ฟันผุ

ฟันผุ ( Dental Caries ) เป็น ปัญหาในช่องปากที่พบบ่อยที่สุดในประชากรโลกตั้งแต่เด็กฟันผุอายุระหว่าง 6 ถึง 11 ปี วัยรุ่นที่มีอายุระหว่าง 12 ถึง 19 ปี และยังส่งผลต่อผู้ใหญ่ที่มีอายุ 20 ขึ้นไป ฟันผุเกิดจากปัจจัยหลายอย่างรวมถึงแบคทีเรียในช่องปากผลิตกรดบางชนิด โดยมีการทำลายแร่ธาตุที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของเนื้อเยื่อผิวเคลือบฟัน จนทำให้เกิดฟันเป็นรูเล็กๆ รากฟันผุเป็นรู ฟันเป็นโพรง มีอาการเหงื่อกบวม เหงือกอักเสบ เหงือกร่นร่วมด้วย ถ้าไม่ได้รับการรักษาจากทันตแพทย์จะลุกลามขยายใหญ่และลึกขึ้นเรื่อยๆ เกิดการเจ็บปวดทุกข์ทรมาน และสุดท้ายอาจต้องสูญเสียฟันโดยต้องถอนออกไป

สาเหตุฟันผุเกิดจากอะไร

ฟันผุเกิดมาจากการแปรงฟันได้ไม่สะอาดเพียงพอค่ะ คือแปรงไม่ทั่วถึงทุกซอกทุกมุม เวลาที่เราแปรงฟันไม่สะอาด มันก็จะเหลือคราบอาหาร และคราบจุลินทรีย์ทิ้งไว้ (เชื้อโรคนั่นเอง) ซึ่งจะเป็นสาเหตุทำให้เกิดฟันผุ และโรคเหงือกอักเสบตามมาได้

1. คราบน้ำตาล มาจากอาหารที่เราทานอยู่ทุกมื้อทุกวันนี่แหละค่ะ จำได้ไหมคะ ตอนเด็กๆที่เราเคยเรียนกันมาว่าอาหารจำพวกแป้งหรือคาร์โบไฮเดรต พอย่อยโดยเอ็นไซม์จากน้ำลายในช่องปากแล้ว ก็จะกลายเป็นน้ำตาล เพราะฉะนั้น เรากินข้าว กินขนม กินน้ำอัดลม น้ำผลไม้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกขนมหวาน สุดท้ายแล้วพอโดนย่อย ก็จะกลายเป็นน้ำตาลทั้งนั้น

2. เชื้อโรคในช่องปาก ในร่างกายของคนเรามีเชื้อแบคทีเรีย เชื้อจุลินทรีย์ อยู่แล้วค่ะ มีทั้งที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย แต่พวกให้โทษก็มีเยอะค่ะ ถ้าเราทำความสะอาดเก่งๆ แปรงฟันสะอาด แบคทีเรียพวกนี้มันก็จะอยู่กับเราอย่างสันติค่ะ คือถูกเรากำจัดออกไป(ก็โดยการแปรงฟันนี่แหละ)อยู่เรื่อยๆ ไม่สามารถเพิ่มปริมาณได้มากจนทำร้ายเราได้ แต่ถ้าเราทำความสะอาดไม่ทั่วถึง แบคทีเรียพวกนี้มันก็จะเริงร่า พากันสร้างบ้านอย่างสุขสบายในปากเรา ยิ่งได้อาหาร(น้ำตาลนั่นเอง) ก็ยิ่งตัวอ้วน ออกลูกออกหลานกันใหญ่ ประกอบกับองค์ประกอบที่ 3 ก็จะทำให้เกิดฟันผุได้ค่ะ

3. มีเชื้อโรค และมีอาหารให้เชื้อโรคเจริญเติบโต (น้ำตาล) และปล่อยทิ้งไว้นานๆ ก็จะทำให้ฟันผุได้ค่ะ เริ่มต้นจากเชื้อโรค หรือแบคทีเรียจะมาย่อยสลายอาหารประเภทน้ำตาล ซึ่งจะทำให้เกิดสภาพความเป็นกรดในช่องปาก ส่งผลให้ฟันเราถูกดึงแร่ธาตุออกไป (ถูกดึงแคลเซียม และฟอสฟอรัส) ถ้าเกิดสภาพความเป็นกรดบ่อยๆ ฟันถูกดึงแร่ธาตุออกไปบ่อยๆ ในที่สุดก็จะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล สีดำ และเป็นรูฟันผุได้

ประเภทของฟันผุ ( Types of cavities )

1. ฟันผุเหนือรากฟัน (Root cavity )
เกิดขึ้นบนผิวเหนือรากฟันพบมากในผู้สูงอายุ โดยเฉพาะผู้สูงอายุที่มีความผิดปกติของเหงือกรวมทั้งเหงือกบวม
เหงือกอักเสบ เหงือกร่นลงเนื้อเยื่อรอบ ๆ ฟันจะร่นต่ำลงมาทำให้พื้นผิวของรากจะถูกเปิดออก ซึ่งมีความเสี่ยงต่อ
การกัดกร่อนจากแบคทีเรียที่ผลิตกรดบางชนิดออกมาทำให้เกิดฟันผุเหนือรากฟันได้
2. ฟันผุตามหลุมรองฟัน ( Pit and fissure cavity )
มักพบร่องแยกหรือโพรงด้านในฟันกรามที่ใช้เคี้ยวอาหาร เนื่องจากเศษอาหารจะติดอยู่ในร่องฟันส่วนบน
มีการสะสมของคราบแบคทีเรียเป็นจำนวนมากติดอยู่ในร่องบริเวณรอยแยกที่ด้านบนของฟัน พบมากในผู้ที่แปรงฟันไม่สะอาด
3. ฟันผุผิวเรียบ ( Smooth surface cavity )
เกิดขึ้นที่ผิวด้านนอกของฟันและพบมากที่สุดบนฟันด้านข้าง มักเกิดกับคนที่แปรงฟันไม่ถูกวิธีและไม่ค่อยแปรงฟัน ฟันผุประเภทนี้จะค่อยเป็นค่อยไปทีละน้อย

การแปรงฟันที่ถูกวิธี

• แปรงฟันวันละสองครั้งด้วยยาสีฟันที่ยับยั้งและป้องกันแบคทีเรีย
• วางแปรงสีฟันของคุณในมุม 45 องศากับเหงือก
• ค่อย ๆ เลื่อนแปรงไปมาในจังหวะสั้น ๆ (กว้างฟัน)
• แปรงพื้นผิวด้านนอกพื้นผิวด้านในและพื้นผิวเคี้ยวของฟัน
• การทำความสะอาดฟันหน้าด้านใน ให้เอียงแปรงในแนวตั้งและหมุนขึ้นลงหลาย ๆ ครั้ง
• ทำความสะอาดฟันทุกวันด้วยไหมขัดฟัน เพื่อกำจัดเศษอาหารตกค้างตามซอกฟัน
• ทำความสะอาดฟันด้วยน้ำยาบ้วนปากเพื่อลดเชื้อแบคทีเรียในช่องปาก

ผู้ที่เสี่ยงต่อฟันผุ

โรคฟันผุมักจะพบได้บ่อยในเด็ก แต่ผู้ใหญ่ก็มีความเสี่ยงด้วยเช่นกัน โดยมีปัจจัยเหล่านี้เป็นส่วนประกอบ

• การบริโภคอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต (แป้งและน้ำตาล)
• การดื่มน้ำที่ไม่มีฟลูออไรด์เป็นส่วนประกอบ
• อาการปากแห้ง
• การใช้ยาบางชนิด
• การดูแลรักษาความสะอาดช่องปากอย่างไม่ถูกสุขลักษณะ

การรักษาฟันผุ

ฟันผุมีการรักษาได้ต่างๆ กันไป ตามระยะการเกิดโรคก็คือ การใช้ฟลูออไรด์เฉพาะที่ หรือการแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์ จะช่วยรักษา ฟันที่เกือบจะผุ ให้กลับสู่ปกติได้ โดยแปรงฟันด้วยยาสีฟันผสมฟลูออไรด์เป็นประจำ และทิ้งยาสีฟัน นั้นให้คงอยู่ในช่องปากนานขึ้นไม่น้อยกว่า 2 นาที แล้วค่อยบ้วนทิ้ง ก็จะช่วยให้ฟันไม่ผุต่อไปได้ (แต่ สำหรับเด็กเล็กๆ ต้องระวังไม่ให้กลืนยาสีฟัน เพราะอาจเกิดผลเสียได้) คนที่มีการใส่ฟันปลอมชนิดถอดได้ หรือติดแน่น หรือผู้ที่ใส่ เครื่องมือเพื่อการจัดฟัน หากไม่ได้ดูแลทำความสะอาดฟันอย่างดี จะทำให้เกิดการสะสมของคราบจุลินทรีย์ได้ง่าย เกิดความเสี่ยงต่อ การเป็นโรคฟันผุ เหงือกอักเสบ และโรคปริทันต์อักเสบได้เช่นเดียวกัน

1. อุดฟัน

เมื่อฟันผุเห็นเป็นรูชัดเจน อยู่ในระยะที่มีการทำลายเฉพาะถึงส่วนเนื้อฟัน การอุดฟัน มีวัสดุ 2 แบบ

1.1. การอุดฟันด้วยวัสดุอุดที่เป็นโลหะ (อมัลกัม)

1.2. การอุดฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน

2. รักษารากฟัน

เป็นการรักษาโรคฟันผุ ที่มีการผุลุกลามเข้าไปถึงโพรงประสาทฟันแล้ว

3. ถอนฟัน

เมื่อการอักเสบลุกลามไปมาก ไม่เหลือเนื้อฟันที่จะสามารถรักษาฟันซี่นั้น ไว้ได้ต่อไป

การป้องกันฟันผุ

• แปรงฟันวันละ 2 ครั้งด้วยยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์หรือมีคุณสมบัติช่วยลดการก่อตัวของคราบแบคทีเรียได้
• การใช้ไหมขัดฟัน หรือ แปรงทำความสะอาดฟอกฟันเป็นประจำ เพื่อทำความสะอาดบริเวณซอกฟันหรือบริเวณที่การแปรงฟันเข้าไม่ถึง
• การบ้วนปากด้วยน้ำยาบ้วนปากที่ออกฤทธิ์ในต่อต้านเชื้อแบคทีเรีย
• บริโภคอาหารให้เหมาะสมตามหลักโภชนาการ และจำกัดการบริโภคคาร์โบไฮเดรต
• เข้าพบทันตแพทย์ทุกๆ 6 เดือน เป็นประจำ
• การเคลือบหลุมร่องฟัน ก็เป็นอีกวิธีที่ ทันตแพทย์ส่วนใหญ่แนะนำ

ในช่องปากของเรามีแบคทีเรียที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติจากการกินอาหารและเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล แบคที่เรียจะผลิตสารที่เป็นอันตรายต่อผิวฟันจะค่อย ๆ กัดเซาะไปที่ผิวฟันชั้นนอกเมื่อเวลาผ่านไปผิวเคลือบฟันจะกร่อนลงและเริ่มเห็นร่องฟันชัดขึ้น จึงทำให้แบคทีเรียสามารถเข้าอยู่ภายในเนื้อฟันได้ เมื่อเข้าไปข้างในแล้วแบคทีเรียสามารถพัฒนานำไปสู่ฟันผุและโรคเหงือกได้ ดังนั้น แคลเซียมสามารถช่วยบำรุงรักษาสุขภาพช่องปากของคุณด้วยการซ่อมแซมความเสียหายที่เกิดจากแบคทีเรียในช่องปาก แคลเซียมทำหน้าที่เคลือบฟันช่วยให้ฟันของคุณแข็งแรงยิ่งขึ้น คำแนะนำควรไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ หรืออย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง เพื่อดูแลและตรวจสุขภาพช่องปาก เช่น ถอนฟันรักษารากฟัน ใส่รากฟันเทียม เคลือบฟลูออไรด์ ขูดหินปูน อุดฟัน ถอนฟันคุด ผ่าฟันคุด ขอคำแนะนำที่กูกต้องเพื่อสุขภาพเหงือกและฟันที่ดีของคุณ

ขอบคุณบทความ

• https://www.sivaleedental.com/

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

ท้องผูก

ท้องผูก ( Constipation ) เป็น อาการทางเดินอาหารที่พบบ่อยที่สุดเกิดจากการถ่ายอุจจาระได้น้อยกว่าสามครั้งต่อสัปดาห์ ส่งผลให้อุจจาระการขับถ่ายอุจจาระแข็งและแห้งเป็นผลจากลำไส้ใหญ่ดูดซับน้ำมากเกินไป โดยปกติเมื่ออาหารเคลื่อนที่ผ่านลำไส้ใหญ่จะมีการดูดซับน้ำในขณะที่ของเสียกำลังถูกกล้ามเนื้อลำไส้บีบรัดและดันอุจจาระไปทางทวารหนัก แต่การที่ลำไส้ไม่สามารถขับของเสียออกได้ตามปกติจึงทำให้เกิดการจับตัวของอุจจาระในลำไส้มีลักษณะแข็งเป็นก้อนเล็กๆ ขับถ่ายออกได้ยากจนทำให้เกิดอาการท้องผูกในผู้สูงอายุ คนท้องท้องผูก เด็กท้องผูก

สาเหตุที่พบบ่อยที่สุดของอาการท้องผูก

• กินอาหารที่มีกากใยไม่เพียงพอ
• ดื่มน้ำไม่เพียงพอ
• การใช้ยาระบายมากเกินไป
• ลำไส้แปรปรวน
• ดื่มนมมากเกินไป
• ชอบกลั้นอุจจาระ
• ความเครียดสะสม
• ลำไส้แปรปรวน
• ใช้ยาระบายบ่อยเกินไป

อาการท้องผูก

• ปวดท้อง ท้องอืดรุนแรง
• การขับถ่ายอุจจาระน้อยกว่า 3 ต่อสัปดาห์
• อุจจาระเป็นก้อนแข็งและเล็ก
• อุจจาระมีเลือดปน
• ต้องเบ่งอุจจาระมากกว่าปกติ
• รู้สึกถ่ายอุจจาระไม่สุด
• เบ่งอุจจาระไม่ออก
• รู้สึกอึดอัดท้อง

การวินิจฉัยอาการท้องผูก

แพทย์จะทำการทดสอบโดยขึ้นอยู่กับระยะเวลาและความรุนแรงของอาการท้องผูก

• ซักประวัติทางการแพทย์ อธิบายเกี่ยวกับอาการท้องผูก ระยะเวลาที่เป็น อาหารที่รับประเข้าไป
• การตรวจร่างกาย เช่น การตรวจทางทวารหนักแบบดิจิทัล ซึ่งแพทย์จะใส่นิ้วเข้าไปในไส้ตรงเพื่อประเมินกล้ามเนื้อที่ปิดทวารหนักเป็นต้น
• เอกซเรย์ (X-Ray) ในช่องท้อง

ใครมีความเสี่ยงต่อการท้องผูก

• ผู้ที่กินอาหารที่มีกากใยน้อย ไม่ชอบกินผัก
• ดื่มน้ำน้อย
• ผู้ที่มีอายุ 65 ปีขึ้นไป
• ผู้ที่ไม่ชอบออกกำลังกาย หรือเคลื่อนไหวร่างกาย เช่น ผู้ป่วยนอนติดเตียง
• ผู้ที่มีความเครียด

ภาวะแทรกซ้อนของท้องผูก

ภาวะแทรกซ้อนของอาการท้องผูกเรื้อรังรวมถึง

• มีเลือดออกทางทวารหนัก
• เป็นริดสีดวงทวาร
• เป็นฝีบริเวณทวาร
• แผลปริที่ผิวหนังขอบทวารหนัก
• ลำไส้ใหญ่โผล่ออกมาทางทวารหนัก
• การบีบตัวของกล้ามเนื้อหูรูดทวารหนักไม่ประสานกับการแบ่ง
• ลำไส้โป่งพอง หรือแตกทะลุได้
• มะเร็งลำไส้
• เนื้องอก
• ลำไส้ตีบตัน

วิธีแก้ท้องผูกง่าย ๆ

ต่อไปนี้สามารถช่วยคุณหลีกเลี่ยงการพัฒนาอาการท้องผูกเรื้อรัง

• การปรับเปลี่ยนอาหารที่มีไฟเบอร์สูงประมาณ 20 – 35 กรัมต่อวัน เช่น ถั่ว ผัก ผลไม้ ธัญพืชและข้าวกล้อง
• ควรดื่มน้ำอย่างน้อย 6 – 8 แก้วต่อวัน
• ควรกินอาหารแปรรูปให้น้อยลง ผลิตภัณฑ์จากนม และเนื้อสัตว์
• พยายามออกกำลังกายอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 วัน หรือวันละ 30 นาที
• พยายามหากิจกรรมเพื่อลดความเครียด
• พยายามขับถ่ายให้เป็นเวลาทุกวัน
• จำกัดปริมาณการดื่มกาแฟ แอลกอฮอล์ ซึ่งทำให้ร่างกายขาดน้ำได้
• อาหารแก้ท้องผูกเรื้อรังควรกินอาหาร เช่น นมเปรี้ยว โยเกิร์ต เพราะโปรไบโอติกมีประโยชน์ต่อลำไส้มากกว่าการเคลื่อนไหวของลำไส้ ช่วยระบบย่อยอาหารที่ดีต่อสุขภาพ โปรไบโอติกช่วยให้ร่างกายของคุณฟื้นตัวหลังจากออกกำลังกาย และลดความเครียดของกล้ามเนื้อได้อีกด้วย
• ใช้ยาระบายแก้ท้องผูกตามที่แพทย์สั่งเพื่อความปลอดภัย

แม้อาการท้องผูกจะพบได้ในคนทุกวัยโดยเฉพาะเกิดอาการท้องผูกในผู้สูงอายุ คนท้องท้องผูก เด็กท้องผูก หากอาการท้องผูกรุนแรงเรื้อรังอาจมีภาวะแทรกซ้อนของโรคอื่นได้แก่ ริดสีดวงทวาร มะเร็งลำไส้ หากคุณมีอาการท้องผูกเรื้อรังควรรีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและป้องกันการเกิดโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ ตามมาได้

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม

แลคโตบาซิลลัส

แลคโตบาซิลลัส (Lactobacillus) คือแบคทีเรียที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย พบได้ในหลายระบบของร่างกาย เช่น ระบบย่อยอาหาร ทางเดินปัสสาวะ ระบบสืบพันธุ์ และลำไส้ใหญ่ จุลินทรีย์ชนิดนี้มีลักษณะเป็นแท่งเล็ก ๆ ที่สามารถเจริญเติบโตได้ดีในอุณหภูมิร่างกาย และทนต่อสภาวะกรดในลำไส้ รวมถึงน้ำดีที่มีความเป็นกรดสูงได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยแลคโตบาซิลลัสใช้การย่อยน้ำตาลแลคโตสในผลิตภัณฑ์นมเป็นแหล่งพลังงาน ซึ่งช่วยป้องกันไม่ให้เกิดอาการท้องอืดหลังการดื่มนม และยังส่งเสริมการดูดซึมแคลเซียมในร่างกายได้ดียิ่งขึ้น นอกจากนี้แลคโตบาซิลลัสยังเป็นโปรไบโอติกที่นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์นมเปรี้ยวและโยเกิร์ต รวมถึงในรูปแบบเสริมอาหารทั้งยาเม็ด ผงชง และยาเหน็บช่องคลอด เพื่อเสริมสร้างสุขภาพทางเดินอาหารและภูมิคุ้มกันให้แข็งแรง

Lactobacillus มีประโยชน์อย่างไร

1. ช่วยในระบบการย่อยอาหาร
2. ช่วยสร้างวิตามินบี และวิตามินเคให้กับร่างกาย
3. สร้างสารอาหารที่จำเป็นแก่ร่างกาย ต้านมะเร็ง
4. กระตุ้นระบบภูมิต้านทานในร่างกาย
5. ป้องกันการเกิดโรคหลอดเลือดและหัวใจ
6. ช่วยลดอาการท้องเสีย
7. ช่วยเสริมสร้างเม็ดเลือดแดง
8. ควบคุมระดับคอเลสเตอรอลในกระแสเลือด
9. สร้างสารต้านอนุมูลอิสระ
10. ช่วยลดอาการท้องผูก
11. ช่วยป้องกันการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบน
12. ช่วยป้องกันฟันผุ
13. ช่วยบรรเทาอาการปวดท้อง
14. ช่วยลดความรุนแรงจากผิวสัมผัสกับแสงแดดได้
15. ช่วยยับยั้งเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของสิวได้
16. ช่วยป้องกันและรักษาโรคติดเชื้อในช่องคลอด

ชนิดของแบคทีเรียแลคโตบาซิลลัส

1. L.acidophilus ช่วยลดอาการผื่นแพ้และผิวหนังอักเสบในเด็กทารก พบในโยเกิร์ต นม และมิโซะ
2. L. reuteri ช่วยลดอาการไขข้ออักเสบ ลดอาการภูมิแพ้และโรคทางเดินหายใจ ลดอาการผื่นแพ้ในเด็กเล็ก และป้องกันฟันผุ พบในผักดอง กิมจิ
3. L. rhamnosus GG รักษาโรคท้องเสียที่เกิดจากการติดเชื้อ โรคท้องเสียเฉียบพลันในเด็ก พบในนมเปรี้ยว และโยเกิร์ต
4. L. casei ช่วยลดความวิตกกังวล และภาวะซึมเศร้า สามารถพบได้ใน นม โยเกิร์ต และนมเปรี้ยว

ข้อดี

ในปัจจุบันมีการนำ Lactobacillus มาทำเป็นยาหรืออาหารเสริมเพื่อป้องกันโรคท้องเสียจากการเดินทาง (Traveler diarrhea) และยังนำมาใช้คู่กับยาฆ่าเชื้อหลังจากที่มีการติดเชื้อท้องเสียแล้วอีกด้วย เช่น

• ช่วยในคนที่มีปัญหาลำไส้แปรปรวนแบบท้องผูก โรคโคลิกในเด็กเล็ก การสำรอกนม และยังมีช่วยทำให้คนที่ผ่าตัดลำไส้ฟื้นตัวเร็วขึ้น
• ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันผ่านระบบ Immunoglobulin ไปต่อสู้กับเชื้อหรือสารต่างๆที่ก่อโรคทางผิวหนัง เช่น แผลพุพอง แผลเปื่อย สิว รวมถึงผื่นแพ้ผิวหนัง ( Allergic dermatitis ) และมีการทดลองว่าสามารถใช้ได้ตั้งแต่คุณแม่ตั้งครรภ์ ไปจนถึงทารกแรกเกิดที่มีปัญหาดังกล่าว
• ช่วยแก้การตกขาวบ่อยๆในผู้หญิง ทั้งจากเชื้อราและเชื้อแบคทีเรีย ช่วยให้มีจุลินทรีย์ที่ดีในช่องคลอดเพิ่มมากขึ้น ช่วยป้องกันการติดเชื้อในช่องคลอดซ้ำได้

คำแนะนำ

• ผลข้างเคียงของ Lactobacillus มีน้อยมาก บางคนอาจจะรู้สึกท้องอืด แน่นท้อง แต่ต้องระมัดระวังการใช้ในผู้ที่มีลิ้นหัวใจผิดปกติเนื่องจากมีรายงานการเกิดการติดเชื้อเพิ่มขึ้นได้โดยเฉพาะในช่วงที่มีการผ่าตัดร่วมด้วย ดังนั้นควรงดรับประทาน Lactobacillus ในช่วงเวลาดังกล่าวหรือปรึกษาแพทย์และเภสัชกรก่อนใช้ยาทุกครั้ง
• การรับประทานยาฆ่าเชื้อร่วมก็อาจจะทำให้ประสิทธิภาพและปริมาณของ lactobacillus ลดลงควรรับประทานห่างกันอย่างน้อย 2 ชั่วโมง และการใช้ร่วมกับยากดภูมิคุ้มกัน จะรบกวนการทำงานของยากดภูมิทำให้ภาวะโรคกำเริบได้

เห็นมั้ยคะว่ามีประโยชน์ต่อร่างกายมีมากจริงๆ รักสุขภาพอย่าลืมทานนมเปรี้ยวและโยเกิร์ตที่มีแลคโตบาซิลลัสกันทุกวันนะคะ และสำหรับบางคนที่มีโรคหรือแพ้ควรปรึกษาแพทย์

บทความที่เกี่ยวข้องเพิ่มเติม