ประโยชน์ และสรรพคุณของมันเทศสีม่วง
มันเทศสีม่วง ( Sweet Potato ) มันเทศญี่ปุ่น หรือมันหวานญี่ปุ่น คือ มันเทศที่นำเข้าจากประเทศญี่ปุ่น เรียกมันเทศตามสีเปลือกและสีเนื้อซึ่งมีความต่างกันออกไปตามสายพันธุ์มันเทศ ได้แก่ เทศม่วง มันเทศขาว มันเทศเหลือง และมันเทศส้ม โดยมันเทศญี่ปุ่นมีลักษณะทรงกรวย ทรงกลมรี ทรงกระบอก ยาวรี หัวเรียวท้ายเรียว กลางป่องออก มีเปลือกบางเรียบหรือขรุขระ เนื้อแน่น เนื้อละเอียดเหนียวนุ่ม และรสชาติหวานอร่อย
มันเทศ มีชื่อวิทยาศาสตร์ Ipomoea batatas (L.) Lam.ที่กำลังได้รับความนิยมในกลุ่มคนรักสุขภาพช่วยให้อิ่มนาน เหมาะสำหรับการคุมน้ำหนัก ลดน้ำหนัก และผู้ที่เป็นเบาหวาน เพราะสามารถลดระดับน้ำตาลและไขมันไม่ดี LDL จุดเด่นของมันม่วง คือ เนื้อด้านในเป็นสีม่วงน่ากินสุด ๆ กลิ่นหอม มีรสชาติหวานมัน ซึ่งมันม่วงอุดมไปด้วยวิตามินเอ เบตาแคโรทีน ช่วยการมองเห็น มีแคโรทีนอยด์ ช่วยป้องกันโรคหัวใจ โรคมะเร็ง
ลักษณะมันเทศ
เนื่องด้วยการปลูกมันเทศ มันเทศญี่ปุ่นเป็นอีกอาชีพหนึ่งที่เกษตรไทยให้ความสนใจอยู่ไม่น้อยจะมีเทคนิคการปลูกมันเทศอย่างไร แล้วมันเทศใช้เวลากี่เดือนเก็บผลผลิตได้
- ลำต้น เป็นพืชล้มลุกประเภทไม้เถาเลื้อย มีลำต้นเดี่ยว ลำต้นมีลักษณะกลม เป็นเถาแข็งและเหนียว มียางสีขาว เถาจะทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน มีขนอ่อนปกคลุมลำต้นสีม่วง สีเขียว หรือม่วงแกมเขียว
- ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับ ลักษณะรูปหัวใจ โคนกว้าง ปลายแหลม หรือมีรอยเว้าลึกสามแฉก มีก้านใบรองรับสั้นหรือยาว ตามสายพันธุ์ ใบมีขนอ่อนๆ มีเส้นใบสีม่วง ใบมีสีเขียว
- ดอก ออกดอกเป็นช่อ มีลักษณะทรงแตร กลีบดอกด้านนอกมีสีฟ้าอ่อน ส่วนตรงกลางมีสีชมพูอมม่วง มีก้านยาวรองรับ กลีบเลี้ยงมีสีเขียว มีดอกออกตามซอกใบ
- หัวมันเทศหรือมันเทศญี่ปุ่น มีลักษณะทรงกรวย มีเปลือกแข็ง ผลอ่อนมีสีเขียว ผลแก่มีสีน้ำตาล ผลแก่จัดจะแตกได้ มีเมล็ดเล็กๆอยู่ข้างใน มันเทศญี่ปุ่นอายุการเก็บเกี่ยวสั้นเพียง 90-100 วัน
- ราก มีระบบรากฝอย จะมีรากแขนงเล็กๆ ออกตามข้อได้ มีสีน้ำตาล มีรากที่สะสมอาหาร แล้วขยายตัวออกเป็นหัว อยู่ใต้ดิน มีลักษณะทรงกรวย ทรงกลมรี ทรงกระบอก ยาวรี หัวเรียวท้ายเรียว กลางป่องออก มีเปลือกบางเรียบหรือขรุขระ มีสีน้ำตาล หรือสีม่วง อาจมีรากเล็กๆอยู่ด้วย มีเนื้อข้างในสีเหลือง สีส้ม สีขาวนวล สีม่วง สีแดงม่วง ตามสายพันธุ์ มีรสชาติหวานมัน หนึ่งต้นจะมีอยู่หลายหัว
ปลูกมันเทศอย่างไรให้หัวใหญ่ เนื้อหวานอร่อยมาดูกันเลย
1.ก่อนปลูกควรใส่ปุ๋ยคอกลงไปในแปลงดินที่จะปลูกอัตราส่วน 1 ไร่ต่อ 2 ตัว เน้นเป็นปุ๋ยคอกจากมูลวัว มูลไก่ เป็นต้น
2.ไถก่อน 1 รอบ แล้วตากดินไว้ประมาณ 7-10 วัน
3.ไถตีดินให้ดินละเอียด หลังจากนั้นทำการยกล่องให้เป็นรูปสามเหลี่ยมให้มีขนาด กว้าง 50-80 เซนติเมตร สูงประมาณ 50 เซนติเมตร
4.นำต้นพันธุ์มันเทศสีม่วงที่คัดลำต้นที่แข็งแรงฝังลึกลงดิน 2-3 ข้อ ปลูกในแปลงที่เตรียมไว้เว้นระยะปลูกระหว่างต้น ประมาณ 20-30 เซนติเมตร
5.ติดตั้งระบบน้ำแบบสปริงเกลอร์ โดยให้น้ำ 3 วันต่อครั้ง หากดินมีความชื้นอาจเว้นประมาณ 5-7 วัน
5.พอมันเทศมีอายุครบ 60 วัน เริ่มให้ปุ๋ยโดยฉีดพ่นทางใบมันควรคู่ไปกับการใช้ปุ๋ยสูตร เช่น 0-52-34 ทุกๆ 15 วัน เพื่อเป็นการเร่งให้มันเทศลงหัว
6.มันเทศมีอายุประมาณ 100-140 วัน ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบอื่นๆ เช่น สายพันธุ์มันเทศที่เลือกใช้ สภาพอากาศ เป็นต้น
ตาราง คุณค่าทางโภชนาการของมันเทศสีม่วง 100 กรัม
สารอาหารจากหัวมันม่วงดิบ 100 กรัม ประกอบด้วยสารอาหารสำคัญ พลังงาน 86 กิโลแคลอรี
สารอาหาร | ปริมารสารอาหาร |
คาร์โบไฮเดรต | 20.1 กรัม |
แป้ง | 12.7 กรัม |
น้ำตาล | 4.2 กรัม |
ใยอาหาร | 3 กรัม |
ไขมัน | 0.1 กรัม |
โปรตีน | 1.6 กรัม |
เบตาแคโรทีน | 8,509 ไมโครกรัม |
วิตามินเอ | 709 (I.U.) |
วิตามินบี 1 | 0.078 มิลลิกรัม |
วิตามินบี 2 | 0.061 มิลลิกรัม |
วิตามินบี 3 | 0.557 มิลลิกรัม |
วิตามินบี 5 | 0.8 มิลลิกรัม |
วิตามินบี 6 | 0.209 มิลลิกรัม |
วิตามินบี 9 | 11 ไมโครกรัม |
วิตามินซี | 2.4 มิลลิกรัม |
วิตามินอี | 0.26 มิลลิกรัม |
แคลเซียม | 30 มิลลิกรัม |
ธาตุเหล็ก | 0.61 มิลลิกรัม |
แมกนีเซียม | 25 มิลลิกรัม |
แมงกานีส | 0.258 มิลลิกรัม |
ฟอสฟอรัส | 47 มิลลิกรัม |
โพแทสเซียม | 337 มิลลิกรัม |
โซเดียม | 55 มิลลิกรัม |
สังกะสี (ซิงค์) | 0.3 มิลลิกรัม |
ไธอามีน | 0.1 มิลลิกรัม |
ไรโบฟลาวิน | 0.04 มิลลิกรัม |
ไนอาซีน | 0.7 มิลลิกรัม |
กรดแอสคอร์บิก | 30 มิลลิกรัม |
ประโยชน์ของมันเทศสีม่วง
มันเทศมีวิตามินและแร่ธาตุมากมาย โดยเฉพาะสายพันธุ์สีม่วงและสีส้ม
- มันเทศสีม่วงอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระที่ช่วยปกป้องร่างกายของคุณจากสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งสามารถทำลาย DNA และทำให้เกิดการอักเสบได้
- มันเทศ มีเส้นใย 2 ชนิดคือละลายน้ำและไม่ละลายน้ำ ยังเป็นแหล่งไฟเบอร์ที่มีประโยชน์ต่อสุขภาพของลำไส้ และระบบทางเดินอาหาร ป้องกันอาการท้องผูก
- ช่วยป้องกันมะเร็งบางประเภทได้ เช่น มะเร็งกระเพาะปัสสาวะ มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งกระเพาะอาหาร และมะเร็งเต้านม จากการวิจัยพบว่าในเนื้อมันเทศสีม่วงมีสารแอนโทไซยานินที่สามารถยับยั้งป้องกันมะเร็งลำไส้ระยะเริ่มต้นได้
- มันเทศอุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีน ซึ่งจะถูกเปลี่ยนเป็นวิตามินเอในร่างกายและใช้ในการสร้างตัวรับแสง และตรวจจับแสงภายในดวงตา ช่วยในเรื่องการมองเห็น ช่วยป้องกันและชะลอเซลล์ตาเสื่อมได้
- มันม่วงสามารถป้องกันและลดการอักเสบของสมองจากภาวะสมองเสื่อมลงได้ ช่วยบำรุงสมองเพิ่มความจำ
- มันเทศสีส้ม อุดมไปด้วยเบต้าแคโรทีน วิตามินเอจากธรรมชาติช่วยให้ระบบภูมิคุ้มกันแข็งแรง
- ช่วยลดอาการติดเชื้อ
- ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดในผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ได้
- การกินมันม่วงช่วยลดเอนไซม์ตับซึ่งเป็นสาเหตุของภาวะตับอักเสบได้
- ช่วยลดอัตราเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจ และเส้นเลือดอุดตัน
- ช่วยในการชะลอความเสื่อมของเซลล์
15 ขนมไทย สูตรเมนูจากมันม่วง
ปัจจุบันตามท้องตลาดมีความต้องการมันเทศสีม่วง มันเทศญี่ปุ่นมากขึ้นโดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาดอุตสาหกรรมอาหาร เพื่อการใช้ในผลิตภัณฑ์แปรรูปต่าง ๆ เช่น มันเทศเชื่อม มันเทศทอด มันเทศอบกรอบ มันเทศเส้น มันเทศอบแห้ง มันม่วงกวน และผงมันเทศสีม่วงรวมถึงนำมาทำเป็นเมนูจากมันม่วง ได้แก่
1) ไข่มุกมันม่วง
ส่วนผสม : เนื้อมันม่วง หรือผงมันม่วง 5 กรัม นมข้นจืด 1 ออนซ์ น้ำเชื่อม 120 กรับ น้ำแข็ง 1 แก้ว
2) ขนมไข่นกกระทามันม่วง
ส่วนผสม : มันเทศสีม่วง (นึ่งสุก) แป้งมัน 200 กรัม แป้งอเนกประสงค์ 30 กรัม ผงฟู 1 ช้อนชา เกลือ 1/2 ช้อนชา น้ำตาลทราย 120 กรัม
3) ขนมมันม่วง
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่ง 250 กรัมแป้งมัน 15 กรัม กะทิ 250 กรัม แป้งข้าวจ้าว 100 กรัม น้ำตาลทราย 120 กรัม มะพร้าวขูด 10 กรัม
4) บัวลอยมันม่วง มะพร้าวอ่อน
ส่วนผสม : มันม่วง (นึ่งสุกบดละเอียด) 1/2 ถ้วยตวง แป้งข้าวเหนียว 1 ถ้วยตวง น้ำอุ่น 6 ช้อนโต๊ะ แป้งข้าวเหนียว (สำหรับทำแป้งนวล) กะทิอร่อยดี 500 มิลลิกรัม น้ำตาลทราย 120 กรัม เกลือ 1/2 ช้อนชา เนื้อมะพร้าวอ่อน (ตามชอบ)
5) ตะโก้มันม่วง ตัวตะโก้
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งบดละเอียด 1 ถ้วยตวง มันม่วงนึ่งหั่นเต๋า 1 ถ้วยตวง แป้งข้าวเจ้า 1/2 ถ้วยตวง แป้งมัน 1/4 ถ้วยตวง แป้งถั่วเขียว 2 ช้อนโต๊ะ น้ำตาลทราย 1 ถ้วยตวง น้ำเปล่า 2 ถ้วยตวง
หน้าตะโก้ ส่วนผสม : หัวกะทิ 2 ถ้วยตวง แป้งข้าวเจ้า 1/4 ถ้วยตวง แป้งถั่วเขียว 1 ช้อนชา เกลือ 2 ช้อนชา
6) ครองแครงมันม่วงกะทิสดมะพร้าวอ่อน
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งบดละเอียด 1/2 ถ้วยตวง แป้งมัน 100 กรัม กะทิ 200 กรัม ใบเตย 3 ใบ น้ำตาลทราย 50 กรัม เกลือป่น 1 ช้อนชา งาขาวคั่ว 2 ช้อนชา
7) โตเกียวไส้มันม่วง ตัวแป้ง
ส่วนผสม : แป้งสาลี 200 กรัม น้ำตาลทราย 150 กรัม นมข้นจืด 150 มิลลิลิตร ผงฟู 1 ช้อนชา ไส้มันม่วง ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งบด 200 กรัม วิปปิ้งครีม 100 กรัม น้ำตาล 50 กรัม เนยจืด 30 กรัม เกลือ 1 ช้อนชา
8) เค้กมันม่วง (สูตรนึ่ง)
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งบด 100 กรัม แป้งเอนกประสงค์ 1 ถ้วยตวง น้ำตาลทราย 1/2 ถ้วยตวง น้ำเปล่า 1/3 ถ้วยตวง กะทิ 1/2 ถ้วยตวง ผงฟู 1 ช้อนโต๊ะ ยีสต์ผงสำเร็จรูป 1 ช้อนโต๊ะ น้ำมะนาว 1 ช้อนโต๊ะ
9) แกงบวชมันม่วง
ส่วนผสม : มันเทศสีม่วง 250 กรัม หัวกะทิ 2 ถ้วย หางกะทิ 1 ถ้วย น้ำตาลโตนด 120 กรัม เกลือ 1 ช้อนชา
10) สาคูมันม่วงมะพร้าวอ่อน
ส่วนผสม : สาคูเม็ดเล็ก 500 กรัม มันม่วงหั่นเป็นลูกเต๋า นึ่งหรือต้มสุกแล้ว 300 กรัม น้ำตาลทรายขาว 800 กรัม น้ำมะนาว 3 หยด แป้งมัน 3 ช้อนโต๊ะ มะพร้าวอ่อนขูดเส้นยาว 2 ผล มะพร้าวขูดขาว 1000 กรัม (เอาไว้คั้นกะทิ) น้ำเปล่า 1 ลิตร ใบเตย 3 ใบ เกลือ 1 ช้อนชา
11) ไอศกรีมมันม่วง
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งสุกบดละเอียด 300 กรัม วิปปิ้งครีม 1 ถ้วยตวง นมสด 1 ถ้วยตวง ไข่แดง 4 ฟอง น้ำตาลทราย 1/2 ถ้วยตวง
12) เฟรนช์ฟรายส์มันม่วง
ส่วนผสม : มันม่วงดิบหั่นตามยาว 500 กรัม เกลือป่น 3 ช้อนชา น้ำมันพืชตามต้องการ
13) บราวนี่มันม่วง
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งสุก 150 กรัม น้ำเปล่า 1/2 ถ้วย ถั่วอัลมอนด์ 30 กรัม งาขาว งาดำคั่ว อย่างละ 2 ช้อนชา เนยถั่ว 2 ช้อนโต๊ะ ดาร์คช็อคโกแลต 50 กรัม ผงโกโก้ 2 ช้อนชา กะทิ 1/4 ถ้วยตวง น้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ (งาขาว อัลมอนด์ สำหรับโรยหน้า)
14) แพนเค้กมันม่วง ตัวแป้ง
ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งบดละเอียด 55 กรัม แป้งเค้ก 30 กรัม แป้งอเนกประสงค์ 30 กรัม ผงฟู 3 กรัม นมสด 100 มิลลิลิตร ไข่แดง 3 ฟอง เนยสดละลาย 30 กรัม เกลือ 1/4 ช้อนชา น้ำตาล 15 กรัม เนยสด 1 ช้อนโต๊ะ ซอสมันม่วง ส่วนผสม : มันม่วงนึ่งบด 100 กรัม นมสด 130 มิลลิลิตร วิปปิ้งครีม 70 มิลลิลิตร น้ำตาล 1/2 ช้อนโต๊ะ
15) ทาร์ตมันม่วง
ส่วนผสม : แป้งสาลีอเนกประสงค์ 200 กรัม แป้งข้าวโพด 1/2 ช้อนโต๊ะ เนยจืด 30 กรัม ผงฟู 1 ช้อนชา น้ำตาลทราย 50 กรัม เกลือ 1/4 ช้อนชา กลิ่นวานิลลา 1 ช้อนชา
มันเทศอุดมด้วยสารอาหารมีให้เลือกหลากสีที่ได้รับความนิยมมากๆ ก็จะเป็นมันม่วงและมันส้ม นิยมนำมาทำเป็นขนมไทย เมนูจากมันม่วงอีกมากมาย และที่สำคัญยังเหมาะสำหรับหนุ่มๆ สาวๆ ที่ต้องการตัวช่วยในเรื่องลดน้ำหนัก ช่วยให้อิ่มนานรสชาติอร่อยและดีต่อสุขภาพอีกด้วย
บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม