย่อยอาหาร
- ช่วยบำรุงตับ ไต
- ช่วยรักษาผมร่วง
- ช่วยแก้ร้อนใน
- ช่วยดับพิษร้อน
- ช่วยบำรุงปอด
- ช่วยรักษาฝีเป็นหนอง บวม และเป็นพิษ
- ช่วยบำรุงและรักษาสายตา
- ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของโลหิต
- ช่วยแก้อาการไอ
- ช่วยแก้อาการตาบวมแดง
- ช่วยแก้อาการปวดตา มองเห็นไม่ชัด ตาเบลอ ตามัว
- ช่วยบรรเทาอาการวิงเวียนศีรษะ หน้ามืด ตาลาย
- ช่วยกำจัดสารพิษออกจากร่างกาย
- ช่วยแก้กระหาย เพิ่มความสดชื่น
- ช่วยยับยั้งเชื้อไวรัสเอดส์
- ช่วยขยายหลอดเลือดแดงใหญ่ที่ไปเลี้ยงหัวใจ
- ช่วยป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดต่าง ๆ
- ช่วยป้องกันการเกิดโรคหัวใจ ภาวะหัวใจล้มเหลว
วิธีทำน้ำเก๊กฮวย
1. ให้เตรียมดอกที่ล้างสะอาด
2. นำไปผึ่งไว้ก่อนบนตะแกรง พักไว้ให้สะเด็ดน้ำ
3. ใช้หม้อสแตนเลสใส่น้ำประมาณ 3 ลิตร
4. ตั้งบนไฟแรง
5. ขณะรอน้ำเดือดให้ล้างใบเตยหอมประมาณ 5 ใบที่ล้างสะอาดแล้ว
6. นำใบเตยมาตัดเป็นท่อนสั้น ๆ
7. เมื่อน้ำเดือดให้ใส่ใบเตยลงไปแล้วปิดฝาหม้อทิ้งไว้ประมาณ 3-5 นาที
8. เมื่อน้ำใบเตยเดือด หากต้องการให้น้ำมีสีเหลืองสวยให้ทุบเมล็ดพุดจีนลงไปเพิ่ม
9. ห่อใส่ผ้าขาวบางลงไปชงจนได้สีตามต้องการ
10. ตอนนี้ให้เปิดฝาหม้อทิ้งไว้ ไม่ควรปิดฝาหม้อเพราะเมล็ดพุดจะมีกลิ่น
11. ให้ตักใบเตยทิ้งไปและเอาห่อเมล็ดพุดออกจากหม้อ
12. ใส่น้ำตาลทราย ประมาณ 200 กรัมลงในหม้อ
13. คนน้ำตาลให้ละลาย
14. เมื่อได้ความหวานที่ต้องการแล้วให้ปิดไฟ
15. ใส่ดอกที่เตรียมไว้ประมาณ 30 กรัมใส่ลงไปในหม้อ
16. ใช้ทัพพีคนเบา ๆ ประมาณ 1 รอบเพื่อให้ดอกกระจายทั่วหม้อ
17. แล้วรีบปิดฝาหม้อ ตั้งไว้จนเย็นแล้วกรองเอากากของดอกออก
18. จากนั้นก็นำมากรอกใส่ขวด แช่เย็นไว้ดื่ม
คำแนะนำ
- เมล็ดพุด 1-2 เมล็ดจะให้น้ำสีเหลืองกำลังดี ถ้า 3 เมล็ดจะออกสีเหลืองมาก
- วิธีทำน้ำแบบถูกคือวิธีที่ห้ามเคี่ยวดอกเพราะจะทำให้น้ำมีรสขมได้
- การกรองกากดอกนั้นห้ามบี้โดยเด็ดขาดเพราะจะทำให้น้ำมีรสขมได้
- หากใส่ดอกมากเกินไป ใช้เวลาต้มนานจนเกินไป จะทำให้เปรี้ยวได้
- ผู้ที่มีปัญหาเรื่องระบบขับถ่าย มีอาการท้องเสียง่าย ควรดื่มในปริมาณที่พอเหมาะ
- สำหรับผู้ที่เป็นโรคกระเพาะอาหาร การดื่มชาเก๊กฮวยอาจทำให้เกิดกรดในกระเพาะเพิ่มมากขึ้น
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
แหล่งอ้างอิง : วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี, เดลินิวส์ออนไลน์, รศ.ดร.ภญ.พาณี ศิริสะอาด (หนังสือพิมพ์ไทยนิวส์ ฉบับวันพุธที่ 2 มกราคม 2556)
อ้างอิงรูปจาก
1. https://plantura.garden/uk/flowers-perennials/chrysanthemums/chrysanthemum-indicum
2. https://www.picturethisai.com/wiki/Chrysanthemum_indicum.html