Home Blog Page 36

รกฟ้า ประโยชน์ของเปลือกใช้ฟอกหนังสัตว์

รกฟ้า
รกฟ้า ประโยชน์ของเปลือกใช้ฟอกหนังสัตว์ เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดใหญ่ ดอกย่อยเป็นสีขาวหรือสีขาวอมเหลือง ผลแห้งและแข็ง เป็นรูปรี
รกฟ้า
เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดใหญ่ ดอกย่อยเป็นสีขาวหรือสีขาวอมเหลือง ผลแห้งและแข็ง เป็นรูปรี

รกฟ้า

ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Pentaptera tomentosa Roxb. ex DC. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Terminalia alata Roth) จัดอยู่ในวงศ์สมอ (COMBRETACEAE)[1],[5] มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ เซือก เซียก (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ), ฮกฟ้า (ภาคตะวันตกเฉียงเหนือ), เชือก (สุโขทัย), กอง (สุโขทัย, พิษณุโลก, อุตรดิตถ์, สงขลา), สพิแคล่ (กะเหรี่ยง-เชียงใหม่), ชะลีก (เขมร-บุรีรัมย์, เขมร-พระตะบอง), จะลีก (เขมร-บุรีรัมย์), คลี้ (ส่วย-สุรินทร์), ไฮ่หุ้นกร่ะ เคาะหนังควาย (ปะหล่อง), หกฟ้า[1],[2] (บ้างเรียกว่า “ต้นรกฟ้าขาว” ในภาษาบาลีเรียกว่า “ต้นอัชชุนะ”)

ลักษณะของรกฟ้า

  • ต้น
    – เป็นพรรณไม้ยืนต้นผลัดใบขนาดใหญ่
    – ลำต้นมีความสูง 10-30 เมตร
    – แตกกิ่งก้านสาขาตรงเรือนยอดของต้น แน่นทึบ
    – เปลือกต้นเป็นสีเทาค่อนข้างดำ
    – แตกเป็นร่องลึก และเป็นสะเก็ดทั่วไป
    – สามารถขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด
    – เขตการกระจายพันธุ์อยู่ในประเทศเมียนมา ลาว กัมพูชา เวียดนาม และประเทศไทย
    – พบได้ตามป่าผลัดใบและป่าเต็งรัง ที่ความสูงจากระดับน้ำทะเลตั้งแต่ 100-1,000 เมตร[3]
  • ใบ1],[3]
    – ใบเป็นใบเดี่ยว
    – ออกตรงข้ามหรือเยื้องกันเล็กน้อย
    – ใบเป็นสีเขียว
    – ใบอ่อนมีขนสีน้ำตาลทั้งสองด้าน
    – ปกคลุมอยู่ประปราย
    – เมื่อใบแก่ขึ้นขนนี้จะหลุดร่วงไป
    – ใบเป็นรูปมนรี รูปขอบขนาน หรือรูปไข่
    – ปลายใบมนเป็นติ่งทู่
    – โคนใบมนหรือเบี้ยว
    – ขอบใบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย
    – ด้านหลังใบจะมีต่อมคล้ายหูดประมาณ 1-2 ต่อม
    – เส้นผ่านศูนย์กลางของต่อมมีขนาด 1.5-2.5 มิลลิเมตร
    – ใบมีความกว้าง 5-12 เซนติเมตร และยาว 6-25 เซนติเมตร
    – กิ่งอ่อนมีขนนุ่มปกคลุม
    – ใบจะร่วงในช่วงเดือนมกราคมถึงเดือนเมษายน
    – จะผลิใบใหม่ในช่วงเดือนมิถุนายนพร้อมกับตาดอก
  • ดอก[1],[3]
    – ดอกจะแตกออกเป็นสีขาวสะพรั่งเต็มต้น
    – จะออกดอกเป็นช่อ ๆ
    – มีขนาดเล็ก
    – ก้านช่อดอกยาว 7-15 เซนติเมตร
    – ก้านดอกย่อยยาว 1-2.5 มิลลิเมตร
    – ดอกย่อยเป็นสีขาวหรือสีขาวอมเหลือง
    – ดอกย่อยเมื่อบานเต็มที่แล้วจะมีความกว้าง 3-4 มิลลิเมตร
    – เป็นดอกสมบูรณ์เพศ
    – โคนกลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย
    – มีขนทั้งสองด้าน
    – กลีบรองกลีบดอกมี 5 กลีบ สีเขียวแกมขาว
    – ปลายแยกเป็น 5 พู
    – กลีบมีขนาดกว้างประมาณ 0.7-1 มิลลิเมตร และยาว 1-2 มิลลิเมตร
    – กลีบเลี้ยงไม่ร่วงติดไปพร้อมกับผล
    – ไม่มีกลีบดอก
    – ดอกมีเกสรเพศผู้ 10 อัน
    – ขนาดเล็กแยกกัน
    – ก้านชูอับเรณูเป็นสีขาวยาว 3-5 มิลลิเมตร
    – อับเรณูเป็นสีเหลือง
    – เกสรเพศเมียมี 1 อัน
    – รังไข่ inferior ovary สีเขียว ยาว 1-2 มิลลิเมตร มีขนเล็กสีขาวปกคลุม
    – ก้านเกสร 1 อัน สีขาวยาว 2-3 มิลลิเมตร
    – ยอดเกสรเป็นตุ่ม สีเขียวอ่อน
  • ผล[1],[3]
    – เป็นผลแห้งและแข็ง เป็นรูปรี
    – มีความกว้าง 2.5-5 เซนติเมตร และยาว 4-6 เซนติเมตร
    – มีปีกหนาและเป็นมัน มีความกว้างกว่าผลประมาณ 5 เซนติเมตร
    – มีเส้นปีกลากจากแกนกลางไปยังขอบปีกในแนวราบเป็นจำนวนมาก
    – มีเมล็ดอยู่ 1 เมล็ด

สรรพคุณของรกฟ้า

  • ราก สามารถใช้เป็นยาขับเสมหะได้[1]
  • เปลือก สามารถนำมาต้มกับน้ำกินเป็นยาบำรุงหัวใจได้[1]
  • เปลือก สามารถนำมาต้มกับน้ำกินเป็นยาขับปัสสาวะได้[1]
  • เปลือก สามารถนำมาใช้ภายนอกเป็นยาห้ามเลือด และใช้ชะล้างบาดแผล[1]
  • เปลือก สามารถนำมาต้มกับน้ำกินเป็นยารักษาอาการท้องร่วง อาเจียน[1]
  • ลำต้น สามารถนำมาใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้กระษัยเส้นได้ ซึ่งเป็นอาการผิดปกติของสมดุลธาตุทั้งสี่ในร่างกายและเส้นเอ็น[3],[5]

ประโยชน์ของรกฟ้า

  • เปลือกต้น จะมีน้ำฝาด คนไทยสมัยก่อนนิยมนำมาใช้สำหรับฟอกหนังสัตว์[3]
  • ไม้ เป็นไม้เนื้อแข็ง ขัดชักเงาได้ค่อนข้างดี สามารถนำมาใช้ทำเฟอร์นิเจอร์ ด้ามเครื่องมือต่าง ๆ เครื่องกลึงหรือแกะสลักได้เป็นต้น[3]
  • เปลือกต้น สามารถนำมาใช้ย้อมสีผ้าได้ ซึ่งจะให้สีน้ำตาลเข้มหรือสีดำ[2]

การย้อมสีจากเปลือกต้นรกฟ้า

  • แช่เปลือกต้นในปริมาณพอสมควร
  • ทิ้งไว้ประมาณ 3 วัน
  • แล้วตั้งไฟต้มให้เดือดจนเห็นว่าสีออกหมด
  • เทน้ำย้อมใส่ลงในอ่างย้อมหมักแช่ไว้ 1 คืน
  • นำเปลือกไม้ไปผึ่งแดดให้แห้ง เก็บไว้ใช้ต่อไป[4]

ข้อมูลทางเภสัชวิทยา

  • สารสกัดด้วยเมทานอลจากใบและลำต้นแห้งที่ความเข้มข้น 200 ไมโครกรัมต่อมิลลิลิตร สามารถยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ของเชื้อไวรัสเอดส์ได้ (HIV–1 REVERS TRANSCRIPTASE)[6]
  • สารสกัดด้วยแอลกอฮอล์ 50% จากเปลือกต้น มีฤทธิ์ลดความดันโลหิตในสุนัขได้[6]
  • ด้านของความเป็นพิษพบว่าสมุนไพรชนิดนี้มีความเป็นพิษ แต่ถ้าหากให้สารสกัดดังกล่าวในขนาด 100 มิลลิกรัมต่อ 1 กิโลกรัม ไม่มีพิษ[6]

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “รกฟ้า”. หน้า 668-669.
2. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน). “ร ก ฟ้ า”. อ้างอิงใน : หนังสือชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (เต็ม สมิตินันทน์). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : eherb.hrdi.or.th. [21 ส.ค. 2014].
3. ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์, กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม. “ร ก ฟ้ า”. อ้างอิงใน : หนังสือพรรณไม้สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ เล่ม 1, หนังสือไม้ต้นในสวน. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.qsbg.org. [21 ส.ค. 2014].
4. ไม้ย้อมสีธรรมชาติ ภูมิปัญญาอีสาน ภูมิปัญญาไทย. “ร ก ฟ้ า”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : web.lib.ubu.ac.th/localinformation/tint/. [21 ส.ค. 2014].
5. ฐานข้อมูลชนิดพรรณพืช พื้นที่เขื่อนศรีนครินทร์ จังหวัดกาญจนบุรี, โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช. “รกฟ้า”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.en.mahidol.ac.th/conservation/. [21 ส.ค. 2014].
6. ไทยรัฐออนไลน์. (นายเกษตร). “รก ฟ้า กับสรรพคุณยา”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.thairath.co.th. [21 ส.ค. 2014].

อ้างอิงรูปจาก
1.https://efloraofindia.com/
2.https://indiabiodiversity.org/
3.https://flickriver.com/

ว่านไพลดำ สรรพคุณช่วยขับประจำเดือนของสตรี

ว่านไพลดำ สรรพคุณช่วยขับประจำเดือนของสตรี ไม้ล้มลุกขึ้นเป็นกอ ดอกเป็นช่อ ดอกเป็นสีเหลืองอ่อนมีประสีม่วงแดงอ่อน ๆ ผลเป็นรูปทรงกระบอกเป็นสีแดง
ว่านไพลดำ
เป็นไม้ล้มลุกขึ้นเป็นกอ ดอกเป็นช่อ ดอกเป็นสีเหลืองอ่อนมีประสีม่วงแดงอ่อน ๆ ผลเป็นรูปทรงกระบอกเป็นสีแดง

ว่านไพลดำ

ว่านไพลดำ ถิ่นกำเนิดอยู่ในแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Zingiber ottensii Valeton จัดอยู่ในวงศ์ขิง (ZINGIBERACEAE)[1] ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ ปูเลยดำ (ภาคเหนือ), ไพลดำ ไพลม่วง ไพลสีม่วง (กรุงเทพฯ), ไพลสีม่วง ดากเงาะ (ปัตตานี), จะเงาะ (มลายู-ปัตตานี), ว่านกระทือดำ[1],[2]

ลักษณะของต้นว่านไพลดำ

  • ต้น[1],[2]
    – เป็นพรรณไม้ล้มลุก
    – มีอายุได้นานหลายปี
    – มีลำต้นอยู่ใต้ดิน ขึ้นเป็นกอ
    – ต้นมีความสูง 1.5-3 เมตร หรืออาจจะสูงได้ถึง 5 เมตร
    – เหง้าอยู่ใต้ดิน
    – เนื้อภายในเหง้าเป็นสีม่วงอมน้ำตาล มีกลิ่นฉุนร้อน
    – สามารถขยายพันธุ์โดยการแยกหน่อ
    – ต้องใช้ดินที่มีสีดำในการปลูก
    – เพราะว่าว่านชนิดนี้จะสามารถเจริญงอกงามได้ในดินสีดำเท่านั้น
    – สามารถพบขึ้นได้ตามป่าเขตร้อนชื้น
  • ใบ[2]
    – ใบเป็นใบเดี่ยว
    – ออกเรียงสลับกัน
    – ใบเป็นรูปขอบขนาน
    – ปลายใบเรียว
    – โคนใบมน
    – ขอบใบเรียบ
    – ใบมีความกว้าง 6-8 เซนติเมตร และยาว 26-30 เซนติเมตร
    – แผ่นใบหนา
    – เส้นกลางใบเป็นร่องสีเขียวอ่อน
    – เส้นด้านล่างและเส้นกลางใบมีขน
    – ก้านใบเป็นกาบหุ้มลำต้น
    – มีสีม่วงคล้ำ
    – กาบใบซ้อนกันแน่น
    – ไม่มีขนหรืออาจจะมีประปราย
    – ลิ้นใบยาวที่ปลายกาบใบ เป็นรูปไข่ ปลายมน
  • ดอก[2]
    – ออกดอกเป็นช่อ
    – ออกจากโคนต้นแทงขึ้นมาจากเหง้าใต้ดิน
    – ช่อดอกยาวประมาณ 9 เซนติเมตร
    – ก้านช่อดอกยาวประมาณ 14 เซนติเมตร
    – ช่อดอกเป็นรูปทรงกระบอกเกือบกลม
    – โคนกลีบดอกเชื่อมติดกัน
    – ดอกเป็นสีเหลืองอ่อน มีประสีม่วงแดงอ่อน ๆ
    – กลีบดอกมี 5 กลีบ กลีบบาง
    – มีใบประดับสีเขียวปนแดงวางเรียงซ้อนกันเป็นชั้น ๆ ทำให้ดูคล้ายกับเกล็ดปลา
    – ใบประดับถ้าอ่อนจะเป็นสีแดงอมเขียว และจะเปลี่ยนเป็นสีชมพูหรือสีแดงเข้ม
    – กลีบเลี้ยงเชื่อมติดกันเป็นหลอดสีใส
    – เกสรเพศผู้ ส่วนที่เป็นกลีบมีหยัก 3 หยัก
    – หยักกลางหรือกลีบปากใหญ่ เป็นรูปกลมแกมรูปขอบขนาน
    – ปลายแยก 2 หยักตื้น ๆ
    – หยักข้างมี 2 หยักสั้น เป็นรูปไข่ ปลายมน สีเหลืองอ่อน
    – ปลายเกสรเพศผู้จะเป็นจะงอนยาวโค้ง สีเหลืองส้ม
    – เกสรเพศเมีย ก้านเป็นสีขาว ยอดเกสรเป็นรูปกรวย สีขาว
    – รังไข่เป็นสีขาว
    – จะออกดอกในช่วงเดือนมิถุนายนถึงเดือนกรกฎาคม
  • ผล[2]
    – เป็นผลแห้งและแตกได้
    – ผลเป็นรูปทรงกระบอก
    – เป็นสีแดง
    – ออกผลในช่วงเดือนตุลาคมถึงเดือนพฤศจิกายน

สรรพคุณของว่านไพลดำ

  • ทั้งต้น สามารถช่วยรักษาอาการบวม อาการช้ำทั้งตัวได้[1]
  • ทั้งต้น สามารถใช้เป็นยารักษาโรคกระเพาะอาหารเป็นพิษได้[1]
  • ทั้งต้น สามารถนำมาใช้เป็นยาอายุวัฒนะและยาบำรุงกำลังได้[1]
  • ใบ สามารถใช้เป็นยาแก้อาการปวดเมื่อย[2]
  • ใบ มีรสขื่นเอียน สามารถใช้เป็นยาแก้ครั่นเนื้อครั่นตัว[2]
  • ดอก มีรสขื่น สามารถใช้เป็นยาแก้ช้ำใน ช่วยกระจายเลือดที่เป็นก้อนลิ่ม[2]
  • ราก สามารถนำมาใช้แก้อาเจียนเป็นเลือดได้[2]
  • ราก มีรสขื่นเอียน สามารถนำมาใช้เป็นยาแก้เลือดกำเดาออกทางปาก ทางจมูกได้[2]
  • เหง้าสด สามารถนำมาบดให้เป็นผง และผสมกับน้ำผึ้งปั้นเป็นยาลูกกลอน ใช้รับประทานเช้าและเย็น วันละ 2-3 เม็ด ใช้เป็นยาช่วยเจริญอาหาร แก้ธาตุพิการ[2]
  • เหง้าสดตากแห้ง สามารถนำมาบดให้เป็นผง และนำมาผสมกับน้ำผึ้งปั้นเป็นยาลูกกลอน ใช้รับประทานเช้าและเย็น วันละ 2-3 เม็ด ใช้เป็นยาบำรุงกำลังและเป็นยาอายุวัฒนะได้[2]
  • เหง้าสด สามารถช่วยขับประจำเดือนของสตรี[2]
  • เหง้า สามารถนำมาฝนใช้เป็นยาทาสมานแผล[2]
  • เหง้าสด สามารถนำมาตำคั้นเอาน้ำผสมกับเกลือสะตุ 1 ช้อนโต๊ะ ใช้กินเป็นยาระบายอ่อน ๆ[2]
  • เหง้าสด สามารถนำมาตำคั้นเอาน้ำผสมกับเกลือสะตุ 1 ช้อนโต๊ะ แล้วนำมาใช้เป็นยาแก้บิด[2]
  • เหง้าสด สามารถนำมาต้มใส่เกลือเล็กน้อย ใช้เป็นยารักษาโรคกระเพาะอาหารและลำไส้[2]

ประโยชน์ของว่านไพลดำ

  • สามารถใช้ปลูกเป็นไม้ประดับทั่วไป แต่การปลูกเลี้ยงและการดูแลรักษาทำได้ยาก[1]
  • ในด้านของความเชื่อนั้น เป็นว่านที่ทำให้คงกระพันชาตรี[2]
  • การนำมาใช้ในทางคงกระพันชาตรี จะต้องเสกด้วยคาถา “พุทธังเป็นยา ธัมมังรักษา สังฆังหาย ตะหัง นะหิโสตัง” 3 จบ และ “นะโมพุทธายะ” 7 จบ[3]

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “ว่าน ไพล ดำ”. หน้า 725-726.
2. ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. “ว่าน ไพล ดำ”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.phargarden.com. [21 ส.ค. 2014].
3. ว่านและสมุนไพรไทย, คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร. “ว่าน ไพล ดำ”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : natres.skc.rmuti.ac.th/WAN/. [21 ส.ค. 2014].

อ้างอิงรูปจาก
1.https://www.nparks.gov.sg/
2.https://www.flickr.com/
3.http://www.epharmacognosy.com/

พลูช้าง สรรพคุณต้มดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง

พลูช้าง
พลูช้าง สรรพคุณต้มดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง เป็นไม้เลื้อยเนื้ออ่อน ดอกเป็นช่อเดี่ยว ผลมีขนาดเล็กเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำเหมือนกับผลมะเขือเทศ 
พลูช้าง
เป็นไม้เลื้อยเนื้ออ่อน ดอกเป็นช่อเดี่ยว ผลมีขนาดเล็กเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำเหมือนกับผลมะเขือเทศ

พลูช้าง

ต้นพลูช้างจัดเป็นพรรณไม้เลื้อยเนื้ออ่อนชนิดหนึ่งที่มักจะขึ้นในพื้นที่ร่มที่มีความชุ่มชื้น ขึ้นตามพื้นที่เปิดโล่งแจ้ง ขึ้นตามซอกหิน ขึ้นตามพื้นที่ริมน้ำตก[1],[2] ขึ้นบนภูเขาสูง ตามป่าเบญจพรรณ และตามป่าดิบ[3] ชื่อวิทยาศาสตร์ Scindapsus officinalis (Roxb.) Schott จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์บอน (ARACEAE)[1] ชื่ออื่น ๆ เครืองูเขียว (จังหวัดหนองคาย), หีควาย (จังหวัดกรุงเทพฯ), ดิป๊ามซุง (เมี่ยน) เป็นต้น[2],[3]

ลักษณะของต้นพลูช้าง

  • ต้น
    – เป็นพรรณไม้เลื้อยเนื้ออ่อน
    – ขนาดของต้นมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางของลำต้นอยู่ที่ประมาณ 1 เซนติเมตร
    – ลักษณะของลำต้น: ลำต้นมีลักษณะรูปร่างอวบและมีความฉ่ำน้ำ ชอบเลื้อยพาดไปตามก้อนหินต่าง ๆ หรืออาจจะอาศัยเกาะอยู่ตามไม้ยืนต้นอื่น ๆ
    – การขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด
  • ใบ
    – ใบที่มีลักษณะเป็นใบเดี่ยว โดยจะออกใบสลับกัน
    – ลักษณะรูปร่างของใบเป็นรูปไข่ รูปรีแกมไข่ หรือรูปไข่เบี้ยวแกมรูปรี ปลายใบเรียวแหลม ตรงโคนใบกลมหรือเว้าเป็นรูปหัวใจตื้น ๆ ส่วนขอบใบมีผิวเรียบ
    – แผ่นใบมีสีเขียวเข้ม ผิวใบเกลี้ยงเป็นมัน มีเส้นใบที่มองเห็นได้อย่างชัดเจน และใบมีก้านใบที่แผ่เป็นครีบ[1],[2]
    – ใบมีขนาดความกว้างอยู่ที่ประมาณ 6.5-15 เซนติเมตร และมีความยาวอยู่ที่ประมาณ 12.5-25.5 เซนติเมตร
  • ดอก
    – ดอกในลักษณะที่เป็นช่อเดี่ยว ๆ โดยจะออกดอกที่บริเวณยอด
    – ดอกเป็นแท่งกลมยาว มีก้านช่อดอกที่สั้นกว่าก้านใบเป็นอย่างมาก
    – ดอกมีกาบห่อหุ้มช่อดอกด้านนอกเป็นสีเขียว ส่วนด้านในดอกมีสีเป็นสีเหลือง
    – โดยกาบที่ห่อหุ้มอยู่บริเวณบนแท่งช่อดอกจะประกอบไปด้วยดอกสมบูรณ์เพศจำนวนมากที่เรียงอัดแน่นกันอยู่ ซึ่งแต่ละดอกนั้นจะมีเกสรเพศผู้อยู่ประมาณ 4-6 อัน ส่วนรังไข่นั้นจะมีอยู่ด้วยกัน 1 ช่อง[1]
  • ผล
    – ผล มีเนื้อนุ่มฉ่ำน้ำเหมือนกับผลมะเขือเทศ
    – ลักษณะรูปร่างของผลจะเป็นรูปไข่ ผลมีขนาดเล็กและผลมีจำนวนน้อย
    – ภายในผลมีเมล็ดที่มีลักษณะเป็นรูปไข่แกมรูปหัวใจ[1],[2]3.

สรรพคุณประโยชน์ของต้น พ ลู ช้ า ง

1. มีข้อมูลที่ระบุเอาไว้ว่า ถ้านำเครือมาต้มกับน้ำใช้ดื่มเป็นยาบำรุงกำลัง หรือจะนำมาต้มเข้ายาแก้นิ่วก็ได้
2. ใบนำมาต้มกับน้ำใช้สำหรับอาบหลังคลอดบุตรได้ (ใบ)[3]
3. ใบนำมาต้มกับน้ำใช้สำหรับให้เด็กไว้ดื่มแก้โรคซางได้ (ใบ)[3]
4. ผลสามารถนำมาทำเป็นยาบำรุง และยากระตุ้นให้กับร่างกายได้ (ผล)[1]
5. ผลนำมาใช้ทำเป็นยาทารักษาอาการปวดตามข้อได้ (ผล)[1]
6. ผลนำมาใช้ทำเป็นยาขับพยาธิได้ (ผล)[1]
7. ผลมีฤทธิ์ในการช่วยขับเหงื่อ (ผล)[1]
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5.  (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม).  “พลู ช้าง”.  หน้า 550-551.
2. ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้.  “พลู ช้าง”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th.  [09 พ.ย. 2014].
3. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน).  “พลู ช้าง”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : eherb.hrdi.or.th.  [09 พ.ย. 2014].
อ้างอิงรูปจาก
1.https://efloraofindia.com/2014/08/22/scindapsus-officinalis/
2.https://anaturalcuriosity.org/how-scindapsus-grow-in-the-wild-how-to-care-for-them/

พู่ระหง พรรณไม้ดอกใช้เป็นยารักษาอาการไข้

พู่ระหง
พู่ระหง พรรณไม้ดอกใช้เป็นยารักษาอาการไข้ เป็นไม้พุ่มยืนต้นขนาดกลาง ดอกเดี่ยว สีแดงสด หรือส้ม และชมพู ผลแห้งมีจะงอย
พู่ระหง
เป็นไม้พุ่มยืนต้นขนาดกลาง ดอกเดี่ยว สีแดงสด หรือส้ม และชมพู ผลแห้งมีจะงอย

พู่ระหง

เดิมทีแล้วเราจะเรียกพรรณไม้ชนิดนี้ว่า “พู่เรือหงส์” แต่ที่พรรณไม้ชนิดนี้ถูกเรียกว่า “พู่ระหง” เป็นเพราะมีกิ่งก้านเก้งก้างและสูงโปร่ง ซึ่งเป็นลักษณะคล้ายกับสาวน้อยที่มีรูปร่างผอมสูงและบอบบาง[2] เป็นดอกไม้ประจำชาติของประเทศมาเลเซีย หรือ “บุหงารายอ” หรือก็คือ “ดอกชบาสีแดง” เป็นสัญลักษณ์ของประเทศมาเลเซียก็เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงและความอดทนในชาติ และเชื่อว่าจะช่วยส่งเสริมให้สูงส่งและสง่างาม[2] ชื่อสามัญ คือ Fringed hibiscus, Coral Hibiscus, Japanese Lantern, Spider gumamela ประเทศมาเลเซียจะเรียกว่า Bunga Raya ชื่อวิทยาศาสตร์ คือ Hibiscus schizopetalus (Dyer) Hook.f. จัดอยู่ในวงศ์ชบา (MALVACEAE)[1] ชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ คือ ชุบบาห้อย (ปัตตานี), หางหงส์ (พายัพ), พู่ระโหง พู่เรือหงส์ หางหงส์ (ภาคกลาง)[1]

ลักษณะของต้นพู่ระหง

  • ต้น [1],[3],[4]
    – มีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตร้อนของทวีปแอฟริกา
    – เป็นไม้พุ่มยืนต้นขนาดกลาง
    – แตกกิ่งก้านสาขาอยู่มาก
    – กิ่งก้านจะออกรอบ ๆ ต้น และจะโค้งลงสู่พื้นดิน
    – เปลือกต้นเป็นสีเหลือง
    – เปลือกต้นและใบนั้นจะมียางเหนียวอยู่
    – กิ่งอ่อนเป็นสีเขียว
    – สามารถขยายพันธุ์โดยการปักชำและวิธีการตอนกิ่ง
    – สามารถปลูกได้ง่าย
    – มีความแข็งแรง ทนทาน และโตเร็ว
    – สามารถขึ้นได้ในดินทุกชนิด
    – ชอบแสงแดดจัด
    – ต้องการน้ำที่พอประมาณ
    – มาจากทางแถบร้อน เช่น ทวีปแอฟริกา และทวีปเอเชีย
  • ใบ [1],[3],[4]
    – มีใบเป็นใบเดี่ยว
    – ออกเรียงสลับกันไปตามกิ่งก้าน
    – ใบเป็นรูปมนรีหรือรูปไข่
    – ปลายใบแหลมมีติ่งหาง
    – โคนใบมน
    – ขอบใบเป็นจักคล้ายฟันเลื่อย
    – ใบมีความกว้าง 4-6 เซนติเมตร และยาว 6-12 เซนติเมตร
    – แผ่นใบบางสีเขียวและเป็นมัน
    – ก้านใบเป็นสีเขียว
  • ดอก [1],[3],[4]
    – มีดอกเป็นดอกเดี่ยว
    – ออกตามส่วนยอดของปลายกิ่ง
    – ออกครั้งละหลาย ๆ ดอก
    – จะทยอยกันบาน
    – ดอกเป็นสีแดงสด หรืออาจจะออกสีอื่น เช่น ส้ม และชมพู
    – มีกลีบดอก 5 กลีบ
    – โคนกลีบแคบ
    – ขอบกลีบดอกหยักเว้าลึกเป็นแฉก ๆ
    – ดอกเมื่อบานเต็มที่แล้วปลายกลีบดอกจะงอเข้าหาก้านดอก
    – กลีบเลี้ยงเป็นสีเขียว
    – ก้านดอกสีเขียว ยาว 6-10 เซนติเมตร
    – มีเกสรเพศผู้จำนวนมาก เป็นสีเหลือง ก้านเกสรจะเชื่อมติดกันเป็นหลอดล้อมรอบเกสรเพศเมีย
    – อับเรณูติดที่ปลายดอก
    – เกสรเพศเมียมีปลายแยกเป็นแฉก 5 แฉก โผล่พ้นเกสรเพศผู้
    – ตรงกลางดอกมีก้านเกสรชูยาวพ้นออกมาจากดอก 8 เซนติเมตร
    – ตรงปลายดอกมีแขนงเกสรเพศผู้แผ่ออกอยู่รอบ
    – ดอกห้อยคว่ำลงพื้น
    – ก้านเกสรห้อยลงต่ำสุด
    – คล้ายพู่เรือหงส์สมดั่งชื่อ
    – ดอกเมื่อบานเต็มที่แล้วจะมีความกว้าง 10 เซนติเมตร หรือ 4-5 นิ้ว
    – สามารถออกได้ตลอดทั้งปี
  • ผล [6]
    – มีผลเป็นผลแห้ง
    – มีจะงอย
    – ผลเมื่อแก่แล้วจะแตกออก
    – มีขนาด 2 เซนติเมตร

สรรพคุณของพู่ระหง

  • ใบและราก สามารถนำมาใช้เป็นยารักษาอาการไข้ของเด็กได้[1]
  • ใบและราก สามารถนำมาใช้เป็นยารักษาอาการเจ็บคอ และอาการไอได้[1]

ประโยชน์ของพู่ระหง

  • ราก นิยมนำมาเผาไฟเพื่อนำมาใช้ทำเหล้า โดยมีความเชื่อว่าเหล้าที่ได้จะมีคุณภาพสูงและแรงขึ้น[4]
  • คนไทยสมัยก่อนนั้นจะนิยมนำดอกมาใช้สระผม เนื่องจากเชื่อกันว่าจะช่วยทำให้ผมดกดำ ผมไม่ร่วงและแตกปลาย[4]
  • คนไทยจะนิยมปลูกกัน เนื่องจากปลูกเลี้ยงดูแลได้ง่าย และยังสามารถออกดอกที่งดงามได้ทั้งปี สถานที่ที่นิยมปลูกกัน เช่น ขอบแนวอาคาร แนวรั้วหรือริมกำแพง ริมถนน ปลูกริมทะเล ริมน้ำตก หรือปลูกประดับในสวน และจะนำมาปลูกเป็นต้นเดี่ยว ๆ เพื่อที่จะโชว์กิ่งและดอกที่พลิ้วไหว หรือจะปลูกเป็นรั้ว จะให้ความรู้สึกเป็นแนวบังสายตา[3],[6]
  • ในด้านความเชื่อนั้น ชาวไทยจะถือกันว่าเป็นไม้มงคล เนื่องจากดอกมีพู่เหมือนกับเรือสุพรรณหงส์ หากบ้านใดที่ปลูกเป็นรั้วบ้าน เชื่อว่าจะประสบแต่สิ่งที่เป็นมงคล และมีฐานะดี[2],[4]

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “พู่ ระ หง”. หน้า 568-569.
2. ข่าวสดรายวัน. “พู่ ระ หง”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.khaosod.co.th. [22 ส.ค. 2014].
3. ฝ่ายปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. (ไพร มัทธวรัตน์). “พู่ ระ หง”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : clgc.rdi.ku.ac.th. [22 ส.ค. 2014].
4. มูลนิธิหมอชาวบ้าน. นิตยสารหมอชาวบ้าน เล่มที่ 314 คอลัมน์ : ต้นไม้ใบหญ้า. (เดชา ศิริภัทร). “พู่ ระ หง :ดอกไม้แห่งศักดิ์ศรีจากพญาหงส์”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.doctor.or.th. [22 ส.ค. 2014].
5. ไม้ประดับออนไลน์. “พู่ ระ หงส์”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.maipradabonline.com. [22 ส.ค. 2014].
6. ฐานข้อมูลพรรณไม้ที่ใช้ในงานภูมิสถาปัตยกรรม ศูนย์ความรู้ด้านการเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. “พู่ระหงส์” [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : agkc.lib.ku.ac.th. [22 ส.ค. 2014].

อ้างอิงรูปจาก
1.https://botany.cz/
2.https://commons.wikimedia.org/

พุดทุ่ง พืชสมุนไพรสรรพคุณเป็นยาขับเลือด

พุดทุ่ง
พุดทุ่ง พืชสมุนไพรสรรพคุณเป็นยาขับเลือด เป็นไม้พุ่มที่มีขนาดเล็ก ยางสีขาวขุ่น ดอกสีขาวผิวหนา และดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ผลเป็นฝักคู่คล้ายดาบ
พุดทุ่ง
เป็นไม้พุ่มที่มีขนาดเล็ก ยางสีขาวขุ่น ดอกสีขาวผิวหนา และดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ ผลเป็นฝักคู่คล้ายดาบ

พุดทุ่ง

ต้นพุดทุ่งเป็นพืชที่ต้องการแสงแดดจัดและมักจะเติบโตตามพื้นที่ร่มรำไรสามารถพบขึ้นได้ทั่วไปในบริเวณพื้นที่ดินทราย ตามป่าดิบชื้น ป่าดิบแล้ง ป่าผลัดใบ ป่าเต็งรัง ป่าเบญจพรรณ ป่าโปร่ง ป่าโกงกาง พบได้ตามที่โล่งแจ้งที่มีความชื้นแฉะ ตามริมถนน และตามทุ่งหญ้าโล่งกว้างทั่วไป[1],[2] ขึ้นเติบโตตั้งแต่บริเวณพี้นที่ที่มีความสูงใกล้ระดับน้ำทะเลไปจนถึงระดับความสูงประมาณ 400 เมตร[3] เขตการกระจายพันธุ์ในประเทศเวียดนาม ลาว กัมพูชา ไทย จนไปถึงมาเลเซีย ในประเทศไทยสามารถพบได้ทุกภาค ชื่อวิทยาศาสตร์ Holarrhena curtisii King & Gamble ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Holarrhena densiflora Ridl., Holarrhena latifolia Ridl., Holarrhena similis Craib จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์ตีนเป็ด (APOCYNACEAE)[1],[2] ชื่ออื่น ๆ พุดป่า (จังหวัดลำปาง), หัศคุณเทศ (จังหวัดพังงา), สรรพคุณ (จังหวัดสงขลา), น้ำนมเสือ (จังหวัดจันทบุรี), นมราชสีห์ นมเสือ (จังหวัดพิษณุโลก), พุดนา (จังหวัดราชบุรี), โมกเกี้ย โมกเตี้ย (จังหวัดสระบุรี), ถั่วหนู พุดน้ำ หัสคุณใหญ่ (จังหวัดสุราษฎร์ธานี), มูกน้อย มูกนั่ง มูกนิ่ง โมกน้อย โมกนั่ง (ในภาคเหนือ), พุดนา (ในภาคกลาง), พุดทอง โมกเตี้ย (ในภาคใต้) เป็นต้น[1],[2]

ลักษณะของต้นพุดทุ่ง

  • ต้น
    – เป็นพรรณไม้พุ่มที่มีขนาดเล็ก
    – ต้นมีความสูงประมาณ 1-2 เมตร
    – ลักษณะของลำต้น: ลำต้นมีลักษณะรูปร่างตั้งตรง ลำต้นนั้นจะแตกกิ่งก้านในบริเวณที่ต่ำติดกับพื้นดิน
    – เปลือกต้นมีสีเป็นสีน้ำตาลดำ และลำต้นเมื่อกรีดจะมีน้ำยางสีขาวขุ่นไหลออกมา และถ้าหักกิ่งก้านหรือใบก็จะมีน้ำยางสีขาวขุ่นไหลออกมาเช่นเดียวกัน
    – ลำต้นจะแผ่กิ่งก้านไม่มากนัก กิ่งอ่อนจะมีลักษณะรูปร่างเป็นเหลี่ยมและมีขนสั้นนุ่ม ๆ ขึ้นปกคลุม
    – การขยายพันธุ์: ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด
  • ใบ
    – ใบในลักษณะที่เป็นใบเดี่ยว โดยจะออกใบเรียงตรงข้ามกัน
    – ลักษณะรูปร่างของใบจะเป็นรูปไข่กลับหรือรูปรีแกมขอบขนาน ปลายใบมนหรือเป็นติ่งหนาม ตรงโคนใบมน ส่วนขอบใบเรียบ
    – แผ่นใบมีความหนาคล้ายกับแผ่นหนังของสัตว์ ใบด้านบนจะมีสีเป็นสีเขียวเข้ม ส่วนใบด้านล่างจะมีสีเป็นสีขาวนวล และใบจะมีขนสีขาวสั้น ๆ ขึ้นปกคลุมผิวใบทั้งสองด้าน
    – ใบมีขนาดความกว้างอยู่ที่ประมาณ 2.5-5 เซนติเมตร และมีความยาวอยู่ที่ประมาณ 7-12 เซนติเมตร
    – ใบมีเส้นแขนงใบข้างละประมาณ 12-16 เส้น
    – ก้านใบสั้น โดยมีความยาวเพียง 2-4 เซนติเมตร หรืออาจจะไม่มีก้านใบเลยก็มี[1],[2]
  • ดอก
    – ดอก เป็นช่อแยกแขนงไปตามบริเวณซอกใบและปลายกิ่ง
    – จะออกดอกในช่วงประมาณเดือนมกราคมถึงช่วงเดือนสิงหาคม[1],[2],[3]
    – มีดอกย่อยเป็นจำนวนมาก โดยก้านดอกย่อยจะมีความยาวอยู่ที่ประมาณ 1-1.5 เซนติเมตร
    – กลีบดอกเป็นสีขาวมีผิวหนา และดอกมีกลิ่นหอมอ่อน ๆ
    – มีกลีบดอกทั้งสิ้น 5 กลีบ ซึ่งลักษณะรูปร่างของกลีบดอกจะเป็นรูปไข่กลับถึงรูปรี ปลายกลีบกลม มีขนเล็ก ๆ ขึ้นปกคลุมทั้งสองด้าน แต่ละกลีบดอกจะมีขนาดความกว้างอยู่ที่ 0.4-0.8 เซนติเมตร และมีความยาวอยู่ที่ 1.2-2 เซนติเมตร และดอกมีใบประดับที่มีขนาดเล็ก ลักษณะแคบมีความยาวอยู่ที่ 2-5 มิลลิเมตร
    – โคนกลีบดอกจะเชื่อมติดกันเป็นหลอด มีความยาวอยู่ที่ประมาณ 0.8-1.5 เซนติเมตร บริเวณตรงปลายแยกออกอีกเป็นกลีบ 5 กลีบ โดยกลีบเหล่านั้นจะเรียงซ้อนเหลื่อมกันเล็กน้อยซึ่งจะเริ่มเวียนซ้อนกันจากทางขวา
    – กลีบเลี้ยงมี 5 กลีบ มีลักษณะรูปร่างเป็นรูปแถบมีขนาดความกว้างอยู่ที่ 0.8-1.2 มิลลิเมตร และความยาวอยู่ที่ประมาณ 2.5-8 มิลลิเมตร ด้านนอกมีขนขึ้นปกคลุมเป็นเล็กน้อยหรืออาจจะมีขนขึ้นปกคลุมอยู่ทั่วทั้งสองด้าน
    – ดอกมีเกสรเพศผู้อยู่ 5 อัน ติดอยู่ที่บริเวณใกล้โคนหลอดของดอก ที่โคนก้านของเกสรเพศผู้จะชูอับเรณูที่มีขนขึ้นอยู่ ส่วนรังไข่จะอยู่เหนือวงกลีบ มีคาร์เพลเชื่อมอยู่ 2 อัน
  • ผล
    – ผล ออกผลเป็นฝักคู่
    – ผลหรือฝัก มีลักษณะเป็นรูปทรงกลมยาว รูปร่างคล้ายดาบ ปลายฝักแหลมชี้ขึ้น
    – ฝักแห้งก็จะแตกออกตามตะเข็บเดียว โดยภายในฝักก็จะมีเมล็ดที่มีสีเป็นสีน้ำตาล และมีขนกระจุกสีขาวคล้ายเส้นไหมปกคลุมอยู่ที่ปลายของเมล็ด[1],[2]
    – ฝักจะมีขนาดความกว้างอยู่ประมาณ 1.5-5 เซนติเมตร และมีความยาวอยู่ที่ประมาณ 7-30 เซนติเมตร

สรรพคุณ ประโยชน์ ของต้นพุดทุ่ง

1. เปลือกและราก มีสรรพคุณในการนำมาทำเป็นยาแก้อาการท้องร่วง (เปลือกและราก)[2]
2. นำมาใช้เป็นยาขับพยาธิได้ (ต้นและราก)[2]
3. ในตำรายาของไทยจะนำส่วนของต้นและรากนำมาเป็นยาขับเลือดและหนองให้ตก (ต้นและราก)[2]
4. ต้นและรากมีสรรพคุณในการนำมาทำเป็นยาขับลม และช่วยกระจายเลือดลม (ต้นและราก)[2]
5. ราก นำมาผสมกับรากของต้นติ้วขน นำไปต้มกับน้ำใช้สำหรับดื่มเป็นยาแก้ผิดสำแดง (ราก)[1],[2]
6. ราก นำมาผสมกับต้นอ้อยดำ และข้าวสารเจ้า จากนั้นนำมาแช่กับน้ำใช้สำหรับดื่มแก้อาเจียน (ราก)[2]
7. รากนำมาต้มกับน้ำใช้สำหรับดื่มเป็นยาที่มีฤทธิ์ในการแก้บิด แก้อาการถ่ายเป็นมูกเลือด และแก้อาการท้องเสีย (ราก)[1],[2]
8. ต้น สามารถนำใช้ปลูกเป็นไม้ประดับสำหรับใช้ตกแต่งบ้านได้[3]

ข้อควรรู้ของต้นพุดทุ่ง

  • คนในจังหวัดสงขลาจะเรียกพันธุ์ไม้ชนิดนี้ว่า “สับครุน” โดยหมอยาในจังหวัดสงขลาจะนำยางของต้นสับครุนหรือมาผสมกับน้ำมะนาว แล้วจากนั้นก็นำมาป้ายตรงบริเวณหัวฝีที่บวมเต็มที่แล้ว เพื่อใช้สำหรับปิดหัวฝี ช่วยขับหนองและเลือดที่เน่าเสียออกมาจากฝี (ข้อมูลจาก : plugmet.orgfree.com)

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรในอุทยานแห่งชาติภาคเหนือ.  (พญ.เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ).  “พุด ทุ่ง”.  หน้า 141.
2. ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี.  “พุด ทุ่ง”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : www.phargarden.com.  [08 พ.ย. 2014].
3. ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์, กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.  “พุด ทุ่ง”.  อ้างอิงใน : หนังสือพรรณไม้สวนพฤกษศาสตร์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ เล่ม 2.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก :  www.qsbg.org.  [08 พ.ย. 2014].
 อ้างอิงรูปจาก
1.https://www.inaturalist.org/
2.https://www.gbif.org/

พญามุตติ มีฤทธิ์ในการลดความดันโลหิต ต้านเชื้อบิด

พญามุตติ
พญามุตติ มีฤทธิ์ในการลดความดันโลหิต ต้านเชื้อบิด เป็นพรรณไม้ประเภทล้มลุก ดอกเป็นดอกเดี่ยว ดอกย่อยสีเหลืองออกเป็นกระจุกแน่น ผลเป็นผลแห้ง เมล็ดเป็นลอน
พญามุตติ
เป็นพรรณไม้ประเภทล้มลุก ดอกเป็นดอกเดี่ยว ดอกย่อยสีเหลืองออกเป็นกระจุกแน่น ผลเป็นผลแห้ง เมล็ดเป็นลอน

พญามุตติ

ต้นพญามุตติจัดเป็นพรรณไม้ที่เติบโตตามพื้นที่ที่มีความชื้น และตามทุ่งนา[1],[2] ชื่อวิทยาศาสตร์ Grangea maderaspatana (L.) Poir. ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ Grangea aegyptiaca (Juss. ex Jacq.) DC., Artemisia maderaspatana L., Tanacetum aegyptiacum Juss. ex Jacq. ชื่ออื่น ๆ หญ้าจามหลวง (เชียงใหม่), พญามุตติ (สุพรรณบุรี), กาดน้ำ, กาดนา เป็นต้น[1],[2] จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์ทานตะวัน (ASTERACEAE หรือ COMPOSITAE)[1]

ลักษณะของต้นพญามุตติ

  • ต้น เป็นพรรณไม้ประเภทล้มลุก มีอายุได้เพียงฤดูเดียวเท่านั้น ลำต้นชูตั้งขึ้น ลำต้นมีความสูงอยู่ที่ 10-55 เซนติเมตร แตกกิ่งก้านได้มาก โดยกิ่งก้านนี้จะแผ่มาจากบริเวณตรงโคนต้น มีลักษณะชูขึ้นสูงหรือลำต้นอาจจะทอดเลื้อยแผ่ไปตามพื้นดินก็ได้ ผิวมีขนสีขาวขึ้นปกคลุม และมีต่อมขึ้นกระจายอยู่ทั่วลำต้น ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด
  • ใบ ออกเป็นใบเดี่ยว โดยใบจะออกเรียงสลับกัน เป็นรูปหอกกลับหรือรูปไข่กลับ ตรงปลายใบแหลมหรือเป็นติ่งแหลม บริเวณโคนใบสอบแคบเรียว ส่วนขอบใบจะจักเว้าลึกลงไปข้างละประมาณ 3-4 หยัก แต่ละหยักนั้นมีลักษณะค่อนข้างมน สีเขียวอ่อน เนื้อใบอวบแผ่ออกเป็นปีก และตรงบริเวณผิวใบมีขนขึ้นปกคลุมทั้งสองด้าน[1],[2] ไม่มีก้านใบ มีขนาดความกว้างอยู่ที่ 1-4 เซนติเมตร และความยาวอยู่ที่ 2-8 เซนติเมตร
  • ดอก เป็นดอกเดี่ยว ออกดอกในช่วงประมาณเดือนมกราคมถึงช่วงเดือนเมษายน[1],[2] ดอกย่อยสีเหลืองออกเป็นกระจุกแน่น โดยดอกจะออกตรงบริเวณปลายยอดตรงข้ามกับใบ รูปร่างกลม ดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลางของช่อดอกอยู่ที่ 1-1.5 เซนติเมตร ตรงก้านดอกมีขนอ่อนนุ่มสีขาวขึ้นปกคลุม และดอกย่อยมีเป็นจำนวนมาก ดอกเพศเมียจะมีลักษณะของกลีบดอกที่เรียงตัวกันเป็นชั้น ๆ ที่วงนอกเป็นจำนวนมาก กลีบดอกจะมีสีเป็นสีเหลืองอ่อน โดยจะเชื่อมติดกันเป็นหลอดยาวประมาณ 1.5-2 มิลลิเมตร ตรงปลายหลอดจะแยกออกเป็นแฉก 2 แฉก แต่ละแฉกจะมีความยาวอยู่ที่ 0.1-0.3 มิลลิเมตร รังไข่เป็นทรงรูปรีสีเขียว มีความยาวอยู่ที่ 3-3.5 มิลลิเมตร ผิวเกสรด้านนอกมีต่อมขึ้นอยู่ และมีก้านชูเกสรที่มีความยาวอยู่ที่ 1.8-2.2 มิลลิเมตร ส่วนบริเวณปลายยอดเกสรจะแยกออกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกยาวประมาณ 0.1-0.3 มิลลิเมตร ดอกสมบูรณ์เพศจะเรียงตัวกันอยู่ภายในชั้นวงใน โดยกลีบดอกจะเป็นสีขาวแกมเหลืองสด ปลายกลีบดอกแยกออกเป็นแฉก 5 แฉก แต่ละแฉกยาว 0.1-0.3 มิลลิเมตร โดยจะมีเฉพาะดอกรูปหลอดเท่านั้นที่กลีบเชื่อมติดกันเป็นหลอดที่ฐาน หลอดนี้มีความยาวอยู่ที่ 1-1.5 มิลลิเมตร ผิวด้านนอกมีต่อมขึ้นประปราย ดอกมีเกสรเพศผู้ 5 อันอยู่เชื่อมติดกัน เกสรเพศผู้มีสีเหลืองอ่อนแกมเทา ก้านชูเกสรมีรูปร่างเป็นแท่งยาว โดยมีความยาวอยู่ที่ 0.2-0.3 มิลลิเมตร เกสรเพศผู้นี้จะติดอยู่ที่บริเวณฐานของหลอดกลีบดอก อับเรณูของเกสรจะมีลักษณะเป็นรูปกระสวย มีความยาวอยู่ที่ 0.1-0.2 มิลลิเมตร ดอกมีเกสรเพศเมีย โดยจะมีรังไข่เป็นทรงรูปรี มีความยาวอยู่ที่ 3.5-4 มิลลิเมตร ผิวด้านนอกเกสรมีต่อมขึ้น ส่วนก้านชูเกสรเพศเมียมีอยู่ 1 อัน มีความยาวอยู่ที่ 1 มิลลิเมตร ตรงปลายยอดเกสรจะแยกออกเป็น 2 แฉก แต่ละแฉกมีความยาวอยู่ที่ 0.1-0.2 มิลลิเมตร ผิวมีต่อมขึ้นปกคลุม และมีชั้นใบประดับเป็นสีเขียวปนขาว ลักษณะของดอกเกสรเพศเมียนั้นจะเป็นรูปร่างใบหอก วงใบประดับมีอยู่ด้วยกัน 3 ชั้น ผิวมีเนื้อสัมผัสที่หนาแข็ง และมีขนขึ้นปกคลุมเป็นประปราย วงนอกสุดของเกสรจะมีรูปร่างเป็นรูปสามเหลี่ยม ที่มีขนาดกว้างอยู่ที่ 2-2.5 มิลลิเมตร และมีความยาวอยู่ที่ 2.5-3 มิลลิเมตร วงที่สองเป็นรูปร่างสามเหลี่ยม มีขนาดความกว้างอยู่ที่ 2-2.5 มิลลิเมตร และมีความยาวอยู่ที่ 3-3.5 มิลลิเมตร วงในสุดเป็นรูปร่างหอก มีขนาดความกว้างอยู่ที่ 1-1.5 มิลลิเมตร และมีความยาวอยู่ที่ 4-4.5 มิลลิเมตร
  • ผล มีลักษณะของผลเป็นผลแห้ง เมล็ดเป็นลอน ๆ โดยลักษณะของเมล็ดจะเป็นรูปทรงกระบอกกลม[2] และมีความยาวประมาณ 2 มิลลิเมตร

สรรพคุณ และประโยชน์ต้นพญามุตติ

1. ตำรายาพื้นบ้านทางภาคอีสานจะนำทั้งต้น นำมาตำจากนั้นก็นำมาใช้พอกบริเวณที่มีอาการ โดยจะมีสรรพคุณแก้อาการปวดบวม (ทั้งต้น)[2]
2. ทั้งต้นมีรสชาติที่เผ็ดร้อน โดยทั้งต้นนี้จะมีสรรพคุณเป็นยาในการช่วยบำรุงธาตุ และทำให้เจริญอาหารยิ่งขึ้น (ทั้งต้น)[1],[2]
3. ในตำรายาของไทยจะใช้ทั้งต้นนำมาทำเป็นยาขับระดูของสตรี (ทั้งต้น)[2]
4. ทั้งต้นนำมาช่วยระงับอาการทางประสาทได้ (ทั้งต้น)[2]
5. ทั้งต้นนำมาทำเป็นยาแก้อาการท้องร่วงได้ (ทั้งต้น)[1]
6. ทั้งต้นใช้นำมาทำเป็นยาที่ออกฤทธิ์รักษาอาการท้องขึ้น อาการท้องอืดท้องเฟ้อ และช่วยขับลมในท้อง [1],[2]
7. ทั้งต้นและส่วนของรากนำมาตำ จากนั้นก็นำไปพอกหรือนำไปทาบริเวณที่มีอาการ โดยจะมีสรรพคุณในการรักษาโรคอีสุกอีใส (ทั้งต้นและราก)[2]
8. ในตำรายาของไทยจะนำใบมาทำเป็นยารักษาอาการไอ (ใบ)[1],[2]
9. น้ำคั้นจากใบนำมาใช้สำหรับหยอดหู ออกฤทธิ์รักษาอาการเจ็บหูได้ (ใบ)[1],[2]
10. ใบมีฤทธิ์เป็นยาฆ่าเชื้อโรค โดยจะนำมาทำเป็นยาปฏิชีวนะช่วยในการชำระบาดแผล (ใบ)[1],[2]
11. ประเทศอินเดียจะนำใบมาทำเป็นยารักษาอาการปวดท้อง และนำมาใช้เป็นยาระบายอีกด้วย (ใบ)[2]
12. ประเทศอินเดียจะนำใบมาทำเป็นยาป้ายลิ้นสำหรับใช้ขับระดูและแก้อาการฮีสทีเรีย (ใบ)[2]

ข้อมูลทางเภสัชวิทยาของต้นพญามุตติ

1. สารสกัดแอลกอฮอล์จากต้น มีฤทธิ์ในการลดความดันโลหิต ต้านเชื้อบิด ลดการบีบตัวของลำไส้ กระตุ้นการบีบตัวของมดลูกในสัตว์ทดลอง
2. การทดสอบความเป็นพิษของสารสกัดแอลกอฮอล์จากทั้งต้น พบว่ามีความเป็นพิษปานกลาง โดยมีค่า LD50 = 681 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม[2]
3. มีการทดลองในสตรีมีครรภ์ผลพบว่าสารสกัดจากต้น จะออกฤทธิ์กระตุ้นการบีบตัวของมดลูกซึ่งอาจจะทำให้แท้งได้[2]

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “พ ญ า มุ ต ติ”. หน้า 523-524.
2. ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. “พญามุตติ”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.phargarden.com. [11 พ.ย. 2014].

อ้างอิงรูปจาก
1.https://www.floraofbangladesh.com/2021/05/namuti-or-madras-carpet-grangea.html
2.https://www.biolib.cz/en/image/id109826/

สรรพคุณฝ้ายดอกเหลือง ช่วยลดระดับไขมันในเลือด

ฝ้ายดอกเหลือง
สรรพคุณฝ้ายดอกเหลือง ช่วยลดระดับไขมันในเลือด เป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นที่มีขนาดเล็ก ดอกสีเหลืองอ่อน ฝักแห้งมีขนยาวสีขาว เมื่อแตกจะเป็นพู3ฝา
ฝ้ายดอกเหลือง
เป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นที่มีขนาดเล็ก ดอกสีเหลืองอ่อน ฝักแห้งมีขนยาวสีขาว เมื่อแตกจะเป็นพู3ฝา

ฝ้ายดอกเหลือง

ฝ้ายดอกเหลือง มีถิ่นกำเนิดในแถบอเมริกากลางและในแถบเอเชียตอนใต้ ซึ่งเป็นบริเวณที่ค่อนข้างจะมีฝนตกชุก แสดงให้เห็นว่าต้นฝ้ายนั้นเป็นพืชที่ชอบน้ำและสภาพอากาศที่ชื้น ชื่อสามัญ Cotton[2]  ชื่อวิทยาศาสตร์ Gossypium hirsutum L. จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์ชบา (MALVACEAE)[1]

ลักษณะของฝ้ายเหลือง

  • ต้น เป็นไม้พุ่มหรือไม้ยืนต้นที่มีขนาดเล็ก สูง1-3 เมตร ลำต้นตั้งตรง และมีขนที่ละเอียดขึ้นปกคลุมอย่างหนาแน่น[1],[2]
  • ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับกัน ลักษณะของใบต้นฝ้ายนั้นจะเป็นรูปไข่กว้าง และส่วนตรงขอบใบก็จะมีลักษณะเว้าลึก แยกเป็นแฉก 3-5 แฉก ความกว้างและขนาดความยาวอยู่ที่ประมาณ 8-12 เซนติเมตร[1]
  • ดอก เป็นดอกเดี่ยวตามบริเวณซอกใบและตรงบริเวณที่ปลายกิ่งของต้น ดอกเป็นสีเหลืองอ่อน แล้วหลังจากนี้ดอกฝ้ายก็จะเปลี่ยนสีดอกเป็นสีเหลืองแกมชมพูภายหลังจากที่ดอกฝ้ายบานได้เต็มที่[1]
  • ผล เป็นผลแห้ง และแตกกระจายออกมาเป็นพูมีอยู่ด้วยกัน 3 ฝา ภายในผลฝ้ายก็จะมีเมล็ดอยู่ ซึ่งเมล็ดนั้นก็จะมีลักษณะที่มีขนยาวสีขาว ๆ ได้ทำการห่อหุ้มเมล็ดเอาไว้อยู่[1]

สรรพคุณ และประโยชน์ฝ้ายเหลือง

1. หนังสือสารานุกรมสมุนไพรไทย-จีน ได้มีการระบุเอาไว้ว่าฝ้ายชนิด (Gossypium hirsutum L.) นั้น ได้มีสรรพคุณที่ค่อนข้างจะใกล้เคียงกับฝ้ายขาว (Gossypium herbaceum L.) ซึ่งนี่ก็สามารถระบุได้ว่า ฝ้ายชนิด (Gossypium hirsutum L.) สามารถนำมาใช้แทนฝ้ายขาว (Gossypium herbaceum L.) ได้[4]
2. ในตำรับยาพื้นบ้านของล้านนาจะนำใบฝ้ายผสมเข้ากับใบมะม่วง ใบมะนาวป่า ใบขมิ้น ใบไพล และใบตะไคร้ นำเอามาต้มและเคี่ยวจนเดือด นำมาดื่มเป็นยารักษานิ่ว (ใบ)[1]
3. เมล็ดของฝ้ายนำมาใช้ผสมกับแก่นข่อย แก่นฝาง หัวตะไคร้ เลือดแรด แล้วเอามาต้มกับน้ำ สำหรับไว้ดื่มเป็นยารักษาอาการประจำเดือนที่ผิดปกติ (เมล็ด)[1]
4. เมล็ดฝ้ายที่นำมาใช้สกัดเอาน้ำมันจะเรียกว่า “น้ำมันเมล็ดฝ้าย” [2]
(โดยฝ้ายขนาด 10 กิโลกรัม จะให้น้ำมันอยู่ที่ประมาณ 1 กิโลกรัม)[2]
5. ปุยฝ้ายหรือเส้นใยฝ้าย จะนำมาใช้ถักทอเป็นผ้าฝ้าย เส้นด้าย สำลี หรือจะนำเอามาผสมในกระดาษ และกระดาษพิมพ์ก็ได้เช่นกัน ส่วนบริเวณตรงที่มีขนปุยสั้น ๆ ติดอยู่ที่เมล็ดนั้นส่วนใหญ่มักจะนำมาใช้ทำเป็นพรม โดยนำมาใช้ทำพื้นรองพรมเป็นเส้นใยปอแก้ว[2] (โดยฝ้ายขนาด 10 กิโลกรัม จะให้เส้นใยอยู่ที่ประมาณ 3.5 กิโลกรัม)[2]

ข้อมูลทางเภสัชวิทยาของฝ้าย

1. จากงานวิจัยการทดลองในคนเกี่ยวกับน้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ดฝ้ายนั้น ทดลองโดยการให้ผู้ทดลองทานน้ำมันที่บีบได้จากเมล็ดฝ้าย ผลพบว่าน้ำมันของเมล็ดฝ้ายทำให้ลดการสร้างตัวของอสุจิลงและทำให้เป็นหมันได้ชั่วคราว แต่ก็จะกลับสู่สภาพเดิมตามปกติเมื่อหยุดการรับประทาน[1]
2. น้ำต้มที่ได้จากเปลือกรากนี้ มีฤทธิ์ในการไปทำปฏิกิริยากระตุ้นการบีบตัวของมดลูกในหลอดทดลอง[1]
3. เนื้อในเมล็ดฝ้ายได้มีการค้นพบสารที่ชื่อ gossypol ซึ่งสารตัวนี้มีฤทธิ์ในการยับยั้งการสร้างตัวของอสุจิ ช่วยลดระดับไขมันในเลือด และกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้[1]
ข้อควรรู้
ฝ้าย ปุยฝ้าย หรือจะเป็นเส้นใยฝ้ายชื่อที่พวกเราเรียกกันอยู่นี้ ก็คือ เซลล์ผิวของเมล็ดฝ้ายซึ่งเป็นบริเวณของเปลือกเมล็ด มีลักษณะรูปร่างยาวคล้ายคลึงกับเส้นผม โดยการจะแยกเส้นใยหรือเส้นใยฝ้ายนั้นออกจากเมล็ดฝ้าย จะมีชื่อเรียกกันว่า “การหีบฝ้าย” ซึ่งเส้นใยฝ้ายที่ได้มานี้สามารถนำมาใช้ผลิตเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ได้อย่างหลากหลายรูปแบบ อาทิ เสื้อผ้าฝ้าย กางเกงผ้าฝ้าย ผ้าห่มจากฝ้าย ในกรรมวิธีการเก็บฝ้ายในประเทศไทยบ้านเรานั้น มักจะทำการเก็บฝ้ายโดยการใช้มือ โดยจะทำการเลือกผลฝ้ายที่แตกออกมาแล้ว นำมาดึงเส้นใยออกจากสมอ แล้วทำการส่งไปที่โรงงานหีบฝ้ายสำหรับการแยกเมล็ดออก หลังจากนั้นก็จะนำเส้นใยที่ได้จากเมล็ดฝ้ายนี้ไปทำเป็นสำลี เอาไปปั่นเป็นเส้นด้าย หรือจะนำเอาไปอัดเป็นแท่งก็ตามแต่สะดวก ส่วนเมล็ดฝ้ายที่ได้ทำการแยกเอาเส้นใยออกจากเมล็ดฝ้ายไปหมดแล้ว เมล็ดพวกนี้ก็จะถูกนำไปสู่กระบวนการการสกัดเอาน้ำมัน[2]
สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth
เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรพื้นบ้านล้านนา.  (ภาควิชาเภสัชพฤกษศาสตร์ คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล).  “ฝ้าย”.  หน้า 121.
2. กรีนไฮเปอร์มาร์ท สารานุกรมผลิตผลและผลิตภัณฑ์จากพืชในซุปเปอร์มาร์เก็ต, คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล.  “ฝ้าย”.  [ออนไลน์].  เข้าถึงได้จาก : www.sc.mahidol.ac.th/wiki/.  [14 พ.ย. 2014].
อ้างอิงรูปจาก
1.https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gossypium_hirsutum_BotGardBln1105FlowerLeaves.JPG
2.https://www.diark.org/diark/species_list/Gossypium_hirsutum

ฝ้ายแดง สรรพคุณช่วยขับเหงื่อ

ฝ้ายแดง
ฝ้ายแดง สรรพคุณช่วยขับเหงื่อ เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง ดอกเป็นดอกเดี่ยวสีแดงเข้ม ตรงกลางดอกจะมีสีเป็นสีม่วงแดงหรือสีม่วงดำ และมีสีเหลืองแต้มเป็นจุด ผลสีเขียวอมแดง และผลผิวลื่น
ฝ้ายแดง
เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง ดอกเป็นดอกเดี่ยวสีแดงเข้ม ตรงกลางดอกจะมีสีเป็นสีม่วงแดงหรือสีม่วงดำ และมีสีเหลืองแต้มเป็นจุด ผลสีเขียวอมแดง และผลผิวลื่น

ฝ้ายแดง

ต้นฝ้ายแดง มีถิ่นกำเนิดในแถบทวีปเอเชียเขตร้อนและกึ่งร้อน และในแถบทวีปแอฟริกา โดยขึ้นตามบริเวณที่รกร้างและโล่งแจ้ง จัดเป็นหนึ่งในพรรณไม้กลางแจ้งที่ชอบแสงแดดมาก สามารถเติบโตได้ในดินร่วนทั่วไป ต้องการน้ำและความชื้นในปริมาณปานกลาง ชื่อสามัญ Ceylon cotton, Chinese cotton, Tree cotton[2],[3] ชื่อวิทยาศาสตร์ Gossypium arboreum L. จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์ชบา (MALVACEAE)[1]

ลักษณะของฝ้ายแดง

  • ต้น เป็นไม้พุ่มขนาดกลาง มีความสูงประมาณ 2-4 เมตร มีเปลือกเรียบเป็นสีม่วงแดงหรือสีน้ำตาลแดง โดยลำต้นนั้นจะแตกกิ่งก้านสาขาแผ่ออกไปโดยรอบ ต้นเป็นทรงพุ่มลักษณะโปร่ง ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด
  • ใบ เป็นใบเดี่ยว โดยใบจะออกเรียงเวียนสลับกัน เป็นรูปฝ่ามือ ปลายใบแหลมหรือมน ตรงโคนใบมนเว้า ส่วนขอบใบจะเว้าลึกลงไปเป็นแฉก 3-7 แฉกคล้ายกับฝ่ามือ บริเวณหลังใบผิวเรียบ มีเส้นใบเป็นสีแดง และก้านใบก็มีสีเป็นสีแดง[1],[2],[3] ใบกว้างประมาณ 4-5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 5-7 เซนติเมตร
  • ดอก เป็นดอกเดี่ยว ออกบริเวณตามซอกใบใกล้กับบริเวณปลายกิ่ง มีสีแดงเข้ม ตรงกลางดอกจะมีสีเป็นสีม่วงแดงหรือสีม่วงดำ และมีสีเหลืองแต้มเป็นจุดประโดยรอบ มีใบประดับอยู่ 3 ใบ ใบประดับจะมีรูปร่างเป็นใบรูปสามเหลี่ยมซ้อนกัน กลีบเลี้ยง 5 กลีบเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วยเรียงซ้อนกันอย่างสวยงาม ตรงโคนกลีบดอกจะติดกัน มีเกสรเพศผู้เป็นจำนวนมาก โดยจะมีก้านเกสรที่เชื่อมติดกันเป็นหลอดล้อมรอบเกสรเพศเมียเอาไว้อยู่ ตรงปลายเกสรเพศเมียนั้นจะแยกออกเป็นแฉก 5 แฉก[1],[2],[3]
  • ผล มีรูปร่างกลมเป็นรูปทรงสามเหลี่ยม หัวและท้ายของผลจะมีลักษณะแหลมสีเป็นสีเขียวอมแดง และผลผิวลื่น มีกลีบรองดอกห่อหุ้มเอาไว้อยู่ซึ่งเมื่อผลแก่ตัวลง กลีบที่ห่อหุ้มก็จะคลายออกและผลก็จะแตกออกเป็นปุยฝ้าย
  • เมล็ด มีจำนวนมาก รูปทรงค่อนข้างกลมเป็นสีเขียว และผิวเมล็ดมีขนยาวสีขาวขึ้นปกคลุม[1],[3]

สรรพคุณ ประโยชน์ ของต้นฝ้ายแดง

1. ใบสดนำมาใช้ทำยาแก้พิษตานซางในเด็กได้ (ใบสด)[1],[2],[3]
2. ใบสด มีรสชาติเย็นซ่า ๆ นำมาใช้ปรุงเป็นยาทานแก้ไข้ และช่วยขับเหงื่อ (ใบสด)[1],[2],[3]
3. ในตำรายาแก้ไข้จะใช้ใบสด นำมาทำเป็นยาที่มีสรรพคุณในการแก้ไข้ และทำให้อุณหภูมิของร่างกายเย็นลง (ใบ)[4]
4. เปลือกราก นำมาบดให้เป็นผงละเอียดใช้ชงกับน้ำเดือดสำหรับดื่มเป็นยาขับปัสสาวะ (เปลือกราก)[3]
5. เปลือกรากนำมาบดให้เป็นผงจากนั้นนำมาชงกับน้ำใช้สำหรับดื่มเป็นยาช่วยบีบมดลูกทำให้แท้ง และช่วยขับน้ำคาวปลาของสตรี (เปลือกราก)[3],[5]
6. เมล็ด นำมาใช้ทำเป็นยารักษาโรคหนองในได้ (เมล็ด)[4]
7. น้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ด นำมาใช้ในการเตรียมสบู่และอีกทั้งยังนำมาทำเป็นน้ำมันหล่อลื่นได้อีกด้วย[5]
8. ต้น สามารถนำมาใช้ปลูกไว้สำหรับดูเล่นได้ โดยมักจะปลูกกันตามบ้านเรือนและวัด หรือจะนำมาใช้ทำเป็นรั้วบ้านก็ได้

ข้อควรระวังของการทานสมุนไพรฝ้ายแดง

  • สตรีที่ตั้งครรภ์ห้ามรับประทานเด็ดขาด เพราะนั่นอาจจะทำให้แท้งบุตรได้[4]

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. เอกสารอ้างอิง หนังสือสมุนไพรไทย เล่ม 1. (ดร.นิจศิริ เรืองรังษี, ธวัชชัย มังคละคุปต์). “ฝ้าย แดง (Fai Daeng)”. หน้า 186.
2. หนังสือพจนานุกรมสมุนไพรไทย, ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 5. (ดร.วิทย์ เที่ยงบูรณธรรม). “ฝ้าย แดง”. หน้า 518-519.
3. สรรพคุณสมุนไพร 200 ชนิด, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “ฝ้าย แดง”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.rspg.or.th/plants_data/herbs/. [13 พ.ย. 2014].
4. หนังสือไม้ดอกไม้ประดับ. “ฝ้าย แดง”.
5. ไทยเกษตรศาสตร์. “ข้อ มูล ของ ฝ้าย แดง”. อ้างอิงใน : ศาสตราจารย์พเยาว์ เหมือนวงษ์ญาติ. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.thaikasetsart.com. [13 พ.ย. 2014].

อ้างอิงรูปจาก
1.https://efloraofindia.com/2011/12/02/gossypium-arboreum/

ผักโขมสวน สมุนไพรสรรพคุณและประโยชน์สารพัด

ผักโขมสวน
ผักโขมสวน สมุนไพรสรรพคุณและประโยชน์สารพัด ใบรูปรีถึงรูปไข่ ตรงปลายใบมน ส่วนโคนใบสอบ หยักคลื่นเล็กน้อย ดอกเป็นช่อสีเป็นสีเขียวอ่อนหรือมีสีแดง
ผักโขมสวน
ใบรูปรีถึงรูปไข่ ตรงปลายใบมน ส่วนโคนใบสอบ หยักคลื่นเล็กน้อย ดอกเป็นช่อสีเป็นสีเขียวอ่อนหรือมีสีแดง

ผักโขมสวน

ต้นผักโขมสวนนี้สามารถพบได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย[1] ซึ่งเป็นพืชที่เจริญเติบโตได้รวดเร็ว ชอบดินร่วน ต้องการความชื้นสูง และชอบแสงแดดตลอดทั้งวัน ชื่อสามัญ: Joseph’s coat, Chinese spinach, Tampala
ชื่อวิทยาศาสตร์: Amaranthus tricolor L. จัดอยู่ในวงศ์: วงศ์บานไม่รู้โรย (AMARANTHACEAE)[1] ชื่ออื่น ๆ ผักโขมสี, ผักขมขาว, ผักขมสวน, ผักขมสี, ผักโขมขาว, ผักโหมป๊าง, ผักโหมป๊าว, ผักหมพร้าว, ผักขมจีน, ผักขมใบใหญ่, ผักโขมใบใหญ่, ผักขมเกี้ยว, เงาะถอดรูป, ผักโขมหนาม, ผักโหมหนาม เป็นต้น[1]

ลักษณะของต้นผักโขมสวน

  • ต้น
    – เป็นพรรณไม้ล้มลุกที่มีขนาดเล็ก
    – มีความสูงอยู่ที่ 1.30 เมตร
    – ตั้งตรง และบริเวณส่วนยอดของลำต้นจะมีขนสั้น ๆ ขึ้นปกคลุมอยู่ด้วย
  • ใบ
    – ใบเดี่ยว โดยจะออกเรียงเวียนสลับกัน
    – ใบรูปรีถึงรูปไข่ ตรงปลายใบมน ส่วนโคนใบสอบ และขอบใบจะเรียบหรืออาจจะเป็นหยักคลื่นเล็กน้อย
    – ใบที่อยู่บริเวณปลายยอดจะมีอยู่ด้วยกันหลากหลายสี ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ เช่น สีแดงสด สีม่วงแดง หรือสีเหลืองทอง เป็นต้น[1]
    – ใบมีขนาดความกว้างอยู่ที่ 6-10 เซนติเมตร และมีความยาวอยู่ที่ 15-20 เซนติเมตร
  • ดอก
    – ดอกเป็นช่อเชิงลดที่บริเวณปลายกิ่ง
    – ดอกจะมีสีเป็นสีเขียวอ่อนหรือมีสีแดง
    – ช่อดอกหนึ่งช่อจะมีขนาดอยู่ที่ประมาณ 4-25 มิลลิเมตร[1]
  • ผล
    ผลมีลักษณะผิวที่แห้ง ผลไม่แตก
  • เมล็ด
    – ผลจะมีเมล็ดสีดำขนาดเล็กอยู่เป็นจำนวนมาก[1],[2]

ข้อมูลเพิ่มเติมของต้นผักโขมสวน

  • ต้นและใบ มีสีเป็นสีม่วงอมดำคล้ำ โดยจะมีสีแบบนี้อยู่ประมาณ 2 เดือนนับตั้งแต่เวลาการเพาะเมล็ด พอหลังจากนั้นก็จะเริ่มเปลี่ยนสีไป
  • ส่วนของยอดลงมาวัดระยะได้ประมาณ 1 ใน 3 ของลำต้นจะมีสีแดงสดสะดุดตา
  • สายพันธุ์ Joseph’s coat โดยตรงยอดจะมีสีเป็นสีเหลืองและมีสีแดงที่โคนของใบ ส่วนใบที่อยู่ด้านล่างนั้นจะมีอยู่ด้วยกัน 3 โทนสีก็คือ โคนใบเป็นสีแดง กลางใบเป็นสีเหลือง และปลายใบเป็นสีเขียว ส่วนใบที่อยู่ถัดลงไปด้านล่างลงมาจะมีสีเป็นสีเขียว[3]

สรรพคุณและประโยชน์ผักโขมสวน

1. รากนำมาใช้รักษาอาการช้ำในได้ (ราก)[2]
2. รากมีฤทธิ์เป็นยาแก้พิษต่อร่างกายได้ (ราก)[2]
3. รากนำมาใช้แก้อาการแน่นท้องได้ (ราก)[2]
4. รากนำมาใช้ช่วยรักษาอาการไข้ได้ โดยจะมีฤทธิ์ในการระงับความร้อนภายในร่างกาย (ราก)[2]
5. รากนำมาใช้แก้อาการในเด็กที่ลิ้นเป็นฝ้าละอองและเด็กที่มีอาการเบื่ออาหารได้ (ราก)[2]
6. รากนำมาทำเป็นยาแก้ตกเลือดได้ (ราก)[2]
7. รากมีฤทธิ์ในการช่วยขับน้ำนมของสตรี (ราก)[2]
8. รากมีฤทธิ์ในการช่วยรักษาอาการฝี และแก้ขี้กลากได้ (ราก)[2]
9. ใบ มีฤทธิ์ในการบำรุงและรักษาสายตา มีวิตามินเอสูง (ใบ)
10. ยอดอ่อนและใบอ่อน นำมารับประทานได้ โดยจะนำมาทำให้สุกด้วยวิธีการลวก นึ่ง หรือต้มก็ได้ ใช้รับประทานร่วมกันกับน้ำพริก ลาบ หรือแกงเลียง เป็นต้น[2]
11. ปลูกเพื่อปรับภูมิทัศน์ให้ดูดีขึ้นได้ เนื่องจากมีลักษณะของต้นที่เป็นจุดเด่นและใบ มีสีสันที่สวยงามแปลกตา แต่ก็ต้องเปลี่ยนต้นปลูกใหม่ในทุก ๆ 3 เดือน[1]

ข้อควรรู้ของต้นผักโขมสวน

มีรายงานจากประเทศบราซิลว่า ต้นเป็นพิษต่อวัว กระบือ และม้า โดยพิษจะออกฤทธิ์ทำให้สัตว์เหล่านี้มีอาการเบื่ออาหาร[2]

คุณค่าทางโภชนาการ

คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 กรัม ให้พลังงาน 43 กิโลแคลอรี

สารอาหาร ปริมาณสารที่ได้รับ
คาร์โบไฮเดรต 6.7 กรัม
โปรตีน 5.2 กรัม
ไขมัน 0.8 กรัม
เส้นใยอาหาร 1 กรัม
น้ำ 84.8 กรัม
วิตามินเอ 12,858 หน่วยสากล
วิตามินบี 1 0.01 มิลลิกรัม
วิตามินบี 2 0.37 มิลลิกรัม
วิตามินบี 3 1.8 มิลลิกรัม
วิตามินซี 120 มิลลิกรัม
ธาตุแคลเซียม 341 มิลลิกรัม
ธาตุเหล็ก 4.1 มิลลิกรัม
ธาตุฟอสฟอรัส 76 มิลลิกรัม

(แหล่งที่มา : กองโภชนาการ กรมอนามัย. ตารางแสดงคุณค่าอาหารไทยในส่วนที่กินได้ 100 กรัม.)

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. เอกสารอ้างอิง ฐานข้อมูลพรรณไม้ที่ใช้ในงานภูมิสถาปัตยกรรม. ศูนย์ความรู้ด้านการเกษตร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. “เงาะถอดรูป“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: agkc.lib.ku.ac.th. [13 พ.ย. 2013].
2. โครงการตาสับปะรด นักสืบเสาะภูมิปัญญาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชุมชนสกลนคร มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร. “โขมสวน“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: pineapple-eyes.snru.ac.th. [13 พ.ย. 2013].
3. ไทยเกษตรศาสตร์. “ไม้ดอกล้มลุก : เงาะถอดรูป“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.thaikasetsart.com. [13 พ.ย. 2013].

รูปจาก
https://arit.kpru.ac.th/
https://www.amkhaseed.com/

ผ่าเสี้ยน สรรพคุณแก้อาการท้องเสีย

ผ่าเสี้ยน สรรพคุณแก้อาการท้องเสีย เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ดอกเป็นช่อแยกแขนงสีม่วงครามอ่อน ผลกลมสุกแล้วจะมีสีเป็นสีเหลืองอมเขียว ผลแห้งสีน้ำตาลจนถึงสีดำ
ผ่าเสี้ยน
เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ ดอกเป็นช่อแยกแขนงสีม่วงครามอ่อน ผลกลมสุกแล้วจะมีสีเป็นสีเหลืองอมเขียว ผลแห้งสีน้ำตาลจนถึงสีดำ

ผ่าเสี้ยน

ผ่าเสี้ยน สามารถพบเห็นได้ทั่วประเทศของประเทศไทย ส่วนในต่างประเทศนั้นสามารถพบได้ที่ประเทศอินเดียและประเทศพม่า โดยพืชชนิดนี้สามารถพบเห็นขึ้นได้ในบริเวณตามป่าดิบแล้ง ป่าเต็งรัง และป่าเบญจพรรณ ในระดับความสูงที่ไม่เกิน 800 เมตร วัดจากระดับน้ำทะเล[1],[2] ชื่อสามัญ: Indochinese Milla, Kyetyo[2]
ชื่อวิทยาศาสตร์: Vitex canescens Kurz จัดอยู่ในวงศ์: วงศ์กะเพรา (LAMIACEAE หรือ LABIATAE)[1]
ชื่ออื่น ๆ จงอาง โจงอางต้น สะคางต้น (เลย), แปะ (นครราชสีมา), พะหวัง (กำแพงเพชร), หมากเล็กหมากน้อย (กาญจนบุรี), สมอตีนเป็ด (ประจวบคีรีขันธ์), กำจัง (พัทลุง), จัง (นครศรีธรรมราช), คำปอน คำปาน ซ้อเสี้ยน (ในภาคเหนือ), สมอกานน (ในภาคตะวันตกเฉียงใต้), กานนหลัว ข้องแลง (ในภาคใต้) เป็นต้น[1]

ลักษณะของผ่าเสี้ยน

  • ต้น เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบที่มีขนาดกลางไปจนถึงมีขนาดใหญ่ มีความสูง 10-25 เมตร แตกกิ่งก้านได้มาก ลักษณะของกิ่งอ่อนจะเป็นเหลี่ยม เมื่อดูไปตามกิ่งอ่อนและยอดอ่อนนั้นก็จะมีขนสีน้ำตาลเล็ก ๆ ขึ้นปกคลุมอยู่ ส่วนในด้านของเปลือก ภายนอกนั้นจะเป็นสีน้ำตาล มีรอยแตกแบบรอยไถอยู่ และมีลักษณะเป็นร่องเอียง ส่วนในด้านของเปลือกด้านในนั้นจะมีสีเป็นสีเหลืองอ่อน ขยายพันธุ์ด้วยการตัดกิ่งปักชำ
  • ใบ เป็นใบประกอบ มีลักษณะเป็นแบบนิ้วมือ มีใบย่อยอยู่ประมาณ 3-5 ใบ โดยใบย่อยเป็นรูปไข่กลับ รูปไข่ หรือเป็นรูปรี บริเวณปลายใบจะแหลม ตรงโคนใบจะมน แผ่นใบผิวบางและมีผิวสัมผัสที่นิ่มมือ มีขนขึ้นปกคลุมทั้งสองด้าน ใบอ่อนจะมีขนมากกว่าใบที่แก่แล้ว และบริเวณท้องใบจะมีขนขึ้นที่มีผิวสัมผัสอ่อนนุ่มมาก ๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณตรงเส้นกลางใบและเส้นใบ เส้นแขนงของใบย่อยจะมีอยู่กันประมาณ 6-14 คู่ โดยใบย่อยพวกนี้จะออกใบเรียงตรงข้ามกัน สลับกับการออกใบแบบตั้งฉาก [1],[2] ใบย่อยตรงส่วนยอดจะมีขนาดใหญ่ที่สุด ส่วนใบย่อยที่บริเวณด้านข้างจะมีขนาดเล็ก ใบที่อยู่ติดกับก้านใบจะเล็กที่สุด กว้าง 3-10 เซนติเมตร และยาวอยู่ที่ประมาณ 5-20 เซนติเมตร ก้านใบย่อยจะยาว 0.4-2.5 เซนติเมตร (ก้านใบย่อยตรงบริเวณส่วนปลายของยอดจะมีความยาวมากกว่าก้านใบย่อยที่อยู่ด้านข้าง) [1],[2] ผลัดใบในช่วงของเดือนธันวาคมถึงเดือนกุมภาพันธ์[1],[2]
  • ดอก เป็นช่อแยกแขนงหรืออาจจะออกดอกเป็นช่อแบบเชิงลดประกอบ ดอกออกดอกเรียงตัวกันเป็นวงรอบ ๆ ก้านดอก บริเวณปลายกิ่งและบริเวณตามซอกใบที่ใบหลุดร่วงหล่นไปแล้ว ออกดอกในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนเมษายน[1],[2] มีกลีบดอกอยู่ 5 กลีบ โดยกลีบดอกนั้นจะแยกออกจากกันเป็น 2 ฝา ฝาด้านบนจะมี 2 กลีบ ส่วนฝาด้านล่างจะมี 3 กลีบ บริเวณโคนกลีบดอกจะมีสีเป็นสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน แต่ตรงปลายกลีบของดอกนั้นจะเป็นสีม่วงครามอ่อน ๆ ด้านนอกของดอกจะมีขนขึ้นอยู่ ส่วนในด้านของกลีบเลี้ยงจะมีกลีบอยู่ด้วยกัน 5 กลีบ ตรงบริเวณโคนดอกจะเชื่อมติดกันเป็นรูปถ้วย ส่วนตรงปลายก็จะแยกเป็นแฉกอยู่ 5 แฉก มีสีน้ำตาล[1],[2]
  • ผล มีลักษณะกลม ผลมีขนาดประมาณ 0.6-1.5 เซนติเมตร ผลเมื่อตอนสุกแล้วจะมีสีเป็นสีเหลืองอมเขียวหรือมีสีเป็นสีเหลือง และเมื่อตอนผลแห้งแล้วก็จะเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาลแล้วจะค่อย ๆ เปลี่ยนสีไปจนเป็นสีดำในที่สุด ภายในผลจะมีเมล็ดเดี่ยวหรืออาจจะมีหลายเมล็ด แต่ส่วนใหญ่ผลจะมีเมล็ดประมาณ 1-4 เมล็ด ผลแก่ในช่วงเดือนสิงหาคมถึงเดือนตุลาคม[1],[2]

สรรพคุณ ประโยชน์ ของผ่าเสี้ยน

  • ต้น ผสมกับขี้เหล็กบ้าน ขี้เหล็กแดง และขี้เหล็กขี้กลาก ปรุงเป็นยาใช้แก้โรคติดเชื้อ เช่น ซิฟิลิส โกโนเรียได้[1]
  • เปลือกต้น ตำรายาสมุนไพรของไทยจะนำเปลือกต้นมาทำเป็นยาแก้ไข้ [3]
  • เปลือกต้นมีฤทธิ์เป็นยาสำหรับใช้แก้อาการท้องเสีย [3]
  • เปลือกต้นนำมาใช้เป็นยาแก้อาการบิด และแก้เด็กถ่ายเป็นฟองได้อีกด้วย [3]
  • เปลือกต้นยังสามารถนำมาใช้เป็นยาแก้ตานขโมยได้อีกด้วย (โรคพยาธิในเด็ก เกิดอาการเบื่ออาหาร อ่อนเพลีย ซูบซีด ท้องเดิน พุงโร และก้นป่อง)  )[3]
  • ราก มีฤทธิ์ที่ช่วยทำให้เจริญอาหารได้ [3]
  • ราก มีฤทธิ์เป็นยาสำหรับใช้แก้อาการท้องเสียเช่นเดียวกันกับส่วนของเปลือก [3]

ประโยชน์ของผ่าเสี้ยน

  • เนื้อไม้ มีความแข็งแรงเป็นพิเศษ สามารถนำเนื้อไม้มาใช้ในงานก่อสร้างได้ นำมาทำที่อยู่อาศัย
  • เนื้อไม้นำมาใช้สร้างเครื่องเรือน เครื่องจักสาน ใช้สร้างเครื่องมือใช้สอย
  • เนื้อไม้นำมาทำเป็นฟืนก่อไฟ ใช้หุงต้มได้อีกด้วย[2],[3]

สั่งซื้อ อาหารเสริม เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค สำหรับผู้ป่วย คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรในอุทยานแห่งชาติภาคเหนือ. (พญ.เพ็ญนภา ทรัพย์เจริญ). “ผ่ า เ สี้ ย น”. หน้า 138.
2. ระบบจัดการฐานความรู้ด้านความหลากหลายทางชีวภาพ สำนักงานความหลากหลายทางชีวภาพด้านป่าไม้ กรมป่าไม้. “ผ่ า เ สี้ ย น”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : biodiversity.forest.go.th. [14 พ.ย. 2014].
3. ไทยเกษตรศาสตร์. “ลักษณะต้นผ่าเสี้ยน”. อ้างอิงใน : หนังสือวัลลิ์รุกขบุปผชาติ ตามรอยพระบาทบรมราชกุมารี โครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชฯ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.thaikasetsart.com. [14 พ.ย. 2014].

รูปจาก
https://www.matichonweekly.com/
http://www.qsbg.org/