โรคไขมันพอกตับ
โรคไขมันพอกตับ ( Fatty Liver Disease ) คือ การที่ไขมันได้เข้าไปแทรกอยู่ในเซลล์ตับ เมื่อไขมันสะสมในตับเป็นปริมาณมากทำให้เกิดการอักเสบเรื้อรังและเกิดพังผืดในตับ ส่งผลให้ตับทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เช่น ทำให้ผลิตอินซูลินได้ไม่เพียงพอทำให้ตับขจัดสารพิษในร่างกายได้ไม่เต็มที่ โดยปกติคนสุขภาพดีจะมีไขมันที่ตับเพียงเล็กน้อยหรือไม่มีเลยอัตราส่วน 1 : 3 นั่นเอง
ไขมันพอกตับ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
1) โรคไขมันพอกตับที่ไม่มีแอลกอฮอล์ ( Non-Alcoholic Fatty Liver Disease ) เกิดจากการสะสมของไขมันในตับ มักพบในคนที่มีน้ำหนักเกินหรือคนอ้วน พบในพวกน้ำตาลอุสาหกรรม เช่น น้ำตาลไฮฟลุกโตสไซรับ
2) โรคไขมันพอกตับที่มีแอลกอฮอล์ ( Alcoholic Fatty Liver Disease ) เป็นความเสียหายของตับ ที่เกิดจากการดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำปริมาณมากๆ
https://www.youtube.com/watch?v=h4LCqW8THLI
อาการโรคไขมันพอกตับ
อาการของโรคไขมันพอกตับที่เกิดจากไขมันสะสมในตับ ในหลายกรณีที่ตับไม่แสดงอาการชัดเจน เมื่อร่างกายผลิตไขมันมากเกินไปหรือไม่สามารถเผาผลาญไขมันได้ จึงทำให้เกิดไขมันส่วนเกินและถูกเก็บไว้ในเซลล์ตับสะสมจนเกิดเป็นโรคไขมันพอกตับ โดยอาการไขมันพอกตับที่พบบ่อยคือ
-
- ร่างกายอ่อนเพลีย
- คลื่นไส้
- น้ำหนักลด
- กระหายน้ำ
- ตาเหลือง และตัวเหลือง
- อาการเท้าบวม และท้องบวม
- อาเจียนเป็นเลือดหรือถ่ายเป็นเลือด
การวินิจฉัยโรคไขมันพอกตับ
-
- การตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด
- การตรวจเอนไซม์ตับและการทำงานของตับ
- การตรวจไวรัสตับอักเสบเรื้อรัง ( ไวรัสตับอักเสบเอ, ไวรัสตับอักเสบซี )
- การเจาะชิ้นเนื้อของตับมาตรวจ
- การเจาะน้ำตาลหลังอดอาหาร
- การตรวจค่าน้ำตาลสะสมในเลือด ( Hemoglobin A1c : HbA1c )
- การตรวจวัดไขมันในเลือด
การป้องกันโรคไขมันพอกตับ
-
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ ( 30 นาที / วัน )
- ควบคุมน้ำหนัก ( ในคนที่น้ำหนักตัวมาก )
- รับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยผัก ผลไม้ และธัญพืชที่มีประโยชน์
- ผู้ป่วยเบาหวาน หมั่นตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดเป็นประจำ
- การรับประทานยาตามที่แพทย์สั่ง
- หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
การดื่มแอลกอฮอล์มากๆเพียงไม่กี่ครั้งก็สามารถนำไปสู่การสะสมของไขมันในตับ ผู้ป่วยส่วนใหญ่มักไม่แสดงอาการให้เห็นในระยะเริ่มต้น
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม
เอกสารอ้างอิง
Nonalcoholic fatty liver disease (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://www.mayoclinic.org [21 พฤษภาคม 2562].
Non-alcoholic fatty liver disease (NAFLD) (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://www.nhs.uk [21 พฤษภาคม 2562].
Alcohol-related liver disease (ออนไลน์). สืบค้นจาก : https://www.nhs.uk [21 พฤษภาคม 2562].
ขอบคุณคลิปดี ๆ มีสาระจาก หมอปุ้ม พญ. สิรนาถ.
