ตังถั่งเช่า หรือถั่งเช่า คือ

ถั่งเช่าหรือเห็ดถั่งเช่า ( Cordyceps ) คือ พืชตระกูลเห็ดชนิดหนึ่ง ถั่งเช่าเปรียบเสมือนยาอายุวัฒนะ เป็นโอสถชั้นเลิศของจักรพรรดิและชนชั้นสูงชาวจีนมานานนับพันปี ด้วยสรรพคุณของถั่งเช่าที่ให้คุณประโยชน์อย่างอเนกอนันต์กับร่างกาย หมอจีนในวังหลวงของจักรพรรดิและชนชั้นสูงชาวจีน จึงถวายถั่งเช่าที่หมอจีนวังหลวงเรียกว่า สมุนไพรสวรรค์ แด่องค์จักรพรรดิ

สายพันธ์ตังถั่งเช่าที่นิยมบริโภค

1. ถั่งเช่าทิเบต ( Cordyceps Sinensis ) มีถิ่นกำเนิดในที่ราบสูงบริเวณเทือกเขาหิมาลัยแถบทิเบต จีน เนปาลและอินเดีย การเก็บหรือหาถั่งเช่าค่อนข้างหายากและลำบาก มีจำนวนน้อยลงทุกที ด้วยเหตุปัจจัยต่าง ๆ ทั้งสภาพสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนไป ทั้งจากภาวะโลกร้อนและการทำลายธรรมชาติของมนุษย์ จึงทำให้ถั่งเช่าที่ได้จากธรรมชาตินั้นมีน้อย ราคาจึงสูงมากถึงกิโลกรัมละ 800,000 – 5,000,000 บาทเลยทีเดียว

2. ถั่งเช่าสีทอง ( Cordyceps Militaris ) เป็นถั่งเช่าที่เพาะเลี้ยงด้วยไบโอเทคโนโลยีที่พัฒนาอย่างก้าวล้ำ ทำให้สามารถเพาะเลี้ยงถั่งเช่าได้ และได้สายพันธ์ที่ให้สารออกฤทธิ์ทางยาไม่น้อยไปกว่าถั่งเช่าที่เกิดตามธรรมชาติ โดยมีการเพาะเลี้ยงในห้องปฏิบัติการที่ควบคุมปัจจัยต่าง ๆ เช่น ควบคุมอุณหภูมิ ควบคุมความชื้น การกระตุ้นแสง อาหารและที่สำคัญที่สุดต้องสะอาดและปลอดเชื้อ ผลผลิตที่ได้จากการเพาะเลี้ยงถั่งเช่าในห้องปฏิบัติการ ซึ่งถั่งเช่าสีทองนี้มีราคาซื้อขายกันถูกกว่าตังถั่งเช่าทิเบต ถั่งเช่าสีทองมีราคาอยู่ที่กิโลกรัมละ 100,000 – 300,000 บาท ด้วยเหตุผลที่มีสรรพคุณเทียบเท่ากับตังถั่งเช่าและราคาที่ถูกกว่า จึงส่งผลให้ถั่งเช่าสีทองนี้เป็นถั่งเช่าที่ได้รับความนิยมกันอย่างแพร่หลายมากในปัจจุบันทั้งในประเทศและต่างประเทศ

3. ถั่งเช่าหิมะ หรือ ถั่งเช่าเกาหลี ( Isaria Tenuipes ) เป็นการเพาะจากหนอนไหม ( Silkworm ) โดยพ่นเชื้อราให้กับหนอนไหมในช่วงกำลังลอกคราบ หลังจากนั้นเชื้อราก็จะเจริญเติบโตในตัวหนอนไหมและเจริญเต็มที่ตอนที่หนอนไหมเปลี่ยนเป็นดักแด้ ดักแด้ก็จะตายลงพอดีจากนั้นทำการตัดดักแด้ออกจากรังไหม นำไปเรียงในถาดเพาะ เชื้อราก็จะงอกออกมาจากตัวหนอนไหมที่เป็นดักแด้เป็นเห็ดขึ้นมา นิยมนำไปใช้เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหรือเครื่องสำอาง

4. ถั่งเช่าจักจั่น ( Isaria Sinclairii ) เกิดขึ้นจากจักจั่นตามชื่อของมัน ซึ่งภายในตัวจักจั่นนั้นมีเชื่อรา Isaria Sinclairii อยู่และแตกหน่อในที่สุด ซึ่งความพิเศษของถั่งเช่าประเภทนี้ก็คือไม่จำเป็นต้องเพาะในห้องที่มีอากาศเย็น พบในป่าแถบภาคเหนือของไทย ซึ่งถั่งเช่าชนิดนี้ปัจจุบันยังอยู่ระหว่างศึกษาค้นคว้า จึงยังไม่มีงานวิจัยออกมารองรับ

จากงานวิจัยทางด้านวิทยาศาสตร์ นักวิจัยพบว่าถั่งเช่ามีส่วนประกอบของสาระสำคัญที่มีฤทธิ์เป็นยา วิตามินและสารอาหารต่าง ๆ หลายชนิด ปัจจุบันจึงเป็นที่ยอมรับนำมาบริโภคและนำมาทำเป็นส่วนประกอบของยารักษาโรคต่าง ๆ อย่างแพร่หลาย เนื่องจากสารออกฤทธิ์ที่สำคัญ ได้แก่ สารคอร์ไดโซปิน ( Cordycepin หรือ Cordycepic Acid ) สารอะดีโนซีน ( Adenosine ) และเบต้ากลูแคน ( Beta Glucan ) ซึ่งเป็นสารธรรมชาติที่มีอยู่ในถั่งเช่าสีทองเช่นเดียวกับตังถั่งเช่า จากธิเบต อันมีคุณสมบัติเป็นยาและมีประสิทธิภาพสูง ช่วยให้ร่างกายดึงออกซิเจนออกมาใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ สามารถกระตุ้นระบบภูมิต้านทานของร่างกาย ป้องกันโรคติดเชื้อ มีคุณสมบัติเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ ( Antioxidant ) ป้องกันการเสื่อมของเซลล์และเข้าไปปรับสภาพและยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติต่าง ๆ ได้ เช่น มะเร็ง และยังมีวิตามิน แร่ธาตุอีกหลายชนิด เช่น ไบโอติน กรดโฟลิค ไนอาซิน กรดแพนโทอิก ซีลีเนียม ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม เหล็ก โซเดียม แมกนีเซียม แคลเซียม สังกะสี แมงกานีส รวมถึงนิวคลีโอไซด์อีกกว่า 10 ชนิด ถั่งเช่ามีรสหวาน ฤทธิ์ไม่ร้อน เข้าเส้นลมปราณไต บำรุงไต เสริมภูมิคุ้มกัน และพลังชีวิต แก้อาการอ่อนเพลีย ภูมิแพ้ หอบหืด ไอเรื้อรัง อาการหย่อนสมรรถภาพทางเพศ เข่าอ่อน เอวอ่อน ชะลอวัย และเป็นยาบำรุงสำหรับผู้ป่วยฟื้นไข้ การทดลองทางการแพทย์ยังพบอีกว่า ถั่งเช่ามีฤทธิ์ช่วยขยายหลอดเลือด ช่วยกระตุ้นสมรรถภาพการทำงานของต่อมหมวกไต เพิ่มภูมิต้านทานให้กับผู้ป่วยโรคไต ช่วยลดจำนวนครั้งของการฟอกไต สมานแผลจากเบาหวาน ช่วยลดการโตของเนื้องอกเซลล์มะเร็ง

สรรพคุณของสารสำคัญในถั่งเช่า

• Cordycepins มีงานวิจัยจากทั่วโลกพบว่าสามารถช่วย บำรุงกำลัง แก้อ่อนเพลีย เสริมภูมิคุ้มกัน เพิ่มการไหลเวียนเลือด บำรุงโลหิต ต้านแบคทีเรีย รักษาไตอักเสบ บำรุงไต ต้านมะเร็ง บำรุงหัวใจ บำรุงระบบสืบพันธุ์ปรับสมดุลร่างกาย เข้าไปสร้างภูมิคุ้มกันต่อเชื้อโรค รักษาอาการอักเสบ ในทุกส่วนของร่างกาย
• Adenosine ช่วยไปทำ Mitochondria ให้พลังงาน ออกมาทำให้โลหิตไหลเวียนดีขึ้น ต้านการจับตัวกันของลิ่มเลือด
• Cordycepic acid พบว่า Cordycepic acid สามารถช่วยไปเพิ่ม metabolism ปลดปล่อยพลังงานสะสมออกมาจากเซลล์อย่างต่อเนื่องพบว่าสามารถช่วย รักษาหอบหืด เพิ่มการเผาผลาญ ช่วยให้ไม่เหนื่อยง่าย ป้องกันโรคหัวใจขาดเลือด ป้องกันเลือดออกในสมอง
• Amino acid ช่วยซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ ฟื้นฟูพลังงาน ลดอาการเมื่อยล้า
• Polysaccharide พบว่าสามารถช่วย แก้อาการภูมิแพ้ ลด คลอเรสเตอรอล แก้อักเสบ ต้านมะเร็ง และ กระตุ้นวงจรการทำงานของระบบภูมิคุ้มกัน ลดน้ำตาล ลดคอเลสเตอรอล ลดไขมันในเลือด ต้านอนุมูลอิสระ ทำให้แก่ช้า เพิ่มภูมิคุ้มกัน ยับยั้งมะเร็ง ยืดอายุและชะลอความเสื่อมของเซลล์ ซ่อมแซมเซลล์ที่เสียหาย
• Beta glucan เข้าไปบำรุงเซลล์เม็ดเลือดขาว ( macrophage ) ให้กระปรี้กระเปร่า กระฉับกระเฉง สามารถ กำจัดเชื้อมะเร็ง หรือจุลินทรีแปลกปลอม ที่เข้าสู่ร่างกาย โดยไม่ผิดพลาด เพื่อไม่ให้เกิดภาวะภูมิเพี้ยน ( autoimmune )
• Sterol ช่วยปรับสมดุลของ คอเลสเตอรอล ในกระแสโลหิต ลดไขมันเลว ลดความหนืดข้น ลดลิ่มเลือด
• Glutathione peroxide ป้องกันการเสื่อมสภาพของเซลล์ในร่างกาย ทำให้อวัยวะต่างๆไม่โทรมเร็ว ดูอ่อนเยาว์ ร่างกายแข็งแรง และมีสุขภาพที่ดี
• Thiobarbituric acid ช่วยกระตุ้นปฏิกิริยา oxidation ในเซลล์ ให้เกิดอย่างสมบูรณ์ เกิดการคายพลังงาน ได้อย่างต่อเนื่อง

กรณีศึกษาและรายงานการวิจัยในคนกับสารออกฤทธิ์ของถั่งเช่าทางเภสัชวิทยา

กรณีศึกษาการออกฤทธิ์ต่อการกระตุ้นสมรรถภาพทางเพศ

ศึกษาในเพศชาย 22 คน จากการให้รับประทานถั่งเช่าเป็นอาหารเสริมในปริมาณวันละ 1 กรัม ติดต่อกันเป็นเวลาไม่น้อยว่า 45 วัน พบว่าถั่งเช่าช่วยเสริมสมรรถภาพทางเพศ ช่วยให้อสุจิแข็งแรง เพิ่มโอกาสในการมีบุตร ระบบการไหลเวียนของเลือดมีประสิทธิภาพดีขึ้น มีเลือดไปเลี้ยงอวัยวะเพศมากขึ้น ส่งผลให้สมรรถภาพทางเพศดีขึ้น 64 เปอร์เซ็นต์ ช่วยเพิ่มจำนวนของสเปิร์ม ( Sperm ) ในอสุจิ 33 เปอร์เซ็นต์ มีผลลดปริมาณของสเปิร์มที่ผิดปกติ 29 เปอร์เซ็นต์

อีกกรณีศึกษาในผู้ชายและผู้หญิงที่มีความต้องการทางเพศลดลง พบว่าถั่งเช่าสามารถช่วยทำให้อาการและความต้องการทางเพศสูงขึ้น 66 เปอร์เซ็นต์ นอกจากนี้ยังมีงานวิจัยสนับสนุนว่าการรับประทานถั่งเช่าเป็นอาหารเสริม จะช่วยปกป้องและช่วยให้การทำงานของต่อมหมวกไต ฮอร์โมนจากต่อมไทมัส ( thymus gland ) และจำนวนของสเปิร์ม ( Sperm ) ที่สามารถปฏิสนธิได้เพิ่มขึ้น 300 เปอร์เซ็นต์ เพิ่มความต้องการทางเพศของผู้หญิงได้ 86 เปอร์เซ็นต์

กรณีศึกษาฤทธิ์กระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย

จากการศึกษาผู้ชายอายุเฉลี่ย 35 ปี ที่ถุงลมถูกกระตุ้นให้อักเสบโดย Lipopolysaccharide ( LPS ) พบว่าถั่งเช่ามีฤทธิ์ลดการสร้างสารที่ทำให้เกิดการอักเสบได้ จึงส่งผลให้ระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานได้ดีมีประสิทธิภาพมากขึ้นกว่าเดิม

กรณีศึกษาฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด ไขมันและเบาหวาน

การให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานรับประทานถั่งเช่าในปริมาณ 3 กรัมต่อวันติดต่อกัน นักวิจัยพบว่าสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ 95 เปอร์เซ็นต์ ในขณะที่กลุ่มผู้ป่วยที่รักษาด้วยยาแผนปัจจุบันสามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ 54 เปอร์เซ็นต์ งานวิจัยที่อเมริกาพบว่าถั่งเช่ามีฤทธิ์ทำให้ร่างกายมีปฏิกิริยาตอบสนองต่อฮอร์โมนอินซูลินได้ดีขึ้น และงานวิจัยที่แคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา นักวิจัยพบ ว่าถั่งเช่าสามารถปรับสมดุลความดันเลือดได้ด้วยหลายกลไก โดยมีทั้งกลไกทางตรงและกลไกทางอ้อม ส่วนที่ สถาบันวิจัย NEL Biotech ประเทศเกาหลี นักวิจัยพบว่าถั่งเช่าสกัดสามารถลดปริมาณของคอเลสเตอรอล ( Cholesterrol ) ในเลือดของหนูทดลองได้

กรณีศึกษาฤทธิ์ต่อการฟื้นฟูระบบการทำงานของไต

การให้ผู้ป่วยภาวะไตวายเรื้อรังรับประทานถั่งเช่าปริมาณ 3 – 5 กรัมต่อวันเป็นเวลาติดต่อกันระยะเวลาหนึ่งเดือน นักวิจัยพบว่าหลังจากที่ผู้ป่วยรับประทานถั่งเช่า อาการต่าง ๆ ที่เกิดจากภาวะไตวายลดลง เช่น ลดความดันโลหิต ลดระดับโปรตีนในปัสสาวะ ลดการเกิดภาวะโลหิตจางและช่วยเพิ่มเอนไซม์ superoxide dismutase ( SOD ) ซึ่งเป็นสารต่อต้านอนุมูลอิสระ และมีรายงานอีกว่าการให้ผู้ป่วยที่การทำงานของไตบกพร่องจากการใช้ยา gentamicin รับประทานถั่งเช่าในปริมาณ 4.5 กรัมต่อวันเป็นเวลาติดต่อกันมีผลทำให้ประสิทธิภาพการทำงานของไตดีขึ้นถึง 89 เปอร์เซนต์

งานวิจัยและบทความเกี่ยวกับถั่งเช่า

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับเนื้องอกและมะเร็ง

• ในปี 2011 นักวิจัยได้มีการทดสอบโดยนำสาร cordycepin จากถั่งเช่ามาทดสอบกับเซลล์มะเร็งเต้านมของมนุษย์ ผลคือสาร cordycepin สามารถฆ่าเซลล์มะเร็งเต้านมได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• นักวิจัยในประเทศเกาหลีใต้ได้ทำการทดลองกระตุ้นหนูทดลองให้เกิดมะเร็ง หลังจากนั้นให้หนูกลุ่มหนึ่งทานสารสกัดถั่งเช่า ส่วนอีกกลุ่มไม่ได้รับสารสกัดถั่งเช่า เมื่อผ่านไป 21 วัน พบว่ามะเร็งในกลุ่มหนูทดลองที่ได้รับสารสกัดถั่งเช่ามีขนาดเล็กกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับสารสกัดถั่งเช่า

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับการแก้พิษจากรังสี และการทำคีโม

• การทดลองของนักวิจัยจาก University of Louisville ประเทศสหรัฐอเมริกา พบว่าสารเบต้ากลูแคน ( Beta Glucan ) ซึ่งพบได้ในถั่งเช่า ช่วยให้ผู้ป่วยมะเร็งที่ได้รับการฉายเคมีหรือเคมีบำบัดฟื้นตัวได้เร็วขึ้น เพราะ Beta Glucan ในถั่งเช่าเข้าไปกระตุ้นการสร้างเม็ดเลือดขาวให้มีปริมาณเพิ่มสู่สภาวะปกติได้รวดเร็วขึ้น

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับผู้ป่วยโรคหัวใจ

• นักวิจัยได้มีการทดลองให้ผู้ป่วยหัวใจล้มเหลวเรื้อรังรับประทานถั่งเช่าควบคู่ไปกับยาแผนปัจจุบันปริมาณ 3 – 4 กรัมต่อวัน ติดต่อกันเป็นเวลา 23 – 29 เดือน นักวิจัยพบว่ากลุ่มผู้ป่วยที่ได้รับถั่งเช่าควบคู่ไปด้วยมีอาการดีขึ้นอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ เทียบกับกลุ่มที่ได้รับแต่ยาแผนปัจจุบันอย่างเดียว โดยกลุ่มที่ได้รับถั่งเช่ามีอาการหายใจถี่ลดลง ไม่เหนื่อยง่าย สภาพร่างกายและจิตใจสมบูรณ์แข็งแรงขึ้น รวมถึงยังส่งผลให้ผู้ป่วยมีสมรรถภาพทางเพศดีขึ้นอีกด้วย

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับระบบสืบพันธุ์

• นักวิจัยในประเทศจีน ได้ทำการทดสอบกับผู้ป่วยที่ประสบปัญหาเสื่อมสมรรถภาพทางเพศจำนวน 189 คน โดยให้รับประทานถั่งเช่าปริมาณ 3 กรัมต่อวัน เป็นเวลาติดต่อกัน 40 วัน นักวิจัยพบว่าสารสำคัญต่าง ๆ ในถั่งเช่าสามารถฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศให้แก่ผู้รับเข้าทำการทดสอบได้ถึง 66% ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับยาแผนปัจจุบัน นักวิจัยในประเทศจีนพบว่าถั่งเช่าให้ผลการรักษาอาการเสื่อมสมรรถภาพทางเพศได้รวดเร็วกว่าและปลอดภัยกว่ายาแผนปัจจุบัน อีกทั้งยังไม่ส่งผลข้างเคียงเหมือนยาแผนปัจจุบันที่ทำให้เกิดอาการหัวใจล้มเหลวเฉียบพลันหรือไตวาย

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับโรคไตเรื้อรัง

• นักวิจัยได้ทดสอบให้ผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง 37 คน รับประทาน ถั่งเช่าปริมาณ 5 กรัมต่อวันติดต่อกันเป็นเวลา 1 เดือน ผลการทดสอบนักวิจัยพบว่า ค่าของไตในผู้ป่วยดีขึ้นมาก สารสำคัญในถั่งเช่าเช่น creatinine , urinary proteins เข้าไปช่วยบำรุงไตและฟื้นฟูการทำงานของไตได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ส่วนในการปลูกถ่ายไต นักวิจัยได้ทำการทดสอบเปรียบเทียบในผู้ป่วยที่ทำการปลูกถ่ายไต โดยแบ่งผู้ป่วยเป็นสองกลุ่ม กลุ่มแรก นักวิจัยให้ผู้ป่วยที่ทำการปลูกถ่ายไตรับประทานถั่งเช่าในปริมาณ 3 กรัม ต่อวันควบคู่ไปกับยาแผนปัจจุบัน ส่วนกลุ่มที่สอง นักวิจัยให้รับเพียงแต่ยาแผนปัจจุบันเท่านั้น ผลการทดสอบนักวิจัยพบว่า สารสำคัญในถั่งเช่าคือสาร cyclosporine ช่วยให้ร่างกายผู้ป่วยยอมรับการปลูกถ่ายไตได้ดีขึ้นมากกว่ากลุ่มที่ไม่ได้รับประทานถั่งเช่า
• นอกจากนี้ยังมีรายงานว่าการให้ผู้ป่วยที่การทำงานของไตบกพร่องจากการใช้ยา gentamicin รับประทานถั่งเช่าปริมาณ 4.5 กรัมต่อวัน ติดต่อกันเป็นระยะเวลาเพียง 6 วัน มีผลทำให้ระบบการทำงานของไตดีขึ้นเป็นปกติ 89 % เมื่อเปรียบเทียบกับกลุ่มควบคุม

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับอาการเหนื่อยง่าย อ่อนเพลีย ช่วยให้สดชื่นและทำงานได้นานขึ้น

• ได้มีการทดสอบในกลุ่มผู้ที่มีอาการอ่อนล้าได้ง่าย 53 คน โดยแบ่งกลุ่มเป็นสองกลุ่มให้กลุ่มแรกจำนวน 26 คนรับประทานถั่งเช่า 3 กรัมต่อวัน กลุ่มที่สองอีก 27 คนทานยาที่ไม่มีสารออกฤทธิ์ ( กลุ่มควบคุม ) ในระยะเวลา 3 เดือน ผลปรากฏว่ากลุ่มแรกที่รับประทานถั่งเช่าหายจากอาการอ่อนล้าง่ายได้ถึง 92% ส่วนกลุ่มที่สอง กลุ่มควบคุมหายเพียง 14% กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับการหลับ ช่วยให้หลับได้นานขึ้น
• จากการทดลองให้หนูกินสาร cordycepin ที่พบในถั่งเช่า 4 ชม. ก่อนนอน และทำการตรวจวัดคลื่นสมอง ทำให้รู้ว่าหนูหลับลึกขึ้น และเป็นหลักฐานขั้นพื้นฐานว่า cordycepin สามารถช่วยคนที่มีปัญหาเกี่ยวกับการนอนได้

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับอาการภูมิแพ้ หอบหืด ไซนัสอักเสบ

• ถั่งเช่าช่วยปรับปรุงคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยหอบหืดเรื้อรังและโรคปอด จากการทดสอบจากกลุ่มผู้ป่วย 120 คน โดยแบ่งเป็นสองกลุ่ม ๆ ละเท่า ๆ ให้กลุ่มแรก 60 คนรับประทานถั่งเช่าติดต่อกันทุกวันเป็นระยะเวลา 3 เดือน อีกกลุ่มได้ทานยาหลอก นักวิจัยพบว่ากลุ่มที่รับประทานถั่งเช่ามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น จากการทดสอบ AQLQ อย่างมีนัยสำคัญ เมื่อนำมาเปรียบเทียบกับกลุ่มที่ได้รับยาหลอก นักวิจัยสรุปผลการทดสอบว่า ถั่งเช่าช่วยบรรเทาโรคหอบหืด และลดการอักเสบในกลุ่มผู้ป่วยโรคหอบหืดระดับกลางถึงรุนแรงได้จริง ส่วนในกลุ่มผู้ป่วยโรคปอดลดการอักเสบในกลุ่มผู้ป่วยโรคปอดลดลง
• จากการทดลองในหนู นักวิจัยพบว่าถั่งเช่าสกัดนั้น ยังช่วยลดอาการอักเสบในระบบทางเดินหายใจได้อีกด้วย

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง

• การทดลองของนักวิจัยในประเทศแคนนาดา นักวิจัยพบว่าถั่งเช่าช่วยเสริมการทำงานของเม็ดเลือดขาวและกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันในหนูได้จริง

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับการชะลอวัย

• นักวิจัยได้มีการนำสาร cordycepin ที่พบในถั่งเช่า มาทดสอบการยับยั้งผลกระทบจากแสงแดดที่มีต่อผิว ผลการทดสอบปรากฏว่าสาร cordycepin สามารถป้องกันการเหนี่ยวนำการสร้าง MMP เมื่อผิวโดนรังสี UVB ได้ ซึ่งก็คือสามารถป้องกันการเสื่อมของผิวหนังเมื่อโดนแสงแดดได้ ให้แก่ช้าลง ผิวพรรณสดใส ไม่ให้ผิวหนังเสื่อมเร็ว
  กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับอัมพฤกษ์ อัมพาต การป้องกันการแข็งตัวของเกล็ดเลือด
• จากการทดลองในหลอดทดลอง นักวิจัยพบว่าสารโพลีแซคคาไรด์ ( Polysaccharides ) ในถั่งเช่ามีประสิทธิภาพในการช่วยป้องกันการจับตัวของเกล็ดเลือดได้เป็นอย่างดี ซึ่งผลก็คือสารโพลีแซคคาไรด์ ( Polysaccharides ) เข้าไปแก้ปัญหาป้องกันการแข็งตัวของเกล็ดเลือดของผู้ป่วยอัมพฤกษ์ อัมพาตได้เป็นอย่างดี

กรณีศึกษาวิจัยถั่งเช่ากับอาการความจำเสื่อม

• นักวิจัยค้นพบว่าสาระสำคัญในถั่งเช่านั้น ช่วยลดการตายของเซลล์สมอง อันเป็นต้นเหตุของอาการความจำเสื่อมหรืออัลไซเมอร์ได้เป็นอย่างดี

ถั่งเช่า จึงจัดเป็นเห็ดทางการแพทย์ที่มีผลมากมายในเชิงการรักษาและมีความปลอดภัยสูง ถึงขนาดจัดได้ว่าเป็นเห็ดที่ไม่มีความเป็นพิษเลย ไม่เคยมีงานวิจัยหรือรายงานทางการแพทย์ระบุว่าพบความเป็นพิษในคนเลย แม้แต่การทดลองของนักวิจัยในหนูเพื่อหาค่า LD50 ก็ไม่สามารถหาค่าได้ เพราะไม่มีความเป็นพิษ ถึงขนาดทดสอบให้ถั่งเช่ากับหนูทดลองใน dose ที่สูงมาก ๆ ขนาด 80 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม เทียบได้กับคนวัยผู้ใหญ่น้ำหนักตัว 50 กิโลกรัม รับถั่งเช่าวันละ 4 กิโลกรัมต่อวัน ติดต่อกัน 7 วัน ผลการทดลองของนักวิจัยปรากฏว่าไม่มีหนูทดลองตัวไหนตายเลย นอกจากนี้ นายแพทย์จากศูนย์เวชศาสตร์ชะลอวัย โรงพยาบาลกรุงเทพ ได้กล่าวไว้ใน www.bankkokhospital.com ว่า ” กว่า 20 ปีที่ผ่านมา ยังไม่เคยมีการค้นพบผลข้างเคียงหรือผลทางด้านลบที่เป็นอันตรายของถั่งเช่าเลย ”

อีกการศึกษาของนักวิจัยที่ให้กระต่ายกินถั่งเช่าใน dose ที่สูงมาก ๆ ขนาด 10 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม เทียบได้กับคนวัยผู้ใหญ่น้ำหนักตัว 50 กิโลกรัม รับประทานถั่งเช่าวันละประมาณ 1,000 แคปซูล ติดต่อกันระยะเวลา 3 เดือน ผลการวิจัยคือตรวจไม่พบความผิดปกติใด ๆ ในกระต่ายเลยทั้งในระบบเลือด ไต หรือตับ จากการศึกษานักวิจัยยังพบอีกว่าถั่งเช่าที่สกัดเป็นของเหลว ไม่มีความเป็นพิษหรือส่งผลกระทบต่อเซลล์เม็ดเลือดขาว

เมนูเพื่อสุขภาพจากเห็ดถั่งเช่าสีทอง

• ซี่โครงหมูตุ๋นเห็ดถั่งเช่าสีทอง
• ข้าวต้มเห็ดถั่งเช่าสีทอง
• เห็ดถั่งเช่าสีทองชุบแป้งทอดกรอบ
• ผัดผักรวมมิตรเห็ดถั่งเช่าสีทอง
• ไก่ดำตุ๋นยาจีนเห็ดถั่งเช่าสีทอง
• ยำทะเลรวมใส่เห็ดถั่งเช่าสีทอง
• ต้มยำทะเลน้ำข้นใส่เห็ดถั่งเช่าสีทอง
• น้ำเห็ดถั่งเช่าสีทอง
• ชาถั่งเช่า

สูตรชงชาถั่งเช่า

ส่วนผสม
1. เห็ดถั่งเช่า 7 กรัม หรือผงถั่วเช่า 1 ช้อนโต๊ะ
2. มะนาว 1/2 ลูก หรือน้ำมะนาว 2 ช้อนชา
3. ขิงสดหั่นแว่น 4 ชิ้น
4. น้ำเปล่า 1/2 ถ้วย

วิธีการชงชาถั่งเช่าสีทอง

1. ต้มน้ำจนเดือด
2. ใส่เห็ดถั่งเช่าสีทองลงไปต้ม ประมาณ 10 นาที
3. ลดไฟลงเหลือปานกลาง แล้วใส่ขิงและน้ำมะนาวลงไป แช่ไว้อีกประมาณ 5 นาที
4. หลังจากนั้นตักเอาเฉพาะน้ำใส่ถ้วย หรือแก้วพร้อมเสิร์ฟ

สรรพคุณจากสารทางยาของถั่งเช่าสีทอง

1. Polysaccharide ช่วยป้องกัน และรักษามะเร็ง ต่อต้านเซลล์มะเร็ง และ ลดการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งได้ บำรุงปอด ลดอาการไอ บรรเทาอาการเจ็บแน่น หน้าอก
2. Adenosine ช่วยเพิ่มภูมิต้านทาน บำรุงร่างกาย ทำให้ร่างกายสดชื่น แก้อาการอ่อนเพลีย ช่วยบำรุงผนังเส้นเลือด เพิ่มความยืดหยุ่น ควบคุมการไหลเวียนของเลือดให้มีความสมดุล ช่วยป้องกันไขมันเลว ( LDL ) ไม่ให้เกาะผนังหลอดเลือด กระตุ้นระบบไหลเวียนของเลือด ช่วยขยายหลอดเลือดและเพิ่มปริมาณ oxygen ในเม็ดเลือดแดงให้สามารถนำพาออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงปอดและหัวใจได้มากขึ้น Adenosine ในถั่งเช่ายังมีสรรพคุณช่วยลดความหนืดข้น ของเลือด อันเป็นต้นเหตุของโรคความดันโลหิตสูงอีกด้วย
3. Glutathione peroxide ช่วยต้านอนุมูลอิสระ ชะลอความแก่ชราและ ความเสื่อมของเซลล์ต่าง ๆ ในร่างกาย
4. cordycepin ช่วยในการนอนหลับ บำรุงประสาท ช่วยในเรื่องระบบทางเดินหายใจ แก้อาการไอเรื้อรัง อันเนื่องมาจาก ถุงลมโป่งพอง และรักษาอาการของ โรคหลอดลมอักเสบเรื้อรัง ช่วยละลายเสมหะ ลดน้ำมูก หยุดอาการเลือดออกทางเสมหะ
5. Amino acid ป้องกันโรคความจำเสื่อม อัลไซเมอร์ ช่วยลดการตายของเซลล์สมอง
6. Cordycepic acid ช่วยบรรเทา และ รักษาอาการของโรคหอบหืด ภูมิแพ้ แพ้อากาศ
7. Beta glucan มีสรรพคุณช่วยลดการอักเสบอวัยวะภายใน อาการผิดปกติในระบบปอด และหัวใจ มีฤทธิ์ในการช่วยยับยั้งพิษ จากแบคทีเรีย ไวรัสและเชื้อราแกรม (ลบ) รวมไปถึงอาการของวัณโรคด้วย
8. Sterol ช่วยลดความดันโลหิต อาการใจสั่น หัวใจเต้นเร็ว ช่วยต่อต้านไม่ให้เกิดไขมันเกาะตัวในหลอดเลือดและผนังหลอดเลือดจากการถูกออกซิไดซ์โดยอนุมูลอิสระ
9. Ergosterol ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยให้ร่างกาย ของผู้ป่วยเบาหวาน มีความไวต่ออินซูลินมากขึ้น ช่วยจัดการน้ำตาลในร่างกายได้ดีขึ้น ซึ่งจะส่งผลดีต่อตับ
10. Beta-sitosterol ช่วยลดระดับ คอเลสเตอรอลในเลือด และรักษาสมดุลของ คอเลสเตอรอลในหลอดเลือด
11. Polysaccharide ช่วยบำรุงและเพิ่มประสิทธิภาพของตับและไตให้ทำงานได้ดีขึ้น รวมทั้งวิตามินและแร่ธาตุต่าง ๆ ในถั่งเช่าสีทองยังช่วยผู้ที่มีอาการหยางพร่องในไตหรืออาการปวดหลัง กลัวหนาว หัวเข่าเย็น หรือปัสสาวะบ่อย ทำให้ร่างกายอบอุ่นขึ้น
12. Beta glucan , adenosine จากงานวิจัยพบว่าช่วยให้ผู้ป่วยที่เป็นโรคไตวายเรื้อรังมีอาการดีขึ้นมากถึง 51% หลังจากรับประทานถั่งเช่าเพียง 1 เดือน
13. Cordycepic acid + Thiobarbituric acid ช่วยเพิ่มสมรรถนะในการออกกำลังกาย เล่นกีฬาหรือการวิ่งมาราธอนของนักวิ่งให้ดียิ่งขึ้น
14. Nitric Oxide , adenosine , amino acid ประโยชน์ถั่งเช่าสำหรับสตรี ใช้เป็นยาบำรุง ช่วยทำให้มีบุตรง่ายขึ้น ช่วยปรับประจำเดือน ทำให้เลือดลมเดินดีขึ้น
15. Zn-SOD , Nitric Oxide , Sodiumcitrate มีส่วนช่วยกระตุ้นการทำงานของฮอร์โมนต่าง ๆ จากต่อมไร้ท่อ ต่อมใต้สมอง และต่อม pituatary ที่ช่วยในด้านการเจริญเติบโต ความสูง และ ฮอร์โมนเอสโตรเจน  เทสโตสเทอโรน ที่ดูแลด้านพัฒนาการทางเพศในวัยเจริญพันธุ์ ให้ทำงานได้ดียิ่งขึ้น สามารถช่วยบำรุงกำลัง ช่วยเพิ่มจำนวนสเปิร์มและเสริมให้สเปิร์มมีความแข็งแรง ช่วยลดปัญหาด้านการมีบุตรยาก ช่วยบำรุงและฟื้นฟูสมรรถภาพทางเพศทั้งในเพศหญิงและเพศชาย

บุคคลที่ไม่แนะนำให้รับประทานถั่งเช่า

• ผู้ที่แพ้เห็ด
• ผู้ที่ทานยาต้านการจับตัวของเกล็ดเลือด เพราะถั่งเช่ามีฤทธิ์ลดการเกาะตัวกันของลิ่มเลือด ทำให้เกิดการเสริมฤทธิ์กันได้
• ผู้ที่กำลังรับยาลดน้ำตาลในเลือด เพราะถั่งเช่าลดน้ำตาลในเลือดได้ดีมาก ถ้าทานคู่กับยาลดน้ำตาลอีก อาจทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำลงมากเกินไป
• ผู้ที่กำลังรับยากดภูมิคุ้มกัน หรือผู้ที่เป็นโรคภูมิคุ้มกันต้านตนเอง เพราะถั่งเช่ามีฤทธิ์กระตุ้นภูมิคุ้มกัน
• เด็กอายุต่ำกว่า 18 ปี ผู้ให้นมบุตร และสตรีมีครรภ์

เคล็ดลับคำแนะนำสำหรับการปลูกถั่งเช่าเป็นอาชีพเสริม

การเพาะถั่งเช่า หรือเห็ดถั่งเช่า ( Cordyceps militaris ) เป็นอาชีพเสริมซึ่งสามารถสร้างรายได้
ให้กับหลายๆ ท่านที่กำลังสนใจ เนื่องจากสรรพคุณด้านบำรุงสุขภาพทำให้ถั่งเช่าเป็นที่ต้องการจำนวนมาก โดยเฉพาะนำไปแปรรูปเป็นชา เครื่องดื่มบำรุงร่างกาย และอาหารเสริมทำให้ถั่งเช่ามีราคาแพงตามไปด้วย และสิ่งที่สำคัญควรศึกษาสายพันธุ์ที่กำลังได้รับความนิยม

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

ขอขอบคุณข้อมูลจาก www.bankkokhospital.com

ข้อมูลงานวิจัยและผลงานวิจัย (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.pharmacy.mahidol.ac.th

Zhu JS, Halpern GM, Jones K. The scientific rediscovery of a precious ancient Chinese herbal regimen: Cordyceps sinensis: part II. J Altern Complem Med. 1998;4:429–457.

Koh JH, Kim JM, Chang UJ, Suh HJ. Hypocholesterolemic effect of hot-water extract from mycelia of Cordyceps sinensis. Biol Pharm Bull. 2003;26:4–87.

Cordycepin Increases Nonrapid Eye Movement Sleep via Adenosine Receptors in Rats. Hu Z1, Lee CI, Shah VK, Oh EH, Han JY, Bae JR, Lee K, Chong MS, Hong JT, Oh KW.

The extract of Cordyceps sinensis inhibited airway inflammation by blocking NF-κB activity. Chiou YL1, Lin CY.

Immune activation by a sterile aqueous extract of Cordyceps sinensis: mechanism of action. Jordan JL1, Sullivan AM, Lee TD.

Wan F, Guo Y, Deng X. (1998). Chinese Traditional Patented Med. 9: 29-31.

Jiang JC. Gao YF. Summary of treatment of 37 chronic renal dysfunction patients with Jin Shui Bao. J Admin Traditional Chin Med. 1995;5:23–24.

มะแว้ง คือ

มะแว้ง ( Brinjal ) หรือ มะแว้งต้น ( Solanum Indicum ) มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า ( Solanum sanitwongsei Craib. ) เป็นพืชที่พบได้ตามท้องไร่ท้องนา หรือชาวบ้านนำมาปลูกไว้ตามบ้านเรือน และพบขึ้นเองตามธรรมชาติน้อย ซึ่งมีอายุ 2-5 ปี สูงประมาณ 1 เมตร ลำต้นมีขนาดเล็ก กลม เนื้อแข็ง สีเขียวอมเทา แตกกิ่งก้าน ทั้งต้นมีขนนุ่มสีเทาปกคลุม และมีหนามแหลม ขึ้นกระจายอยู่ทั่วต้นจะมีลูกสีเขียว และเวลาสุกจะมีสีแดง ยอดอ่อนและลูกสามารถนำมารับประทานได้ เป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่ใช้กันมาแต่โบราณ โดยนำยอดอ่อนมาลวกจิ้มน้ำพริก หรือนำลูกสด 5-6 ผล มาโขลกให้ละเอียดแล้วคั้นน้ำ เติมเกลือลงไปเล็กน้อย ใช้จิบบ่อยเมื่อมีอาการไอ เพื่อบรรเทาอาการไอ ช่วยขับเสมหะ ทำให้ชุ่มคอผลรสขมขื่นเปรี้ยว นอกจากนี้ยังมีอีกชนิด คือ

มะแว้งเครือ ( Solanum Trilobatum ) มีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า ( Solanum indicum Linn. ) เป็นไม้เลือยขนาดเล็ก อาศัยเลือยพาดไปตามพื้นดิน หรือค้างต่างๆ เช่น รั้ว และต้นไม้อื่นๆ แต่ไม่มีมือเกาะ ( มีลักษณะเป็นเส้นเล็กๆ คล้ายหนวด แตกออกบริเวณข้อของลำต้น ) เหมือนกับไม้เลื้อยบางชนิดเป็นพืชตระกูลเดียวกับมะเขือ

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ผลทรงกลม ผิวเรียบเกลี้ยงเป็นมัน เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร ภายในผลมีเมล็ดทรงกลมแบน สีน้ำตาลอ่อน ขนาดเล็กอยู่เป็นจำนวนมาก

สรรรพคุณตำรายาไทย

ผลสุก : รสขื่นขม กัดเสมหะในลำคอ แก้ไอ
ผลสด : รสขื่น ขม บำรุงน้ำดี

• ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด
• ช่วยบำรุงเลือด
• ช่วยบำรุงน้ำดี
• ช่วยทำให้เจริญอาหาร
• ช่วยขับปัสสาวะ
• ช่วยแก้พาร์กินสัน
• ช่วยแก้วัณโรค
• ช่วยบรรเทาอาการคัน
• ช่วยแก้กระหายน้ำ
• ช่วยบำรุงน้ำดี
• ช่วยแก้ไอได้ละลายเสมหะ
• ช่วยให้ชุ่มคอ
• ช่วยแก้น้ำลายเหนียว
• ช่วยขับลม
• ช่วยแก้โรคเบาหวาน
• ช่วยละลายก้อนนิ่ว
• ช่วยแก้ไข้สารพัดพิษ
• ช่วยแก้แน่นท้อง จุกเสียด
• ช่วยแก้ท้องอืดเฟ้อ
• ช่วยขับพยาธิ

การศึกษาทางเภสัชวิทยา

มะแว้ง มีฤทธิ์ช่วยลดอาการปวด ลดไข้ ต้านการอักเสบ และกดระบบประสาทส่วนกลาง พบสารสกัดเมทานอลจากผลโดยใช้หนูทดลองทั้งเพศผู้และเพศเมีย แบ่งเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มละ 6 ตัว ทำการทดสอบฤทธิ์ทางเภสัชวิทยา 4 วิธี ได้แก่ ฤทธิ์ลดปวด ฤทธิ์ต้านการอักเสบ ฤทธิ์ลดไข้ และฤทธิ์กดระบบประสาทส่วนกลาง

การทดสอบฤทธิ์ลดปวดในหนูทดลอง ฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือด โดยสกัดผลด้วยตัวทำละลายชนิดต่างๆ ได้แก่ น้ำ เมทานอล เอทานอล แล้วนำสารที่สกัดได้มาทดสอบฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือดของสัตว์ทดลอง ผลการทดสอบพบว่าสารสกัดน้ำ สามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดกระต่ายได้หลังจากกระต่ายได้รับสารสกัดสมุนไพร 2 ชั่วโมง โดยสารสกัดสมุนไพรที่สกัดด้วยเอทานอล ลดระดับน้ำตาลได้หลังจากกระต่ายได้รับ 2  3 และ 4 ชั่วโมง จากผลการทดลองนี้แสดงว่าสารสกัดจาผล สามารถลดระดับน้ำตาลในเลือดได้

คุณค่าทางโภชนาการ

ประกอบด้วยคาร์โบไฮเดรต เส้นใย โปรตีน แคลเซียม ฟอสฟอรัส เหล็ก วิตามินเอ วิตามินบี 1 วิตามินบี 2 ไนอาซิน วิตามินซี มีสารประกอบประเภทสเตียรอยดฅ์ เช่น เบต้า-ซิโตสเตอรอล ( Beta-sitosterol )ไดออสเจนิน ( diosgenin ) สารอัลลาลอยด์โซลานีน ( solnine ) และโซลานิดีน ( solanidine )

วิธีการรับประทาน

สูตรที่ 1
ส่วนผสม และขั้นตอนการทำ
1. เตรียมผล 2 กรัม ล้างให้สะอาด
2. นําผลที่ได้ไปตากแดดจนแห้ง
3. นําผลที่ได้เด็ดขัว แล้วบดให้ละเอียด ชั่งใส่ถุงชา 2 – 2.5 กรัม หรือที่กรองชา

สูตรที่ 2
ส่วนผสม และขั้นตอนการทำ
1. เตรียมผล 1 ถ้วย น้ำผึ้ง 1 ถ้วย น้ำปูนใส 1 ถ้วย โดยนําผลแก่เด็ดขัวออกให้หมด ล้างให้สะอาด
2. นําผลที่ได้ไปแช่นําปูนใสประมาณ 3 ชั่วโมง แล้วผึ่งให้แห้ง
3. นําผลใส่ขวด เทนําผึ้งให้ท่วมผล ปิดฝาให้สนิท

สูตรที่ 3
ส่วนผสม และขั้นตอนการทำ
1. เตรียมผล 2 กรัม ล้างให้สะอาด และดอกเก็กฮวยแห้ง
2. นําผลที่ได้ไปตากแดดจนแห้ง
3. นําผลที่ได้เด็ดขัว บดให้ละเอียด ชั่งใส่ถุงชา 2 – 2.5 กรัม และดอกเก๊กฮวย หรือที่กรองชา

สั่งซื้อ อาหารทางการแพทย์ เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

มะ แว้ง ต้น (ออนไลน์).สืบค้นจาก : http://www.thaicrudedrug.com [27 มิถุนายน 2562].

มะ แว้ง ต้น (ออนไลน์).สืบค้นจาก : http://www.phargarden.com [27 มิถุนายน 2562].

มะ แว้ง (ออนไลน์).สืบค้นจาก : http://natres.psu.ac.th [27 มิถุนายน 2562].

ต้นสาบเสือ คุณประโยชน์ สมุนไพรพื้นบ้าน

สาบเสือ ( Bitter Bush , Siam Weed ) คือ วัชพืชที่พบได้ทั่วไปในหลายประเทศรวมทั้งประเทศไทยของเราด้วยเป็นพรรณไม้ล้มลุก ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขามากมายจนดูเป็นทรงพุ่ม มีขนนุ่มประปรายขึ้นตามลำต้นและกิ่งก้านสาขา

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Eupatorium odoratum L.
ชื่อพ้อง : E. odoratum (L.f.) Koster ; Chromolaena odorata (L.) King & Robins.
วงศ์ : Compositae หรือ Asteraceae
ชื่อสามัญ : Siam weed, Bitter bush, Devil weed

ลักษณะต้นสาบเสือ

ลำต้นสูงประมาณ 3-5 ฟุต ใบ สาบเสือเป็นไม้ใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ๆ มีดอกสีขาวเด่นสะดุดตา มีการนำมาใช้เป็นยารักษาโรค สมานแผลมาแต่โบราณ ปัจจุบันมีงานวิจัยพบว่ามีสารสกัดที่สำคัญในใบสาบเสือมีฤทธิ์ต้านการอักเสบ ต้านเชื้อจุลินทรีย์ ต้านอนุมูลอิสระ ลดความดันโลหิต ลดเบาหวาน และฤทธิ์ในการสมานแผล

สารสำคัญที่พบในใบสาบเสือมีอะไรบ้าง

จากการศึกษาทางด้านเคมีพบสารสำคัญหลายชนิด เช่น cadiene, alphapinene, alpha-camphor, limonene, cadinol ซึ่งสารที่พบในลำต้นสาบเสือประกอบด้วย eupatol, coumarin, eupatene, lupeol, flavone, salvigenin รวมถึงในใบยังพบสาร ceryl alcohol, trihydric alcohol, tannin, isosa kulanetin, odoratin, myrecene, calamenen
geijerene, pinene เป็นตัน

สรรพคุณทางยาต้นสาบเสือ ใบสาบเสือ ดอกสาบเสือสาระพัดประโยชน์

• ใช้ปิดแผล
• ใช้สมานแผล
• แก้อักเสบ
• แก้ตาแฉะ
• แก้ตาฟาง
• ช่วยแก้ไข้
• ช่วยแก้ร้อนใน
• แก้พิษน้ำเหลือง
• ช่วยบำรุงหัวใจ
• ช่วยแก้กระหายน้ำ
• แก้ริดสีดวงทวาร
• รักษาโรคลำไส
• ขยี้ใส่แผลช่วยห้ามเลือด
• ช่วยชูกำลัง แก้อาการอ่อนเพลีย
• รักษาแผลไฟไหม้และแผลเปื่อยพุพอง

ประโยชน์ใบสาบเสือ

สมุนไพรที่มีคุณค่าทางยาช่วยรักษาโรคได้มากมาย ใช้ได้ทั้งภายนอกและภายใน ลำต้น ใบ ดอก ราก ล้วน ชาวบ้านใช้ใบอ่อนขยี้ปิดแผล ห้ามเลือด แก้ไข้ป่า มีกลิ่นฉุน

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

มหัศจรรย์ต้นสาบเสือ! สมุนไพรไทยที่มากด้วยสรรพคุณ ที่คุณควรรู้ (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://www.winnews.tv [20 สิงหาคม 2562].

วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม, 2548. พจนานุกรมสมุนไพรไทย. ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 6. รวมสาส์น (1977) จำกัด. กรุงเทพมหานคร.

น้ำนมราชสีห์ คือ

น้ำนมราชสีห์ ( Garden spurge ) เป็น พืชล้มลุกขนาดเล็ก มีอายุ1ปี เป็นวัชพืชที่ขึ้นอยู่ทั่วไป ลักษณะลำต้นมีขนสีน้ำตาลปนเหลืองสูงประมาณ 15 – 40 ซม. ใบเรียงตรงข้าม ใบเดี่ยวออกทางซ้าย และขวา รูปรีปลายใบแหลมกว้าง 0.3 – 2.5 ซม. ยาวประมาณ 1 – 4 ซม. โคนใบสอบเบี้ยวเล็กน้อย ขอบใบหยักฟันเลื่อย ผิวใบมีขนทั้งสองด้าน ดอก ดอกช่อออกตามซอกใบ ดอกแยกเพศ ไม่มีกลีบดอกและกลีบเลี้ยง ใบประดับเป็นรูปถ้วยสีเขียว เกสรตัวผู้มี 5 อัน เกสรตัวเมียมี 1 อัน รังไข่รูปกลมแกมสามเหลี่ยม มีท่อรังไข่ 3 อัน ผล ผลแห้งแตกได้ 3 พู ผลกลม

ชื่อพื้นเมือง Local name : น้ำนมราชสีห์ Nam nom raatchasee, นมราชสีห์ Nom raatchasee, ผักโขมแดง Phak khom daeng (Central); หญ้าน้ำหมึก Yaa nam muek (Northern); หญ้าหลังอึ่ง Yaa-lang-ueng (Shan-Mae Hong Son)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Euphorbia hirta L.
ชื่อสามัญ : Garden Spurge
วงศ์ : EUPHORBIACEAE
นิเวศวิทยา : พบขึ้นทั่วไปตามที่รกร้าง ริมทาง พื้นที่ทำการเกษตร
ออกดอก : ออกดอกได้ตลอดทั้งปี
การขยายพันธุ์ : ใช้เมล็ด

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของน้ำนมราชสีห์

• ต้นน้ำนมราชสีห์ จัดเป็นพืชล้มลุกขนาดเล็กมีอายุเพียงปีเดียว ลำต้นมีความยาวประมาณ 15-40 เซนติเมตร
• ใบน้ำนมราชสีห์ ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงเป็นคู่ตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปรี รูปไข่ รูปขอบขนาน
  หรือรูปรีแกมข้าวหลามตัดเบี้ยวเล็กน้อย ใบมีความกว้างประมาณ 0.25-2.5 เซนติเมตร
• ดอกน้ำนมราชสีห์ ออกดอกเป็นช่อบริเวณง่ามใบ มี 1-6 ช่อ มีดอกจำนวนมากออกชิดกันแน่นเป็นกระจุก ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 เซนติเมตร
• ผลน้ำนมราชสีห์ ผลมีลักษณะกลมแกมรูปสามเหลี่ยมหรือแบบแคปซูล มี 3 พู ยาวประมาณ 1.5 มิลลิเมตร
• รากน้ำนมราชสีห์ รากมีลักษณะเป็นแขนงฝอยเล็กๆหงิกงอ มีประมาณ 30-50 ราก รากสีน้ำตาลแดงส่วนที่ใช้

ประโยชน์ของต้นน้ำนมราชสีห์

ต้นน้ำนมราชสีห์สามารถใช้ประโยชน์ได้ทั้งต้น เช่น ต้น ใบ ราก เก็บในฤดูร้อนล้างให้สะอาดตากแห้งเก็บเอาไว้ใช้ หรือใช้สด หรือใช้ยางจากลำต้น

สรรพคุณทางยาของน้ำนมราชสีห์

• ยางใช้กัดหูด ตาปลา
• ช่วยขับน้ำนม
• แก้ไข้มาลาเรีย
• แก้โรคซางในเด็กเล็ก
• แก้บิดมูกเลือด
• แก้ขาเน่าเปื่อย
• เป็นยาบำรุงกำลัง
• ขับปัสสาวะ
• แก้หอบหืด
• แก้ไอหืด
• ช่วยแก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง
• แก้เบาขัด หนองใน ปัสสาวะเป็นเลือด
• แก้บาดแผลมีเลือดออก 
• ใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ
• แก้ฝีมีหนองลึกๆ
• แก้ฝีในปอด
• แก้ฝีที่เต้านม

หากอยากใช้ประโยชน์จากพืชสมุนไพรชนิดใดก็ตาม ควรอยู่ภายใต้การดูแลควบคุมของผู้รู้จริงที่สามารถให้คำปรึกษาวิธีการใช้ที่ถูกต้อง หรือปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อความปลอดภัยต่อสุขภาพและร่างกายของท่านด้วย

บทความที่เกี่ยวข้อง

เอกสารอ้างอิง

น้ำนมราชสีห์ (ออนไลน์). สืบค้นจาก : http://www.rspg.or.th [26 มิถุนายน 2562].

น้ำนมราชสีห์ (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://prayod.com/ [26 มิถุนายน 2562].

ส้มกบ คือ

ส้มกบ ( Indian sorrel , Yellow wood sorrel , Creeping lady’s sorrel ) คือ วัชพืชชนิดหนึ่งที่สามารถพบได้ทั่วไป เจริญเติบโตได้ดีในดินที่ร่วนซุยและชุ่มชื้น มีความสูง 2-3 นิ้ว เป็นพืชขนาดเล็กชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะ ขึ้นปกคลุมผิวดินเป็นกลุ่ม มีอายุหลายปี มีสรรพคุณทางยามากมาย

ชื่อสมุนไพร : ส้มกบ หรือ ผักแว่นเมืองจีน
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Oxalis corniculata L.
ชื่อวงศ์ : Oxalidaceae
การขยายพันธุ์ : ขยายพันธุ์โดยเมล็ด และลำต้นเลื้อยไปตามผิวดินบริเวณที่มีความชื้นสูงพบได้ทั่วไปตามสนามหญ้าทุ่งหญ้า ไร่ นา เรือนเพาะชำ มีถิ่นกำเนิดในเขตร้อนในแถบเอเชีย พบในประเทศอินเดีย จีน อินโดนีเซีย ปากีสถาน อัฟกานิสถาน ไต้หวัน ญี่ปุ่น และไทย ในอินเดียมักพบตามทุ่งโล่ง ทุ่งหญ้า ริมแม่น้ำ ภูเขา และริมถนน

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ต้น : เป็นพรรณไม้ขนาดเล็ก หรือเป็นหญ้าคล้ายผักแว่น ลำต้นจะเลื้อยแผ่ไปตามพื้นดิน แตกกิ่งก้านสาขามากมาย ตามลำต้นจะมีขนอ่อน ๆ นุ่ม ๆ สีขาวปกคลุมอยู่ทั่วทั้งต้นและใบ ลำต้นยาวประมาณ 20 นิ้ว
ใบ : เป็นไม้ใบกระกอบ ก้านหนึ่งจะมีใบอยู่ 3 ใบ ซึ่งแต่ละใบนั้นจะมีลักษณะคล้ายกับรูปหัวใจสีเขียว ก้านใบจะชูใบตั้งขึ้นยาวประมาณ 1-2 นิ้ว มีสีเขียวเช่นกัน
ดอก : ออกเป็นช่อ หรือบางทีก็ออกดอกเดี่ยว มีสีเหลือง และมีกลีบอยู่ 5 กลีบ ลักษณะของกลีบเป็นรูปหัวใจ หรือบางทีก็ปลายมน กลีบเลี้ยงสีเขียวมีอยู่ 5 กลีบ ก้านดอกยาวเท่ากับก้านใบได้ เกสรมี 10 อันอยู่กลางดอก
ผล : เป็นรูปแท่งทรงกระบอก ปลายแหลม และมีอยู่ 5 เหลี่ยม ยาวประมาณ 0.5-1 นิ้วตามผลจะมีขนอ่อน ๆ ปกคลุมอยู่ทั่วทั้งผล มีสีเขียวอ่อน ๆ ออกขาว ๆ ภายในผลจะมีเมล็ดอยู่จำนวนมากเป็นรูปแบนรีสีน้ำตาล เมื่อผลแก่จะแตกออกและดีดเมล็ดกระเด็นไปได้ไกล ๆ
รสชาติ : เปรี้ยว

สรรพคุณในตำรายาของส้มกบ

• ช่วยบำรุงธาตุในร่างกาย
• ช่วยในการย่อยอาหารอีกด้วย
• ใช้เป็นยาเย็นช่วยทำให้เจริญอาหาร
• ช่วยแก้อาการปวดท้อง
• ช่วยแก้อาการบิด
• ช่วยรักษาอาการอาเจียนเป็นเลือด หรือกระอักเลือด
• ช่วยรักษาโรคนอนไม่หลับ ช่วยทำให้นอนหลับได้
• ช่วยแก้อาการหวัด
• ช่วยแก้ฝีในลำคอ
• ช่วยดับพิษร้อนภายใน ช่วยถอนพิษ
• ช่วยรักษาโรคดีซ่านตัวเหลือง
• ช่วยแก้อาการร้อนใน แผลในปาก เพดาน และลิ้น
• ช่วยแก้อาการเจ็บคอ
• ช่วยขับเสมหะ

คุณค่าทางโภชนาการของส้มกบ

สมุนไพรส้มกบ หรือที่รู้จักในชื่ออินเดียนซอร์เรลถูกใช้เป็นยาสมุนไพรรักษาโรคมากมาย แต่สำหรับผู้ที่เป็นโรคไขข้อ โรคเกาต์ และนิ่วในทางเดินปัสสาวะ ควรหลีกเลี่ยงการใช้สมุนไพรส้มกบ เพราะสมุนไพรชนิดนี้มีกรดออกซาลิกในระดับสูง รวมถึงยังมีคุณค่าทางโภชนาการ ได้แก่ วิตามินเอ วิตามินบี9 วิตามินซี กรดออกซาลิก แมกนีเซียม โพแทสเซียม ธาตุเหล็ก โซเดียม แคลเซียม เส้นใยอาหาร ฟอสฟอรัส ไนอาซิน น้ำ เบต้าแคโรทีน และไขมัน

องค์ประกอบทางเคมีของส้มกบ

ส่วนประกอบทางเคมีที่สำคัญของ Indian Sorel ได้แก่ ฟลาโวนอยด์ ไฟโตสเตอรอล ฟีนอล แทนนิน ไอโซวิเทซีน ไวเทซีน และน้ำมันระเหย สมุนไพรส้มกบยังมีกรดไขมันจำเป็นต่างๆ เช่น กรดลิโนเลอิก กรดลิโนเลนิก กรดโอเลอิก กรดปาลมิติก ทาร์ทาริก กรดมาลิก กรดสเตียริก และกรดซิตริก

การใช้ส้มกบในการทำอาหาร หรือเครื่องดื่ม

• ใช้ใบส้มกบที่มีรสเปรี้ยวชงดื่มได้โดยการแช่ใบในน้ำร้อนประมาณ 10 นาที แล้วเติมน้ำผึ้งลงไปเล็กน้อย
• ใส่ใบส้มกบลงในสลัดจะได้รสชาติออกเปรี้วยหรือใช้แทนมะนาว หรือใช้เพื่อให้รสเปรี้ยวกับอาหารอื่นๆ ก็ได้เช่นกัน

ข้อควรระวัง

• หญิงมีครรภ์หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตรควรหลีกเลี่ยงการใช้ยานี้
• หากใช้ยานี้ติดต่อกัน 2-3 วันแล้ว หากอาการยังไม่ดีขึ้นควรหยุดใช้และเปลี่ยนวิธีการรักษาใหม่
• ไม่ควรรับประทานใบส้มกบในปริมาณมาก เนื่องจากกรดออกซาลิก ( Oxalic acid ) สามารถจับแคลเซียมที่ร่างกายได้รับ ซึ่งนำไปสู่การขาดสารอาหาร
  หากได้รับเข้าไปในปริมาณมากเกินไปอาการเป็นพิษจะเกิดภายหลังได้รับเพียง 1-2 วัน
• เนื่องจากส้มกบ ( Indian sorrel) มีกรดออกซาลิก (Oxalic Corniculata) ที่มีความเข้มข้นสูง ผู้ที่เป็นโรคเกาต์ โรคไขข้อ และนิ่วหรือนิ่วในทางเดินปัสสาวะจึงควรหลีกเลี่ยงการใช้สมุนไพรนี้

ผลข้างเคียง

การกินส้มกบอาจทำให้เกิดการระคายเคืองต่อกะเพาะอาหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อใช้ในปริมาณมากๆ แต่ไม่ได้เกิดขึ้นกับทุกคน หากมีอาการควรรีบปรึกษาแพทย์

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

ส้มกบ (ออนไลน์).สืบค้นจาก : http://thailand-an-field.blogspot.com [24 มิถุนายน 2562].

ส้มกบ (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://termsuk.oonvalley.com [24 มิถุนายน 2562].

สมอพิเภก คือ

สมอพิเภก ( Belleric Myrobalan ) เป็น ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงใหญ่ผลัดใบ พบได้ทั่วไปตามป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ ทางภาคเหนือ ภาคตะวันออก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ภาคตะวันตกและภาคกลาง ชื่อทางวิทยาศาสตร์ Terminalia bellirica ( Gaertn. ) Roxb. ชื่อสามัญ Beleric myrobalan อยู่ในวงศ์ตระกูล Combretaceae พบว่าในผลสุกและเปลือกของสมอพิเภกมีสารแทนนินสูงถึง 42% เป็นสาร gallic acid, ellagic acid. ส่วนที่ใช้ประโยชน์ ได้แก่ ผลอ่อน ผลแก่ เมล็ดใน ใบ ดอก เปลือก แก่น ราก การขยายพันธุ์สมอพิเภกสามารถทำได้ 2 วิธี คือ การขยายพันธุ์โดยอาศัยเพศ โดยการเพาะเมล็ด และการขยายพันธุ์โดยวิธีไม่อาศัยเพศ โดยการปักชำและตอนกิ่ง

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

ลำต้น
เป็นพันธ์ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ มีลำต้นตั้งตรง ต้นเดียวแล้วจึงแตกกิ่งก้านบริเวณส่วนยอดแผ่กว้าง บริเวณโคนต้นมักมีรากค้ำยันเป็นหลักขนาดใหญ่ เปลือกหนาสีน้ำตาลเข้มเกือบดำ มีจุดสีขาวบริเวณรอบๆลำต้น เมื่อต้นสมอพิเภกมีอายุมากขึ้นผิวไม้ด้านนอกจะแตกเป็นร่องลึกเห็นชัด
ใบ
ใบสมอพิเภกเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงเวียนสลับกัน รูปไข่กลับ กว้าง 2-10 เซนติเมตร ยาว 4 – 16 เซนติเมตร ปลายใบมนกลมหรือแหลม โคนใบสอบแคบ เนื้อใบค่อนข้างหนาเป็นมัน มีเส้นใบ 6 – 8 คู่ ก้านใบมีความยาว 3 – 9 เซนติเมตร และมักมีตุ่มหูดเล็กๆอยู่กลางก้านใบหรือใกล้ๆโคนใบ จะทิ้งใบในเดือน พฤศจิกายนถึงเดือนธันวาคม และเริ่มแตกใบอ่อนขึ้นมาใหม่ช่วงในเดือนมีนาคมถึงเมษายน
ดอก
ดอกสมอพิเภกมีสีเหลืองมีขนาดเล็กออกเป็นช่อตามง่ามใบ ช่อดอกยาว 3 – 15 เซนติเมตร เป็นดอกย่อยไม่มีก้านดอก ดอกเพศผู้จะอยู่ที่ปลายช่อ ส่วนดอกสมบูรณ์เพศจะอยู่ที่โคนช่อ มีกลีบรองดอกเชื่อมติดกัน มีขนบริเวณด้านล่าง
ผล
มีลักษณะค่อนข้างกลมหรือรูปกลมรีออกรวมกันเป็นพวงโต เปลือกของผลมีลักษณะแข็งและมีขนละเอียดขึ้นเล็กน้อย
เมล็ด มีลักษณะเรียวยาวรูปวงรี กว้าง 0.5 เซนติเมตร และยาว 1.2 เซนติเมตร โดยสมอพิเภกจะออกดอกระหว่างเดือนมีนาคมถึงเมษายน และผลจะแก่จัดในช่วงเดือนกันยายนถึงพฤศจิกายน

สรรพคุณตำรายาไทย

• ช่วยขับเสมหะ
• ใช้เป็นยาระบาย ยาถ่าย
• ช่วยลดความดันโลหิตสูง
• ช่วยรักษาสิว
• ทำให้ชุ่มคอ
• ช่วยแก้โรคตา
• ช่วยแก้ธาตุกำเริบ บำรุงธาตุ
• ช่วยแก้ไข้
• ช่วยแก้ริดสีดวง
• ช่วยแก้ท้องร่วงท้องเดิน
• ช่วยรักษาโรคท้องมาน
• ช่วยแก้บิด แก้บิดมูกเลือด 

ประโยชน์ทางด้านตำรายาสมุนไพร

ใบ ใช้รักษาแผลติดเชื้อ
ดอก ใช้แก้ตาเปียกแฉะ
ราก ใช้แก้พิษโลหิต ซึ่งมีอาการทำให้ร้อน
เปลือกต้น ใช้แก้โรคเกี่ยวกับปัสสาวะพิการ
แก่นไม้ ใช้แก้โรคริดสีดวง ต้มน้ำดื่ม ช่วยขับปัสสาวะ ( มีรสฝาด )
ผลอ่อน ใช้แก้ไข้ แก้ลม เป็นยาระบาย ยาถ่าย ( มีรสเปรี้ยว )
ผลแก่ ใช้แก้โรคในตา บำรุงธาตุ แก้ไข้ แก้ริดสีดวงทวารหนัก เป็นยาแก้ท้องร่วง ท้องเดิน ( มีรสฝาด )

การศึกษาทางพิษวิทยา

การทดสอบพิษเฉียบพลันของสารสกัดผลด้วยเอทานอล 50% โดยให้หนูกินในขนาด 10 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม ( คิดเป็น 1,515 เท่า เปรียบเทียบกับขนาดรักษาในคน ) ตรวจไม่พบอาการเป็นพิษ และเมื่อให้โดยการฉีดเข้าใต้ผิวหนังหนู ในขนาด 1 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมพบว่าขนาดที่ทำให้สัตว์ทดลองตายครึ่งหนึ่ง ( LD50 ) เท่ากับ 6.156 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม

ข้อควรระวังในการใช้สมอพิเภก

ถ้ารับประทานสมอพิเภกเกินขนาดจะเป็นอันตรายได้ ทำให้มีอาการมึนเมา คลื่นไส้อาเจียน ผลหากใช้รับประทานมากๆ จะเป็นยาเสพติดและทำให้หลับได้

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

สมอพิเภก (ออนไลน์). สืบค้นจาก : http://www.dnp.go.th [25 กรกฎาคม 2562].

สมอพิเภก ประโยชน์ และสรรพคุณสมอพิเภก (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://puechkaset.com [25 กรกฎาคม 2562].

สมอพิเภก งานวิจัยและสรรพคุณ 18ข้อ (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://www.disthai.com [24 กรกฎาคม 2562].

สมอพิเภก (ออนไลน์). สืบค้นจาก : http://www.qsbg.org [24 กรกฎาคม 2562].

สมอพิเภก สรรพคุณ รสยา ประโยชน์สมอพิเภก (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://www.karatbarsaec.com [25 กรกฎาคม 2562].

ส้มแขก

สมุนไพรส้มแขก ( Garcinia ) เป็นสมุนไพรที่มีจุดเด่นคือ ลดความอ้วน ลดน้ำหนักได้อย่างดี เพราะมีสารสำคัญที่มีชื่อว่า Hydroxycitric acid ( HCA ) ซึ่งเป็นสารที่มีคุณสมบัติช่วยยับยั้งเอนไซม์ในกระบวนการสร้างไขมัน สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ทั้งหมดไม่ว่าจะเป็น ดอก ผล ราก ใบ ลักษณะทั่วไป่ของผลมีขนาดเล็กที่มีรสเปรี้ยวเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลางในวงศ์ Guttiferae เปลือกของต้นจะมีสีน้ำตาลดำ ลักษณะของใบจะเป็นใบเลี้ยงเดี่ยว ผลมีผิวเรียบ สีเขียว เมื่อแก่จะมีสีเหลือกแก่

ส้มแขก มีชื่อวิทยาศาสตร์ Garcinia atroviridis ชื่อสามัญ Garcinia ชื่อวงศ์ Guttiferae ชื่อตามท้องถิน ส้มควาย ส้มมะวน ชะมวงช้าง เป็นพืชสมุนไพรขนาดเล็กมีถิ่นกำเนิดในอินเดีย และในประเทศไทยมีปลูกมากทางภาคใต้ ผลมีรสเปรี้ยวใช้ปรุงอาหาร ซึ่งพบสารสกัดจากธรรมชาติ คือ กรดไฮดรอกซีซิตริกอยู่มากกว่า 70% ไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกายเป็นสมุนไพรที่มี HCA ในปริมาณที่มาก นอกจากนี้สารสกัดตัวนี้ยังสามารถละลายน้ำได้ 100% ทำให้ร่างกายสามารถนำไปใช้ได้อย่างเต็มที่ ช่วยเพิ่มการเผาผลาญไขมันและลดความอยากอาหาร นิยมนำมาเป็นส่วนผสมของอาหารเสริมกันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ของส้มแขก

ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ ไม่ผลัดใย ทรงพุ่ม เป็นไม้เนื้อแข็ง หากเป็นต้นอ่อนจะมีสีเขียว หากแก่แล้วจะมีสีน้ำตาลอมดำ มียางสีเหลือง สูงประมาณ 5 – 14 เมตร
ใบ เป็นใบเดี่ยวออกสลับกันซ้ายขวา รูปวงรีขนาดใหญ่ ใบเรียบผิวมัน ปลายแหลม ใบอ่อนสีแดงอมส้ม ใบแก่เป็นสีเขียวเข้ม
ดอก มีทั้งดอกตัวผู้และตัวเมียในต้นเดียวกัน ดอกเพศผู้มีกลีบเลี้ยง 4 กลีบ ด้านในสีแดง ด้านนอกมีสีเขียวมีเกสรเพศผู้เรียงอยู่บนฐานรองดอก ส่วนดอกเพศเมียเป็นดอกเดี่ยวแทงออกจากปลายกิ่ง มีขนาดเล็กกว่า ดอกเพศผู้ รังไข่มีรูปทรงกระบอก
ผล เป็นผลเดี่ยวผิวเรียบสีเขียว เมื่อแก่จัดจะเปลี่ยนเป็นสีเหลืองแก่ มีขนาดใกล้เคียงกับผลกระท้อน เปลือกของผลเป็นร่องตามแนวขั้วไปยังปลายผล

การขยายพันธุ์ : สามารถขยายพันธุ์ด้วยการเพาะเมล็ด การแตกหน่อ การติดตา และการต่อยอด
การแปรรูป : สามารถทำได้หลายวิธี ได้แก่ การแปรรูปเป็นแบบแห้ง ( ผงส้มแขก ) การแปรรูปทำเป็นน้ำส้มแขกพร้อมดื่ม

สรรพคุณทางด้านสมุนไพร

• ช่วยบรรเทาอาการไอ
• ช่วยรักษาเบาหวาน
• ช่วยขับเสมหะ
• ช่วยลดความดัน
• ช่วยฟอกเลือด
• ช่วยแก้กระษัย
• ช่วยแก้ท้องผูก
• ช่วยขับปัสสาวะ
• ช่วยให้ร่างกายไม่อ่อนเพลีย
• ใช้เป็นยาระบายอย่างอ่อน
• ช่วยลดอาการปวด ลดอาการคลื่นไส้ในสตรีที่มีครรภ์

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

ส้มแขก ( Garcinia ) (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://clib.psu.ac.th [24 กรกฎาคม 2562]
ส้มแขก ไม้ยืนต้น มากคุณค่า กว่าที่คิด (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://phuketjournal.com [24 กรกฎาคม 2562]