โรคสายตาสั้น

สายตาสั้น ( Myopia หรือ Nearsightedness ) คือ ปัญหาเกี่ยวกับสายตาชนิดหนึ่ง เกิดจากภาวะความผิดปกติของสายตาที่ไม่สามารถรับแสงหักเหจากวัตถุที่มาโฟกัสตรงจอตาได้อย่างพอดี ( Refractive Errors ) ส่งผลให้มองเห็นวัตถุดังกล่าวไม่ชัด โดยผู้ที่สายตาสั้นจะมองเห็นสิ่งที่อยู่ระยะไกลไม่ชัด หรือมองเห็นมัวลง แต่จะมองเห็นสิ่งที่อยู่ใกล้ชัดเจน ปัญหาสายตาสั้นมักเริ่มเป็นเมื่อเข้าสู่วัยรุ่นหรือตอนที่อายุยังน้อย โดยสายตาจะค่อย ๆ สั้นลงจนกระทั่งโตเป็นผู้ใหญ่ อีกทั้งมีแนวโน้มได้รับการถ่ายทอดภาวะนี้ทางพันธุกรรม ในประเทศสหรัฐอเมริกา พบผู้ที่มีภาวะนี้ประมาณ 25% ของประชากรทั้งหมด ผู้ที่สายตาสั้นสามารถแก้ปัญหาดังกล่าวได้ด้วยการสวมแว่นสายตา ใส่คอนแทคเลนส์ หรือเข้ารับการผ่าตัด

สาเหตุของสายตาสั้น

โดยทั่วไป สายตาสั้นมักเกิดจากลูกตาที่ยาวเกินไป ทำให้แสงไม่สามารถรวมกันด้านหลังของเรตินาได้ ( ฉากรับแสงที่อยู่ด้านหลังของลูกตา ) นอกจากนั้นยังสามารถเกิดจากกระจกตาที่ผิดรูปร่างได้อีกด้วย ทั้งสองสาเหตุนี้ทำให้แสงไม่สามารถมาตกกระทบโดยตรงที่เรตินาได้ แต่จะตกก่อนถึงเรตินา ทำให้ภาพที่อยู่ระยะไกลเกิดความเบลอ ถึงแม้ว่านักวิจัยจะยังไม่รู้สาเหตุที่แน่ชัดของการเกิดสายตาสั้น ซึ่งอาจมีผลมาจาก

• ได้รับการถ่ายทอดจากพันธุกรรม ผู้ที่บุคคลในครอบครัวมีปัญหาสายตาสั้น มีแนวโน้มที่จะสายตาสั้นได้สูง โดยเฉพาะผู้ที่มีพ่อและแม่สายตาสั้นทั้งคู่
• ใช้สายตามากเกินไป ผู้ที่อ่านหนังสือ เล่นคอมพิวเตอร์ หรือต้องใช้สายตาเพ่งมองสิ่งต่าง ๆ เป็นเวลานาน เสี่ยงต่อการมีสายตาสั้นได้
• มีพฤติกรรมเสี่ยง ผู้ที่ทำกิจกรรมนอกบ้านน้อย เสี่ยงต่อการเกิดสายตาสั้นได้ โดยเด็กที่เล่นนอกบ้านเป็นประจำจะเสี่ยงสายตาสั้นได้น้อย หรือสายตาสั้นช้าลง ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากระดับแสงข้างนอกสว่างกว่าแสงภายในบ้าน

อาการของสายตาสั้น

สายตาสั้นอาจเกิดขึ้นอย่างช้าๆ หรือรวดเร็วก็ได้ โดยมักจะเริ่มเกิดในช่วงวัยเด็กก่อนที่จะสั้นมากขึ้นเรื่อยๆ เมื่อโตขึ้น ซึ่งอาการของสายตาสั้น เช่น

• มองเห็นภาพไกลๆ ไม่ชัดเจน
• ต้องหยีตาเพื่อมองให้ชัด
• ปวดหัว
• ขับรถลำบากเนื่องจากมีปัญหาทางสายตาโดยเฉพาะเวลากลางคืน

ผู้ที่ประสบภาวะสายตาสั้นจะมีปัญหาเกี่ยวกับการมองเห็น และเกิดอาการอื่นร่วมด้วย ดังนี้  

• มองเห็นสิ่งที่อยู่ระยะไกลมัวลง หรือมองเห็นไม่ชัดเจน
• ต้องจ้องหรือเพ่งมองใกล้ ๆ หรี่ตา รวมทั้งปิดตาข้างหนึ่งเพื่อมองให้ชัดขึ้น
• เกิดอาการตาล้าเมื่อเพ่งมองสิ่งที่อยู่ไกลออกไป อาจส่งผลให้เกิดรู้สึกปวดศีรษะ
• มองเห็นได้ไม่ชัดขณะขับขี่ โดยเฉพาะเมื่อขับขี่ตอนกลางคืน ซึ่งเรียกว่าสายตาสั้นตอนกลางคืน ( Night Myopia )

ส่วนเด็กที่ประสบภาวะสายตาสั้น สามารถเข้ารับการวัดสายตาได้ตั้งแต่เริ่มเข้าเรียนจนกระทั่งเข้าสู่วัยรุ่น เพื่อวินิจฉัยปัญหาดังกล่าว โดยเด็กที่สายตาสั้น จะเกิดอาการดังนี้

• มักหรี่ตาเมื่อมองสิ่งที่อยู่ไกล
• จำเป็นต้องนั่งดูโทรทัศน์หรือหน้าจอภาพยนตร์แบบใกล้ ๆ หรือต้องนั่งหน้าชั้นเรียน เนื่องจากมองกระดานไม่ชัด
• มองเห็นสิ่งของที่อยู่ระยะไกลไม่ชัด
• กะพริบตาบ่อยเกินไป
• มักบ่นปวดศีรษะหรือตาล้า
• มักขยี้ตาบ่อย ๆ

การวินิจฉัยสายตาสั้น

การตรวจตาอย่างครบถ้วนโดยนักทัศนมาตรศาสตร์สามารถตรวจพบภาวะนี้ได้ โดยส่วนใหญ่พ่อแม่มักจะทราบว่าลูกมีสายตาสั้นจากการตรวจวัดสายตาที่โรงเรียน ในบางครั้งพ่อแม่หรือครูอาจสังเกตอาการสายตาสั้นได้จากการที่เด็กต้องเพ่งตาเพื่อมองสิ่งของที่อยู่ไกล ผู้ใหญ่อาจเริ่มสังเกตว่ามีสายตาสั้นเมื่อเริ่มมีปัญหา ในการดูหนัง ไม่สามารถมองเห็นวัตถุไกลๆ ขณะขับรถ หรือระหว่างการทำกิจกรรมอื่นๆ ที่ต้องใช้การมองวัตถุไกลๆ หากคุณมีปัญหาด้านการมองเห็นวัตถุที่อยู่ไกลควรเข้ารับการตรวจวัดสายตา หรือแม้ว่าคุณจะไม่มีอาการของสายตาสั้นแต่ก็ควรตรวจวัดสายตาเป็นประจำเมื่อมีอายุ 40 ปีขึ้นไป โดยแนะนำให้มีการตรวจสายตา ดังนี้

• ตรวจสายตาทุก 2-4 ปี ระหว่างอายุ 40-54 ปี
• ตรวจสายตาทุก 1-3 ปี เมื่อมีอายุระหว่าง 55-64 ปี
• ตรวจสายตาทุก 1-2 ปี เมื่อมีอายุมากกว่า 65 ปีขึ้นไป 

แต่ถ้าคุณมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเกี่ยวกับตาบางชนิดเช่นต้อหิน หรือหากคุณเป็นโรคเบาหวาน อาจจะต้องมีการตรวจตาถี่กว่าปกติ โดยแนะนำให้

• ตรวจสายตาทุก 1-3 ปี ระหว่างอายุ 40-54 ปี
• ตรวจสายตาทุก 1-2 ปี เมื่อมีอายุมากกว่า 55 ปีขึ้นไป

วิธีการตรวจสุขภาพตา

1. การวัดแรงดันภายในตา
2. การตรวจความสอดประสานในการทำงานของดวงตา
3. การตรวจวัดสายตา แพทย์จะให้อ่านแผ่นที่มีแถวของตัวอักษรขนาดต่าง ๆ เพื่อวัดระดับค่าสายตาของผู้ป่วย
4. การวัดด้วยเรติโนสโคป ( Retinoscopy ) แพทย์จะฉายแสงไปยังดวงตาผู้ป่วย เพื่อดูว่าตาของผู้ป่วยมีปฏิกิริยาต่อแสงอย่างไร รวมทั้งวินิจฉัยว่าผู้ป่วยมีปัญหาสายตาสั้นหรือสายตายาว โดยดูจากแสงที่สะท้อนกลับมา
5. การวัดกำลังสายตา ( Phoropter ) แพทย์จะใช้อุปกรณ์สำหรับวัดกำลังสายตา เพื่อดูว่าสายตาของผู้ป่วยมีความผิดปกติมากน้อยแค่ไหน รวมทั้งเลือกใช้วิธีรักษาสายตาสั้นให้ผู้ป่วยได้อย่างเหมาะสม

สายตาสั้น คือ ปัญหาเกี่ยวกับสายตาชนิดหนึ่ง เกิดจากภาวะความผิดปกติของสายตาที่ไม่สามารถรับแสงหักเหจากวัตถุที่มาโฟกัสตรงจอตา

การรักษาสายตาสั้น

ผู้ที่สายตาสั้นควรเข้ารับการรักษาอย่างถูกวิธี เพื่อช่วยให้กลับไปมองเห็นได้ตามปกติ การแก้ไขปัญหาสายตาสั้น คือทำให้แสงโฟกัสไปที่จอตา ซึ่งประกอบด้วยการใช้เลนส์ปรับค่าสายตาและการผ่าตัด ดังนี้

1.การใช้เลนส์ปรับค่าสายตาด้วยการสวมแว่นสายตา การสวมแว่นสายตาถือเป็นการแก้ไขปัญหาสายตาสั้นที่ง่ายและปลอดภัย โดยควรสวมแว่นสายตาที่มีค่าเลนส์พอดีกับสายตาของตนเอง เลนส์แว่นจะช่วยปรับให้แสงโฟกัสที่จอตาพอดี ทำให้สามารถมองเห็นสิ่งที่อยู่ระยะไกลได้ชัดขึ้น ผู้ป่วยจะได้เลนส์สำหรับประกอบแว่นสายตาที่มีความหนาและน้ำหนักแตกต่างกันไปตามระดับค่าสายตาที่มีปัญหา ทั้งนี้ สายตาจะเปลี่ยนไปเมื่ออายุมากขึ้น เลนส์ของแว่นตาจึงมีให้เลือกหลายชนิด ได้แก่ 

• เลนส์สำหรับสายตาสั้นอย่างเดียว หากอายุมากขึ้น มักจะต้องใส่แว่นเมื่อต้องอ่านหนังสือ ผู้ที่สายตาสั้นจึงต้องมีแว่นสายตา 2 อัน อันหนึ่งสำหรับใส่มองระยะไกล ส่วนอีกอันสำหรับใส่อ่านหนังสือ
• เลนส์สองชั้น ( Bifocals ) ช่วยให้มองเห็นระยะใกล้และไกลได้อย่างชัดเจน โดยไม่ต้องเปลี่ยนไปใส่แว่นสายตาอีกอันเมื่อมองสิ่งที่อยู่ในระยะต่างกัน
• เลนส์หลายระยะ ( Multifocals ) ช่วยให้มองเห็นสิ่งของได้ในระยะต่าง ๆ ซึ่งปรับโฟกัสได้หลายระยะ
  ใส่คอนแทคเลนส์ ผู้ที่สายตาสั้นอาจเลือกใส่คอนแทคเลนส์ เพื่อปรับค่าสายตาให้เป็นปกติ โดยการใส่คอนแทคเลนส์นั้นสะดวก เนื่องจากเลนส์มีน้ำหนักเบา คอนแทคเลนส์มีให้เลือกหลายแบบ ได้แก่ คอนแทคเลนส์แบบแข็งซึ่งมักเป็นแบบก๊าซผ่านได้ ( Rigid Gas Permeable, RGP ) คอนแทคเลนส์แบบนิ่ม คอนแทคเลนส์แบบใส่ติดต่อกันได้นาน คอนแทคเลนส์รายวัน แพทย์จะไม่แนะนำให้ใส่คอนแทคเลนส์ข้ามคืน เนื่องจากเสี่ยงติดเชื้อที่ดวงตาได้ ทั้งนี้ แพทย์อาจทำโอเคเลนส์ ( Orthokeratology, OK Lens ) โดยให้ใส่คอนแทคเลนส์ชนิดแข็งข้ามคืน เพื่อปรับกระจกตาให้โค้งน้อยลง ผู้ที่สายตาสั้นจะมองเห็นได้ชัดขึ้นโดยไม่ต้องใส่คอนแทคเลนส์หรือสวมแว่นสายตาตลอดทั้งวัน อย่างไรก็ตาม การทำโอเคเลนส์ไม่ใช่วิธีรักษาสายตาสั้น เนื่องจากกระจกตาสามารถกลับไปโค้งได้เหมือนเดิม

2.การผ่าตัด วิธีนี้จะช่วยแก้ไขปัญหาสายตาผิดปกติ รวมทั้งช่วยให้ผู้ป่วยไม่ต้องสวมแว่นตาหรือใส่คอนแทคเลนส์ โดยแพทย์จะยิงเลเซอร์เพื่อปรับกระจกตา การผ่าตัดสำหรับปัญหาสายตานั้น จะทำได้เมื่อดวงตาโตเต็มที่ ซึ่งผู้ป่วยอายุครบ 20 ปี การผ่าตัดสำหรับรักษาสายตาสั้นประกอบด้วยเลสิก LASEK พีอาร์เค และฝังแก้วตาเทียม ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

• เลสิก ( Laser-Assisted In-Situ Keratomileusis: Lasik ) แพทย์จะทำให้กระจกตาบางลง และใช้เลเซอร์เอ็กไซเมอร์ (Excimer Laser) ทำให้กระจกตาแบนลง ทั้งนี้ เลเซอร์เอ็กไซเมอร์ต่างจากเลเซอร์ชนิดอื่น เนื่องจากเลเซอร์ชนิดนี้ไม่ก่อให้เกิดความร้อน อย่างไรก็ตาม ผู้ที่จะเข้ารับการทำเลสิกควรมีกระจกตาที่หนาพอสมควร เนื่องจากผู้ป่วยเสี่ยงได้รับผลข้างเคียงจากการผ่าตัดได้ในกรณีที่กระจกตาบางเกินไป
• LASEK ( Laser-Assisted Subepithelial Keratectomy ) แพทย์จะลอกเนื้อเยื่อบุผิวของกระจกตาที่อยู่ชั้นนอกสุดออกก่อน จากนั้นจะใช้เลเซอร์เอ็กไซเมอร์ขัดใต้ชั้นเยื่อบุผิวกระจกตา เพื่อให้ความโค้งของกระจกตาลดลง แล้วค่อยนำเนื้อเยื่อบุผิวที่ลอกออกไปกลับมาปิดไว้เหมือนเดิม ผู้ป่วยอาจต้องใส่คอนแทคเลนส์ชนิดพิเศษ ( Bandage Contact Lens ) เป็นเวลาหลายวัน เพื่อให้บาดแผลที่ผ่าตัดสมานกัน
• พีอาร์เค ( Photorefractive Keratectomy: PRK ) แพทย์จะลอกชั้นเยื่อบุผิวกระจกตาออกไป และยิงเลเซอร์เพื่อทำลายเนื้อเยื่อและเปลี่ยนรูปร่างของกระจกตา โดยเยื่อบุผิวของกระจกตาที่อยู่ชั้นนอกจะเจริญขึ้นมาใหม่เอง ผู้ป่วยจำเป็นต้องใส่คอนแทคเลนส์ชนิดพิเศษประมาณ 2-3 วัน หลังเข้ารับการทำพีอาร์เค รวมทั้งใช้เวลาพักฟื้นหลายเดือนจนกว่าจะมองเห็นได้ปกติ 

นอกจากนี้ แพทย์จะไม่ผ่าตัดแบบใช้เลเซอร์ให้แก่ผู้ป่วยในกรณีที่มีปัญหาสุขภาพบางอย่างซึ่งเสี่ยงได้รับผลกระทบจากการผ่าตัด ได้แก่ ป่วยเป็นเบาหวาน เนื่องจากดวงตาผู้ป่วยอาจเกิดความผิดปกติจากการได้รับแสงเลเซอร์ที่กระจกต ป่วยเป็นโรคที่ส่งผลต่อภูมิคุ้มกันร่างกาย ผู้ติดเชื้อเอชไอวี ป่วยเป็นโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ หรือโรคอื่น ๆ ที่ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันร่างกาย ไม่ควรเข้ารับการผ่าตัดแบบใช้เลเซอร์ เนื่องจากปัญหาสุขภาพดังกล่าวจะทำให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้ไม่ดีหลังเข้ารับการผ่าตัดแล้ว มีปัญหาสุขภาพอื่น ๆ เกี่ยวกับดวงตา ผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพอื่นที่เกี่ยวกับตา จะได้รับผลกระทบจากการผ่าตัด เช่น ผู้ป่วยต้อหินอาจเกิดแรงดันในดวงตาเพิ่มขึ้น หรือผู้ป่วยต้อกระจกอาจเกิดแผ่นสีขุ่นที่เลนส์ตา กำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ผู้ที่กำลังตั้งครรภ์หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร ไม่สามารถเข้ารับการผ่าตัดได้ เนื่องจากร่างกายมีฮอร์โมน ซึ่งส่งผลให้การมองเห็นของผู้ป่วยไม่คงที่ ทำให้ผ่าตัดตาได้ยาก

3.ฝังเลนส์ตาเทียม ( Intraocular Lens Implant: IOL ) วิธีนี้จัดเป็นการผ่าตัดรักษาสายตาสั้นวิธีใหม่ โดยแพทย์จะผ่ากระจกตาเป็นรอยเล็ก ๆ และฝังแก้วตาเทียมเข้าไปในตาของผู้ป่วย แก้วตาเทียมจะช่วยให้แสงโฟกัสมาที่จอตาได้ชัดขึ้น ผู้ป่วยที่สายตาสั้นมาก หรือใส่แว่นตาหรือคอนแทคเลนส์ไม่ได้จะได้รับการรักษาด้วยวิธีนี้ ทั้งนี้ การฝังแก้วตาเทียมมี 2 ประเภท ได้แก่ การใส่เลนส์เสริม และการใส่เลนส์แบบเข้าไปแทนที่ ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้

• การใส่เลนส์เสริม ( Phakic Implant ) แพทย์จะใส่เลนส์ตาเทียมไปในลูกตาผู้ป่วย โดยไม่นำเลนส์ตาจริงออกไป วิธีนี้มักใช้รักษาเด็กที่มีการมองเห็นสำหรับอ่านหนังสืออยู่ในระดับปกติ โดยการใส่เลนส์เสริมจะช่วยปรับการมองเห็นในระยะยาวได้ดีกว่าการใส่เลนส์แบบเข้าไปแทนที่ อย่างไรก็ตาม ผู้ป่วยก็เสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนได้สูงกว่าเช่นกัน
• การใส่เลนส์แบบเข้าไปแทนที่ ( Artificial Replacement ) แพทย์จะนำเลนส์ตาจริงออกไป และใส่เลนส์ตาเทียมเข้าไปแทนที่ ซึ่งเหมือนกับการผ่าตัดต้อกระจก โดยวิธีนี้เหมาะสำหรับผู้ที่อายุมากและมีปัญหาสุขภาพสายตาที่ร้ายแรงกว่าสายตาสั้น เช่น ต้อกระจก หรือต้อหิน

ผู้ป่วยที่เข้ารับการผ่าตัดด้วยวิธีต่าง ๆ นี้ จะสามารถมองเห็นได้ดีขึ้น อย่างไรก็ตาม การผ่าตัดอาจไม่สามารถช่วยปรับสายตาให้ดีขึ้นเมื่อเทียบกับการสวมแว่นสายตาหรือคอนแทคเลนส์ ทั้งนี้ การผ่าตัดด้วยเลเซอร์ก็ทำให้เสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนหลายอย่าง ได้แก่ ตาแห้ง เนื้อเยื่อกระจกตาลอกออกมากเกินไป ( ส่งผลให้สายตายาว ) มองเห็นในที่มืดได้ไม่ดี เห็นแสงจ้าในที่แจ้ง ส่วนผู้ที่ฝังเลนส์ตาเทียมก็เสี่ยงเกิดภาวะถุงหุ้มเลนส์เทียมขุ่น ( Posterior Capsule Opacification: PCO ) ซึ่งมักเกิดขึ้นหลังเข้ารับการผ่าตัดไปแล้วประมาณ 2-3 เดือนหรือหลายปี รวมทั้งเสี่ยงเกิดภาวะกระจกตาลอก ต้อกระจก ต้อหิน เห็นแสงจ้า หรือมองเห็นในที่มืดได้ไม่ดี 

ภาวะแทรกซ้อนของสายตาสั้น

ปัญหาสายตาสั้นก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนกับสุขภาพได้หลายประการ ดังนี้
1.คุณภาพชีวิตลดลง ผู้ที่สายตาสั้นและไม่ได้รับการแก้ไขปัญหาดังกล่าว อาจได้รับผลกระทบในการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น อาจทำงานหรือเรียนหนังสือได้ไม่ดี เนื่องจากมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ไม่ชัด
2.ตาล้า ผู้ที่สายตาสั้นอาจต้องเพ่งมองมากกว่าปกติ เพื่อให้มองสิ่งที่อยู่ระยะไกลได้ชัดขึ้น โดยการเพ่งมองเป็นเวลานานจะทำให้ตาล้าและอาจปวดศีรษะร่วมด้วย
3.ปัญหาสายตาสั้นเป็นอุปสรรคในการทำสิ่งต่าง ๆ ก่อให้เกิดอันตรายอื่น ๆ และเสี่ยงทำให้ผู้ที่สายตาสั้นและผู้คนรอบข้างเกิดอันตรายได้ เช่น ผู้ที่ขับรถหรือควบคุมอุปกรณ์ในโรงงาน เสี่ยงเกิดอุบัติเหตุหรือทำงานผิดพลาดได้ เนื่องจากมองเห็นระยะไกลไม่ชัด
4. ผู้ที่สายตาสั้นมากเสี่ยงต่อการเกิดภาวะกระจกตาลอก รวมทั้งเป็นต้อหิน หรือต้อกระจกได้สูง

การป้องกันสายตาสั้น

สายตาสั้นเป็นปัญหาสุขภาพที่ไม่สามารถป้องกันได้ อย่างไรก็ตาม ยังมีวิธีป้องกันสายตาไม่ให้สั้นลงอย่างรวดเร็ว หรือเลี่ยงปัจจัยที่อาจทำให้การมองเห็นแย่ลงได้บ้าง ดังนี้

• หมั่นตรวจสุขภาพตาอย่างสม่ำเสมอ
• ควรดูแลตัวเองไม่ให้อาการป่วยกำเริบหรือแย่ลง โดยเฉพาะผู้ป่วยเบาหวานและความดันโลหิตสูง เนื่องจากปัญหาสุขภาพบางอย่างส่งผลให้การมองเห็นแย่ลงในกรณีที่ไม่ได้รับการรักษาอย่างถูกต้อง
• สวมแว่นกันแดดทุกครั้งเมื่อออกไปข้างนอกที่มีแสงจ้า เพื่อปกป้องดวงตาจากรังสียูวี
• ควรสวมอุปกรณ์ป้องกันดวงตาเมื่อเล่นกีฬา ตัดหญ้า ใช้ผลิตภัณฑ์เคมี หรือทำกิจกรรมที่ดวงตาเสี่ยงได้รับอันตรายได้ง่าย
• รับประทานผักใบเขียว ผลไม้ และปลาที่อุดมไปด้วยกรดโอเมก้า 3 เพื่อบำรุงดวงตา
• สำหรับคนที่มีเวลาน้อย อาจเลือกรับประทานผลิตภัณฑ์อาหารเสริมบำรุงสายตา ที่มีส่วนผสมของ ลูทีน, ซีแซนทีน, วิตามินเอ, โอเมเก้ 3, บิลเบอร์รี่สกัด, เบต้าแคโรทีน
• งดสูบบุหรี่ เนื่องจากการสูบบุหรี่ส่งผลต่อสุขภาพตาและสุขภาพร่างกาย
• ควรใช้เลนส์ที่เหมาะกับค่าสายตาของตัวเอง โดยหมั่นวัดสายตาอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้ได้เลนส์สำหรับประกอบแว่นสายตาหรือคอนแทคเลนส์ที่ตรงกับค่าสายตาของตัวเอง และช่วยให้มองเห็นได้ปกติ
• ควรพักสายตาจากการทำงานหน้าคอมพิวเตอร์หรืออ่านหนังสือเป็นระยะ ๆ เพื่อเลี่ยงอาการตาล้า
• ควรหมั่นสังเกตว่ามีอาการอื่น ๆ เช่น มองไม่เห็นกะทันหัน ตามัว เห็นแสงจ้า หรือจุดดำเกิดขึ้นหรือไม่ เนื่องจากอาการเหล่านี้เป็นสัญญาณของต้อหิน โรคหลอดเลือดในสมอง หรือภาวะกระจกตาลอก หากเกิดอาการดังกล่าว ควรพบแพทย์ทันที

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสาร

อ้างอิง

สายตาสั้น (Myopia) คืออะไร? (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.honestdocs.co [1 พฤษภาคม 2562].
ภาวะสายตาสั้น (Myopia) (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.wichaioptic.com [1 พฤษภาคม 2562].
ความหมาย สายตาสั้น (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.pobpad.com [1 พฤษภาคม 2562].

ต้อลม

ต้อลม ( pinguecula ) เป็น โรคทางดวงตาที่เกิดการเปลี่ยนแปลงจากเนื้อเยื่อปกติกลายเป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงที่เยื่อบุตาขาว ซึ่งเกิดเยื่อบุสีเหลืองที่หนาขึ้นเล็กน้อยในส่วนสีขาวของตา ( ตาขาว ) ใกล้กับขอบของกระจกตา โดยปกติแล้วต้อลมจะส่งผลกระทบต่อพื้นผิวของตาขาวที่อยู่ด้านในแต่ก็สามารถเกิดขึ้นได้กับตาขาวด้านนอก ทำให้มีการระคายเคืองของดวงตา พบมากในคนวัยกลางคนหรือผู้สูงอายุที่ใช้เวลาอยู่กลางแดด แต่พวกเขายังสามารถเกิดขึ้นได้กับคนหนุ่มสาวและเด็กโดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ที่อยู่นอกบ้านโดยไม่สวมแว่นกันแดดหรือหมวกเพื่อปกป้องดวงตาจากรังสียูวีจากดวงอาทิตย์

สาเหตุของต้อลม

รังสีอัลตราไวโอเลตจากดวงอาทิตย์ การได้รับฝุ่น และลมบ่อยๆก็เป็นอีกหนึ่งเป็นสาเหตุหลักของการพัฒนาของต้อลม โรคตาแห้งก็เป็นปัจจัยเสี่ยงต่อการเจริญเติบโตของต้อลม

อาการของต้อลม

ในคนส่วนใหญ่ที่เป็นต้อลมไม่ก่อให้เกิดอาการมากมาย ต้อลมลักษณะเป็นเนื้อเยื่อบริเวณเยื่อบุตาขาวแบบนูนขึ้นบนลูกตาโดยทั่วพื้นผิวรอบดวงตาทำให้เกิดความแห้งกร้าน สิ่งนี้อาจทำให้เกิดอาการตาแห้ง เช่นความรู้สึกแสบร้อน คันตา แสบตา และตาพร่ามัว

ต้อลม ( pinguecula ) เป็น โรคทางดวงตาที่เกิดการเปลี่ยนแปลงจากเนื้อเยื่อปกติกลายเป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรงที่เยื่อบุตาขาว ซึ่งเกิดเยื่อบุสีเหลืองที่หนาขึ้นเล็กน้อยในส่วนสีขาวของตา

การรักษาต้อลม

การรักษาต้อลมขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการเช่น การผ่าตัดลอกต้อเนื้อเพื่อลอกเอาเนื้อเยื่อออกจากเยื่อตาและผิวกระจกตา หรือแพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยใช้น้ำตาเทียม ขี้ผึ้ง หรือยาหยอดตาที่มีส่วนผสมของสเตียรอยด์ เพื่อช่วยลดการอักเสบและอาการตาแดงจากโรค หากกรณีที่อาการไม่รุนแรงแพทย์จะแนะนำให้ผู้ป่วยสวมแว่นตากันแดดเพื่อป้องกันไม่ให้มีอาการลุกลามมากยิ่งขึ้น 

การป้องกันการเกิดต้อลม

สิ่งสำคัญเพื่อลดความเสี่ยงของการเกิดต้อลม ได้แก่

• ต้องสวมแว่นกันแดดกลางแจ้งแม้ในวันที่มีเมฆมากและมีเมฆมากเนื่องจากรังสี UV ของดวงอาทิตย์ทะลุผ่านเมฆปกคลุม
• เมื่อรู้สึกว่าเกิดอาการตาแห้ง อาจหยอดน้ำตาเทียม เพราะมีสารช่วยหล่อลื่นและให้ความชุ่มชื่นแก่ดวงตา
• ควรสวมอุปกรณ์ป้องกันดวงตาจากลม ฝุ่นละออง เศษผง สิ่งแปลกปลอมขนาดเล็กที่อาจถูกพัดพามากับลม

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

What is a pinguecula ? (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.allaboutvision.com [ 7 พฤษภาคม 2562 ].

โรคต้อกระจกคือ ?

โรคต้อกระจก ( Cataract ) คือ เลนส์ธรรมชาติของดวงตาที่กลายเป็นเมฆมีลักษณะขุ่นมัว โรคต้อกระจก ส่วนใหญ่จะพัฒนาช้าและไม่รบกวนสายตาของผู้ป่วยตั้งแต่เนิ่นๆ แต่เมื่อเวลาผ่านไปต้อกระจกจะไปรบกวนการมองเห็นของผู้ป่วย พบมากในผู้สูงอายุ 50 ปีขึ้นไปทั้งเพศชายและเพศหญิง

ประเภทของต้อกระจก

• ต้อกระจกที่มีผลต่อศูนย์กลางของเลนส์ ( ต้อกระจกนิวเคลียร์ ) ต้อกระจกนิวเคลียร์ในตอนแรกอาจทำให้สายตาสั้นมากขึ้นหรือแม้กระทั่งการปรับปรุงชั่วคราวในวิสัยทัศน์การอ่านของคุณ แต่เมื่อเวลาผ่านไปเลนส์จะค่อยๆเปลี่ยนเป็นสีเหลืองหนาแน่นขึ้น
• ต้อกระจกที่ส่งผลกระทบต่อขอบของเลนส์ ( ต้อกระจกเยื่อหุ้มสมอง ) ต้อกระจกเยื่อหุ้มสมองเริ่มเป็นสีขาวรูปลิ่มหรือมีริ้วรอยที่ขอบด้านนอกของเลนส์นอก ในขณะที่มันเดินไปเรื่อย ๆ เส้นริ้วจะขยายไปที่กึ่งกลางและรบกวนกับแสงที่ลอดผ่านจุดศูนย์กลางของเลนส์
• ต้อกระจกที่มีผลต่อด้านหลังของเลนส์ ( ต้อกระจก subcapsular หลัง) หลังเริ่มต้นเป็นพื้นที่ทึบขนาดเล็กที่มักจะเกิดขึ้นใกล้ด้านหลังของเลนส์ขวาในเส้นทางของแสง ต้อกระจก subcapsular หลังมักจะรบกวนการมองเห็นการอ่านของคุณลดการมองเห็นของคุณในแสงจ้าและทำให้เกิดแสงจ้าหรือรัศมีรอบแสงในเวลากลางคืน ต้อกระจกประเภทนี้มีแนวโน้มที่จะก้าวหน้าเร็วกว่าชนิดอื่น
• ต้อกระจกตั้งแต่กำเนิด ( ต้อกระจก แต่กำเนิด ) บางคนเกิดมาพร้อมกับต้อกระจกหรือพัฒนาการในช่วงวัยเด็ก ต้อกระจกเหล่านี้อาจเป็นพันธุกรรมหรือเกี่ยวข้องกับการติดเชื้อในมดลูกหรือการบาดเจ็บ

สาเหตุของการเกิดต้อกระจก

ต้อกระจกส่วนใหญ่เกิดขึ้นเมื่ออายุมากขึ้นหรือได้รับบาดเจ็บบริเวณเนื้อเยื่อเลนส์ตา และความผิดปกติทางพันธุกรรมที่สืบทอดมาซึ่งทำให้เกิดปัญหาสุขภาพอื่น ๆ สามารถเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดต้อกระจกได้ ประวัติเคยได้รับการผ่าตัดตา ผู้ป่วยโรคเบาหวาน การใช้ยาสเตียรอยด์ในระยะยาวอาจทำให้เกิดต้อกระจกได้เช่นกัน

โรคต้อกระจก ( Cataract ) คือ เลนส์ธรรมชาติของดวงตาที่กลายเป็นเมฆมีลักษณะขุ่นมัวรบกวนการมองเห็นของผู้ป่วย

อาการของโรคต้อกระจก

• การมองเห็นมัวคล้ายหมอก
• ยากต่อการมองเห็นตอนกลางคืน
• ความไวต่อแสงและแสงจ้า
• ต้องการแสงสว่างมากกว่าปกติในการทำกิจกรรมต่างๆ
• เห็น ” รัศมี ” รอบ ๆ แสงไฟ
• การเปลี่ยนเลนส์แว่นตา หรือคอนแทคเลนส์บ่อยๆ
• สีซีดจางหรือเหลือง
• การมองเห็นภาพซ้อน

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดต้อกระจก

ปัจจัยที่เพิ่มความเสี่ยงของต้อกระจก ได้แก่

• อายุที่เพิ่มขึ้น
• โรคเบาหวาน
• สัมผัสกับแสงแดดมากเกินไป
• สูบบุหรี่
• โรคอ้วน
• ความดันโลหิตสูง
• อาการบาดเจ็บที่ตาหรือการอักเสบก่อนหน้า
• การผ่าตัดตาก่อนหน้า
• การใช้ยาสเตียรอยด์เป็นเวลานาน
• ดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่มากเกินไป

การป้องกันการเกิดต้อกระจก

• ตรวจวัดสายตาเป็นประจำ
• เลิกสูบบุหรี่
• จัดการปัญหาสุขภาพอื่น ๆ
• เลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
• ใส่แว่นกันแดด
• ลดการใช้แอลกอฮอล์
• พักผ่อนให้เพียงพอ 

วิธีการรักษาต้อกระจก

การผ่าตัดต้อกระจกเป็นวิธีการรักษาที่ปลอดภัยและพบได้บ่อยที่สุด แม้ว่าความเสี่ยงจะเกี่ยวข้องกับการผ่าตัด แต่คนส่วนใหญ่รายงานผลลัพธ์ที่ยอดเยี่ยม อย่างไรก็ตามคุณจะต้องได้รับการตรวจติดตามการตรวจตาเพื่อให้แน่ใจว่าไม่มีอาการแทรกซ้อน

เมื่อต้อกระจกยังคงพัฒนาอย่างต่อเนื่องการทำให้ขุ่นมัวกลายเป็นความหนาแน่นและเกี่ยวข้องกับส่วนที่ใหญ่กว่าของเลนส์ ต้อกระจกกระจายและบล็อกแสงเมื่อผ่านเลนส์ป้องกันภาพที่กำหนดไว้อย่างแหลมคมไม่ให้ไปถึงเรตินาของคุณ เป็นผลให้วิสัยทัศน์ของการมองเห็นเบลอ ต้อกระจกโดยทั่วไปมีการพัฒนาทั้งสองตาไม่เท่ากัน ต้อกระจกในตาข้างหนึ่งอาจจะก้าวหน้ากว่าอีกข้างหนึ่งทำให้เกิดการมองเห็นที่แตกต่างกันระหว่างดวงตา

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

โรคต้อกระจก (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.mayoclinic.org [ 3 พฤษภาคม 2562 ].
โรคต้อกระจก (ออนไลน์).สืบค้นจาก : www.allaboutvision.com [ 3 พฤษภาคม 2562 ].
“Stem cells used to repair children’s eyes after cataracts”. NHS. March 10, 2016. Archived from the original on 11 March 2016. Retrieved 8 May 2019.

โรคตาบอดสี

โรคตาบอดสี ( Color Blindness ) คือ โรคที่เกิดปัญหาในการแยกแยะสีของวัตถุบางอย่างไม่ได้มักพบในเพศชายมากกว่าถึง 8% และพบในเพศหญิง 0.4% ของประชากรทั้งหมด การที่พบโรคนี้ในผู้ชายมากทั้งนี้ เพราะความผิดปกติของเม็ดสีและเซลล์รับแสงสีเขียวหรือแดง ซึ่งถูกควบคุมด้วยยีนบนโครโมโซม X ลักษณะการมองเห็นในคนตาบอดสีนั้นจะต้องอาศัยเซลล์หลังจอตา 2 ชนิดเป็นส่วนสำคัญในการแยกสีที่เรามองเห็น คือ เซลล์รูปแท่ง ( Rod Cell ) ที่มีความไวต่อการรับแสงแบบสลัว โดยใช้สำหรับการมองเห็นในเวลากลางคืน แต่สีที่มองเห็นจะเป็นสีในโทนดำ ขาว และเทาเท่านั้น ซึ่งสีที่คนมักเป็นตาบอดสี คือ สีเขียว เหลือง ส้มและสีแดง ส่วนภาวะตาบอดสีทุกสี ( Achromatopsia ) จะพบได้น้อยมาก อาจก่อส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันได้ในบางอาชีพที่ต้องอาศัยการแยกและจดจำสีในการทำงาน เช่น พนักงานโรงงาน พนักงานขับรถ นักบิน ตำรวจจราจรเป็นต้น

อาการของตาบอดสี

• แยกสีแดง และสีเขียวค่อนข้างลำบาก
• สามารถมองเห็นสีได้หลากหลายสี แต่บางสีอาจมองเห็นต่างไปจากคนอื่น
• จดจำและแยกสีต่างๆ ได้ไม่ชัดเจน
• สับสนในการบอกสีที่เห็นได้
• มองเห็นเฉพาะบางโทนสีเท่านั้น
• บางรายสามารถมองเห็นได้เฉพาะสีดำ ขาว และเทาเท่านั้น
• กลุ่มที่มีความผิดปกติที่เกิดขึ้นมาภายหลัง มักเกิดจากการถูกทำลายของจอประสาทตาเส้นประสาทตาหรือส่วนรับรู้ในสมองจากสาเหตุต่าง ๆ เช่น การอักเสบ ภาวะขาดเลือด เนื้องอก การเสื่อมลงของจอประสาทตา ผลข้างเคียงจากยา หรือสารเคมี

สาเหตุของโรคตาบอดสี

ความผิดปกติแบ่งเป็น 2 กลุ่ม คือ

1. กลุ่มที่มีความผิดปกติของดวงตามาตั้งแต่กำเนิด ( Congenital Color Vision Defects )

ภาวะตาบอดสีแต่กำเนิด แบ่งเป็นกลุ่มใหญ่ๆ 3 กลุ่ม คือ

ภาวะตาบอดสีกลุ่มที่เห็นสีเดียว ( Monochromatism )

เป็นผู้ที่มีแต่เซลล์รูปแท่ง ไม่มีเซลล์รูปกรวยเลย หรือบางรายมีเซลล์รูปกรวยสีน้ำเงินชนิดเดียว กลุ่มนี้จะเห็นเพียงภาพขาวดำ สายตามักมัวมากจนมองไม่เห็นสี ตาสู้แสงไม่ได้ ลูกตากลิ้งกลอกไปมาตลอดเวลา ( Nystagmus ) ผู้ป่วยกลุ่มนี้แพทย์ให้การรักษาโดยมุ่งที่การช่วยเหลือให้มองเห็นดีขึ้น การเห็นสีเป็นไปไม่ได้ แพทย์จึงมักไม่คำนึงถึงเรื่องการเห็นสีเลย

ภาวะตาบอดสีกลุ่มที่มีเซลล์รูปกรวย 2 ชนิด ( Dichromatism )

เมื่อขาดเซลล์รูปกรวยสีแดง เรียกว่า ตาบอดสีแดง ( Protanopia ) เมื่อขาดเซลล์รูปกรวยสีเขียว เรียกว่า ตาบอดสีเขียว ( Deuterano pia ) และเมื่อขาดเซลล์รูปกรวยสีน้ำเงิน เรียกว่า ตาบอดสีน้ำเงิน (Tritanopia) ซึ่งตาบอดสีน้ำเงินนี้พบได้น้อยมากๆ

ภาวะตาบอดสีกลุ่มที่มีเซลล์รูปกรวยทั้ง 3 ชนิด ( Trichromatism )

แต่มีอย่างใดอย่างหนึ่งพร่อง / น้อยกว่าปกติ ( Anomalous trichromatism ) ซึ่งเป็นกลุ่มตาบอดสีที่พบได้บ่อยที่สุด ได้แก่ เมื่อมีเซลล์รูปกรวยสีแดงน้อยกว่าปกติ เรียกว่า พร่องสีแดง ( Protanomalous ) เมื่อมีเซลล์รูปกรวยสีเขียวน้อยกว่าปกติ เรียกว่า พร่องสีเขียว ( Deuteranomalous ) และพร่องสีน้ำเงินเมื่อมีเซลล์รูปกรวยสีน้ำเงินน้อยกว่าปกติ ( Trianomalous ) ทั้งนี้ตาบอดสีแต่กำเนิดส่วนใหญ่จะพบพร่องสีแดง และพร่องสีเขียว ส่วนพร่องสีน้ำเงินพบน้อยมาก ๆ

2. กลุ่มที่มีความผิดปกติที่เกิดขึ้นมาภายหลัง ( Acquired Color Vision Defects )

มักพบกลุ่มแรก คือกลุ่มที่เป็นตั้งแต่กำเนิดบ่อยกว่ากลุ่มที่เป็นภายหลังเป็นภาวะที่มีการถ่ายทอดทางพันธุกรรม โดยเป็นลักษณะด้อยซึ่งถ่ายทอดทางพันธุกรรมโดยโครโมโซม X ที่เรียกว่า X – link recessive สาเหตุที่ทำให้เกิด เช่น

• อายุที่เพิ่มมากขึ้น อาจส่งผลให้เกิดการเสื่อมของเซลล์ได้ตามวัยที่เพิ่มมากขึ้น
• ผลข้างเคียงของการใช้ยาบางชนิด
• การได้รับสารเคมีบางชนิดเป็นระยะเวลานาน
• โรคเกี่ยวกับด้านดวงตาหรือการบาดเจ็บบริเวณจอตา เช่น โรคต้อหิน จอประสาทตาเสื่อม ต้อกระจก หรือการได้รับบาดเจ็บบริเวณดวงตา

โรคตาบอดสี ( Color Blindness ) คือ โรคที่เกิดปัญหาในการแยกแยะสีของวัตถุบางอย่างไม่ได้   

การทดสอบตาบอดสี

ทดสอบตาบอดสีประกอบด้วยชุดแผ่นจุดประสีแต่ละชุดจะแสดงเป็นตัวเลข เพื่อทดสอบการมองเห็นสีที่ใช้กับอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน

ผลประเมินแบบทดสอบตาบอดสีของการมองเห็นสี

1. ตาปกติ และตาบอดสี จะอ่านได้หมายเลขเดียวกันคือ 12

2. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 29 ตาบอดสีแดง-เขียวจะอ่านได้หมายเลข 70
แต่ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านได้

3. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 3 ตาบอดสีแดง-เขียวจะอ่านได้หมายเลข 5
แต่ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านได้

4. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 74 ตาบอดสีแดง-เขียวจะอ่านได้หมายเลข 21
แต่ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านเป็นตัวเลขได้

5. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 45 ตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านได้

6. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 7 ตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านเป็นตัวเลขได้

7. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 73 ตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านเป็นตัวเลขได้

8. ตาปกติจะไม่สามารถอ่านเป็นตัวเลขได้ ตาบอดสีแดง-เขียวจะอ่านได้หมายเลข 45
แต่ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถอ่านเป็นตัวเลขได้

9. ตาปกติจะอ่านได้หมายเลข 42

10. ตาปกติจะไม่สามารถลากเส้นจาก X ไป X ได้
ถ้ามีอาการตาบอดสีแดง-เขียว จะสามารถลากเส้นจาก X ไป X ได้
ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถลากเส้นจาก X ไป X ได้

10. ตาปกติจะสามารถลากเส้นตามสีส้มจาก X ไป X ได้
แต่ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถลากเส้นจาก X ไป X ได้ หรือลากได้ก็คนละเส้นทาง

11. ตาปกติจะสามารถลากเส้นตามสีม่วง ต่อกับสีส้ม จาก X ไป X ได้
ถ้ามีอาการตาบอดสีแดง-เขียวจะลากเส้นตามสีม่วง ต่อกับสีฟ้า-เขียว จาก X ไป X ได้
ถ้ามีอาการตาบอดสีจะไม่สามารถลากเส้นจาก X ไป X ได้ หรือลากได้ก็คนละเส้นทาง

เซลล์รับแสงคืออะไร

เซลล์รับแสงที่อยู่ในจอตาแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ
1. เซลล์รูปแท่ง ( rod cell ) ประกอบด้วยสารที่ดูดกลืนแสงในช่วงความยาวคลื่นต่างๆ โดยเซลล์รูปแท่งจะมีสารสีม่วง ซึ่งมีความไวต่อแสงมากกว่าเซลล์รูปกรวยจะทำงานได้อย่างดีแม้แสงน้อยในช่วงกลางคืนสามารถมองเห็นเป็นสีขาวดำ
2. เซลล์รูปกรวย ( cone cell ) เป็นหนึ่งในตัวรับแสงในเรตินาของดวงตาที่รับผิดชอบการมองเห็นในเวลากลางวันและการมองเห็นสีประกอบด้วยเซลล์ที่กระจุกตัวอยู่หนาแน่นในรอยบุ๋มจอตาสร้างพื้นที่การมองเห็นที่ใหญ่ที่สุด เซลล์รูปกรวย 3 ชนิด มีการรับสีแตกต่างกัน คือ ชนิดที่หนึ่งมีความไวสูงสุดต่อการรับแสงสีน้ำเงินจะไวเฉพาะแสงที่มีความเข็มสูง ชนิดที่สองมีความไวสูงสุดต่อแสงสีเขียว และชนิดที่สามมีความไวสูงสุดต่อแสงสีแดง

ตาบอดสีรักษาให้หายได้หรือไม่

ทางการแพทย์ยังไม่มีวิธีการรักษาตาบอดสีให้หายได้ แต่มีวิธีในการแก้ไขเบื้องต้น โดยให้คนตาบอดสีใส่คอนแทคเลนส์หรือแว่นตาที่ทำขึ้นมาโดยเฉพาะ เพื่อช่วยในการมองเห็นของคนตาบอดสีให้กลับมาใช้ชีวิตได้ตามปกติ

การป้องกันตาบอดสี

การป้องกันโรคตาบอดสียังไม่สามารถป้องกันโรคนี้ได้อย่างถาวร แต่สามารถลดโอกาสการเกิดขึ้นได้ตั้งแต่ยังเด็ก

• การตรวจคัดกรองตาบอดสีและทดสอบสายตาในเด็กอายุประมาณ 3-5 ขวบ
• หากครอบครัวมีประวัติเป็นตาบอดสี ควรมีการตรวจเช็คสายตาอย่างสม่ำเสมอ
• สังเกตความผิดปกติของสายตาตนเอง
  หากพบความผิดปกติในการมองเห็นสีที่ผิดแปลกไปจากเดิม ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจอย่างละเอียดและรักษาอย่างถูกวิธี

การแก้ปัญหาตาบอดสี

สิ่งที่ช่วยแก้ปัญหาตาบอดสีได้คือ แว่นสายตาสำหรับตาบอดสี คนที่มีตาบอดสีแดง-เขียวอาจสามารถใช้แว่นพิเศษ (หรือคอนแท็คเลนส์) เพื่อช่วยให้ได้รับรู้สีได้ถูกต้องยิ่งขึ้นภายใต้สภาวะแสงต่างๆ โดยแว่นตานี้ทำงานโดยกรองความยาวคลื่นแสงเพื่อให้สามารถแยกแยะสีแดงและเขียวได้ มันไม่สามารถทำให้คนเปลี่ยนไปมองเห็นสีปกติได้ แต่อาจช่วยให้มองเห็นสีบางสีได้สดใสขึ้น แต่ไม่สามารถใช้ได้กับทุกคนที่มีตาบอดสีแดง-เขียวได้ หรือปรึกษาจักษุแพทย์ให้ช่วยตรวจสอบว่าสามารถใช้แว่นชนิดนี้ได้หรือไม่

หากคุณมีอาการตาบอดสีควรได้รับการทดสอบที่สามารถบอกได้ว่าการมองเห็นสีของคุณมีมากน้อยเพียงใด

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

ตาบอดสี (ออนไลน์).สืบค้นจาก :http://www.perfecthealthcare.co.th [30 เมษายน 2562].
ตาบอดสี (ออนไลน์).สืบค้นจาก :http:www.pobpad.com [30 เมษายน 2562].
ตาบอดสี (ออนไลน์).สืบค้นจาก :http://haamor.com/th [7 พฤษภาคม 2562].

ตาบอดข้างใดข้างหนึ่ง

ตาบอด ( Blindness / Vision Impairment ) คือ ภาวะที่ดวงตาไม่สามารถมองเห็นสิ่งต่าง ๆ หรือรับรู้ความแตกต่างระหว่างแสงสว่างและความมืดได้ ถือเป็นความพิการทางตาหรือการบกพร่องทางการมองเห็นในระดับที่ไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวัน ได้รับการศึกษา และประกอบอาชีพได้เช่นคนปกติทั่วไป อาการตาบอดอาจไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้โดยการรับประทานยา การผ่าตัด การสวมแว่นตาหรือการใส่คอนแทคเลนส์ แต่อาจมีวิธีการรับมือและป้องกันได้ ดังนั้น หากผู้ป่วยเริ่มสูญเสียการมองเห็น ควรรีบพบแพทย์ทันทีเพื่อเข้ารับการรักษาหลังจากที่ได้รับการรักษาและแก้ไขทางการแพทย์ หรือมีลานสายตา กว้างไม่เกิน 30 องศา

ตาบอดข้างใดข้างหนึ่งมีกี่ประเภท

1. ตาบอดไม่สนิท หรือบอดเพียงบางส่วน สายตาเลือนราง หมายถึง มีความบกพร่องทางสายตา สามารถมองเห็นบ้าง แต่ไม่เท่าคนปกติ เมื่อทดสอบสายตาประเภทนี้ จะมีสายตาข้างดี สามารถมองเห็นได้ในระยะ 20/60 หรือน้อยกว่านั้น และมีลานสายตา โดยเฉลี่ย อย่างสูงสุด จะกว้างสูงสุดไม่เกิน 30 องศา
2. ตาบอดสนิท หมายถึง คนที่ไม่สามารถมองเห็นได้เลย หรืออาจมองเห็นได้บ้างไม่มากนัก ไม่สามารถใช้สายตา หรือไม่มีการใช้สายตาให้เป็นประโยชน์ ในการเรียน การสอน หรือทำกิจกรรมได้ ต้องใช้ประสาทสัมผัส อื่นแทนในการเรียนรู้ และหากมีการทดสอบสายตาประเภทนี้ อาจพบว่าสายตาข้างดีสามารถมองเห็นได้ในระยะ 20/20 ( อัตราวัดระดับการมองเห็น คนปกติเห็นวัตถุชัดเจนระยะ 200 ฟุต คนตาบอดจะสามารถสองเห็นวัตถุชิ้นเดียวกันในระยะ 20 ฟุต ) หรือน้อยกว่านั้น และมีลานสายตา โดยเฉลี่ยอย่างสูงสุดจะแคบกว่า 5 องศาแต่ในกรณีที่ความสามารถในการมองเห็นเสียหายจนรักษาไม่ได้ ผู้ป่วยอาจต้องเรียนรู้การใช้อุปกรณ์หรือเครื่องมือต่าง ๆ เช่น อักษรเบรลล์ หรือโปรแกรมเสียงสำหรับคนตาบอดโดยเฉพาะ เป็นต้น

อาการตาบอด

องค์การอนามัยโลกได้ให้คำนิยามของตาบอดไว้ว่า เป็นสายตาที่ดีที่สุดเมื่อแก้ไขด้วยแว่นธรรมดา ( แว่น สายตาสั้นแว่นสายตายาว แว่นสายตาเอียง ) แล้วเห็นน้อยกว่า 3/60 ลงไปจนถึงบอดสนิท ไม่เห็นแม้แต่แสงสว่าง หรือมีลานสายตาโดยเฉลี่ยแคบกว่า 10 องศาลงไป โดยอาจเกิดขึ้นกับดวงตาข้างเดียวหรือทั้งสองข้าง
อาการตาบอดสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ ตาบอดสนิท ( Complete Blindness ) ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยไม่สามารถมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ได้เลย หรือเห็นเป็นภาพมืดทั้งหมด และตาบอดบางส่วน ( Partial Blindess ) ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยมีความสามารถในการมองเห็นที่จำกัด อาจมองเห็นเพียงเงาลาง ๆ และไม่สามารถมองเห็นรูปร่างของสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน   
นอกจากนั้นผู้ที่ตาบอดบางส่วนอาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย ได้แก่
1. ตามัว รู้สึกระคายเคืองคล้ายมีสิ่งแปลกปลอมอยู่ในดวงตา
2. มองเห็นชัดเจนเฉพาะตรงกลาง ( Tunnel Vision )
3. มองเห็นไม่ชัดเจนในเวลากลางคืน
4. ตาดำอาจเป็นสีขาว หากผู้ป่วยมีโรคต้อกระจก ( Cataract )
5. กระจกตาอาจเป็นสีขาวหรือเทา กรณีที่กระจกตาติดเชื้อ

สาเหตุของตาบอด

การสูญเสียการมองเห็นคือสัญญาณเริ่มต้นของอาการตาบอด โดยสาเหตุที่ทำให้เกิดตาบอดแตกต่างกันในผู้ใหญ่และเด็กดังนี้

โรคที่เป็นสาเหตุตาบอดในเด็ก ได้แก่

• จอตาผิดปกติในทารกคลอดก่อนกำหนด ( Retinopathy of Prematurity ) โดยภาวะนี้มักพบในเด็กคลอดก่อนกำหนดที่มีอายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์ ที่ต้องได้รับการช่วยชีวิตด้วยการให้ออกซิเจน เนื่องจากหลอดเลือดที่จอตาจะพัฒนาเต็มที่เมื่ออายุครรภ์ 36-40 สัปดาห์ ดังนั้น เด็กที่คลอดก่อนช่วงเวลานี้จะมีการพัฒนาหลอดเลือดที่จอตาไม่สมบูรณ์และไวต่อออกซิเจนที่ได้รับ ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงของหลอดเลือดและมีหลอดเลือดใหม่เกิดขึ้น ภาวะนี้หากอาการไม่รุนแรงสามารถรักษาได้ด้วยการทำเลเซอร์และต้องได้รับการตรวจติดตามการเจริญของหลอดเลือดและจอตาเป็นระยะ แต่หากไม่ได้รับการรักษาทันท่วงทีจะทำให้ตาบอดได้
• ต้อกระจกชนิดที่เป็นตั้งแต่กำเนิด ซึ่งอาจเป็นโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรือเป็นในแม่ที่เป็นหัดเยอรมัน ( Rubella )
• ภาวะขาดวิตามินเอ ซึ่งจะทำให้ตาแห้งหากเป็นนานเข้าจะทำให้เกิดกระจกตาแห้งและเกิดแผลที่กระจกตารวมถึงทำให้ติดเชื้อในดวงตาตามมาทำให้ตาทะลุและเกิดตาบอดตามมา จึงควรส่งเสริมให้เด็กกินนมแม่หรือนมผสมที่เสริมวิตามินเอ นอกจากนี้ยังพบภาวะขาดวิตามินเอได้ในเด็กที่เป็นโรคหัด จึงควรได้รับการเสริมวิตามินเอในเด็กที่เป็นโรคหัดด้วย
• ภาวะตาขี้เกียจ ( Amblyopia ) ซึ่งอาจเกิดจากการมีตาเขหรือตาเหล่ ( Strabismus ) หรือความผิดปกติของสายตานำมาก่อน ทำให้เด็กมีสายตาไม่เท่ากัน และตาข้างที่ไม่ดีจึงไม่ถูกใช้งาน หากไม่ได้รับการรักษาตาข้างที่ไม่ใช้งานอาจจะมัวลงและตาบอดได้ 
• เยื่อตาและกระจกตาอักเสบจากเชื้อหนองใน ( Gonococcal Conjuctivitis ) โดยเป็นการติดเชื้อจากช่องคลอดมารดาที่เป็นหนองในขณะทำการคลอด ทำให้เด็กทารกมีขี้ตาแฉะเป็นหนอง เปลือกตาติดกัน และเชื้อจะลุกลามเข้าสู่ตาดำทำให้ตาบอดได้ อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันในประเทศไทยมีการป้องกันโดยการป้ายยาฆ่าเชื้อที่ตาให้แก่ทารกคลอดใหม่ทุกคนเพื่อป้องกันการติดเชื้อดังกล่าว
• โรคทางพันธุกรรมที่เป็นแต่กำเนิดอื่นๆ เช่น โรคต้อหินแต่กำเนิด โรคจอประสาทตาเสื่อม ( Retinal Dystrophy ) ประสาทฝ่อ ( Optic Atrophy ) ดวงตาเล็กแต่กำเนิดเป็นต้น
• เนื้องอก เช่น โรคมะเร็งจอประสาทตา ( Retinoblastoma ) และ Optic Glioma เป็นต้น

โรคที่เป็นสาเหตุตาบอดในผู้ใหญ่ ได้แก่

• สายตาผิดปกติที่ไม่ได้รับการแก้ไข ( Uncorrected Refractive Error ) เช่น สายตาสั้น สายตายาว โดยทั่วไปสายตาผิดปกติสามารถแก้ไขได้โดยการใช้แว่นสายตา คอนแทคเลนส์ และการผ่าตัดด้วยเลเซอร์ อย่างไรก็ตามในประเทศไทยยังคงพบปัญหาไม่มีแว่นตาใช้ในพื้นที่ห่างไกล ทำให้สายตาอยู่ในระดับตาบอดได้ นอกจากนี้ผู้ที่มีสายตาสั้นมากๆ อาจทำให้เกิดโรคตาอื่นๆ ตามมา ที่สำคัญคือ จอประสาทตาเสื่อม ( Macular Degeneration ) จอตาฉีดขาดและหลุดลอก ( Retinal Detachment ) ซึ่งทำให้ตาบอดได้
• จอประสาทตาเสื่อมจากเบาหวาน ( diabetic retinopathy ) ผู้ที่มีระดับน้ำตาลในเลือดสูงหรือเป็นเบาหวานมานานจะทำให้มีหลอดเลือดผิดปกติทั่วร่างกาย รวมถึงหลอดเลือดที่จอประสาทตา ซึ่งจะทำให้มีน้ำเหลืองซึมออกมาทั่วจอประสาทตา และหลอดเลือดที่จอประสาทตาจะเสื่อมมากขึ้นจนเกิดพังผืดและมีหลอดเลือดเกิดใหม่ที่ผิวจอประสาทตาซึ่งจะทำลายจอประสาทตามากขึ้น รวมถึงหลอดเลือดที่เกิดใหม่อาจจะฉีกขาดทำให้มีเลือดออกขังในน้ำวุ้นตา หากเป็นในระยะแรกเริ่มสามารถรักษาได้ด้วยแสงเลเซอร์แต่ถ้าปล่อยไว้ไม่ได้รับการรักษาจะทำให้ตาบอดได้ ดังนั้น ผู้ที่เป็นเบาหวานควรจะคุมน้ำตาลให้ได้และควรตรวจดวงตาเป็นระยะ
• แผลบริเวณกระจกตา ( Corneal Ulcer ) กระจกตาเป็นส่วนสำคัญในการมองเห็น จึงต้องใส หากมีการอักเสบหรือเป็นแผล จะทำให้แสงผ่านไม่ได้และเกิดตามัวตามมา สาเหตุที่ทำให้เกิดแผลบริเวณกระจกตา ได้แก่ โรคริดสีดวงตา ภาวะตาแห้ง ภาวะขาดวิตามินเอ ภาวะแทรกซ้อนจากคอนแทคเลนส์ อุบัติเหตุทางกีฬา การขยี้ตาแรง ๆ ฝุ่นเข้าตาหรือเกิดจากเศษใบไม้หรือหญ้าบาดตา ซึ่งอาจทำให้เกิดรอยบริเวณกระจกตา ( Corneal Abrasion ) และหากไม่ได้รับการักษาอาจทำให้เกิดแผลบริเวณกระจกตาตามมาและทำให้มีเชื้อโรคผ่านกระจกตาเข้าสู่ดวงตาอันเป็นสาเหตุของตาบอดได้
• ต้อกระจก ( Cataract ) เป็นโรคที่เกิดจากการเสื่อมของแก้วตาตามอายุทำให้ตาดำมีลักษณะขุ่นขาว มักพบในผู้สูงอายุ โดยทั่วไปโรคต้อกระจกสามารถรักษาได้โดยการผ่าตัด แต่ก็พบว่าประชากรส่วนใหญ่ของหลายประเทศรวมถึงประเทศไทยยังเข้าไม่ถึงบริการนี้ จึงทำให้ต้อกระจกเป็นสาเหตุที่สำคัญของตาบอด
• โรคต้อหิน ( Glaucoma ) เป็นโรคที่เกิดจากความดันในลูกตาสูงจนไปกดและทำลายประสาทตาทำให้ตามัวลงจนถึงขั้นตาบอดได้ ผู้ที่เป็นต้อหินอาจมาพบแพทย์ด้วยอาการเฉียบพลัน เช่น ปวดตา ตาแดงหรือตามัวทันที หรืออาจมีอาการเรื้อรังคือมีอาการตามัวลงอย่างช้า ๆ โดยไม่มีอาการตาแดงนำมาก่อน ซึ่งโรคนี้ต้องอาศัยการตรวจโดยจักษุแพทย์ ดังนั้นผู้ที่มีอายุเกิน 40 ปีจึงควรได้รับการตรวจตาอย่างน้อยปีละครั้งเพื่อตรวจหาต้อหินแต่เนิ่น ๆ หากได้รับการรักษาทันทีและต่อเนื่องจะช่วยป้องกันตาบอดได้   
• อุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บบริเวณดวงตา เช่น การเล่นกีฬา ถูกของมีคมทิ่มตำ การกระแทกที่ดวงตา อาจทำให้เกิดภาวะเลือดออกในช่องหน้าตา ( Hyphema ) จะทำให้มีอาการเจ็บปวด ไวต่อแสง และสูญเสียการมองเห็น หากไม่ได้รับการรักษาที่ถูกต้องสามารถทำให้ตาบอดได้
• การติดเชื้อ โดยอาจเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย ( Bacterial Keratitis ) เช่น เกิดตามหลังอุบัติเหตุหรือการบาดเจ็บบริเวณดวงตา หรือเป็นภาวะแทรกซ้อนจากการใช้คอนแทคเลนส์ นอกจากนั้น ยังอาจเกิดจากเชื้อไวรัส เช่น ตาอักเสบจากโรคเริม ( Herpes Keratitis ) จอตาอักเสบจากไวรัสซีเอ็มวี ( Cytomegaloviral Retinitis ) ซึ่งมักพบในผู้ที่มีเชื้อเอชไอวี เป็นต้น
• ภาวะหลอดเลือดดำที่จอตาอุดตัน (Retinal Vein Occlusion)
• ภาวะแทรกซ้อนจากการผ่าตัดตา
• ความผิดปกติโดยกำเนิด เช่น โรคตาทางพันธุกรรม หรือโรคหัดเยอรมัน ( Rubella )
• โรคเกี่ยวกับดวงตาอื่น ๆ เช่น โรคจอประสาทตาเสื่อม ( Retinitis Pigmentosa ) โรคเส้นประสาทตาอักเสบ ( Optic Neuritis )

การรักษาอาการตาบอด

1. การรักษาอาการตาบอดหรือความบกพร่องในการมองเห็นขึ้นกับสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ หากแพทย์ตรวจพบสาเหตุของอาการตาบอดที่สามารถรักษาได้ อาจต้องเข้ารับการรักษาตามสาเหตุโดยวิธีต่อไปนี้

• ในผู้ป่วยที่มีปัญหาสายตาสั้น หรือสายตายาว อาจแก้ไขสายตาด้วยการสวมแว่นตา หรือการใส่คอนแทคเลนส์
• หากตาบอดเกิดขึ้นจากภาวะพร่องโภชนาการและการขาดวิตามินเอ ควรรับประทานวิตามินเออย่างเหมาะสม
• ผู้ที่เกิดจากการอักเสบหรือติดเชื้อ อาจใช้ยาหยอดตา หรือรับประทานยาลดการอักเสบและรักษาการติดเชื้อ
• หากเกิดจากต้อกระจก ควรเข้ารับการผ่าตัดต้อกระจก
• หากเกิดจากแผลที่กระจกตาอาจรักษาด้วยการผ่าตัดเปลี่ยนกระจกตา

2. ในกรณีที่สาเหตุของอาการตาบอดไม่สามารถรักษาได้แพทย์อาจแนะนำวิธีการที่เหมาะสมในการใช้สายตาให้กับผู้ป่วยที่มีภาวะตาบอดบางส่วน ( Partial Blindess ) หรือสามารถมองเห็นได้อย่างจำกัด ดังนี้

• การใช้แว่นขยายขณะอ่านหนังสือ หรือเพิ่มขนาดตัวอักษรในคอมพิวเตอร์ให้ใหญ่ขึ้น
• การใช้หนังสือหรือนาฬิกาเสียง

3. ส่วนในผู้ป่วยที่มีภาวะตาบอดสนิท ( Complete Blindness ) ผู้ป่วยอาจจำเป็นต้องปรับตัวและเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ เพื่อความสะดวกในการดำเนินชีวิตประจำวัน เช่น

• การเรียนอักษรเบรลล์
• การใช้สุนัขนำทาง
• การพับธนบัตรด้วยรูปแบบต่าง ๆ เพื่อแยกแยะมูลค่าบนธนบัตร
• การจัดแต่งบ้าน เพื่อความสะดวกในการหยิบจับสิ่งของ
• การติดตั้งราวจับในห้องน้ำ เพื่อความปลอดภัย
• การวางแผนทางการเงิน หรือขอรับเงินช่วยเหลือจากรัฐบาล
• การสมัครงานสำหรับผู้พิการ โดยอาจสอบถามได้จากกรมการจัดหางาน
• การตรวจสอบสิทธิ์ และติดตามข่าวสารความช่วยเหลือและผลประโยชน์ต่าง ๆ สำหรับผู้พิการ

4. สำหรับคนตาบอดที่ไม่มีวิธีรักษาให้ดีขึ้นแล้วแพทย์ลงความเห็นว่าตาบอด ซึ่งผู้นั้นจะต้องไปลงทะเบียนเป็นคนพิการทางสายตา ( ทั้งตาบอดและตาเห็นเลือนราง ) เมื่อได้ขึ้นทะเบียนแล้ว มีสิทธิเข้าถึงการรับบริการฟื้นฟูสมรรถภาพต่าง ๆ ที่ทางรัฐบาลได้กำหนดไว้ตามพระราชบัญญัติการฟื้นฟูสมรรถภาพคนพิการ พ.ศ. 2550 เพื่อเป็นสวัสดิการให้คนพิการสามารถมีชีวิตอยู่ในสังคมได้เท่าเทียมกับคนปกติทั่วไป โดยมีสิทธิประโยชน์ที่จะได้รับ ได้แก่

• การบริการทางการแพทย์ ผู้พิการมีสิทธิรับการตรวจ การรักษาด้วยยา ด้วยการผ่าตัด การสังคมสงเคราะห์ การฟื้นฟูสมรรถภาพทางการเห็น การสร้างความคุ้นเคยกับสภาพแวดล้อมและการเคลื่อนไหว ยังสามารถได้รับเครื่องช่วยสายตา ( Visual Aids ) ได้แก่ แว่นขยาย กล้อง Telescope กล้องขยายตามสมควรแต่ละบุคคล เป็นต้น
• บริการทางการศึกษารวมถึงการอ่านเขียนอักษรเบรลล์ ( Braille ) และหลักสูตรพิเศษสำหรับคนตาบอด
  การบริการทางอาชีพ ได้รับการแนะนำการฝึกอาชีพที่เหมาะสม เช่น พนักงานรับโทรศัพท์ นักดนตรี พนักงานพิมพ์ดีด และจัดหาสถานที่ทำงานให้ เป็นต้น
• เบี้ยความพิการ คนพิการทุกคนที่มีสมุด/บัตรประจำตัวคนพิการมีสิทธิลงทะเบียนขอรับ “ เบี้ยความพิการ ” คนละ 500 บาท/เดือนได้   

การป้องกันอาการตาบอด

อาการตาบอดอาจไม่มีสัญญาณเตือนหรือแสดงอาการใด ๆ และคนส่วนใหญ่มักเข้าใจว่าสายตาที่บกพร่องนั้นเกิดจากความเสื่อมของดวงตาจากอายุที่มากขึ้น แต่จริง ๆ แล้วเกิดได้จากหลายสาเหตุ และอาการตาบอดมักเกิดจากสาเหตุที่สามารถป้องกันได้ 80-90% หากผู้ป่วยเข้ารับการรักษาเมื่อมีความผิดปกติที่ดวงตา และสามารถเข้าถึงระบบการรักษาพยาบาล นอกจากนี้ การเข้ารับการตรวจตาเป็นประจำอาจช่วยให้แพทย์ตรวจพบความผิดปกติหรือสัญญาณการเกิดโรคต่าง ๆ ได้ตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม ผู้ป่วยจึงได้รับการรักษาที่ทันเวลา และมีวิธีการป้องกันไม่ให้อาการทรุดลงหรือเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ จึงควรรีบพบแพทย์ทันทีเมื่อสงสัยหรือมีภาวะสูญเสียการมองเห็น เพราะอาจมีโอกาสในการฟื้นฟูการมองเห็นได้สูงขึ้น

กรณีของทารก ทารกอายุ 6-8 สัปดาห์มักมีปฏิกิริยาต่อสิ่งเร้าทางสายตาได้ แต่หากบุตรหลานไม่สามารถตอบสนองต่อแสงสว่างหรือวัตถุที่มีสีสันในช่วงอายุ 2-3 เดือน ไม่สามารถมองตามวัตถุ หรือมีอาการและความผิดปกติอื่น ๆ เช่น ตาเข ควรรีบนำตัวเข้าพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยทันที แต่หากระหว่างนั้นทารกไม่มีความผิดปกติใด ๆ ผู้ปกครองสามารถพาบุตรหลานเข้ารับการตรวจตากับแพทย์ได้เมื่ออายุครบ 6 เดือน

บทความเพิ่มเติมที่เกี่ยวข้อง

เอกสารอ้างอิง

ตาบอด (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://www.pobpad.com [24 เมษายน 2562].

ตาบอด (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://www.doctor.or.th [27 เมษายน 2562].

โรคกลาก คือ

โรคกลาก ( Ringworm ) เป็น โรคที่เกิดจากเชื้อรา มักจะพบตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นบริเวณหนังศีรษะ ใบหน้า ขาหนีบ มือ เล็บ โรคกลาก สามารถพบได้ทุกเพศทุกวัยโดยเฉพาะวัยเด็ก

สาเหตุของโรคกลาก

โรคกลาก เกิดจากเชื้อราในกลุ่มเดอร์มาโทไฟท์ ( Dermatophytes ) ที่บริเวณผิวหนัง โดยอาศัยอยู่บนผิวหนังระดับเนื้อเยื่อชนิดโปรตีนที่เรียกว่า เคราติน ของเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้ว เช่น รังแคบนหนังศีรษะ แต่ไม่สามารถเข้าสู่ร่างกายหรือเยื่อบุผิวหนังอย่างเช่นจมูกหรือปากได้ เนื่องจากเชื้อรามีลักษณะเป็นสปอร์ที่มีขนาดเล็ก คล้ายสปอร์ของเห็ดที่เกิดจากเชื้อรา สามารถอาศัยอยู่ตามผิวหนังของมนุษย์ สิ่งของ หรือพื้นดินได้อย่างยาวนานหลายเดือน อีกทั้งยังเจริญเติบโตได้ดีในสภาพอากาศร้อนชื้น จนกระทั่งเกิดการแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ถือเป็นโรคติดต่อที่เกิดจากการสัมผัส

การติดเชื้อโรคกลาก

แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ

1. โรคกลากที่เกิดจากการติดเชื้อโดยตรง คือ การสัมผัสหรือได้รับสปอร์ของเชื้อราจากสัตว์เลี้ยงที่ติดโรค เช่น สุนัข แมว แพะ ม้า วัว และ หมู
2. โรคกลากที่เกิดจากการติดเชื้อทางอ้อม คือ การติดเชื้อจากการสัมผัสวัตถุ ข้าวของเครื่องใช้ที่ปนเปื้อนเชื้อโรค เช่น ที่นอน หมอน มุ้ง ผ้าปูที่นอน ผ้าเช็ดตัว หวี ผ้าคลุมศีรษะ ผ้าพันคอ และ หมวก เป็นต้น

อาการของโรคกลาก

อาการของโรคกลาก สามารถจำแนกได้เป็น 9 ประเภท อาการเฉพาะของโรคนี้ขึ้นอยู่กับตำแหน่งที่เป็น แต่อาการที่คล้ายกันเกือบทุกประเภทคือ มักจะคันที่ผิวหนัง ผิวหนังบวม แดง เป็นขุย หรือแตก มีผื่นเป็นรูปวงแหวน ผมหรือขนร่วงในบริเวณที่เป็นโรค 

1. โรคกลากที่ศีรษะ ( Tinea Capitis ) ตอนแรกอาจมีอาการคันคล้ายรังแค และบริเวณหนังศีรษะจะตกสะเก็ดเป็นจุด รู้สึกเจ็บเมื่อสัมผัสไปโดน คันหนังศีรษะ ผมร่วงเป็นหย่อม บางรายอาจมีตุ่มหนองเล็ก หรือพุพองจนเป็นแผลขนาดใหญ่ เป็นไข้ และมีภาวะต่อมน้ำเหลืองโต หนังศีรษะ มีอาการคัน แดง ทำให้รู้สึกเจ็บและระคายเคืองที่บริเวณผิวหนังโดยรอบ มีผื่นขึ้นขอบเขตชัดเจน มีขนาดที่แตกต่างกัน พบขุยสีขาวอมเทาทั่วบริเวณหนังศีษะ มักไม่ค่อยพบอาการอักเสบ เมื่อตรวจสอบด้วย UV-light ( Wood’s lamp ) อาจพบการติดเชื้อจากการเรืองแสงสีเขียวอมน้ำเงินของสาร pteridine จากการติดเชื้อรา M. Canis ซึ่งเชื้อก่อโรคที่พบบ่อย คือ T. Tonsurans, T. Violaceum, T. Verrucosum, M. Canis, M. Audouinii และ T. Schoenleinii เป็นต้น
2. โรคกลากที่ใบหน้า ( Tinea faciei ) โรคกลากที่ใบหน้า สาเหตุหลักส่วนมากมักพบว่าผู้ป่วยด้วยโรคนี้ จะมีพฤติกรรมการเกา แกะ ใบหน้าโดยการใช้มือและเล็บที่ไม่สะอาด เล็บติดเชื้อรา หรือมีพฤติกรรมชอบสัมผัสสัตว์เลี้ยงโดยตรง ให้สัตว์เลียใบหน้า หรือการนําสัตว์เลี้ยงมาสัมผัสใบหน้าโดยตรง เมื่อติดเชื้อแล้ว โรคกลากที่ใบหน้า จะแสดงอาการขึ้นผื่นแดงเป็นวง ๆ มีขอบยกสีแดง บางครั้งพบว่ามีขุยสีขาวบริเวณกลางวงของผื่นเชื้อก่อโรคที่พบบ่อยคือ T. Rubrum, T. Tonsurans และ M. Canis เป็นต้น โรคกลากที่ใบหน้า หากสับสนกับโรคที่ดูคล้ายกันเช่นโรคสะเก็ดเงิน และโรคผิวหนังภูมิแพ้
3. โรคกลากที่หนวดเครา ( Tinea Barbae หรือ Barber’s Itch ) มักพบในเพศชายมากกว่าเพศหญิงอาการที่พบส่วนมากเกิดบริเวณรูขุมขนที่เกิดเส้นขน หนวด เครา บนใบหน้า เชื้อก่อโรคสามารถแทรกตัวลงไปตามรูขุมขน ( Hair follicle ) ลักษณะที่พบจะมีผื่นเป็นตุ่มแดงหรือมีหนองตามรูขุมขน มีขุยสีขาว ลักษณะวงผื่นไม่ชัดเจน ซึ่งอาจมีสาเหตุจากการสัมผัสสัตว์เลี้ยง เชื้อก่อโรคที่พบบ่อยคือเชื้อ T. Verrucosum ( จากวัว ) และเชื้อ T. Mentagrophytes Var. Equinum ( จากม้า )
4. โรคกลากบริเวณลําตัว ( Tinea Corporis หรือ Ringworm ) โรคกลากบริเวณลําตัว มักจะรวมถึง บริเวณลำคอ หน้าท้อง หลัง แขน ข้อมือ ขา ข้อเท้า ส่วนมากมักพบในเด็ก หรือ ผู้ใหญ่ที่ทํางานหนักมีเหงื่อออกปริมาณมาก หรือบางรายอาจมีอาการแพ้เหงื่อร่วมด้วย ลักษณะผื่นมักพบกระจาย และมีผื่นหลายจุด ในบริเวณที่เกิดผื่นจะมีสีชมพูจนถึงสีแดง มีขุยผิวหนังสีขาวมีขอบยกให้เห็นชัดเจน ตรงกลางผื่นไม่มีรอยแดง และบางครั้งอาจพบลักษณะตุ่มหนอง เชื้อก่อโรคที่พบบ่อยบริเวณขอบผื่นคือเชื้อ T. Rubrum, T. Tonsurans, T. Verrucosum และ M.Canis
5. โรคกลากบริเวณมือ ( Tinea manuum ) โรคกลากบริเวณมือ ส่วนมากมักจะพบผื่นบริเวณมือข้างใดข้างหนึ่ง มากกว่าที่จะพบพร้อมกันทั้งสองข้าง อาการผื่นจะไม่ชัดเจน มือแห้ง มีขุยปริมาณมาก ถ้าเป็นรุนแรงบางครั้งอาจพบว่าผิวหนังแฉะ แดง เป็นแผล เชื้อราก่อโรคที่พบบ่อยคือ T.Rubrum, T. Mentagrophytes var. Interdigitale และ E.Floccosum 
6. โรคกลากบริเวณเท้า ( Tinea Pedis หรือ Athlete’s Foot) หรือที่เรียกกันว่า ฮ่องกงฟุตหรือน้ำกัดเท้า จะมีอาการผิวหนังแห้ง คัน และเป็นผื่นแดงโดยเฉพาะบริเวณง่ามนิ้ว อีกทั้งยังทำให้เกิดตุ่มหนองและตุ่มพองจนส่งผลให้รู้สึกเจ็บได้ พบในกลุ่มนักกีฬา หรือผู้ที่มีเหงื่อออกบริเวณเท้าปริมาณมาก และคนที่ชอบใส่รองเท้าปิดมิดชิดและแน่นกว่าปกติจนไม่มีทางระบายออกของอากาศ อาการของผิวจะแห้งมาก มีรอยแตกตามบริเวณกดทับที่ส้นเท้า บางครั้งพบขุยสีขาว หรือผิวหนังเปื่อยได้ มีกลิ่นค่อนข้างรุนแรง เชื้อราก่อโรคที่พบบ่อยคือ T. Rubrum, T. Interdigitale และ E. Floccosum
7. โรคกลากที่เล็บมือ เล็บเท้า ( Tinea Unguium หรือ Dermatophytic Onychomycosis ) เชื้อราที่เล็บมักพบอาการของเล็บที่ผิดรูปร่าง ผิวเล็บไม่เรียบ เป็นหลุมหรือคลื่นเล็บ แตกหักง่าย สีเล็บผิดปกติ ส่วนมากถ้าเป็นรุนแรงมักจะมีการทําลายฐานเล็บ เกิดลักษณะบวมนูนใต้เล็บ ( Hyperkeratinization ) และพบขอบเล็บมีการอักเสบบวมแดงได้เชื้อก่อโรคที่พบบ่อยคือ T. Rubrum, T. Interdigitale, E. Floccosum และ M. Canis
8. โรคกลากที่ขาหนีบ หรือ โรคสังคัง ( Tinea Cruris ) โรคสังคัง มีสีน้ำตาลแดง ผิวหนังจะตกสะเก็ดเป็นแผ่นและอาจจะมีตุ่มหนองและตุ่มพอง ทำให้มีอาการคันและรู้สึกระคายเคือง โรคผิวหนังชนิดนี้ มักพบบริเวณโคนขาหนีบ อาจเกิดข้างใดข้างหนึ่ง หรือเป็นทั้งสองข้าง ซึ่งเกิดจากเชื้อราชนิด Trichophytor Rubrum สังคังสามารถเกิดขึ้นได้กับทั้งผู้ชายและผู้หญิง แต่จะพบในผู้ชายได้มากกว่า โรคกลากที่ขาหนีบ หรือ โรคสังคัง นับได้ว่าเป็นโรคติดต่อที่สามารถติดต่อได้จากการสัมผัส หรือการใช้สิ่งของร่วมกัน เช่น เสื้อผ้า และผ้าเช็ดตัวร่วมกัน ดังนั้นการหลีกเลี่ยงใช้สิ่งของร่วมกัน
   
9. โรคกลากชนิดไม่ระบุตัวตน ( Tinea Incognito ) โรคกลากชนิดนี้จะแสดงอาการก็ต่อเมื่อผู้ป่วยเคยสัมผัสหรือติดเชื้อโรคกลากมาก่อนแล้ว แต่หรือเป็นที่เข้าใจอีกประเภทคือโรคกลากที่เกิดจากการดื้อยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ ดังนั้นโรคกกลาก 8 ประเภทที่กล่าวมาข้างต้นนั้น สามารถเป็นโรคกลากชนิดไม่ระบุตัวตนได้มาก่อน มักเกิดจากผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยที่ผิดและการรักษาที่ไม่ถูกต้อง เมื่อแพทย์คิดว่าผู้ป่วยเป็นแค่โรคผิวหนังธรรมดา จึงมีการจ่ายยาสเตียรอยด์ เป็นต้น ดังนั้น ผู้ป่วยต้องแน่ใจว่าตัวเองติดเชื้อกลากมาก่อน ถึงจะรักษาได้อย่างถูกประเภท

โรคกลาก ( Ringworm ) เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อรา มักจะพบตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นบริเวณหนังศีรษะ ใบหน้า ขาหนีบ มือ เล็บ สามารถพบได้ทุกเพศทุกวัยโดยเฉพาะวัยเด็ก

วิธีการรักษาโรคกลาก

มาตรฐานการรักษาด้วยยาทั่วไป

แพทย์วินิจฉัยสั่งจ่ายยารักษาตามความรุนแรงของอาการ ยารักษาการติดเชื้อราอันได้แก่ คีโตโคนาโซล โคลไตรมาโซล หรือไมโคนาโซล และยาตัวอื่นที่มีส่วนประกอบของตัวยาดังกล่าวสามารถหาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไปที่มีเภสัชกรกำกับจ่ายยาเท่านั้น ซึ่งส่วนใหญ่จะใช้เวลาในการรักษาประมาณ 2 – 4 สัปดาห์ ผู้มีเชื้อราที่หนังศีรษะให้รับประทานยาต้านเชื้อราไปพร้อมกับการใช้แชมพูหรือครีมขจัดเชื้อรา แชมพูที่มีสังกะสีซัลไฟด์ 2.5% หรือซิลิเนียมไพรินีโอนหรือเซลีเนียมซัลไฟด์ 1% – 2.5% สามารถกำหนดให้บรรเทาอาการคันระคายเคืองและการแพร่กระจายของเชื้อราบนหนังศีรษะได้ การรักษารมาตรฐานทั่วไป จะใช้เวลา 6-8 สัปดาห์ของยาที่กำหนดหรือจนกว่ากลากจะหาย แม้ว่าหนังศีรษะจะสามารถรักษาให้หายขาดได้ในเวลาที่เหมาะสม แต่ก็อาจใช้เวลา 6-12 เดือนในการรักษาบางจุดบนหนังศีรษะที่ยากต่อการที่ผมจะงอกใหม่ได้

การรักษาด้วยวิธีธรรมชาติ

นอกจากวิธีรักษาโดยใช้ยาแล้ว สามารถใช้วิธีการรักษาแบบธรรมชาติ เพื่อรักษาอาการติดเชื้อราและบรรเทาอาการคันและระคายเคืองต่อเนื่องจากโรคกลากได้ ดังนี้

1. หยดน้ำมันใบชา น้ำมันใบชาสกัด มีคุณสมบัติเป็นยาต้านจุลชีพที่ยอดเยี่ยมมานานแล้ว น้ำมันใบชาสามารถช่วยต่อสู้กับการติดเชื้อราจากโรคกลากทุกชนิด และยังสามารถบรรเทาอาการอักเสบและอาการคันได้ในทันทีโดยเจือจางน้ำมันใบชา 3-4 หยด เติมในน้ำมันมะพร้าว 1 ช้อนโต๊ะ ชุบสำลีแล้วซับลงบนบริเวณที่ติดเชื้อ เป็นเวลา 30 นาที แล้วล้างออก หากเป็นโรคกลากที่ศีรษะ ให้หยดน้ำมันใบชาลงในแชมพู สระผมสัปดาห์ละ 3-4 ครั้ง
2. ใช้ซิลเวอร์คอลลอยด์ ซิลเวอร์คอลลอยด์ถูกกำหนดว่าเป็นยาปฏิชีวนะและยาต้านเชื้อรา เมื่อใช้สัมผัสจุดที่ติดเชื้อโรคกลากแล้ว จะทำปฏิกิริยาทำลายเซลล์ของเชื้อราลึกลงไปในระดับเซลล์ของเชื้อรา ข้อดีที่สำคัญคือการใช้รักษาในทันที เป็นสารธรรมชาติซึ่งยืนยันว่าปลอดสารพิษ จากการศึกษาในปี ค.ศ. 2015 ที่ได้ตีพิมพ์ในวารสารโรคผิวหนังและเครื่องสำอาง ได้เน้นถึงประสิทธิภาพของซิลเวอร์คอลลอยด์เฉพาะที่ คือ โคลไตรมาโซล ( Clotrimazole ) นักวิจัยพบว่า มีประสิทธิภาพและปลอดภัย โดยเฉพาะผู้ป่วยโรคกลากที่ศีรษะและลำตัว
3. ใช้กระเทียม เช่น กระเทียมสด เพราะกระเทียมมีสรรพคุณในการช่วยฆ่าเชื้อรา กระเทียมมีส่วนประกอบของสารต้านเชื้อรา เช่น Ajoene และ Allici ซึ่งช่วยรักษาและต้านอาการติดเชื้อราจากโรคกลากได้ผลดี ตามภูมิปัญญาชาวบ้าน วิธรการใช้ง่าย ๆ เพียงน้ำกระเทียมสด ปลอกเปลือก ล้างให้สะอาด มาทุบให้แตก แล้วใช้ทา พอก ตามจุดที่ติดเชื้อ ทิ้งไว้ 30 นาทีแล้วล้างออก ทำอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ช่วยรักษาโรคผิวหนัง กลาก เกลื้อน และบรรเทาอาการคันได้ หรือ หากผิวหนังแสบจากการถูกสารจากกระเทียม สามารถเบาเทาด้วยการหยดน้ำมันมะพร้าวลงไปเป็นส่วนผสมได้ 
4. ใช้ขมิ้น ขมิ้นเป็นสมุนไพรพืชหัว มีคุณสมบัติต้านเชื้อรา หากไม่มีขมิ้นสด สามารถใช้ขมิ้นผงได้ วิธีการรักษาคล้ายการใช้กระเทียม โดยเริ่มจากล้างขมิ้นให้สะอาด ปอกเปลือก นำมาทุบให้แตก ใช้ทา พอก บริเวณที่เป็นโรคกลากได้เลยทันที หรือ หยดน้ำมันมะพร้าว หรือ น้ำมันมะกอก แล้วพอกทิ้งไว้ 1-2 ชั่วโมงแล้วล้างออก ทำอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง นอกจากใช้ขมิ้นเป็นยาภายนอกแล้ว ยังใช้วิธีการนำผงขมิ้น 1 ช้อนชา ชงน้ำร้อนผสมนม ดื่มวันละ 2 ครั้ง ได้อีกด้วย
5. ใช้น้ำมันหอมระเหยจากออริกาโน่ ออริกาโน่ เป็นสมุนไพรที่ใช้ประกอบอาหาร และยังนำมาสกัดน้ำมันใช้รักษาโรคกลากได้ โดยการหยดน้ำมันหอยระเหยจากออริกาโน่ลงผสมกับน้ำมันมะพร้าวหรือน้ำมันมะกอก แล้วใช้ทา พอก บริเวณที่เป็นโรคกลาก ทิ้งไว้ 1-2 ชั่วโมง แล้วล้างออกด้วยน้ำอุ่น ทำวันละ 2 – 3 ครั้ง
6. ใช้ว่านหางจระเข้ เป็นที่ทราบกันดีว่า ว่านหางจระเข้ เป็นสมุนไพรธรรมชาติ ที่ช่วยเบาเทาอาการต่าง ๆ ได้หลากหลาย ว่านหางจระเข้ ยังใช้ลดอาการคันและรักษาโรคกลากได้อีกด้วย โดยให้ตัดเอาเนื้อว่านหางจระเข้ออกมาเป็นล้างให้สะอาด ปอกเปลือกและนำคราบสีเหลืองที่จะทำให้เกิดอาการคันออก บดให้ละเอียดใช้พอกทันที หรือ จะผสมน้ำมะนาว แล้วนำไปทา พอก บริเวณที่ติดเชื้อโรคกลาก ทิ้งไว้ ประมาณ 30 นาที อาการปวด คัน ก็จะทุเลาลง สามารถทำได้ทุกวัน วันละ 2-3 ครั้ง
7. ใช้น้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ น้ำหมักจากธรรมชาติจนได้น้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ เป็นกรดของน้ำส้มสายชู มีสรรพคุณ ต้านอนุมูลอิสระมากมาย สามารถเร่งกระบวนการบำบัด และบรรเทาอาการคัน จากผิวหนังอักเสบ โรคกลาก ได้ โดยการสเปรย์ฉีดบริเวณที่ติดโรคกลาก ทิ้งไว้ให้แห้ง แล้วสเปรย์ซ้ำ ใช้ได้วันละ 1-2 ครั้ง หรือ น้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ 2 ช้อนชาผสมน้ำอุ่นดื่มวันละ 2 ครั้ง

วิธีป้องกันโรคกลาก

1. ไม่ใช้สิ่งของเครื่องใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น
2. ทำความสะอาดร่างกายทุกวัน
3. เมื่อสระผมแล้วเช็ดตัวกับศีรษะให้แห้งทุกครั้ง
4. หมั่นล้างมือเป็นประจำเพื่อลดการแพร่กระจายหรือไปสัมผัสเชื้อ
5. หลีกเลี่ยงเสื้อผ้าและบริเวณที่อับชื้น
6. ระมัดระวังการใช้ห้องน้ำสาธารณะ
7. ฉีดวัคซีนป้องกันการติดเชื้อราในสัตว์เลี้ยง

โรคกลากเป็นเรื่องใกล้ตัวที่อาจจะดูเหมือนไม่เป็นโรคร้ายแรงเท่าไร แต่เมื่อเป็นขึ้นมาแล้วก็ยากต่อการรักษาให้หายได้ในเวลาอันสั้น ดังนั้นเราจึงควรป้องกันไว้ดีกว่าแก้

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

1.”Symptoms of Ringworm Infections”. CDC. December 6, 2015. Archived from the original on 20 January 2016. Retrieved 5 September 2016.
2.Vena GA, Chieco P, Posa F, Garofalo A, Bosco A, Cassano N. Epidemiology of dermatophytoses: retrospective analysis from 2005 to 2010 and comparison with previous data from 1975. New Microbiol. 2012; 35(2):207-13.2.
3.Havlickova B, Czaika VA, Friedrich M. Epidemiological trends in skin mycoses worldwide. Mycoses. 2008; 51(4):2-15.3.
4.Kelly BP. Superficial fungal infections. Pediatr Rev. 2012; 33(4):e22-37.4.Rivera ZS, Losada L, Nierman WC. Back to the future for dermatophyte genomics. MBio. 2012; 3(6): e00381-12.5.
5.Dawson AL, Dellavalle RP, Elston DM. Infectious skin diseases: a review and needs assessment. Dermatol Clin. 2012; 30(1):141-51.6.Hainer BL. Dermatophyte infections. Am Fam Physician. 2003; 67(1):101-8.

ไข้หวัดใหญ่ สายพันธุ์ A เกิดจาก?

ไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ ชนิดเอ ( Influenza A หรือ H1N1 ) จะถูกแบ่งออกเป็นสายพันธุ์ A และสายพันธุ์ B โดยในสายพันธุ์ที่มีชื่อเรียกว่า H1N1 จะถูกจัดอยู่ในสายพันธุ์ A หรือไข้หวัดใหญ่ 2009 เริ่มพบเมื่อปี พ.ศ. 2552 หรือ ค.ศ. 2009 ที่ประเทศเม็กซิโกและสหรัฐอเมริกา ต่อมาได้แพร่ออกไปยังอีกหลายประเทศทั่วโลก ปัจจุบันได้กลายเป็นไข้หวัดใหญ่ตามฤดูกาลที่พบปะปนกับสายพันธุ์ต่างๆ ทั่วไป ซึ่งมักพบมากในช่วงฤดูหนาว

ผู้ที่มีความเสี่ยงติดเชื้อ

โรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ H1N1 สามารถติดต่อกันได้ผ่านทางน้ำมูก น้ำลาย หากผู้ป่วยไอหรือจามแล้วคนปกติเข้าไปใกล้ก็มีโอกาสรับเชื้อได้และเกิดการติดต่อ โดยปกติแล้วสำหรับคนที่มีร่างกายแข็งแรงจะสามารถหายได้เองโดยไม่จำเป็นต้องพบแพทย์ แต่ให้ระวังในกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ ผู้ที่มีโรคประจำตัว โรคหัวใจ โรคไต โรคปอด หรือในผู้ที่ได้รับยากดภูมิ เมื่อได้รับเชื้ออาจทำให้เกิดการติดเชื้อซ้ำซ้อน อย่างการติดเชื้อที่คออาจเปลี่ยนไปติดที่ปอดได้ เช่น ในปอดที่ติดเชื้อไวรัสอยู่แล้วอาจติดเชื้อแบคทีเรียซ้ำเติมเข้าไปอีก ก็อาจทำให้ตกอยู่ในภาวะอันตรายได้

โรคไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ A ( H1N1 ) สามารถติดต่อกันได้ผ่านทางน้ำมูก น้ำลาย หากผู้ป่วยไอหรือจามแล้วคนปกติเข้าไปใกล้ก็มีโอกาสรับเชื้อได้และเกิดการติดต่อ

การแพร่เชื้อ

เชื้อไวรัสที่อยู่ในเสมหะ น้ำมูก น้ำลายของผู้ป่วย แพร่ติดต่อไปยังคนอื่น ๆ ผู้ป่วยส่วนใหญ่จะเริ่มมีอาการหลังจากได้รับเชื้อไวรัส 1 – 3 วัน น้อยรายที่นานถึง 7 วัน โดยการไอจามรดกันโดยตรง หรือหายใจเอาฝอยละอองเข้าไป หากอยู่ใกล้ผู้ป่วยในระยะ 1 เมตร บางรายได้รับเชื้อทางอ้อมผ่านทางมือหรือสิ่งของเครื่องใช้ที่ปนเปื้อนเชื้อ เช่น แก้วน้ำ ลูกบิดประตู โทรศัพท์ ผ้าเช็ดมือ เป็นต้น เชื้อจะเข้าสู่ร่างกายทางจมูก ตา ปาก 

อาการที่พบ

• มีไข้สูง 38 องศาเซลเซียสขึ้นไป
• ปวดศีรษะ
• ปวดเมื่อยตามเนื้อตัว
• ไอ จาม
• คลื่นไส้
• อาเจียน
• บางรายอาจท้องเสีย

การป้องกัน

• ปิดปากเมื่อไอ หรือจามทุกครั้ง
• ล้างมือให้สะอาดด้วยสบู่ หรือเจลฆ่าเชื้อโรค
• สวมหน้ากากอนามัย
• หลีกเลี่ยงการพบปะหรือสัมผัสกับผู้ป่วยโรคไข้หวัดใหญ่

สำหรับการสังเกตตัวเองว่าหลังเป็นไข้ 3 วันแล้วมีอาการไม่ดีขึ้นหรือแย่ลง ควรรีบพบแพทย์ไม่ควรปล่อยทิ้งไว้

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

ไข้หวัดใหญ่ H1N1 ระบาด ถึงตายถ้าไม่ป้องกัน (ออนไลน์).สืบค้นจาก : https://med.mahidol.ac.th [26 เมษายน 2562].

ไข้หวัดใหญ่ (Seasonal Influenza) (ออนไลน์).สืบค้นจาก : http://beid.ddc.moph.go.th [26 เมษายน 2562].

วัณโรค ( Tuberculosis ) คือ ?

วัณโรค ( Tuberculosis หรือ TB ) เป็น โรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium จัดอยู่ในกลุ่ม Mycobacterium tuberculosis complex ชื่อ Mycobacterium tuberculosis วัณโรคเกิดได้ในทุกอวัยวะของร่างกาย ส่วนใหญ่มักเกิดที่ปอดร้อยละ 80 ซึ่งสามารถแพร่เชื้อได้ง่าย วัณโรคนอกปอดอาจพบได้ในอวัยวะอื่นๆได้แก่ เยื่อหุ้มปอด ต่อมน้ำเหลือง กระดูกสันหลัง ข้อต่อ ช่องท้อง ระบบทางเดินปัสสาวะ ระบบสืบพันธุ์ ระบบประสาท เป็นต้น

การแบ่งกลุ่มเชื้อมัยโคแบคทีเรียม

เชื้อมัยโคแบคทีเรียม ( Mycobacterium ) แบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม คือ

1) Mycobacterium tuberculosis complex ( MTBC ) เป็นสาเหตุของวัณโรคในคนและสัตว์มีจำนวน 8 สายพันธุ์ ที่พบบ่อยที่สุด คือ Mycobacterium tuberculosis มักก่อให้เกิดโรคในสัตว์ ซึ่งอาจติดต่อมาถึงคนได้โดยการบริโภคนมที่ไม่ได้ผ่านการฆ่าเชื้อ และเป็นสายพันธุ์ที่นำมาผลิตเป็นวัคซีนบีซีจี
2) Nontuberculous mycobacteria ( NTM ) มีจำนวนมากกว่า 140 สายพันธุ์ พบในสิ่งแวดล้อม ดิน น้ำหรือพบในสัตว์ เช่น นกส่วนใหญ่ไม่ก่อโรคในคน ยกเว้นในผู้ที่ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
3) Mycobacterium leprae เป็นสาเหตุของโรคเรื้อน เชื้อวัณโรคมีลักษณะเป็นรูปแท่ง หนาประมาณ 0.3 ไมโครเมตรยาวประมาณ 2 – 5 ไมโครเมตร เมื่อย้อมด้วยวิธี Ziehl Neelsen จะติดสีแดง เชื้อวัณโรคไม่มีแคปซูล ไม่สร้างสปอร์ไม่สามารถเคลื่อนที่ได้อาศัยออกซิเจนในการเจริญเติบโต เชื้อวัณโรคที่อยู่ในละอองฝอยเมื่อผู้ป่วยไอ หรือจามออกมาสามารถล่องลอยอยู่ในอากาศได้นานถึง 30 นาที

วัณโรค เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium เกิดได้ในอวัยวะทุกส่วนของร่างกาย ส่วนใหญ่มักเกิดที่ปอดร้อยละ 80

ปัจจัยที่มีผลต่อการแพร่กระจายเชื้อวัณโรค

• ปัจจัยด้านผู้ป่วยวัณโรค เช่น การป่วยเป็นวัณโรคปอด หลอดลม หรือกล่องเสียง ในระยะที่มีเชื้อ
  ในเสมหะ ผู้ป่วยที่มีแผลโพรงในปอดจะมีเชื้อจำนวนมาก เมื่อมีอาการไอ จาม หรืออาการอื่นๆ ที่ทำให้เกิดการหายใจแรงๆ
• ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม เช่น สถานที่อับทึบและคับแคบ แสงแดดส่องไม่ถึง การถ่ายเทอากาศไม่ดี
• ปัจจัยด้านระบบบริการ เช่น การวินิจฉัยและรักษาล่าช้า การให้ยารักษาไม่ถูกต้อง การรักษาไม่ครบ การทำหัตถการที่ทำให้เกิดละอองฝอย เช่น การกระตุ้นให้เกิดการไอ เป็นต้น 

ลักษณะอาการผู้ป่วยวัณโรค

• ผู้ที่น่าจะเป็นวัณโรค ( presumptive TB ) หมายถึง ผู้ที่มีอาการหรืออาการแสดงเข้าได้กับวัณโรค
  เช่น ไอทุกวันเกิน 2สัปดาห์ ไอเป็นเลือด น้ำหนักลดผิดปกติ มีไข้ เหงื่อออกมากผิดปกติตอนกลางคืน เป็นต้น
• ผู้ติดเชื้อวัณโรคระยะแฝง ( latent TB infection ) หมายถึงผู้ที่ได้รับเชื้อและติดเชื้อวัณโรคแฝงอยู่
  ในร่างกาย แต่ร่างกายมีภูมิคุ้มกันสามารถต่อสู้กับเชื้อ สามารถยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อโรควัณโรคได้ไม่มีอาการผิดปกติใดๆ และไม่สามารถแพร่เชื้อสู่ผู้อื่นได้
• ผู้ป่วยวัณโรค ( TB disease ) หมายถึงผู้ที่ได้รับเชื้อและติดเชื้อวัณโรคแฝงอยู่ในร่างกายแต่ภูมิคุ้มกัน
  ไม่สามารถยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อวัณโรคได้เกิดพยาธิสภาพที่ทำให้ป่วยเป็นโรควัณโรค อาจมีอาการหรือไม่มีอาการก็ได้

วิธีการตรวจทางห้องปฏิบัติ

1) การตรวจหาเชื้อ acid-fast bacilli ( AFB ) ด้วยกล้องจุลทรรศน์ ( microscopic examination )
2) การเพาะเลี้ยงเชื้อและพิสูจน์ยืนยันชนิด ( mycobacterial culture and identification )
3) การทดสอบความไวต่อยา ( drug susceptibility testing )
4) การตรวจทางอณูชีววิทยา ( molecular biology )
5) การตรวจหาการตอบสนองของร่างกายต่อการติดเชื้อวัณโรค ( immune reactivity testing )

การป้องกันโรควัณโรค

• ดูแลสุขภาพออกกำลังกายให้แข็งแรง
• รับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
• ตรวจการทำงานของปอด
• ตรวจสุขภาพประจำปี เพื่อคัดกรองโรค โดยเฉพาะผู้สัมผัสผู้ป่วยใกล้ชิด บุคลากรทางการแพทย์
• เลี่ยงการคลุกคลีใกล้ชิดผู้ป่วยวัณโรค
• หากมีอาการน่าสงสัยว่าจะเป็นวัณโรค ควรรีบไปพบแพทย์

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

แนวทางการควบคุมวัณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2561 – National Tuberculosis control
Programme Guidelines, Thailand 2018 .กรุงเทพฯ : สำนักวัณโรค กรมควบคุมโรค, 2561. 120 หน้า.
1. วัณโรค-การป้องกันและควบคุม

โรคจอประสาทตาเสื่อม

โรคจอประสาทตาเสื่อม หรือ โรคขั้วประสาทตาเสื่อม ( Age-Related Macular Degeneration – AMD ) คือ ภาวะที่นำไปสู่การสูญเสียการมองเห็น ซึ่งพบได้มากในผู้ป่วยอายุ 60 ปีขึ้นไป มีสาเหตุจากจุดรับภาพตรงกลางของจอประสาทตาเสื่อม โรคจอประสาทตาเสื่อมเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการและประเภท

ประเภทจอประสาทตาเสื่อม

โรคจอประสาทตาเสื่อม แบ่งออกเป็น 2 ประเภทคือ

1. จอประสาทตาเสื่อมชนิดแห้ง ( Dry AMD ) มีจุดสีเหลืองบริเวณจอรับภาพตรงกลางของประสาทตาซึ่งเรียกว่า ดรูเซ่น  ( Drusen ) สะสมอยู่ใต้จอประสาทตา จุดสีเหลืองนี้ทำลายเซลล์รับแสง ซึ่งนำไปสู่การมองเห็นที่บิดเบี้ยว โรคมักแสดงอาการอย่างช้า ๆ และในบางกรณีอาจกลายเป็นจอประสาทตาเสื่อมชนิดเปียกได้

2. จอประสาทตาเสื่อมชนิดเปียก ( Wet AMD ) พบเพียง 10 เปอร์เซ็นต์จากจำนวนผู้ป่วยทั้งหมด เกิดจากเส้นเลือดฝอยด้านหลังจอประสาทตาผิดปกติ ซึ่งมีของเหลวในหลอดเลือดรั่วไหลไปโดนจุดรับภาพ ทำให้สูญเสียการมองเห็นอย่างมากทั้งแบบถาวรและเฉียบพลัน

จอประสาทตาเสื่อมมีอาการอย่างไร

อาการจอประสาทเสื่อมชนิดแห้ง อาการในช่วงแรก ผู้ป่วยอาจมองเห็นภาพเบลอและจุดดำหรือจุดบอดตรงกลางภาพ เมื่อเวลาผ่านไป จุดดำในภาพจะเริ่มขยายใหญ่ซึ่งส่งผลต่อการมองเห็น ทำให้อ่านหนังสือลำบากหรือมองเห็นรายละเอียดไม่ชัด

อาการจอประสาทเสื่อมชนิดเปียก ทำให้ผู้ป่วยมองเห็นภาพบิดเบี้ยว พร่ามัว เห็นจุดดำขนาดใหญ่ในภาพซึ่งเป็นผลมาจากการที่เลือดไหลไปอยู่ในจุดรับภาพ

โรคจอประสาทตาเสื่อม หรือ โรคขั้วประสาทตาเสื่อม คือ ภาวะที่นำไปสู่การสูญเสียการมองเห็น ซึ่งพบได้มากในผู้ป่วยอายุ 60 ปีขึ้นไป

อาการโดยทั่วไปที่เหมือนกันของโรคจอประสาทตาเสื่อมทั้ง 2 ประเภท คือ

1. เห็นสีผิดเพี้ยนหรืออาการคล้ายตาบอดสี 
2. มองภาพเป็นลักษณะบิดเบี้ยว
3. ปรับสายตาจากการมองเห็นในที่มืดมาที่สว่างไม่ได้
4. มีอาการตาแพ้แสง มองในที่สว่างไม่ชัด
5. เริ่มสูญเสียความสามารถในการมองเห็น ตาพร่ามัว มีจุดดำหรือเงาบังอยู่ตรงกลางภาพ

สาเหตุที่ทำให้จอประสาทตาเสื่อม

โรคจอประสาทตาเสื่อมนี้เป็นไปตามวัย สาเหตุเกิดจากจุดรับภาพซึ่งอยู่ตรงกลางจอประสาทตามีปัญหา โดยจุดรับภาพนี้เป็นจุดที่มีความไวต่อแสง ช่วยในการมองเห็นสิ่งต่าง ๆ ให้เห็นได้ชัดเจนที่สุดของจอประสาทตา

จอประสาทตาเสื่อมชนิดแห้ง เกิดจากเซลล์รับแสงในจุดรับภาพเริ่มเสื่อมสภาพลงเรื่อย ๆ ตามวัยที่เพิ่มขึ้น อาจมีของเสียสะสมอยู่ในจอประสาทตาซึ่งเรียกว่าดรูเซ่น และเซลล์รับแสงในจุดรับภาพมีจำนวนน้อยลง การมองเห็นบริเวณกลางภาพแย่ลง ทำให้ต้องใช้แสงสว่างมากกว่าปกติเมื่อต้องอ่านหนังสือหรือทำกิจกรรมระยะใกล้

จอประสาทเสื่อมชนิดเปียก เส้นเลือดฝอยเกิดใหม่ใต้จุดรับภาพขยายจำนวนมากขึ้น ถ้าเส้นเลือดฝอยก่อตัวผิดตำแหน่ง ทำให้ส่งผลเสียมากกว่าผลดีเพราะของเหลวในเส้นเลือดจะไหลซึมเข้าตา และทำให้ ประสิทธิภาพการทำงานของบริเวณจุดรับภาพลดลง

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เป็นโรคจอประสาทตาเสื่อม

โรคจอประสาทตาเสื่อมนั้นเกิดได้จากหลายปัจจัย ได้แก่

1. ผู้ป่วยมีอายุที่มากขึ้น โดยเฉพาะผู้ที่มีอายุมากกว่า 60 ปีขึ้นไป
2. มีประวัติบุคคลในครอบครัวป่วยเป็นโรคจอประสาทตาเสื่อม
3. ผู้ที่เป็นโรคหัวใจหลอดเลือด เช่น คอเลสเตอรอลในหลอดเลือดสูง หรือ ความดันโลหิตสูง
4. ถูกแสงแดดหรือแสงอัลตราไวโอเลตเรื้อรัง
5. มีน้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน
6. ชอบสูบบุหรี่และดื่มสุราเป็นประจำ

การวินิจฉัยหาสาเหตุของโรคจอประสาทตาเสื่อม 

1. ใช้ยาหยอดขยายม่านตาและอุปกรณ์ขยายส่องจอตา เพื่อดูความผิดปกติของจอประสาทตาด้านหลัง
2. ทดสอบสายตาด้วยตารางชนิดพิเศษ จักษุแพทย์จะให้ผู้ป่วยทดสอบดูตารางชนิดพิเศษ หรือที่เรียกว่า ตารางแอมสเลอร์ ซึ่งตารางนี้มีทั้งเส้นแนวตั้งแนวนอน โดยมีจุดอยู่ตรงกลาง ถ้าผู้ป่วยมองเห็นเส้นบางเส้นไม่ชัด หรือเส้นจางหายไป แพทย์จะสันนิษฐานว่าผู้ป่วยอาจเป็นโรคจอประสาทตาเสื่อม
3. ตรวจจากภาพจอประสาทตา ซึ่งการถ่ายภาพจอประสาทตาทำได้หลายวิธี อย่างการใช้กล้องฟันดัสซึ่งเป็นกล้องสำหรับใช้ถ่ายภาพจอประสาทตาแบบดิจิตอล
4. เอกซเรย์ตรวจเส้นเลือดดวงตา แพทย์อาจวินิจฉัยโดยการเอกซเรย์ตรวจเส้นเลือดซึ่งทำให้เห็นภาพหลอดเลือดและการไหลเวียนของเลือดอย่างชัดเจน โดยฉีดสีซึ่งเรียกว่า ฟลูออเรสเซนเข้าไปในเส้นเลือดผ่านทางแขนซึ่งสีที่ว่าจะวิ่งผ่านหลอดเลือดไปยังจอประสาทตา แพทย์ถ่ายภาพเก็บไว้เป็นชุดภาพซึ่งจะทำให้เห็นว่าสีที่ฉีดไว้รั่วไหลออกจากหลอดเลือดบริเวณใดบ้างเพื่อระบุชนิดของโรคจอประสาทตาเสื่อมต่อไป

การรักษาจอประสาทตาเสื่อม

ปัจจุบันยังไม่มีวิธีรักษาจอประสาทตาเสื่อมให้หายขาดได้

การรักษาจอประสาทเสื่อมชนิดแห้ง

1. หลีกเลี่ยงแสงแดดจ้า
2. สวมแว่นกันแดดเพื่อป้องกันรังสีอัลตราไวโอเลต
3. มาตามแพทย์นัดเพื่อประเมินอาการอย่างใกล้ชิด
4. หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
5. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5 หมู่ โดยเพิ่มอาหารที่อุดมไปด้วยวิตามินเอ วิตามินซี วิตามินอี สังกะสี และลูทีนเสริมช่วยด้วย
6. การรักษาด้วยเลเซอร์อาจมีประโยชน์ในผู้ป่วยบางราย

การรักษาจอประสาทตาเสื่อมชนิดเปียก

1. การใช้ยาประเภทยับยั้งการสร้างหลอดเลือดจำพวก ยาลูเซนทิส ยามาคูเจน เบวาซิซูแมบ อะฟลิเบอร์เสบ แรนิบิซูแมบ ยาอาวาสติน ยาอายลี เป็นต้น
2. การรักษาด้วยโฟโตไดนามิก เป็นการรักษา 2 ขั้นตอนโดยใช้ยาไวต่อแสงไปทำลายหลอดเลือดที่ผิดปกติ โดยแพทย์จะฉีดยาเข้าไปในกระแสเลือดเพื่อให้ซึมบริเวณที่หลอดเลือดมีความผิดปกติของดวงตา แล้วจึงฉายแสงเลเซอร์เย็นเข้าไปในตาเพื่อกระตุ้นยาให้ทำลายหลอดเลือดที่ผิดปกติอีกทีหนึ่ง
3. การผ่าตัด เป็นการผ่าตัดเอาเส้นเลือดเกิดใหม่ออกมา  

ภาวะแทรกซ้อนของจอประสาทตาเสื่อม

ภาวะแทรกซ้อนของโรคจอประสาทตาเสื่อม คือ ผู้ป่วยไม่สามารถทำงานหรือทำกิจกรรมต่าง ๆ ด้วยตนเองได้ดีเท่าเดิม เนื่องจากการมองเห็นลดลง เช่น การอ่าน และการขับขี่ เป็นต้น โดยประมาณร้อยละ 30 ของผู้ป่วยที่เป็นโรคจอประสาทตาเสื่อมทั้งหมด จะประสบกับความวิตกกังกล หรืออาจมีภาวะโรคซึมเศร้า ผู้ป่วยที่เป็นโรคนี้ไม่สามารถขับรถยนต์ได้ หรือหากจำเป็นต้องขับรถ แพทย์จะให้ผู้ป่วยทดสอบการมองเห็นก่อนเพื่อให้แน่ใจว่าผู้ป่วยสามารถควบคุมรถได้ ซึ่งเป็นการป้องกันอันตรายที่อาจจะเกิดอุบัติเหตุได้

การป้องกันโรคจอประสาทตาเสื่อม

โรคจอประสาทตาเสื่อมยังไม่มีวิธีป้องกันที่ได้ผล แต่มีวิธีช่วยลดความเสี่ยงในการเป็นโรคได้ โดยการรักษาสุขภาพให้แข็งแรง เช่น ออกกำลังกายให้เพียงพอ รับประทานอาหารที่ดีต่อร่างกาย ควบคุมน้ำหนัก และ เลิกบุหรี่ แม้จอประสาทตาเสื่อมจะไม่สามารถป้องกันหรือรักษาได้

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

เอกสารอ้างอิง

http://www.med.cmu.ac.th/
ศูนย์วิจัยสุขภาพกรุงเทพ. “กระจกตาอักเสบ”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก : www.bangkokhealth.com. [18 ธ.ค. 2016].