ผักชี
ผักชี (Coriander) เป็น ผักที่คนไทยทั่วไปรู้จักและเป็นส่วนประกอบที่สำคัญในเมนูอาหารมากมาย รวมไปถึงการใช้ผักชีตกแต่งจานด้วยการโรยหน้าอย่างสวยงาม หรือนำมาใช้แต่งกลิ่นให้ความหอมแก่อาหารมากยิ่งขึ้น ในปัจจุบันการกินผักชีสดกำลังได้รับความนิยมโดยเฉพาะคนญี่ปุ่น ถือเป็นเรื่องที่น่าตกใจเพราะผักชีค่อนข้างที่จะมีกลิ่นแรงและเมื่อกินสดมักจะไม่ค่อยถูกปากสักเท่าไหร่ แต่สรรพคุณของผักชีนั้นมีประโยชน์ต่อร่างกาย ถือเป็นผักที่อยู่คู่กับคนไทยมานานตั้งแต่อดีตจนปัจจุบัน
รู้จักกับชื่อต่าง ๆ ของผักชี
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Coriandrum sativum L.
ชื่อสามัญ : Coriander
ชื่อท้องถิ่น : ภาคเหนือเรียกว่า “ผักหอมป้อมหรือผักหอมผอม” ภาคตะวันออกเฉียงเหนือเรียกว่า “ผักหอมน้อย” จังหวัดกระบี่เรียกว่า “ยำแย้” จังหวัดนครพนมเรียกว่า “ผักหอม” ส่วนที่เรียกกันทั่วประเทศคือ “ผักชีไทย”
ชื่อวงศ์ : วงศ์ผักชี (APIACEAE)
ลักษณะของผักชี
ผักชี เป็นพืชล้มลุกขนาดเล็กที่มีถิ่นกำเนิดในแถบเมดิเตอร์เรเนียน มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว
ใบ : มีใบย่อยเป็นจำนวนมาก ใบหยักลึกเข้าหากลางใบ
ดอก : ออกดอกเป็นช่อ ดอกย่อยสีขาวอมชมพู
ผล : มีลักษณะค่อนข้างกลม ผลแก่จัดจะเป็นสีเหลืองอมน้ำตาล
เมล็ด : มี 2 เมล็ด
สรรพคุณของผักชี
- สรรพคุณจากใบ ช่วยให้เจริญอาหาร บำรุงธาตุในร่างกาย แก้อาการกระหายน้ำ ลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยกระตุ้นการทำงานของเลือดพลาสมาและกล้ามเนื้อ ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคมะเร็ง แก้อาการหวัดและแก้ไอ แก้อาการสะอึก คลื่นไส้และอาเจียน แก้อาการวิงเวียนศีรษะ แก้อาการอาหารเป็นพิษ ช่วยย่อยอาหารและขับลมในกระเพาะ แก้พิษตานซาง แก้ตับอักเสบ ขับลมพิษ แก้โรคหัด ต่อต้านเชื้อราแบคทีเรียและไข่ของแมลง ลดอาการปวดบวมตามข้อ
- สรรพคุณจากผล ช่วยย่อยอาหาร รักษาอาการปวดท้อง
– ช่วยให้เจริญอาหารและบำรุงกระเพาะอาหาร ด้วยการใช้ผลแห้งมาบดเป็นผงแล้วรับประทานหรือใช้ต้มกับน้ำดื่ม – แก้อาการปวดฟันและเจ็บปาก ด้วยการใช้ผลนำมาต้มน้ำแล้วนำมาอมบ้วนปากบ่อย ๆ
– แก้อาการบิดและถ่ายเป็นเลือด ด้วยการใช้ผลประมาณ 1 ถ้วยชา นำมาตำผสมกับน้ำตาลทรายแล้วนำมาผสมน้ำดื่ม
– แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ ด้วยการใช้ผลประมาณ 2 ช้อนชานำมาต้มกับน้ำดื่ม
– รักษาโรคริดสีดวงทวาร มีเลือดออก ด้วยการใช้ผลสดนำมาบดให้แตกผสมกับเหล้า ดื่มวันละ 5 ครั้ง - สรรพคุณจากผลแก่ ใช้เป็นเครื่องเทศ เมื่อใช้ผสมกับตัวยาอื่นจะช่วยกระตุ้นต่อมในกระเพาะอาหารและลำไส้ ช่วยเพิ่มน้ำดีให้มากขึ้น
- สรรพคุณจากราก เป็นน้ำกระสายยาช่วยกระทุ้งพิษไข้หัวและไข้อีดำอีแดง รักษาเหือด หิดและอีสุกอีใส
- สรรพคุณจากต้นสด
– รักษาโรคริดสีดวงทวาร มีเลือดออก ด้วยการใช้ต้นสดประมาณ 120 กรัม นำมาใส่นม 2 แก้วผสมน้ำตาลดื่ม
– แก้อาการผื่นแดง ไฟลามทุ่งของเด็กด้วยการใช้ต้นสดนำมาหั่นเป็นฝอย ๆ ใส่ลงไปในเหล้าแล้วต้มให้เดือด นำมาใช้ทา
– ช่วยให้ผื่นหัดออกเร็วขึ้นโดยใช้ต้นสดนำมาหั่นเป็นฝอย ๆ ใส่ลงไปในเหล้า จากนั้นต้มให้เดือดแล้วนำมาใช้ทา - สรรพคุณจากทั้งต้น บำรุงและรักษาสายตา
– ขับเหงื่อและละลายเสมหะ ด้วยการใช้ต้นสดประมาณ 60 กรัม นำไปต้มกับน้ำดื่มหรือจะคั้นเอาเฉพาะน้ำมาดื่มแก้อาการ
ประโยชน์ของผักชี
ผักชีเป็นส่วนประกอบของอาหาร นำใบมารับประทานเป็นผักและรับประทานกับอาหารอื่น หรือนำมาใช้ตกแต่งหน้าอาหาร ใบช่วยถนอมอาหารและผลช่วยดับกลิ่นคาวของเนื้อ
คุณค่าทางโภชนาการของผักชีสด
คุณค่าทางโภชนาการของผักชีสดต่อ 100 กรัม โดยคิด % ร้อยละของปริมาณแนะนำที่ร่างกายต้องการในแต่ละวันสำหรับผู้ใหญ่ ให้พลังงาน 23 กิโลแคลอรี
| สารอาหาร | ปริมาณสารอาหารที่ได้รับ |
| คาร์โบไฮเดรต | 3.67 กรัม |
| น้ำตาล | 0.87 กรัม |
| เส้นใย | 2.8 กรัม |
| ไขมัน | 0.52 กรัม |
| โปรตีน | 2.13 กรัม |
| น้ำ | 92.21 กรัม |
| วิตามินเอ | 337 ไมโครกรัม (42%) |
| เบตาแคโรทีน | 3,930 ไมโครกรัม (36%) |
| ลูทีนและซีแซนทีน | 865 ไมโครกรัม |
| วิตามินบี1 | 0.067 มิลลิกรัม (6%) |
| วิตามินบี2 | 0.162 มิลลิกรัม (14%) |
| วิตามินบี3 | 1.114 มิลลิกรัม (7%) |
| วิตามินบี5 | 0.57 มิลลิกรัม (11%) |
| วิตามินบี6 | 0.149 มิลลิกรัม (11%) |
| วิตามินบี9 | 62 ไมโครกรัม (16%) |
| วิตามินบี12 | 0 ไมโครกรัม (0%) |
| วิตามินซี | 27 มิลลิกรัม (33%) |
| วิตามินอี | 2.5 มิลลิกรัม (17%) |
| วิตามินเค | 310 ไมโครกรัม (295%) |
| แคลเซียม | 67 มิลลิกรัม (7%) |
| เหล็ก | 1.77 มิลลิกรัม (14%) |
| แมกนีเซียม | 26 มิลลิกรัม (7%) |
| แมงกานีส | 0.426 มิลลิกรัม (20%) |
| ฟอสฟอรัส | 48 มิลลิกรัม (7%) |
| โพแทสเซียม | 521 มิลลิกรัม (11%) |
| โซเดียม | 46 มิลลิกรัม (3%) |
| สังกะสี | 0.5 มิลลิกรัม (5%) |
ข้อควรระวัง
1. คนที่มีประวัติแพ้พืชวงศ์ผักชีควรหลีกเลี่ยง
2. ไม่ควรรับประทานมากจนเกินไป อาจจะทำให้มีกลิ่นตัวแรง มีอาการตาลายและลืมง่าย
3. ไม่ควรรับประทานน้ำผักชีมากจนเกินไป เพราะทำให้ไตพัง
ผักชี เป็นพืชผักที่จำเป็นต่อเมนูอาหารในหลาย ๆ เมนู เชื่อว่าทุกคนต้องเคยรับประทานผักชีแม้ว่าจะไม่ได้รับประทานสดเหมือนคนญี่ปุ่น มีการนำไปแปรรูปเป็นเครื่องดื่มบ้างแต่ไม่ค่อยนิยมสักเท่าไหร่ สรรพคุณที่โดดเด่นของผักชีเลยก็คือ ช่วยให้ระบบย่อยอาหารทำงานได้ดีขึ้น ต่อต้านมะเร็งและป้องกันไข้หวัด เป็นผักที่พบเจอได้บ่อยแต่มีประโยชน์อย่างมาก ดังนั้นเวลาไปรับประทานอาหารเมนูที่มีผักชีก็อย่าเขี่ยออกจะเป็นการดีกว่า หรือไม่ก็รับประทานควบคู่ไปกับรสอาหารอื่นที่เราชอบก็ได้
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
แหล่งอ้างอิง
www.rspg.or.th, www.samunpri.com, วิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
