AM Pro Health

หน้าแรก
โรคต่างๆ
ข่าวสารสุขภาพ
อาการต่าง ๆ
เรื่องเล่าของฉัน
ศัลยกรรมความงาม
- ความงามและผิวพรรณ
อาหารและขนม
ผักและ ผลไม้

ต้นว่านดอกทอง เด่นในเรื่องเมตตามหาเสน่ห์

7 August 2023

ว่านดอกทอง

ว่านดอกทอง หรือว่านรากราคะ เป็นสมัยโบราณอันน่าพิศวงหากใครได้สูดดมกลิ่นจากดอก มีอันทำให้เกิดอารมณ์ทางราคะอย่างไร้ซึ่งเหตุผล เป็นว่านเสน่ห์มหานิยมที่คนสมัยโบราณมักนำมาทำเป็นยาเสน่ห์ และเป็นว่านมงคลที่หากปลูกไว้หน้าร้านค้าจะทำให้กิจการรุ่งเรืองยิ่ง ๆ ขึ้นไป สามารถพบได้ในประเทศไทยทางภาคเหนือ และทางภาคตะวันตก ชื่อวิทยาศาสตร์ Curcuma spp. จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์ขิง (ZINGIBERACEAE)[1] ชื่ออื่น ๆ กระเจา, ว่านดอกทองแท้, ว่านดอกทองตัวผู้, ว่านมหาเสน่ห์ดอกทอง, ว่านดอกทองตัวเมีย หรือว่านดินสอฤๅษี, ว่านมหาเสน่ห์ ว่านรากราคะ หรือรากราคะ เป็นต้น

ที่มาของชื่อ

ในสมัยโบราณมีความเชื่อกันว่าหากใครได้ดมกลิ่นของดอกว่านชนิดนี้เข้าไป จะมีความต้องการทางเพศอย่างรุนแรงขึ้นมาโดยไม่มีเหตุผล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเพศหญิง ว่านชนิดนี้จึงถูกตั้งชื่อว่า ดอกทอง (ดอกทอง เป็นคำด่าที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ โดยจะเป็นคำด่าที่เอาไว้ใช้กับผู้หญิงที่สำส่อนทางเพศ)

ลักษณะของว่านดอกทอง

ต้น
– เป็นพันธุ์ไม้ประเภทว่านที่มีลำต้นอยู่ใต้ดิน (เหง้า)
– ลักษณะของลำต้นและใบ จะคล้ายคลึงกับต้นขมิ้น แต่จะแตกต่างกันตรงที่ลักษณะของเหง้า
– เหง้ามีรูปร่างเป็นทรงกลม โดยเหง้าจะแตกแขนงออกมาเป็นไหลขนาดเล็ก รอบ ๆ เหง้า ไหลมีความยาวประมาณ 5-10 นิ้ว
– เหง้า ทั้ง 2 สายพันธุ์ สามารถจำแนกลักษณะได้เป็น ว่านตัวผู้ จะมีเนื้อภายในเหง้าเป็นสีเหลือง และว่านตัวเมีย จะมีเนื้อภายในเหง้าเป็นสีขาว โดยเหง้าของต้นดอกทองตัวเมียจะแตกต่างจากเหง้าของต้นดอกทองตัวผู้ คือ เหง้าจะมีลักษณะคล้ายกับดินสอ ทำให้มีผู้คนบางส่วนนิยมเรียกกันว่า ว่านดินสอฤๅษี
– ความสูงของต้น ประมาณ 1 ฟุต
– การขยายพันธุ์ ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการแยกหน่อ
ดอก
– ดอก ออกที่บริเวณเหง้าแล้วโผล่ขึ้นมาเหนือผิวดิน โดยดอกของต้นทั้ง 2 สายพันธุ์ สามารถจำแนกลักษณะได้ดังนี้
– ว่านดอกทองตัวผู้ กลีบดอกจะมีสีเหลืองล้วน
– ว่านดอกทองตัวเมีย กลีบดอกจะมีสีขาวและมีลายแต้มสีเหลือง (ว่านดินสอฤๅษี)
– กลิ่นของดอกทั้ง 2 สายพันธุ์ จะมีกลิ่นคล้ายกับกลิ่นคาวของน้ำอสุจิ (กลิ่นจะไม่คาวจนฉุนเหมือนเนื้อสัตว์ตามท้องตลาด) โดยต้นว่านตัวเมียจะส่งกลิ่นที่รุนแรงมากกว่าต้นว่านตัวผู้
– ว่านทั้ง 2 สายพันธุ์ จะออกดอกในช่วงฤดูร้อนไปจนถึงฤดูฝนของทุกปี

วิธีการปลูกว่านดอกทอง

วิธีการปลูกต้นว่านมีดังนี้
1.1. กระถางที่ใช้ในการปลูก แนะนำว่าควรใช้กระถางขนาดเล็กทรงเตี้ยในการปลูกในระยะแรกเพื่อให้ง่ายต่อการดูแล และให้เตรียมกระถางขนาดใหญ่เอาไว้สำหรับย้ายต้นนำมาปลูก เมื่อต้นเจริญเติบโตในสักระยะหนึ่ง
1.2. ใช้ดินทรายที่ผสมกับใบไม้ผุ จะช่วยทำให้จะเจริญเติบโตได้ดี และถ้าหากอยากให้ว่านเจริญเติบโตได้รวดเร็วยิ่งขึ้น ให้ทำการใส่ปุ๋ยคอกลงไปในปริมาณเล็กน้อยก็จะช่วยได้
1.3 การรดน้ำนั้น ให้รดน้ำให้มากแต่ไม่ถึงขั้นให้ดินแฉะ และปลูกไว้ในพื้นที่ที่มีแสงแดดรำไร (ไม่ควรปลูกไว้ในพื้นที่ที่มีแสงแดดจัด)
1.4. เมื่อเริ่มตั้งใบตรงแข็งแรงแล้ว จึงค่อยย้ายมาปลูกในกระถางขนาดใหญ่ เนื่องจากเหง้าของว่านจะมีขนาดที่ใหญ่ขึ้น
ในหนังสือ และตำราสมัยโบราณ ได้ระบุไว้ว่าเป็นว่านศักดิ์สิทธิ์ โดยการจะนำต้นมาปลูก โดยให้ทำการปลูกในวันจันทร์ข้างขึ้น และรดน้ำที่ปลุกเสกด้วยคาถา นะโมพุทธายะ 3 จบ
ในปัจจุบันว่านดอกทองแท้สามารถหาได้ยาก เนื่องจากใกล้สูญพันธุ์ หรือในด้านความเชื่อ ก็มีผู้คนเชื่อกันว่าผู้ที่รู้ถึงแหล่งที่อยู่ของว่านชนิดนี้มักจะไม่เปิดเผยข้อมูลให้รู้ เพราะเกรงว่าจะมีผู้นำไปใช้ในทางที่ไม่ดีได้

พุทธคุณของว่านดอกทอง

1. น้ำที่แช่ด้วยหัวว่านและใบ มีสรรพคุณในการกระตุ้นความรู้สึกทางเพศได้เป็นอย่างดี

2. ในสมัยโบราณกล่าวว่า ต้น สามารถนำมาใช้ในทางเสน่ห์มหานิยมได้ โดยชายหนุ่มในสมัยโบราณ เมื่อถึงเวลาที่จะต้องไปพบหญิงสาว จะนำดอกมาทำเป็นน้ำอบใช้ทาตัว หรือนำมาผสมกับขี้ผึ้งใช้ทาปาก ซึ่งเมื่อหญิงสาวผู้ใดที่ได้กลิ่นว่านชนิดนี้จากชายหนุ่ม หญิงสาวผู้นั้นก็จะเกิดความหลงใหลและคล้อยตามได้โดยง่าย

3. มีความเชื่อว่าหากปลูกไว้ในบ้าน จะช่วยให้เกิดความรักใคร่และเป็นสิริมงคลแก่คนในบ้านได้ (แต่ในสมัยโบราณจะห้ามปลูกไว้ในบ้าน เพราะเชื่อว่าเป็นสาเหตุทำให้เกิดการผิดลูกผิดเมียของคนภายในครอบครัวได้)

4. มีความเชื่อว่าหากนำต้นว่านตัวเมียไปปลูกไว้ที่หน้าร้านค้า จะช่วยให้ค้าขายเป็นไปอย่างราบรื่น ลูกค้าไหลมาเทมาไม่ขาดสาย และช่วยให้การค้าขายประสบความสำเร็จไปได้ด้วยดี

สั่งซื้อ อาหารเสริม สำหรับผู้ป่วย เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง

1. ๑๐๘ พรรณไม้ไทย. “ว่านมหาเสน่ห์“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.panmai.com. [21 พ.ย. 2013].

2. ว่านและพรรณไม้สมุนไพรไทย คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตสกลนคร. “ว่านดอกทอง“. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: natres.skc.rmuti.ac.th. [21 พ.ย. 2013].

3. ไทยรัฐออนไลน์. โดยนายเกษตร. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.thairath.co.th. [21 พ.ย. 2013].

4. หนังสือพิมพ์ข่าวสด. “ว่านมหาเสน่ห์“. คอลัมน์: รู้ไปโม้ด (น้าชาติ ประชาชื่น). อ้างอิงใน: หนังสือว่านสมุนไพร ไม้มงคล (ณรงค์ศักดิ์ ค้านอธรรม). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.khaosod.co.th. [21 พ.ย. 2013].

5. https://medthai.com

ต้นหนอนตายหยาก สรรพคุณรักษามะเร็งตับ

ampro_content2

5 August 2023

หนอนตายหยาก

ต้นหนอนตายหยาก อยู่วงศ์หนอนตายหยาก (STEMONACEAE) สามารถพบเจอได้ตามป่าทั่วไปในมาเลเซีย อินโดนีเซีย ไทย จีน ญี่ปุ่น ลาว มีชื่อในท้องถิ่นอื่น ๆ เช่น กะเพียดหนู, หนอนตายยาก (จังหวัดลำปาง), โปร่งมดง่าม (เชียงใหม่), กะเพียด (จังหวัดชลบุรี, จังหวัดประจวบคีรีขันธ์), สลอดเชียงคำ (อีสานโบราณ), หนอนตายหยาก (แม่ฮ่องสอน), ปงมดง่าม (เชียงใหม่), ป้งสามสิบ (คนเมือง) [1],[2],[6],[7],[8] ซึ่งแบ่งออกได้เป็น 2 ชนิด คือ ต้นตายหยากเล็ก ซึ่งชื่อวิทยาศาสตร์ Stemona tuberosa Lour. (ชื่อพ้องวิทยาศาสตร์ คือ Roxburghia gloriosa Pers., Roxburghia gloriosoides Roxb., Roxburghia viridiflora Sm.) โดยข้อมูลจากหนังสือสารานุกรมสมุนไพรไทย-จีน ระบุเอาไว้ว่ายังมีหนอนตายหยากเล็กอีกชนิด ที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Stemona japonica Blume Miq. มีชื่อในท้องถิ่นอื่น ๆ เช่น ป่ายปู้, หนอนตายหยากเล็ก, โป่งมดง่าม, ตุ้ยเย่ป่ายปู้ (จีนกลาง) ตามตำราระบุเอาไว้ว่าใช้แทนกันได้[3] หนอนตากหยากใหญ่ ซึ่งมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ Stemona collinsiae Craib มีชื่อในท้องถิ่นอื่น ๆ เช่น ปงช้าง, หนอนตายหยาก, กะเพียดช้าง [5]

ลักษณะของหนอนตายหยาก

ลักษณะของหนอนตายหยากเล็ก

ต้น เป็นพรรณไม้ล้มลุก มีกึ่งเถาเลื้อยพัน จะเลื้อยพันต้นไม้อื่น สามารถมีความยาวได้ประมาณ 10 เมตร สูงได้ประมาณ 40-60 เซนติเมตร เถากลม เป็นสีเขียว จะมีรากเป็นเหง้าหรือหัวอยู่ในดิน มีลักษณะเป็นรูปกระสวย จะออกเป็นกระจุก เนื้อจะอ่อนนิ่มเป็นสีเหลืองขาว ขยายพันธุ์โดยการใช้เหง้าปักชำ การเพาะเมล็ด [1],[2],[7]
ใบ เป็นใบเดี่ยว ใบจะออกเรียงเวียนสลับที่ใกล้โคนต้น จะออกเรียงเป็นคู่ตรงข้ามที่กลางต้นหรือยอด ใบเป็นรูปหัวใจ ที่โคนใบเว้า ส่วนที่ปลายใบจะเรียวแหลม ขอบใบจะเรียบหรือบิดเป็นคลื่นนิดหน่อย ใบกว้างประมาณ 3-14 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 9-20 เซนติเมตร แผ่นใบมีลักษณะเป็นคลื่น ที่เส้นใบแตกออกจากโคนใบขนานกันไปด้านปลายใบ 9-13 เส้น ก้านใบมีความยาวประมาณ 1.5-7 เซนติเมตร [1],[8]
ดอก เป็นดอกสมบูรณ์เพศจะออกดอกเดี่ยวหรือเป็นช่อกระจะประมาณ 2-6 ดอก ดอกออกที่ตามซอกใบ ที่ก้านช่อดอกยาวประมาณ 2-8 เซนติเมตร และจะมีใบประดับยาว 0.5-1.5 เซนติเมตร ก้านดอกมีความยาวประมาณ 0.5-3 เซนติเมตร มีกลีบรวมอยู่ 4 กลีบ จะเรียงเป็นชั้น 2 ชั้น มีชั้นละ 2 กลีบ กลีบมีลักษณะเป็นรูปแถบยาวที่ปลายจะแหลม กว้างประมาณ 0.4-1 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 2.5-4 เซนติเมตร กลีบชั้นนอกจะมีลักษณะเป็นสีเขียวอ่อนอมสีเหลือง สีเขียว จะมีลายเส้นเป็นสีม่วงหรือสีเขียวแก่เป็นลายประ กลีบชั้นในมีลักษณะเป็นสีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลอมแดง และมีลายเส้นประสีแดง มีเกสรเพศผู้ 4 อัน มีความยาวประมาณ 2.5-4 เซนติเมตร ก้านเกสรมีขนาดสั้น อับเรณูมีลักษณะเป็นสีม่วง มีความยาวประมาณ 0.8-1.5 เซนติเมตร ที่ปลายมีจะงอย จะงอยที่มีความยาวประมาณ 5-12 มิลลิเมตร มีรังไข่อยู่เหนือฐานวงกลีบรวม [1],[8]
ผล จะออกเป็นฝักห้อยลงเป็นพวง ที่ปลายฝักจะแหลม กว้างประมาณ 1.5-3 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 4-7 เซนติเมตร ถ้าแห้งจะแตกเป็น 2 ซีก เมล็ดมีขนาดยาวประมาณ 1-1.7 เซนติเมตร ที่ปลายจะเรียวแหลมมีความยาวประมาณ 4 มิลลิเมตร ก้านเมล็ดมีความยาวประมาณ 8 มิลลิเมตร จะมีเยื่อหุ้มที่โคนเมล็ด[1],[8]

ลักษณะของหนอนตายหยากใหญ่

ต้น เป็นพรรณไม้ล้มลุกที่สามารถมีอายุได้หลายปี มีลำต้นตั้งตรง สามารถสูงได้ถึงประมาณ 20-40 เซนติเมตร จะแตกกิ่งก้านเยอะ จะมีรากอยู่ในดินเยอะ ที่รากจะเป็นรากกลุ่มพวง รากมีลักษณะเป็นสีเหลืองอ่อนอวบน้ำ มีความยาวประมาณ 10-30 เซนติเมตร สามารถขยายพันธุ์ด้วยการใช้เมล็ด และพอถึงฤดูแล้งต้นเหนือดินจะโทรมหมดเหลือรากใต้ดิน และพอเข้าสู่ฤดูฝนใบจะงอกพร้อมกับออกดอก สามารถพบได้ที่ตามป่าเบญจพรรณทั่วไป ป่าดิบแล้ง ป่าดงดิบเขา [5],[6]
ใบ เป็นใบเดี่ยว ใบจะออกเรียงสลับ ใบเป็นรูปหัวใจ ที่โคนใบเว้าจะเป็นรูปหัวใจ ส่วนที่ปลายใบจะแหลม ขอบใบเรียบ ใบกว้างประมาณ 6-10 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 9-15 เซนติเมตร ผิวใบมีลักษณะเกลี้ยงทั้งสองด้าน มีเส้นใบอยู่ประมาณ 10-15 เส้น จะขนานกันอยู่ ที่ระหว่างเส้นแขนงใบจะมีเส้นใบย่อยตัดขวาง ก้านใบมีขนาดยาวประมาณ 5-9 เซนติเมตร ที่โคนจะพองเป็นกระเปาะ[5]
ดอก ออกเป็นช่อ ออกดอกที่ตามซอกใบ มีใบประดับเป็นรูปขอบขนานปลายมน มีขนาดกว้างประมาณ 0.25-0.3 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 1.1-1.2 เซนติเมตร และก้านดอกย่อยมีขนาดยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร มีกลีบดอกอยู่ 4 กลีบ เป็นสีเหลืองแกมสีชมพู จะขนาดไม่เท่ากันเรียงเป็นชั้น 2 ชั้น ชั้นนอกมีอยู่ 2 อัน เป็นรูปขอบขนานปลายแหลม มีขนาดกว้างประมาณ 0.4-0.5 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 1.9-2 เซนติเมตร และมีเส้นแขนงอยู่ประมาณ 9-11 เส้น ชั้นนอกมีอยู่ 2 อัน เป็นรูปไข่ปลายแหลม มีขนาดกว้างประมาณ 0.6-0.7 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 1.8-1.9 เซนติเมตร และมีเส้นแขนงอยู่ประมาณ 13-15 เส้น มีเกสรเพศผู้อยู่ 4 อัน เป็นรูปขอบขนาน ที่โคนจะเป็นรูปหัวใจขอบเรียบ ส่วนที่ปลายจะแหลม มีขนาดกว้างประมาณ 0.2-0.3 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 1.5-1.6 เซนติเมตร เกสรเพศเมียจะมีรังไข่อยู่ที่เหนือวงกลีบ ลักษณะเป็นรูปไข่ มีความยาวประมาณ 0.3-0.4 เซนติเมตร ที่ปลายเกสรเพศเมียจะเล็ก[5]
ผล มีขนาดเล็ก ค่อนข้างที่จะแข็ง เป็นสีน้ำตาล[5]

ข้อควรระวังในการใช้

รากจะมีพิษ ถ้าทานจะทำให้มึนเมา อาจถึงตายได้[5] มีข้อมูลที่ระบุไว้ว่าการที่จะนำมาใช้เป็นยาต้องผ่านกรรมวิธีการทำลายพิษก่อนถึงจะใช้ได้ อย่างเช่นวิธี การนำรากมาล้างให้สะอาดแล้วลวกหรือนึ่งจนไม่เห็นแกนสีขาวในราก และต้องนำไปตากแดดก่อนใช้ปรุงยา ในบางตำรานำไปเชื่อมกับน้ำผึ้งก่อนใช้ (นันทวัน และอรนุช 2543)

ประโยชน์หนอนตายหยาก

1. ใช้ในเชิงอุตสาหกรรม แทนการใช้สารเคมีหรือยาฆ่าแมลงได้[7]
2. สามารถนำรากมาโขลกบีบเอาน้ำมาใช้หยอดแผลวัวและควายที่มีหนอนไช หรือนำกากรากสดมาโปะปิดแผลของสัตว์พาหะที่เลียไม่ถึง ใช้เป็นยาฆ่าหนอนที่เกิดในแผล [5],[6]
3. สามารถนำใบมาใช้ยักปากไหปลาร้า ป้องกันหนอนได้[8]
4. สามารถใช้รักษาเหา โดยนำรากสดล้างน้ำสะอาดประมาณ 3-4 ราก มาตำผสมน้ำใช้ชโลมเส้นผมไว้ประมาณ 1 ชั่วโมง แล้วค่อยสระออกให้สะอาด ทำจนกว่าเหาจะตาย[4]
5. สามารถนำรากสดประมาณ 500 กรัม มาตำให้ละเอียด แล้วเอาใส่ท่อน้ำทิ้ง ฆ่ายุงและลูกน้ำได้[3]
6. สามารถนำรากมาตำผสมน้ำเป็นยาฆ่าแมลง หนอนศัตรูพืชที่รบกวนพืชผักได้[5],[6]

ข้อมูลทางเภสัชวิทยา
– สารสกัดมีฤทธิ์ที่ฆ่าพยาธิหรือเชื้อโรคได้หลายชนิด[3]
– พบสาร Oxtuberostemonine, Protostemonine, Isotuberostemonine, Stemonine, Tuberostemonine, Hypotoberosstemonine, Iso-Stemonidine, Stemonidine เป็นต้น[3] และมีสารอื่นที่พบ อย่างเช่น stemonone, stemonacetal, rotenoid compound, stemonal[5]
– จากการทดสอบความเป็นพิษเฉียบพลันกับหนูถีบจักรทดลอง โดยป้อนสารสกัดจากรากขนาด 0.25-80 ก./กก. น้ำหนักตัว เป็นเวลา 2 สัปดาห์ และขนาด 10 ก./กก. น้ำหนักตัว เป็นเวลา 1 เดือน ปรากฏว่าไม่พบความเป็นพิษของสารสกัด[9]
– จากการทดลองกับสัตว์ทดลอง ปรากฏว่ายับยั้งการไอของสัตว์ทดลองได้ และจะมีฤทธิ์กระตุ้นประสาทส่วนกลางของระบบหายใจ ทำให้หายใจได้ผลช้าลง[3]

สรรพคุณหนอนตายหยาก

1. รากของหนอนตายหยากใหญ่ จะมีรสเย็น และจะเป็นยาแก้อาการวัยทอง[6]
2. ในตำรายาไทยนำรากมาทุบหรือตำผสมน้ำหรือหมักกับน้ำ แล้วนำน้ำมาใช้พอกทาฆ่าศัตรูพืช แมลง หิด เหา หนอน (ราก)[1],[2],[5]
3. สามารถใช้รักษาจี๊ดได้ โดยนำรากสดล้างสะอาดประมาณ 3-4 ราก มาหั่นตำละเอียด นำมาพอกตรงที่มีตัวจี๊ด สังเกตได้โดยบริเวณนั้นจะบวม โดยพอกจนหาย (ราก)[4]
4. สามารถนำรากมาปรุงเป็นยารักษามะเร็งตับได้ (ราก)[1],[5]
5. ชาวเขาเผ่าม้งและเย้านำรากหรือทั้งต้นมาต้มกับ ใช้น้ำดื่มเป็นยาแก้ปัสสาวะติดขัด ขับปัสสาวะ ขับนิ่ว (ราก,ทั้งต้น)[8]
6. รากมีสรรพคุณที่เป็นยาฆ่าเชื้อพยาธิภายในลำไส้ พยาธิปากขอ พยาธิเส้นด้าย พยาธิตัวกลม พยาธิตัวจี๊ด พยาธิใบไม้ในตับ พยาธิตัวแบน โดยนำรากแห้ง 2 ราก มาต้มกับน้ำทานเป็นเวลาประมาณ 15-20 วัน (ราก)[1],[3],[5],[8] และวิธีถ่ายพยาธิปากขอ โดยนำรากหรือเหง้า 100 กรัม แบ่งต้ม 4 ครั้ง แล้วเอามาสกัดให้เหลือ 30 ซีซี ให้ทานครั้งละ 15 ซีซี ทานติดกันเป็นเวลา 2 วัน ถ่ายพยาธิปากขอได้ (ราก)[3]
7. ในจีนใช้เป็นยาขับผายลมได้ (ราก)[7]
8. สามารถใช้เป็นยาแก้ปวดฟันได้ โดยนำรากสดล้างสะอาด 1 ราก หั่นและตำให้ละเอียด แล้วเติมเกลือ 1/2 ช้อนชา นำมาใช้อมประมาณ 10-15 นาที แล้วก็บ้วนทิ้ง ทำติดต่อกันเป็นประมาณ 2-4 ครั้ง (เว้นระยะห่างกัน 4-5 ชั่วโมง) (ราก)[4] อีกวิธีนำใบมาตำ แล้วใช้อมแก้อาการปวดฟัน (ใบ)[8]
9. บางข้อมูลระบุไว้ว่ามีการใช้เป็นยาแก้ภูมิแพ้ ด้วยการนำราก กับใบหนุมานประสานกาย อย่างละเท่า ๆ กัน มาต้มกับน้ำดื่มในขณะที่ยังอุ่นต่างน้ำทุกวัน สามารถช่วยแก้อาการของโรคภูมิแพ้ ช่วยลดอาการไอ ช่วยละลายเสมหะได้ (ราก) (ข้อมูลจาก : tripod.com)
10. ในตำรับยาแก้อาการไอจากวัณโรค โดยนำรากหรือเหง้าของหนอนตายหยาก, จี๊ฮวง, เปลือกหอยแครงสะตุ, เกล็ดนิ่ม อย่างละเท่า ๆ กัน มาบดเป็นผง เอามาชงกับน้ำทานครั้งละ 5 กรัม วันละ 2-3 ครั้ง (ราก)[3]
11. ใช้เป็นส่วนผสมของตำรับยาไทยหลายรายการ อย่างเช่น ยาแก้ดีลมแลกำเดา, ยาต้มสมานลำไส้, ยาตัดรากอุปะทม, ยาแก้ดีกำเดาแผลงฤทธิ์ร้าย, ยาแก้ลมกำเริบ, ยาแก้นิ่วเนื้อด้วยอุปทุม เป็นต้น[6]
12. สามารถนำรากมาทุบละเอียดแล้วแช่กับน้ำ นำมาใช้พอกแผล ฆ่าหนอน ทำลายหิดได้ (ราก)[5]
13. สามารถนำรากมาใช้ปรุงเป็นยาแก้โรคผิวหนัง ผิวหนังอักเสบ ผื่นคันตามร่างกาย โดยนำรากประมาณ 50-100 กรัม มาต้มแล้วเอาน้ำมาใช้ล้างหรือใช้อาบ (ราก)[1],[3],[5]
14. สามารถนำรากหรือหัวมาใช้ปรุงเป็นยาทานแก้น้ำเหลืองเสียได้ (ราก)[1],[5]
15. หัวกับรากจะมีสรรพคุณที่เป็นยารักษาริดสีดวงทวารหนักได้ โดยนำรากต้มทาน พร้อมต้มกับยาฉุนใช้รมหัวริดสีดวง ทำให้ริดสีดวงฝ่อและแห้ง (หัว,ราก)[4],[5],[6]
16. ในตำรายาสมุนไพรพื้นบ้านจังหวัดอุบลราชธานี นำรากมาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาถ่ายพยาธิตัวจี๊ด ด้วยการนำรากมาผสมหญ้าหวายนา ชะอม มาต้มกับน้ำดื่มเป็นยาถ่ายพยาธิตัวจี๊ด (ราก)[5]
17. สามารถใช้เป็นยาแก้บิดอะมีบาได้ โดยนำเหง้าหรือราก 5-15 กรัม มาต้มกับน้ำทาน (ราก)[3]
18. ในอินโดจีนนำรากมาใช้เป็นยารักษาโรคเจ็บหน้าอก (ราก)[7]
19. ชาวเขาเผ่าม้งและเย้านำทั้งต้นหรือรากมาต้มกับน้ำดื่ม ใช้อาบแก้โรคโปลิโอ (ราก,ทั้งต้น)[8]
20. สามารถช่วยรักษาวัณโรค ช่วยขับเสมหะ (ราก)[4]
21. รากหรือเหง้าจะมีรสขมชุ่ม จะเป็นยาร้อนเล็กน้อย มีพิษนิดหน่อย จะออกฤทธิ์กับม้ามกับปอด สามารถใช้เป็นยาหลอดลมอักเสบ แก้ไอเย็น อาการไอจากวัณโรค ไอเรื้อรัง (ราก)[3]

วิธีใช้

ถ้าเป็นรากแห้งให้ใช้ครั้งละ 3-10 กรัม เอามาต้มกับน้ำทาน หากใช้ภายนอกให้ใช้ประมาณ 50-100 กรัม เอามาต้ม ใช้น้ำล้างหรือใช้อาบแก้โรคผิวหนังผดผื่นคัน[3]

สั่งซื้อ อาหารเสริม สำหรับผู้ป่วย เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรไทย เล่ม 1. (ดร.นิจศิริ เรืองรังษี, ธวัชชัย มังคละคุปต์). “หนอนตายหยาก (Non Tai Yak)”. หน้า 323.
2. หนังสือสมุนไพรสวนสิรีรุกขชาติ. (คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล). “หนอนตายหยาก”. หน้า 193.
3. หนังสือสารานุกรมสมุนไพรไทย-จีน ที่ใช้บ่อยในประเทศไทย. (วิทยา บุญวรพัฒน์). “หนอนตายหยาก”. หน้า 608.
4. สรรพคุณสมุนไพร 200 ชนิด, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “หนอนตายหยาก”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.rspg.or.th/plants_data/herbs/. [14 ก.ค. 2014].
5. ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. “หนอนตายหยาก”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.phargarden.com. [14 ก.ค. 2014].
6. สำนักคุ้มครองภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร. “ข้อมูลของหนอนตายหยาก”.
7. กรมวิชาการเกษตร. “หนอนตายหยาก”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: it.doa.go.th/vichakan/. [14 ก.ค. 2014].
8. โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง, สถาบันวิจัยและพัฒนาที่สูง (องค์กรมหาชน). “หนอนตายหยาก”. อ้างอิงใน: หนังสือชื่อพรรณไม้แห่งประเทศไทย (เต็ม สมิตินันทน์), หนังสือองค์ความรู้เรื่องพืชป่าที่ใช้ประโยชน์ทางภาคเหนือของไทย เล่ม 3 (สุธรรม อารีกุล, จำรัส อินทร, สุวรรณ ทาเขียว, อ่องเต็ง นันทแก้ว). [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: eherb.hrdi.or.th. [14 ก.ค. 2014].
9. หน่วยบริการฐานข้อมูลสมุนไพร สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล. “รากของว่านหนอนตายหยาก”. เข้าถึงได้จาก: www.medplant.mahidol.ac.th. [14 ก.ค. 2014].
10. https://medthai.com/

ต้นสัก สรรพคุณช่วยบรรเทาอาการปวดศีรษะ

ampro_content2

5 August 2023

ต้นสัก

ต้นสัก เป็นไม้ต้นขนาดใหญ่ผลัดใบในฤดูร้อน พบอยู่ในแถบประเทศอินเดีย บังคลาเทศ พม่า ลาว และไทย สำหรับประเทศไทยพบกระจายทั่วไปในบริเวณภาคเหนือเรื่อยลงมาทางตะวันตกบริเวณทางเหนือของจังหวัดกาญจนบุรี เขตป่าเบญจพรรณ ในระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลเฉลี่ยประมาณ 200-750 เมตร ชื่อสามัญ Teak[1] ชื่อวิทยาศาสตร์ Tectona grandis L.f. อยู่ในวงศ์กะเพรา (LAMIACEAE หรือ LABIATAE)[2] ชื่อท้องถิ่นอื่นๆ ปายี้ (กะเหรี่ยง-กาญจนบุรี), เส่บายี้ (กะเหรี่ยง-กำแพงเพชร), เคาะเยียโอ (ละว้า-เชียงใหม่), ปีฮี ปีฮือ เป้อยี (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)เป็นต้น[1] เป็นพรรณไม้พระราชทานของจังหวัดอุตรดิตถ์[2] สามารถแบ่งเป็น 3 ชนิดคือ ไม้สักทั่วไป ไม้สักดาฮัต(ไม้ประจำถิ่นของพม่า) และไม้สักฟิลิปปินส์[5] และมีถิ่นกำเนิดอยู่ทางตอนใต้ของประเทศอินเดีย พม่า ลาว และไทย ยังมีการแบ่งคุณลักษณะของไม้สัก โดยใช้ความแข็ง ความเหนียว และการตกแต่งของเนื้อไม้ในการพิจารณา โดยจะแบ่งเป็น 5 ชนิดได้แก่[2]
1. ไม้สักทอง ตกแต่งได้ง่าย เสี้ยนไม้ตรง เนื้อไม้มีสีน้ำตาลทอง[2]
2. ไม้สักหิน ตกแต่งได้ง่าย เนื้อไม้มีสีน้ำตาลหรือจาง[2]
3. ไม้สักหยวก ตกแต่งได้ง่าย เนื้อไม้เป็นสีน้ำตาลอ่อนหรือจาง[2]
4. ไม้สักไข่ ทาสีและตกแต่งได้ยาก เนื้อไม้มีไขปนอยู่เนื้อมีสีน้ำตาลเข้มปนเหลือง[2]
5. ไม้สักขี้ควาย เนื้อไม้เป็นสีเลอะ ๆ มีสีเขียวปนน้ำตาลดำ[2]

ลักษณะของต้นสัก

ต้น เป็นไม้ยืนต้นผลัดใบ มีความสูงราวๆ 20 เมตรขึ้นไปและอาจสูงได้ถึง 30 เมตร ลำต้นตรงไม่คดงอ มีกิ่งก้านที่ขนาดใหญ่น้อยบริเวณส่วนลำต้น เปลือกต้นหนามีสีเทาหรือน้ำตาลอ่อนแกมเทา เรือนยอดทึบเป็นทรงพุ่มกลม เปลือกต้นเรียบหรืออาจมีรอยแตกเป็นร่องเล็กๆ ตามแนวยาวของลำต้น โคนต้นแก่จะเป็นร่องและมีพูพอนขึ้นเล็กน้อย มีขนสีเหลืองขึ้นเล็กน้อยบริเวณยอดและกิ่งอ่อน กิ่งอ่อนเป็นรูปเหลี่ยม มีเนื้อไม้เป็นสีน้ำตาลทองถึงน้ำตาลแก่ และมีเส้นสีน้ำตาลแก่แทรกอยู่ เนื้อหยาบมีความแข็งปานกลาง เนื้อไม้เป็นเสี้ยนตรง ใช้วิธีการติดตา การปักชำ เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อหรือเมล็ดในการขยายพันธุ์ มักจะขึ้นเป็นกลุ่มๆ หรือปนอยู่กับไม้เบญจพรรณอื่น ชอบขึ้นตามดินร่วนปนทรายหรือดินที่มีความลึกมากๆ[1],[2]
ดอก จะออกตามปลายยอดและซอกใบ เป็นดอกช่อขนาดใหญ่ เป็นดอกสมบูรณ์เพศ มีดอกย่อยขนาดเล็ก กลีบดอกมี 6 กลีบมีสีเขียวนวล ส่วนโคนเชื่อมกันเป็นหลอดมีขนทั้งด้านในและนอก เกสรตัวผู้ยาวพ้นออกมาจากดอกมี 5-6 อัน เกสรตัวเมียมี 1 อันขนาดเท่ากับเกสรตัวผู้ มีขนอยู่หนาแน่นบริเวณรังไข่ ดอกจะออกช่อแรกที่ปลายยอดสุดของแก่นลำต้นก่อนและภายใน 1 วันดอกจะบาน ดอกจะกลายเป็นผลในช่วงเดือนกรกฎาคมถึงเดือนตุลาคม[1],[2]
ใบ แตกออกมาจากกิ่ง ออกเป็นคู่ตรงข้ามกัน เป็นใบเดี่ยว ใบเป็นรูปรีกว้าง ขอบใบเรียบ โคนใบสอบ ปลายใบมีหางอยู่สั้นๆ ใบที่ออกมาแต่ละคู่จะตั้งฉากสลับกันตามความยาวกิ่ง แต่ละใบมีความกว้างราวๆ 12-35 เซนติเมตรและยาว 15-60 เซนติเมตร ก้านใบยาว 1-5 เซนติเมตร มีขนปกคลุมบริเวณท้องใบ ท้องใบมีสีเขียว พื้นใบทั้งสองด้านสากมือ หากนำท้องใบอ่อนมาขยี้จะมีสีแดงคล้ายกับเลือด จะผลัดใบในช่วงเดือนพฤศจิกายนถึงเดือนมกราคม และจะแตกใบใหม่ช่วงเดือนเมษายนถึงเดือนมิถุนายน[1],[2]
ผล มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางราวๆ 1-2 เซนติเมตร ผลเป็นรูปทรงกลมแป้น มีชั้นกลีบเลี้ยงหุ้มผลอยู่ เป็นสีเขียว ลักษณะบางและพองลม ผลแก่จัดมีสีน้ำตาล มีเมล็ดประมาณ 1-4 เมล็ดใน 1 ผล เมล็ดเป็นรูปทรงไข่ จะอยู่ในช่อง ช่องละ 1 เมล็ด ขนาดยาวราวๆ 0.6 เซนติเมตรและกว้าง 0.4 เซนติเมตร จะมีเปลือกบางๆหุ้มอยู่ในแต่ละเมล็ด เมล็ดจะเรียงไปตามแนวตั้งของผล[1],[2]

ประโยชน์ของสัก

ในไม้สักทองมีทองคำปนอยู่ 0.5 ppm. หมายความว่าไม้สักทอง 26 ต้นจะได้ทองคำหนัก 1 บาท [5]
มีความเชื่อของคนไทยโบราณว่าการปลูกต้นสักทองไว้ประจำบ้าน จะทำให้มีศักดิ์ศรี เพราะคำว่า “สัก” หรือ “ศักดิ์” หมายถึง การมีศักดิ์ศรี ยศถาบรรดาศักดิ์ เกียรติศักดิ์ โดยให้ปลูกต้นสักทองไว้ทางทิศเหนือของบ้าน และควรปลูกในวันเสาร์จะทำให้เป็นมงคลมากยิ่งขึ้น[4]
สามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้หลากหลาย เช่นใช้ไม้ซุงขนาดใหญ่นำมาแปรรูปในการก่อสร้างต่างๆ
ใช้ไม้ซุงขนาดเล็กมาทำบ้านไม้ซุง จะได้บ้านที่คงทนและสวยงาม เนื้อไม้สามารถคงทนต่อปลวก แมลง เห็ดราได้ดี เนื่องจากมีสารเทคโทควิโนน (Tectoquinone) อยู่[2],[5]

มีการแบ่งเกรดไม้ในการทำเฟอร์นิเจอร์มี 3 เกรดคือ

1.ไม้เกรดเอ เป็นไม้ที่รื้อมาจากบ้านเก่า มีราคาสูง เนื้อไม้แห้งจะเป็นสีน้ำตาลทองเข้ม ไม้จะหดตัวได้น้อยมาก
2.ไม้เกรดบี หรือไม้ออป.(องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้) เป็นไม้ที่ปลูกในพื้นที่ภูเขา มีคุณภาพดีพอสมควร การหดตัวมีน้อย
3.ไม้เกรดซี หรือไม้นส.(หนังสือแสดงสิทธิทำกิน (นส.3) เป็นไม้ที่มีปลูกในพื้นที่ของเอกชน ไม้มีคุณภาพปานกลาง มีแก่นไม้น้อยกว่าไม้เกรดบี สีเนื้อไม้อ่อนออกเหลืองนวล หดตัวมากกว่าไม้เกรดบี

สรรพคุณของสัก

1. ใช้เปลือกไม้มาบรรเทาอาการบวมได้(เปลือกไม้)[1] และเนื้อไม้ก็สามารถใช้ทำยาแก้บวมได้เช่นกัน(เนื้อไม้)[3]
2. เนื้อไม้ ใช้ในการแก้โรคผิวหนังได้[3]
3. ใช้ใบในการทำยารักษาโรคทางเดินปัสสาวะอักเสบได้[3]
4. เนื้อไม้ ใช้ในการทำยาขับพยาธิได้[3]
5. เนื้อไม้ ใช้ในการคุมธาตุในร่างกายได้ และช่วยแก้ไข้ได้[3]
6. เมล็ด ใช้ในการรักษาโรคตาได้[1]
7. เนื้อไม้ ใช้ในการแก้อาการอ่อนเพลีย[3]
8. ทำเป็นยาบำรุงโลหิตได้ โดยใช้เนื้อไม้และใบมาทำ(เนื้อไม้,ใบ)[3]
9. เนื้อไม้ สามารถแก้ลมในกระดูกได้[3]
10. เปลือก ใช้ทำเป็นยาฝาดสมานได้[3]
11. ใบ ใช้ในการแก้ประจำเดือนไม่ปกติได้ (ใบ)[3]
12. เนื้อไม้,ใบ,ดอก ใช้ในการทำยาขับปัสสาวะได้[3]
13. ใบมีสรรพคุณในการทำยาขับลมได้ และเนื้อไม้ก็สามารถนำมาทานเป็นยาขับลมได้ดีเช่นกัน(เนื้อไม้,ใบ)[3]
14. ทำเป็นยาแก้เจ็บคอได้ โดยนำใบมาทำเป็นยาอม(ใบ)[3]
15. ช่วยบรรเทาอาการปวดศีรษะได้ (เปลือกไม้)[1]
16. ใบ ใช้เป็นยาแก้พิษโลหิตได้ (ใบ)[3]
17. ช่วยในการลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ โดยนำใบมาต้มกับน้ำรับประทาน(ใบ)[3]

สั่งซื้อ อาหารเสริม สำหรับผู้ป่วย เนสท์เล่ ออรัลอิมแพค คลิ๊ก @amprohealth

เอกสารอ้างอิง
1. หนังสือสมุนไพรไทย เล่ม 1. (ดร.นิจศิริ เรืองรังษี, ธวัชชัย มังคละคุปต์). “สัก (Sak)”. หน้า 294.
2. ส่วนปลูกป่าภาคเอกชน, สำนักส่งเสริมการปลูกป่า กรมป่าไม้. “สัก”.
3. สรรพคุณสมุนไพร 200 ชนิด, สำนักงานโครงการอนุรักษ์พันธุกรรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดำริ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี. “สัก”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.rspg.or.th/plants_data/herbs/. [10 มิ.ย. 2014].
4. ไม้ประดับออนไลน์. “สักทอง ”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.maipradabonline.com. [10 มิ.ย. 2014].
5. ข่าวสดรายวัน ฉบับที่ 8121 วันที่ 22 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2556, คอลัมน์: รูปไปโม้ด. (น้าชาติ ประชาชื่น). “ไม้สัก”. [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: www.khaosod.co.th. [10 มิ.ย. 2014].
6. https://medthai.com/

อ้างอิงรูปจาก
1. https://greencleanguide.com/
2. https://paudhshala.com/

ต้นฝ้ายขาว เมล็ดเป็นยารักษาอาการสมรรถภาพทางเพศเสื่อม

ampro_content2

5 August 2023

ฝ้ายขาว

ฝ้ายขาว มีถิ่นกำเนิดในแถบเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ในประเทศไทยจะพบได้มากทางภาคเหนือ[1],[2],[3] เป็นพรรณไม้ที่เป็นได้ทั้งส่วนผสมของยาสมุนไพรที่ใช้รักษาโรค และเป็นได้ทั้งวัตถุดิบในด้านอุตสาหกรรมที่ใช้กันอย่างแพร่หลาย ในบทความนี้ทางเราจะขอมานำเสนอพรรณไม้ที่มีชื่อว่า “ต้นฝ้ายขาว” ชื่อสามัญ Cotton plant[2],[4], Cotton, Sea Iceland Cotton[5] ชื่อวิทยาศาสตร์ Gossypium herbaceum L. จัดอยู่ในวงศ์ วงศ์ชบา (MALVACEAE)[1] ชื่ออื่น ๆ ฝ้ายเทศ (ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย), เหมียวฮวา เฉ่าเหมียนฮวา (ภาษาจีนกลาง)[2],[3], ฝ้ายดอก (จังหวัดเชียงใหม่), ฝ้ายชัน (จังหวัดลำปาง), ฝ้าย ฝ้ายไทย ฝ้ายหีบ (ประเทศไทย) เป็นต้น[5]

ลักษณะของฝ้ายขาว

ต้น
– เป็นพันธุ์ไม้ประเภทไม้พุ่มยืนต้นที่มีขนาดเล็ก และมีอายุขัยอยู่ได้นานหลายปี
– ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง ลำต้นมีสีเขียวและมีขนขึ้นปกคลุมอยู่อย่างหนาแน่นทั่วทั้งลำต้น ลำต้นแตกกิ่งก้านค่อนข้างน้อย
– ความสูงของต้น ประมาณ 1-3 เมตร
– ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ด เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนซุย
ใบ
– ใบมีรูปร่างเป็นรูปไข่กว้าง ตรงปลายใบแหลม ส่วนขอบใบเรียบและมีลักษณะเว้าแยกเป็นแฉก 3-5 แฉก และบริเวณโคนใบมีลักษณะเป็นรอยเว้าเล็กน้อย
– ใบจะออกเรียงสลับกัน โดยใบจะมีลักษณะเป็นใบเดี่ยว[1],[2],[3]
– ใบมีขนาดความกว้างประมาณ 8-10 เซนติเมตร มีความยาวประมาณ 10-12 เซนติเมตร และก้านใบมีความยาวประมาณ 2.5-8 เซนติเมตร
ดอก
– กลีบดอกมีสีชมพู ตรงบริเวณใจกลางดอกมีสีม่วงอ่อน กลีบดอกมี 5 กลีบ มีขนาดความกว้างประมาณ 2.5-3 เซนติเมตร และมีความยาวประมาณ 3-4 เซนติเมตร ดอกมีใบประดับห่อหุ้มดอกเอาไว้ ตรงปลายใบมีลักษณะเป็นเส้นเรียวแหลมอยู่ประมาณ 12 เส้น ดอกมีกลีบเลี้ยงเป็นรูปร่างสามเหลี่ยม ตรงขอบเป็นรอยฟันเลื่อย มีความยาวประมาณ 2-3 เซนติเมตร และดอกมีเกสรเพศผู้อยู่เป็นจำนวนมาก
– ดอกจะออกที่บริเวณปลายกิ่งและที่ซอกใบ ดอกมีลักษณะเป็นดอกเดี่ยว
– ออกดอกในช่วงเดือนกรกฎาคมไปจนถึงช่วงเดือนกันยายน[1],[2],[3]
ผล
– ผลมีลักษณะเป็นผลแห้ง ผลมีรูปร่างเป็นทรงกลม โดยผลจะแตกออกตามพู แยกออกเป็น 3-4 ซีก
– ต้น จะออกผลเมื่อดอกร่วงโรยลงไปแล้ว[1],[2],[3]
เมล็ด
– เมล็ดมีเป็นจำนวนมากอยู่ภายในผล เมล็ดมีรูปร่างค่อนข้างกลม มีความยาวประมาณ 1 เซนติเมตร เมล็ดมีเปลือกแข็งมีสีดำหรือสีน้ำตาล และมีขนสีขาวขึ้นห่อหุ้มทั่วทั้งเมล็ด

สรรพคุณของฝ้ายขาว

1. รากและเปลือกราก นำมาใช้ทำเป็นยาแก้อาการประจำเดือนมาไม่เป็นปกติ ช่วยแก้อาการตกขาว และช่วยขับประจำเดือนของสตรี (สตรีมีครรภ์ห้ามใช้เนื่องจากจะทำให้แท้งบุตรได้) (ราก, เปลือกราก)[1],[2]
2. รากมีสรรพคุณเป็นยาขับเสมหะและแก้อาการไอ (ราก)[3]
3. รากมีฤทธิ์เป็นยารักษาโรคหอบ (ราก)[3]
4. รากมีสรรพคุณเป็นยาห้ามเลือด (ราก)[3]
5. รากมีฤทธิ์เป็นยาแก้อาการตับอักเสบเรื้อรัง (ราก)[3]
6. รากมีสรรพคุณเป็นยารักษาโรคหลอดลมอักเสบ (ราก)[3]
7. รากมีสรรพคุณเป็นยาบำรุงกำลัง (ราก)[3]
8. รากมีฤทธิ์เป็นยารักษาโรคกระษัยลม (ราก)[3]
9. รากมีสรรพคุณเป็นยารักษาอาการตัวบวม (ราก)[3]
10. เมล็ดมีสรรพคุณเป็นยาแก้อาการตกเลือด และอาการตกขาวของสตรี (เมล็ด)[3]
11. เมล็ดมีฤทธิ์เป็นยารักษาอาการอั้นปัสสาวะไม่อยู่ (เมล็ด)[3]
12. เมล็ดมีสรรพคุณเป็นยารักษาริดสีดวง (เมล็ด)[3]
13. เมล็ดมีสรรพคุณเป็นยารักษาอาการถ่ายเป็นเลือด (เมล็ด)[3]
14. เมล็ดมีฤทธิ์เป็นยารักษาอาการสมรรถภาพทางเพศเสื่อม (เมล็ด)[3]
15. เมล็ดมีสรรพคุณเป็นยาบำรุงไต (เมล็ด)[3]
16. น้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ดนำมาใช้เป็นยาภายนอก มีสรรพคุณเป็นยารักษาฝีหนองภายนอก และโรคกลากเกลื้อน (น้ำมันจากเมล็ด)[3]
17. น้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ดมีสรรพคุณเป็นยาลดระดับไขมันเลือด (น้ำมันจากเมล็ด)[4]
18. น้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ดมีฤทธิ์เป็นยารักษาโรคผิวหนัง มีส่วนช่วยทำให้ผิวหนังมีความชุ่มชื้นยิ่ง และรักษาอาการแผลมีหนองเรื้อรัง (น้ำมันจากเมล็ด)[4]
19. ฝ้ายที่ได้มาจากต้น ส่วนมากมักจะนำมาทำเป็นเครื่องนุ่งห่ม และเส้นใยที่เหลืออยู่กับเมล็ดจะนำมาทำพรม หรือนำมาทำเป็นเส้นใยเทียม เช่น เรยอน ฯลฯ เป็นต้น
20. ในทางการแพทย์จะนำฝ้ายมาใช้ทำสำลีหรืออุปกรณ์ทางการแพทย์ และนำมาใช้เตรียมเป็นยาแผนปัจจุบันอีกด้วย[5]
21. ใยฝ้ายสีขาวนำมาทอผ้า โดยผ้าที่ได้จะเรียกว่าผ้าฝ้าย[2]
22. น้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ด สามารถนำมาใช้เป็นน้ำมันสำหรับใช้หุงต้มได้[5]

ขนาดและวิธีการใช้

1. รากแห้งให้ใช้ในปริมาณครั้งละ 15-35 กรัม และ เมล็ดให้ใช้ในปริมาณครั้งละ 6-15 กรัม โดยวิธีการนำมาปรุงเป็นยานั้นจะเหมือนกันคือ นำมาต้มกับน้ำใช้สำหรับรับประทานเป็นยาภายใน และนำมาใช้ภายนอกโดยการนำน้ำที่ต้มมาอาบหรือใช้สำหรับล้างบาดแผล[3]
2. น้ำมันจากเมล็ด จะมีวิธีนำมาใช้อยู่ 2 วิธีคือ 1. บรรจุแคปซูล 1-2 แคปซูล ใช้ทานเป็นยา โดยให้ทานเป็นเวลาทั้งเช้าและเย็น และ 2. นำมาปรุงอาหาร ใช้ทานเป็นยากึ่งอาหารบำรุงร่างกาย ทานเป็นเวลาทั้งเช้าและเย็น[4]

ข้อควรรู้

ในวงศ์เดียวกัน เช่น Gossypium barbadense L. และ Gossypium hirstum L. สามารถนำมาใช้แทนกันได้ เพราะมีสรรพคุณที่ใกล้เคียงกัน[3]

ข้อมูลทางเภสัชวิทยา

1. จากการวิจัยต้นพบว่า มีฤทธิ์ช่วยลดระดับไขมันในเลือด ช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด ช่วยขับปัสสาวะ ช่วยคุมกำเนิด ทำให้ฮอร์โมนเพศชาย (testosterone) ลดลง และยับยั้งการสร้างอสุจิ เป็นต้น[4]
2. จากการวิจัยพบว่าต้นมีสารสำคัญ อันได้แก่ palmitic acid, gossypol, kaempferol, satirane, phytin, alamine, tocopherol, triacontane, apocynin, gossyptrin, aspartic acid, glutamic acid, glycine, gossypetin, serine และ thrconin[4]
3. จากการวิจัยความเป็นพิษของต้นในหนูขาว ผลพบว่าไม่เกิดอาการที่เป็นพิษ[4]
4. จากการวิจัยพบว่าสารที่สกัดมาจากกิ่งและรากของต้น มีฤทธิ์ที่สามารถต่อต้านเชื้อไวรัสไข้หวัด และเชื้อ Coccus, Staphelo coccus ได้[3]
5. จากการวิจัยนำสาร Gossypol ในต้นมาฉีดให้หนูทดลองที่มีอาการไอ ผลพบว่าสารดังกล่าวสามารถรักษาอาการไอ อีกทั้งยังช่วยขับเสมหะได้อีกด้วย[3]
6. จากการวิจัยพบว่าในเปลือกราก ในเมล็ด และน้ำมันที่สกัดมาจากเมล็ดของต้น มีสารสำคัญอย่างสาร Acetovanilone, Asparagin, Kaempferol, Quercimeritri, Gossypetin, Berbacitrin และ Cossypitrin อยู่[3]
7. จากการวิจัยสารที่สกัดได้มาจากใบ กิ่ง และราก โดยการนำมาทดลองกับหนูทดลอง พบว่าสารสกัดทั้งหลายดังกล่าวได้เข้าไปกระตุ้นการบีบตัวของมดลูกในหนูทดลองอย่างแรง[3]