เทียนขาว
ต้นเทียนขาว เป็นพืชสมุนไพรล้มลุกอายุสั้นที่มีขนาดเล็กสมุนไพรชนิดนี้จัดอยู่ในวงศ์ผักชี (APIACEAE หรือ UMBELLIFERAE) เมล็ดมีกลิ่นหอมคล้ายยี่หร่า นิยมนำเมล็ดแห้งใช้สำหรับเป็นเครื่องเทศดับกลิ่นคาว แต่งกลิ่นในอาหารรวมถึงยังใช้ในยาแผนโบราณ ซึ่งมีถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบทะเลเมดิเตอร์เรเนียน ประเทศอินเดีย และประเทศจีน
ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Cuminum cyminum L.
ลักษณะของต้นเทียนขาว
- ต้น
– ลำต้นตั้งตรง มีความสูงประมาณ 20-30 เซนติเมตร
– เป็นสมุนไพรที่นำเข้าจากต่างประเทศ
– เป็นผลแห้ง
– นิยมนำไปใช้เป็นเครื่องเทศและยาหอม
– มีอีกชื่อเรียกหนึ่งว่า “ยี่หร่า” หรือ “เมล็ดยี่หร่า” - ใบ
– เป็นใบเดี่ยว
– ออกใบออกสลับกัน
– ใบที่โคนต้นเป็นรูปไข่เมื่อดูแนวรูปใบ
– มีความยาว 5-10 เซนติเมตร
– ขอบใบหยักลึกจนถึงเส้นกลาง เป็นแฉก 2-3 แฉก
– ในแต่ละแฉกจะคล้ายเส้นด้าย มีความยาว 1-2 เซนติเมตร
– ก้านใบจะแผ่เป็นกาบ - ดอก
– ออกดอกเป็นช่อแบบซี่ร่มหลายชั้น
– ดอกย่อยมีขนาดเล็ก
– มีกลีบเลี้ยงที่ค่อนข้างเล็ก
– มีกลีบดอก 5 กลีบ สีขาวหรือสีชมพู
– มีเกสรตัวผู้ 5 อันติดอยู่กับฐานดอก ออกเรียงสลับกับกลีบดอก
– เกสรตัวเมียจะสั้น
– รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ มีอยู่ 2 ห้อง
– ในแต่ละห้องจะมี 1 เมล็ด - ผล
– เป็นผลแห้ง
– รูปร่างยาวรี มีสีน้ำตาล
– มีความกว้างประมาณ 1.3-2 มิลลิเมตร และยาว 4.5-6.7 มิลลิเมตร
– เปลือกมีขนสั้นแข็งปกคลุม
– ผลแก่จะแตกเป็น 2 ซีก
– ในแต่ละซีกจะมีเมล็ด 1 เมล็ด
– ซีกผลด้านนอกจะมีความนูน
– ซีกผลด้านในที่ประกบกันหรือด้านแนวเชื่อมจะมีความเว้า
– ด้านที่นูนจะมีสันตามแนวของผล จะคล้ายกับเส้นด้าย 3 เส้น
– ด้านแนวเชื่อม 2 เส้น สันนูน มีขนแข็งสั้น ๆ หักง่ายปกคลุมอยู่ที่สัน
– ระหว่างสันจะมีเนินเล็ก ๆ มีขนแข็ง
– เมล็ดมีกลิ่นหอม
– น้ำมันจากเมล็ดจะมีรสชาติเผ็ดร้อนและขม
คุณค่าทางโภชนาการ
คุณค่าทางโภชนาการใน 100 กรัมให้ พลังงาน 375 กิโลแคลอรี
| สารอาหาร | ปริมาณที่ได้รับ |
| คาร์โบไฮเดรต | 44.24 กรัม |
| น้ำตาล | 2.25 กรัม |
| เส้นใย | 10.5 กรัม |
| ไขมัน | 22.27 กรัม |
| กรดไขมันอิ่มตัว | 1.535 กรัม |
| โปรตีน | 17.81 กรัม |
| น้ำ | 8.06 กรัม |
| วิตามินเอ | 64 ไมโครกรัม 8% |
| วิตามินบี 2 | 0.327 มิลลิกรัม 27% |
| วิตามินบี | 3 4.579 มิลลิกรัม 31% |
| วิตามินบี 6 | 0.435 มิลลิกรัม 33% |
| วิตามินบี 9 | 10 ไมโครกรัม 3% |
| วิตามินบี 12 | 0 ไมโครกรัม 0% |
| วิตามินซี | 7.7 มิลลิกรัม 9% |
| วิตามินอี | 3.33 มิลลิกรัม 22% |
| วิตามินเค | 5.4 ไมโครกรัม 5% |
| ธาตุแคลเซียม | 931 มิลลิกรัม 93% |
| ธาตุเหล็ก | 66.36 มิลลิกรัม 510% |
| ธาตุแมกนีเซียม | 366 มิลลิกรัม 103% |
| ธาตุฟอสฟอรัส | 499 มิลลิกรัม 71% |
| ธาตุโพแทสเซียม | 1,788 มิลลิกรัม 38% |
| ธาตุโซเดียม | 168 มิลลิกรัม 11% |
| ธาตุสังกะสี | 4.8 มิลลิกรัม 51% |
% ร้อยละของปริมาณแนะนำที่ร่างกายต้องการในแต่ละวันสำหรับผู้ใหญ่ (ข้อมูลจาก : USDA Nutrient database)
สรรพคุณของเทียนขาว
- ช่วยแก้นิ่ว
- ช่วยขับเสมหะ
- ช่วยแก้น้ำดีพิการ
- ช่วยบำรุงโลหิต
- ช่วยแก้อาเจียน
- ขับลมในลำไส้
- ช่วยต้านอาการชักได้
- ช่วยแก้อาการท้องเสีย
- ช่วยขับระดูขาวของสตรี
- ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย
- ช่วยแก้ลมวิงเวียน
- ช่วยแก้อาการหน้ามืดตาลาย อาการใจสั่น
- ช่วยแก้คลื่นเหียนอาเจียน
- แก้ลมจุกแน่นในท้อง
- ช่วยต่อต้านมะเร็งในหนูทดลอง
- ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้
- ช่วยแก้อาการปวดมวน ไซ้ท้องได้
- ช่วยบรรเทาอาการท้องอืดท้องเฟ้อ
- ช่วยขับลมในลำไส้หรือใช้ขับผายลมในเด็ก
- ช่วยต้านมะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งกระเพาะอาหาร มะเร็งปากมดลูก
- ช่วยบรรเทาอาการปวดท้อง
- ช่วยแก้อาการจุกเสียดแน่นท้อง
- ช่วยแก้อาหารไม่ย่อย
- ช่วยปกป้องตับจากการถูกทำลายของแอลกอฮอล์และน้ำมันที่ถูกความร้อนสูง
ประโยชน์ของเทียนขาว
- ช่วยเสริมสร้างความจำ
- ชาวโรมันโบราณนั้นจะใช้แทนพริกไทย
- สามารถนำผลมาบดเพื่อนำมาใช้ทำเป็นครีมข้นไว้สำหรับทาขนมปัง
- ผงยี่หร่าจะช่วยเพิ่ม Hemoglobin ในเลือด ซึ่งจะทำให้ร่างกายมีความอดทนในการออกกำลังกายมากยิ่งขึ้น
- ผงยี่หร่า จะช่วยเพิ่มอัตราการเผาผลาญ ทำให้ร่างกายสามารถรับสารอาหารได้ง่ายขึ้น
- เมล็ดยี่หร่า สามารถนำไปแปรรูปทำให้แห้ง เพื่อใช้ทำเป็นเครื่องเทศได้
- สามารถนำไปใช้ใส่แกงพะโล้ ก๋วยเตี๋ยวเนื้อ แกงป่า มัสมั่นได้
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
แหล่งอ้างอิง
เว็บไซต์บ้านข้อมูลเครื่องยาสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์, สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน), วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี (EN)
อ้างอิงรูปจาก
1.https://www.diys.com/cumin-plant/
2.https://lifeforceseeds.com.au/products/cumin
