ชงโค สมุนไพรไม้ประดับ สรรพคุณเป็นยาดับพิษไข้ แก้ไอ

ถิ่นกำเนิดของชงโค

โดยธรรมชาติแล้วชงโคนั้นเป็นไม้ที่ชอบแดด ควรปลูกไว้ในดินร่วนหรือดินร่วนปนทรายสามารถระบายน้ำดี มีถิ่นกำเนิดทางตอนใต้ของประเทศจีนรวมถึงฮ่องกง ทางตะวันตกเฉียงใต้ของรัฐฟลอริดา ทางตอนใต้ของรัฐเทกซัส ทางเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในประเทศสหรัฐอเมริกานิยมปลูกกันที่รัฐแคลิฟอร์เนีย รัฐฮาวาย และประเทศไทย ปัจจุบันมีให้เลือกหลายสายพันธุ์ เช่น ชงโคฮอลแลนด์ ดอกสีชมพูเข้ม ออกดอกดก หรือชงโคออสเตรเลีย ดอกสีขาว นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับ เพื่อชมความสวยงามของดอก ดอกมีกลิ่นหอมอ่อนๆ ตลอดวัน และยังให้ร่มเงาเนื่องจากเป็นไม้ทรงพุ่มแผ่กว้าง

การขยายพันธุ์

โดยมากใช้วิธีเพาะเมล็ด ตอนกิ่ง ปักชำ ช่วงเวลาออกดอกของชงโคจะอยู่ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม ฝักจะเริ่มแก่ระหว่างเดือนตุลาคมถึงมกราคม ใช้เวลาในการปลูก 1-2 ปี สามารถโตได้ถึง 2-3 เมตร และเป็นต้นไม้ที่ชอบแสง ปลูกเลี้ยงง่าย ทนโรคทนแมลง ไม่เลือกสภาพอากาศ เพราะชงโคเป็นไม้ยืนต้นที่มีอายุไม่นาน ปลูกไม่ถึง 20 ปี ต้นก็จะหยุดการเจริญเติบโตจึงต้องตัดทิ้งและปลูกใหม่

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น ชงโคเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางประเภทพลัดใบ มีลำต้นตั้งตรง ลำต้นสูงประมาณ 5-15 เมตร ลำต้นแตกกิ่งเปลือกลำต้นมีสีเทา ผิวเปลือกขรุขระ
ใบ ชงโค เป็นพืชใบเลี้ยงคู่ แทงออกเป็นเดี่ยวสลับข้างกันบนข้อกิ่ง ใบมีสีเขียวอ่อนถึงเขียวสด ลักษณะค่อนข้างมน แผ่นใบ และขอบใบเรียบ โคนใบ และส่วนปลายจะหยักโค้งมนตรงกลาง ทำให้ใบแลดูคล้ายใบแฝดหรือคล้ายรูปไต ใบกว้างประมาณ 8 เซนติเมตร ยาวประมาณ 12 เซนติเมตร ใบอ่อนกางแผ่น้อยทำให้แลดูคล้ายปีกผีเสื้อ ส่วนการพลัดใบจะเริ่มพลัดใบไปเรื่อยตั้งแต่ช่วงเดือนธันวาคม และจะเริ่มแทงยอด และใบอ่อนเมื่อเข้าสู่ต้นฤดูฝนเดือนเมษายน-พฤษภาคม หลังจากนั้น จะเริ่มแทงช่อดอกออกมาทีหลัง และเริ่มติดฝัก
ดอก ชงโคเป็นดอกสมบูรณ์เพศ ดอกออกเป็นช่อบริเวณซอกใบที่ปลายกิ่ง แต่ละช่อมี 5-10 ดอก ดอกประกอบด้วยกลีบดอก 5 กลีบ สีม่วงอมชมพู ภายในดอกมีเกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมีย เมื่อดอกบาน ดอกจะส่งกลิ่นหอมอ่อนๆ ดอกสามารถออกได้ตลอดทั้งปี ชงโคจะเริ่มออกดอกหลังจากผลิใบชุดใหม่ออกมาแล้ว คือหลังเดือนเมษายนเป็นต้นไป
ผล หรือฝักชงโคมีลักษณะเป็นฝักคล้ายฝักถั่ว มีรูปร่างแบน ฝักมีขนปกคลุม ฝักมีขนาดกว้าง 1-2 ซม. ยาว 20-25 ซม. ฝักจะเริ่มทยอยติดตั้งแต่ช่วงเดือนกรกฎาคม จนแก่ในช่วงเดือนกันยายน-ธันวาคม ฝักแก่จะมีสีน้ำตาล และเมื่อแก่จัดจะมีสีดำ

สรรพคุณทางสมุนไพรของชงโค

ใบ

• ใบนำมาตากแดด ใช้ชงเป็นชาดื่มแก้อาการไอ
• ใบนำมาขยี้ และผสมน้ำเล็กน้อยใช้ประคบรักษาแผล และช่วยในการห้ามเลือด
• ใบชงโคล้างสะอาดตำให้แหลกแล้วนำมาพอกฝี รักษาแผลได้
• ใบอ่อนใช้เคี้ยวเพื่อ ลดกลิ่นปาก 
  

ดอก

• ดอก นำมาต้มน้ำดื่ม ช่วยลดอาการไอ ทำให้ชุ่มคอ
• ใช้ดอกแก้พิษร้อนจากเลือดและน้ำดี แก้ไข้

เปลือก

• เปลือกลำต้นนำมาต้มน้ำดื่ม ใช้รักษาอาการท้องเสีย และอาหารเป็นพิษ
• น้ำต้มจากเปลือกใช้เป็นยาขับปัสสาวะ

ราก

• ใช้รากชงโคล้างสะอาด ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาระบาย แก้อาการท้องผูก ถ่ายยาก และยังมีฤทธิ์ช่วยขับลมในร่างกาย
• น้ำต้มจากรากใช้เป็นยาขับปัสสาวะ

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม